ΕΕ: Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή στο επίκεντρο της Συνόδου Κορυφής

H κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η συνεχιζόμενη υποστήριξη στην Ουκρανία, οι μεταναστευτικές προκλήσεις και η αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου είναι τα κυριότερα θέματα που θα απασχολήσουν τους ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες.

Με αυξημένο το επίπεδο συναγερμού, μετά τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, οι Βρυξέλλες ετοιμάζονται να υποδεχτούν τους ηγέτες της ΕΕ υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας. H Σύνοδος πραγματοποιείται «σε περίοδο μεγάλης παγκόσμιας αστάθειας και ανασφάλειας, που επιδεινώθηκε από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή», τονίζει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην επιστολή-πρόσκληση προς τους ευρωπαίους ηγέτες.

Λίγες ημέρες μετά το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι 27 θα συζητήσουν και πάλι σήμερα για τη Μέση Ανατολή, καθώς η επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Λωρίδα της Γάζας εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία. Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να επαναλάβουν την κοινή τους θέση για τη Μέση Ανατολή – όπως διατυπώθηκε στη δήλωση της 15ης Οκτωβρίου – και να καταδικάσουν με τον πιο έντονο τρόπο τις βάναυσες και αδιάκριτες τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ, να αναγνωρίσουν το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται σύμφωνα με το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο και να επαναλάβουν την έκκλησή τους για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων.

Σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, οι ευρωπαίοι ηγέτες κάνουν έκκληση για «συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση» και «η βοήθεια να φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη», ωστόσο αβέβαιο παραμένει αν θα συμφωνήσουν ομόφωνα να ζητήσουν «ανθρωπιστική παύση» των εχθροπραξιών.

Παράλληλα, οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να τονίσουν ότι «πρέπει να αποφευχθεί η περιφερειακή κλιμάκωση» και να υπάρξει συνεργασία με εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Παλαιστινιακής Αρχής. Αναμένεται, επίσης, να τονίσουν ότι «η επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας στη βάση της λύσης των δύο κρατών είναι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός».

Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, οι 27 θα συζητήσουν όπως κάθε φορά, μέσω τηλεδιάσκεψης, με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων, αναμένεται να υποσχεθούν πρόσθετη υποστήριξη, ιδίως στρατιωτική. «Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει ισχυρή οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της για όσο διάστημα χρειαστεί», αναφέρεται στο σχέδιο συμπερασμάτων. Ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή του επισημαίνει ότι οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή απαιτούν άμεση προσοχή, «αλλά δεν πρέπει να μας αποσπούν από τη συνεχή υποστήριξή μας στην Ουκρανία».

Ακόμη, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα εξετάσουν το θέμα της μετανάστευσης, ιδίως στην εξωτερική του διάσταση, καθώς και τις επιστροφές μεταναστών που η αίτηση ασύλου τους έχει απορριφθεί στην ΕΕ. Η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην επιστολή της προς τους ευρωπαίους ηγέτες συνδέει το θέμα των επιστροφών με τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις, αναφέροντας: «οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία και το Βέλγιο αποκάλυψαν την ανάγκη να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία επιβολής του νόμου και η ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και να ενταθούν οι προσπάθειες για να διασφαλιστεί η ταχεία και αποτελεσματική επιστροφή των παράτυπων μεταναστών».

Επιπλέον, οι 27 θα συζητήσουν την ενδιάμεση αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027. Τον περασμένο Ιούνιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε επιπλέον 65,8 δισεκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση του απρόβλεπτου κόστους που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και των συνεπειών του (πληθωρισμός, ενεργειακή κρίση), καθώς και για τη χρηματοδότηση της διαχείρισης της μετανάστευσης.

Οι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν επίσης για τις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου, για τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν και για «τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της ασφάλειας και της ανθρωπιστικής κατάστασης» στην περιοχή του Σαχέλ. Η δεύτερη ημέρα της Συνόδου είναι αφιερωμένη αποκλειστικά σε θέματα οικονομίας και ευρωζώνης, παρουσία της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και του Προέδρου του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου.