Εκεχειρία χωρίς… εκεχειρία στη Συρία. Αδιέξοδο και κρίσης συνέχεια

Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Συρία τέθηκε σε ισχύ χθες τα μεσάνυχτα, ώρα Δαμασκού (και Ελλάδας).

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ είχαν αποφασίσει να προωθήσουν τη συμφωνία για τη διακοπή των εχθροπραξιών την 22η Φεβρουαρίου. Από την εκεχειρία εξαιρούνται οι τρομοκρατικές οργανώσεις Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) και Μέτωπο Υποστήριξης (Τζαμπχάτ αλ Νούσρα, ο βραχίονας της αλ Κάιντα στη Συρία).

Παρόλα αυτά, τουλάχιστον 40 άνδρες των δυνάμεων του συριακού καθεστώτος σκοτώθηκαν μέσα σε 24 ώρες σε μάχες με αντάρτες στην επαρχία της Λαττάκειας, στη δυτική Συρία, ανέφερε χθες το βράδυ το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

«Τουλάχιστον 40 μέλη των δυνάμεων του καθεστώτος, παραστρατιωτικοί πιστοί (σ.σ. στο καθεστώς Άσαντ) στην πλειονότητά τους, σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις οι οποίες ξέσπασαν χθες (σ.σ. προχθές Πέμπτη) βράδυ στην κοινότητα Καμπάνι, στον βορρά της επαρχίας της Λαττάκειας», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο διευθυντής αυτής της ΜΚΟ, ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι συγκρούσεις άρχισαν την Πέμπτη, αφού οι αντάρτες κατάφεραν να απωθήσουν μια έφοδο των δυνάμεων του καθεστώτος στην Καμπάνι.

Η σημασία που έχει για τους αντάρτες η διατήρηση του ελέγχου αυτής της κοινότητας έγκειται στη γεωγραφική της θέση, καθώς επιβλέπει τεράστιες εκτάσεις. Ο ανεφοδιασμός τους γίνεται μέσω της γειτονικής επαρχίας της Ιντλίμπ (βορειοδυτική Συρία), που βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο του «Στρατού της Κατάκτησης», μιας συμμαχίας ισλαμιστών στην οποία συμμετέχει το Μέτωπο Υποστήριξης (Τζαμπχάτ αλ Νούσρα, ο βραχίονας της αλ Κάιντα στη Συρία).

Ο στρατός επιδίωκε να ανακαταλάβει το Καμπάνι για να εδραιώσει τον έλεγχό του σε ολόκληρο τον βορρά της επαρχίας της Λαττάκειας, μετά την κατάληψη την περασμένη εβδομάδα της Κινσάμπα, του τελευταίου ουσιαστικά προπυργίου των ανταρτών στην περιοχή.

Σύμφωνα με μια πηγή στον συριακό στρατό που βρίσκεται στο πεδίο, από τον Οκτώβριο και χάρη στην υποστήριξη της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας οι δυνάμεις του συριακού καθεστώτος ανέκτησαν τον έλεγχο εκτάσεων 750 τετραγωνικών χιλιομέτρων στον βορρά της επαρχίας της Λαττάκειας. Στα χέρια των ανταρτών, σύμφωνα με την ίδια πηγή, δεν απομένουν πλέον παρά 135 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ή το 18% αυτής της περιοχής.

Η παραθαλάσσια επαρχία της Λαττάκειας, λίκνο της οικογένειας των Άσαντ, σε σύγκριση με άλλες έχει πληγεί λιγότερο κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου που μαίνεται στη Συρία από το 2011 και έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 270.000 ανθρώπους.

Αντάρτες που πολεμούν στο πλευρό της οργάνωσης Μέτωπο Υποστήριξης άνοιξαν πυρ στο Χαλέπι και στη Χομς

Επίσης, οργανώσεις ανταρτών που πολεμούν στο πλευρό της οργάνωσης Μέτωπο Υποστήριξης (Τζαμπχάτ αλ Νόσρα, ο βραχίονας της αλ Κάιντα στη Συρία), η οποία έχει εξαιρεθεί από τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που τέθηκε σε εφαρμογή τα μεσάνυχτα, άνοιξαν πυρ εναντίον κατοικημένων περιοχών στο Χαλέπι και στη Χομς, δήλωσε πηγή σε μια παραστρατιωτική οργάνωση που δηλώνει πίστη στην κυβέρνηση.

«Οι μαχητές άνοιξαν πυρ με όλμους εναντίον των συνοικιών Σέιχ, Ασραφίγια και κουρδικών συνοικιών του Χαλεπιού. Ο βομβαρδισμός έγινε από τη Μπιν Ζίγιαντ», μια περιοχή υπό τον έλεγχο «οργανώσεων που δεν συμφωνούν με την εκεχειρία». Στη Χομς, πρόσθεσε η ίδια πηγή, αντάρτες «άνοιξαν πυρ εναντίον θέσεων του στρατού» της Συρίας. Οι βομβαρδισμοί αυτοί άρχισαν «αμέσως μετά τα μεσάνυχτα», σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Οι αντάρτες αυτοί ανήκουν στην οργάνωση Λίουα αλ Σουλτάν Μουράντ, η οποία αρνείται να τηρήσει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, καθώς μάχεται στο πλευρό του Μέτωπο Υποστήριξης, ανέφερε η πηγή στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik.

“Ήρεμη” είναι η κατάσταση στη Δαμασκό και στο δυτικό τμήμα της χώρας

Οι εχθροπραξίες έχουν σταματήσει στις περισσότερες περιοχές της δυτικής Συρίας σήμερα, λίγες ώρες αφότου η συμφωνία-ορόσημο για την «κατάπαυση του πυρός» τέθηκε σε ισχύ, βάσει ενός σχεδίου των ΗΠΑ και της Ρωσίας που αποδέχθηκαν οι εμπόλεμες πλευρές.

Είναι η πρώτη φορά που οι μεγάλες δυνάμεις κατάφεραν να επιτύχουν τη διακοπή του εμφυλίου πολέμου και τα Ηνωμένα Έθνη ελπίζουν ότι η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει στην επανέναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων για να τερματιστεί η σύρραξη.

Η ειδική ομάδα επιτήρησης της εφαρμογής της εκεχειρίας και τα Ηνωμένα Έθνη ανέφεραν ότι υπήρξαν ελάχιστα μεμονωμένα επεισόδια στη δυτική Συρία αφότου τέθηκε σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός, τα μεσάνυχτα (ώρα Δαμασκού και ώρα Ελλάδας).

«Ας προσευχηθούμε ότι θα εφαρμοστεί διότι ειλικρινά αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία που μπορούμε να φανταστούμε πως είχε ο συριακός λαός τα τελευταία πέντε χρόνια να δει κάτι καλύτερο, κάτι που μοιάζει με ειρήνη. Τα γεγονότα θα δείξουν», τόνισε ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία Στάφαν ντε Μιστούρα.

Οι μάχες μαίνονταν σε μεγάλο μέρος της δυτικής Συρίας έως ότου τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά μετά τα μεσάνυχτα, σε μεγάλο μέρος της χώρας επικρατούσε ηρεμία. «Στη Δαμασκό και την επαρχία της… για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, επικρατεί ησυχία», δήλωσε ο διευθυντής της ΜΚΟ, Ράμι Άμπντελ Ραχμάν. «Στη Λαττάκεια, ησυχία, στην αεροπορική βάση Χμάιμιμ δεν υπάρχει δραστηριότητα», πρόσθεσε, αναφερόμενος στη βάση από όπου απογειώνονται αεροσκάφη της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Στο Χαλέπι ακούστηκαν σποραδικά πυρά λίγο μετά τα μεσάνυχτα και στην επαρχία Χομς ακούστηκαν εκρήξεις, αλλά δεν έγινε γνωστό σαφές σε τι οφείλονταν.

Το Ισλαμικό Κράτος και το Μέτωπο Υποστήριξης (Τζαμπχάτ αλ Νούσρα, ο βραχίονας της αλ Κάιντα στη Συρία) δεν συμπεριλαμβάνονται στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Το Μέτωπο κάλεσε χθες τους αντάρτες να εντείνουν τη δράση τους.

Τι προβλέπει επακριβώς το σχέδιο της εκεχειρίας – Οι Κούρδοι χτυπούν το ISIS

Η συμφωνία προβλέπει τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας. Βοήθεια έχει διανεμηθεί φέτος σε ορισμένες περιοχές της χώρας που τελούν υπό πολιορκία, αλλά τα Ηνωμένα Έθνη απαιτούν απρόσκοπτη πρόσβαση. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου κάλεσε για άλλη μια φορά να τερματιστεί η ένοπλη σύρραξη στη Συρία, στην οποία πλέον συμμετέχουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο οι περισσότερες χώρες της περιοχής αλλά και οι μεγάλες δυνάμεις.

«Είναι καιρός οι εμπόλεμες πλευρές να τερματίσουν αυτή τη φρικιαστική σύρραξη και οι μεγάλες δυνάμεις που μπορούν να επηρεάσουν την κατάσταση να δράσουν αποφασιστικά», επισήμανε ο πρόεδρος της ΔΕΕΣ Πέτερ Μάουρερ. «Το πιο επείγον είναι να αυξηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια… οι παραδόσεις βοήθειας δεν πρέπει να εξαρτηθούν από τις διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε.

Τα Ηνωμένα Έθνη περιγράφουν την παύση των εχθροπραξιών ως ένα βήμα που μπορεί να αποτελέσει προάγγελο μιας πιο επίσημης συμφωνίας που ελπίζουν ότι θα επιτευχθεί σε μεταγενέστερο στάδιο.

Η κυβέρνηση της Συρίας διαμηνύει ότι το σχέδιο θα αποτύχει εάν ξένες δυνάμεις σπεύσουν να προμηθεύσουν στους αντάρτες όπλα κατά τη διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός.

Ο πρεσβευτής της χώρας στα Ηνωμένα Έθνη Μπασάρ Τζααφάρι δήλωσε ότι η Δαμασκός «επιφυλάσσεται του δικαιώματος να αντιδράσει» σε παραβιάσεις της εκεχειρίας.

Η συμμαχία της αντιπολίτευσης, που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία και εκφράζει έντονες επιφυλάξεις για τη συμφωνία, λέει πως θα την εφαρμόσει, για δύο εβδομάδες, αλλά εκτιμά πως η κυβέρνηση και οι σύμμαχοί της θα επιτεθούν πολύ γρήγορα σε αντάρτες υπό το πρόσχημα πως ανήκουν σε τρομοκρατικές οργανώσεις.

Ο Στάφαν ντε Μιστούρα είπε μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Γενεύη πως υπήρξαν ήδη κάποιες «παραβιάσεις» που ερευνώνται, και αναμένει πως θα υπάρξουν κι άλλες παραβιάσεις της εκεχειρίας, αλλά διεμήνυσε ότι η χρήση βίας πρέπει να γίνεται μόνο σε έσχατη ανάγκη και με αναλογικό τρόπο. «Το σημαντικό θα είναι το εάν αυτά τα επεισόδια θα τεθούν γρήγορα υπό έλεγχο. Αυτή θα είναι η δοκιμασία», πρόσθεσε.

Η κουρδική οργάνωση Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, καθώς μάχεται με το Ισλαμικό Κράτος στο βορειοανατολικό τμήμα της Συρίας και με οργανώσεις ανταρτών που υποστηρίζονται από την Τουρκία στη βορειοδυτική Συρία, ανακοίνωσε ότι θα τηρήσει την εκεχειρία αλλά επιφυλάσσεται του δικαιώματος να αμυνθεί εάν δεχθεί επίθεση.

Οι μάχες ανάμεσα στις YPG και το ΙΚ συνεχίζονταν στην επαρχία Ράκα, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η εφαρμογή της συμφωνίας θα παρακολουθείται από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία μέσω διαφόρων κέντρων στην Ουάσινγκτον, στη Μόσχα, το Αμάν, τη Λαττάκεια και τις εγκαταστάσεις του ΟΗΕ στη Γενεύη. Μια νέα συνάντηση της ειδικής ομάδας επιτήρησης θα γίνει σήμερα το απόγευμα στη Γενεύη, σύμφωνα με τον ντε Μιστούρα.

Εφόσον η εκεχειρία συνεχίσει να εφαρμόζεται, ο ντε Μιστούρα ανακοίνωσε χθες ότι θέλει να ξεκινήσει ένας δεύτερος γύρος των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων την Δευτέρα 7η Μαρτίου.

Η σταθεροποίηση της κατάστασης στη Συρία θα είναι αδύνατη εάν τρομοκράτες συνεχίσουν να δρουν στη χώρα, προειδοποίησε άλλωστε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Γκενάντι Γκατίλοφ.

«Αυτό το κείμενο (σ.σ. η συμφωνία Ρωσίας- ΗΠΑ για την εκεχειρία), η απόφαση η οποία υιοθετήθηκε και της οποίας η Ρωσία ήταν συνεισηγήτρια πρέπει να τηρηθεί απαρέγκλιτα και χωρίς προϋποθέσεις. Η διαδικασία της εφαρμογής η ίδια πρέπει να επιτηρηθεί», ανέφερε ο Γκατίλοφ μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μετά την ψήφιση της απόφασης 2268.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας τόνισε ακόμη πως οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις πρέπει να ξαναρχίσουν αμέσως, αλλά προειδοποίησε πως η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός δεν εγγυάται την ειρήνη στη Συρία.

«Πιστεύουμε ότι η μακροπρόθεσμη σταθεροποίηση της Συρίας είναι αδύνατη χωρίς την εξάλειψη της απειλής της τρομοκρατίας εκεί», ανέφερε ο Γκατίλοφ και πρόσθεσε πως είναι απαραίτητο να κοπούν όλες οι δίοδοι χρηματοδότησης των τρομοκρατικών οργανώσεων οι οποίες δρουν στη χώρα.

«Πρέπει να εγκατασταθεί ένας φράκτης στα σύνορα της Συρίας εναντίον των παράνομων ροών από τις οποίες συγκεντρώνεται και ακμάζει το κεφάλαιο των εγκληματιών», επέμεινε ο Γκατίλοφ.

Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Συρία Στάφαν ντε Μιστούρα δήλωσε πριν από την ψηφοφορία πως σκοπεύει να συγκαλέσει νέες ειρηνευτικές συνομιλίας τη Δευτέρα 7η Μαρτίου.