Economist για δασμούς Τραμπ: Η Αμερική επιστρέφει στον 19ο αιώνα

Η δασμολογική πολιτική του Τραμπ και οι ανακοινώσεις του από τον Κήπο των Ρόδων στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη για τους περιβόητους “ανταποδοτικούς δασμούς” προκάλεσαν κύμα αντιδράσεων, με τους παγκόσμιους ηγέτες να διαμηνύουν αντίμετρα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος αναφερόταν στην 2α Απριλίου ως «Ημέρα Απελευθέρωσης» κάνοντας παράλληλα λόγο για «ανακήρυξη οικονομικής ανεξαρτησίας». Ωστόσο, οι βαρύτατοι δασμοί που ανακοίνωσε απειλούν να προκαλέσουν ασφυξία στην παγκόσμια οικονομία, μη εξαιρουμένης βέβαια και της αμερικανικής. Σε συνδυασμό με τους άλλους δασμούς που έχει ανακοινώσει από την ημέρα που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ έχει δημιουργήσει ένα τείχος γύρω από την αμερικανική οικονομία, παρόμοιο με εκείνο που υπήρχε στα τέλη του 19ου αιώνα, επισημαίνει σε ανάλυσή του ο Economist.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι η Αμερική θα επιβάλει φόρους 10% σε όλες τις εισαγωγές, καθώς και υψηλότερους «ανταποδοτικούς» συντελεστές —πολύ υψηλότερους σε ορισμένες περιπτώσεις— για να ανταποδώσει σε χώρες που, κατά την άποψή του, έχουν μεταχειριστεί την Αμερική άδικα.

Για τον Τραμπ, τα μέτρα αυτά αντιπροσωπεύουν μια απόπειρα να βάλει τέλος σε μια μακρά περίοδο όλο και πιο ελεύθερου παγκόσμιου εμπορίου το οποίο, κατά τη γνώμη του, επέτρεψε σε άλλες χώρες να «εκμεταλλευτούν» την Αμερική. «Για χρόνια, οι σκληρά εργαζόμενοι Αμερικανοί πολίτες αναγκάζονταν να μένουν αμέτοχοι, καθώς άλλες χώρες γίνονταν πλούσιες και ισχυρές, πολύ συχνά εις βάρος μας… Τώρα ήρθε η σειρά μας να ευημερήσουμε», είπε στην ομιλία του.

Επιμελώς βέβαια, ο ίδιος παραλείπει από τα λεγόμενά του δύο πολύ σημαντικές παραμέτρους: Πρώτον, η παγκοσμιοποίηση έχει φέρει αξεπέραστη ευημερία στην Αμερική και δεύτερον η χώρα υπήρξε ο κύριος “αρχιτέκτονας” των κανόνων που διέπουν το διεθνές εμπόριο.

Αν ο Τραμπ καταφέρει να υλοποιήσει τη στρατηγική του, η οικονομική τάξη που οικοδομήθηκε αργά και σταθερά μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο θα καταρρεύσει, αναφέρει σε κείμενό του ο Economist. Βέβαια, ο πρόεδρος των ΗΠΑ επαίνεσε την ευημερία της Αμερικής στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η χώρα ήταν πολύ πιο φτωχή από ό,τι είναι σήμερα. «Μπορούμε να γίνουμε πλουσιότεροι από οποιαδήποτε χώρα», είπε χαρακτηριστικά.

Οι επιχειρηματίες, οι επενδυτές και οι διπλωμάτες ακόμη προσπαθούν να κατανοήσουν τις λεπτομέρειες των νέων δασμών του Τραμπ. Ωστόσο, αν δει κανείς συνολικά τα μέτρα, θα παρατηρήσει πως ξεπερνούν ακόμα και τα πιο αρνητικά σενάρια που είχαν διατυπωθεί πριν από μερικές ημέρες για τα αποτελέσματα των εμπορικών πολιτικών του Τραμπ. Σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Evercore ISI, οι δασμοί που θα επιβληθούν στις εισαγωγές στην Αμερική είναι κατά μέσο όρο στο 24%. Πρόκειται για μια δραματική αύξηση, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι πέρυσι ανέρχονταν σε περίπου 2%, σημειώνει ο Economist.

Για τους Αμερικανούς και τον υπόλοιπο κόσμο, δεν υπάρχει χρόνος για προσαρμογή στις εξαγγελίες Τραμπ. Ο οριζόντιος δασμός 10% σε όλες τις χώρες θα τεθεί σε ισχύ στις 5 Απριλίου. Οι ανταποδοτικοί δασμοί σε χώρες με μεγάλα πλεονάσματα στο διμερές εμπόριο με την Αμερική θα αρχίσουν να εφαρμόζονται στις 9 Απριλίου. Για να υπολογίσει τους ανταποδοτικούς δασμούς, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι έλαβε υπόψη τους δασμούς κάθε χώρας έναντι της Αμερικής, καθώς και άλλες μετρήσεις, όπως τα εμπόδια στο εμπόριο κλπ.

“Η ύφεση είναι αναπόφευκτη”

Σύμφωνα με τον Economist, τα δεδομένα υποδηλώνουν πως οι αξιωματούχοι ενδέχεται απλώς να εξέτασαν τα ελλείμματα της Αμερικής ως μερίδιο του διμερούς εμπορίου, προκειμένου να υπολογιστούν οι ανταποδοτικοί συντελεστές.

Ως συνέπεια αυτής της προσέγγισης, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα βρεθεί πλέον αντιμέτωπη με δασμούς 20%, με 27% η Ινδία και 46% το Βιετνάμ. Η Κίνα, θα δει συνολικούς δασμούς 65%, καθώς ο ανταποδοτικός δασμός θα προστίθεται στους ήδη υπάρχοντες φόρους. Ο Τραμπ υποσχέθηκε επίσης να κλείσει ένα παραθυράκι που επιτρέπει σε ξένους κατασκευαστές, συχνά Κινέζους, να στέλνουν προϊόντα αξίας κάτω από 800 δολάρια στην Αμερική χωρίς δασμούς, μια κίνηση που θα μπορούσε να προκαλέσει αναστάτωση στη βιομηχανία του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Σημειώνεται ότι οι δασμοί σε συγκεκριμένους τομείς, όπως ο νέος 25% φόρος στα αυτοκίνητα, θα εξαιρούνται από τους γενικούς δασμούς, πράγμα που σημαίνει ότι τα αυτοκίνητα που κατασκευάζονται, για παράδειγμα, στη Γερμανία θα αντιμετωπίσουν μόνο αυτήν την επιβάρυνση 25%, χωρίς τον πρόσθετο δασμό της ΕΕ. Η ίδια λογική ισχύει για τις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα.

Εξαιτίας του μεγέθους και της έκτασης των δασμών, συμπεριλαμβανομένων αυτών στις ασιατικές χώρες, από το Μπαγκλαντές μέχρι το Βιετνάμ, οι οποίες προμηθεύουν βασικά αγαθά στις ΗΠΑ, οι τιμές των καταναλωτικών αγαθών σίγουρα θα αυξηθούν. Ο πληθωρισμός, που είχε αρχίσει αργά να επιστρέφει σε ετήσιο ποσοστό 2%, ενδέχεται τώρα να ξεπεράσει το 4% πριν το τέλος του έτους, σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Capital Economics.

Παράλληλα, η ζημιά στην οικονομική ανάπτυξη της Αμερικής αναμένεται να είναι πολύ πιο σοβαρή από ό,τι είχε φανταστεί κανείς. Πριν από την ανακοίνωση των νέων δασμών, οι δείκτες καταναλωτικής διάθεσης είχαν γίνει πολύ αδύναμοι και η αβεβαιότητα των επιχειρήσεων είχε εκτοξευτεί. Ο Μαρκ Ζάντι της Moody’s, πιστεύει ότι μια ύφεση είναι αναπόφευκτη εάν οι ανακοινώσεις του Τραμπ εφαρμοστούν πλήρως.

Οι επίπονες συνέπειες των πολιτικών του Τραμπ συνθέτουν ένα τίμημα το οποίο ο πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται διατεθειμένος να πληρώσει προκειμένου να κάνει πραγματικότητα το όραμά του. Μαζί με την αποκατάσταση της αμερικανικής βιομηχανικής δύναμης, οι δασμοί, υποστηρίζει ο Τραμπ, θα αποφέρουν «τρισεκατομμύρια δολάρια» στα δημόσια έσοδα, επιτρέποντας στη χώρα να μειώσει τους φόρους και να πληρώσει το εθνικό χρέος. Τέτοιες προβλέψεις είναι εξωπραγματικές, αντιτείνει ο Economist. «Πρέπει να αρχίσουμε να φροντίζουμε τη χώρα μας τώρα», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος. Στο μυαλό του Τραμπ, η Αμερική – η πλουσιότερη και πιο ισχυρή χώρα του κόσμου – είναι στην πραγματικότητα θύμα άλλων κρατών, και ήρθε η ώρα να αντεπιτεθεί.