Εκλογικός ‘πυρετός’ στην Ευρώπη

Στην Ολλανδία στρέφεται το ενδιαφέρον των Βρυξελλών, καθώς με την εκλογική αναμέτρηση της Τετάρτης ανοίγει ένας ιστορικής σημασίας εκλογικός κύκλος που αναμένεται να σηματοδοτήσει μια νέα εποχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μέχρι το τέλος του 2017 και μετά τις εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία, όλοι συμφωνούν, πως η Ευρώπη μπορεί να μοιάζει πολύ διαφορετική από σήμερα.

Η εκλογική μάχη στην Ολλανδία προμηνύεται ιδιαιτέρως συναρπαστική καθώς εκτός από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η διαφαινόμενη στροφή των Ολλανδών προς το αντιευρωπαϊκό, ακροδεξιό κόμμα του Γκερτ Βίλντερς, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, κανένα από τα κόμματα που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία, δε φαίνεται να μπορεί να πάρει ποσοστό μεγαλύτερο του 20%.

Έχοντας υποσχεθεί να καταργήσει το Κοράνι, να κλείσει τα σύνορα και να βγάλει την Ολλανδία από την ΕΕ, ο Γκερτ Βίλντερς κατάφερε να προσελκύσει μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων τα τελευταία χρόνια πατώντας πιστά στα βήματα των υπερμάχων του Brexit αλλά και άλλων λαϊκιστών πολιτικών σε Ευρώπη και Αμερική, όπως η Μαρίν Λεπέν και ο Ντόναλντ Τραμπ. Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο της νίκης του Βίλντερς προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις Βρυξέλλες, σε μια περίοδο που καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες να επικρατήσει η ενότητα των «27».

Οι εκπλήξεις και οι δημοσκοπήσεις

Ωστόσο, όλα δείχνουν πως οι εκπλήξεις θα μπορούσαν να έρθουν και από αλλού. Ενώ αρχικά οι εκλογές είχαν προσλάβει τον χαρακτήρα μιας «προσωπικής μονομαχίας» μεταξύ του νυν πρωθυπουργού από το κεντροδεξιό κόμμα των φιλελευθέρων, Μαρκ Ρούτε και του Βίλντερς, τα δεδομένα τις τελευταίες μέρες δείχνουν να έχουν αλλάξει: η εκλογική επιρροή του Βίλντερς βαίνει διαρκώς μειούμενη μέσα στο κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο, καθώς άλλοι «παίκτες» έχουν κάνει δυναμικά την εμφάνισή τους. Κι όλα αυτά, ενώ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η διπλωματική κόντρα Τουρκίας-Ολλανδίας, η οποία έδωσε την ευκαιρία στον πρωθυπουργό Ρούτε να επιδείξει ηγετικό ανάστημα ανεβάζοντας την δημοτικότητά του.

Συγκεκριμένα, οι δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν τουλάχιστον πέντε κόμματα να παίρνουν ποσοστά μεταξύ 10% και 20%. Το VVD του Ρούτε φαίνεται να έχει ένα ισχνό προβάδισμα από το PVV του Βίλντερς το οποίο βρίσκεται στη δεύτερη θέση με πολύ χαμηλότερα, όμως, ποσοστά σε σχέση με μερικούς μήνες νωρίτερα. Στην τρίτη θέση ακολουθεί το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDA), οι οποίοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης που θα επιχειρήσει ο Μ. Ρούτε.

Αλλά και στα αριστερά του πολιτικού φάσματος υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς οι ραγδαία ανερχόμενοι GroenLinks (Πράσινοι) με επικεφαλής τον 30χρονο Τζέσε Κλάβερ του οποίου οι γονείς κατάγονται από το Μαρόκο και την Ινδονησία παρουσιάζουν μεγάλη δυναμική τις τελευταίες μέρες. Ακολουθούν οι ριζοσπάστες Σοσιαλιστές (SP) που όμως δεν χαρακτηρίζονται από κάποια ιδιαίτερη δυναμική, ενώ τον τίτλο του μεγάλου χαμένου φαίνεται ότι θα πάρουν οι Εργατικοί (PvdA, Σοσιαλδημοκράτες) οι οποίοι μετά τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση Ρούτε -ίσως και την κατά πολλούς αγαστή συνεργασία του Γερούν Ντάισελμπλουμ με το Βόλφγκανγκ Σόιμπλε- έχουν δει τα ποσοστά τους να κατρακυλάνε, αναμένοντας να χάσουν περισσότερο από 70% των σημερινών εδρών τους.

Οι αναποφάσιστοι

Σημειώνεται ωστόσο πως τα ποσοστά των αναποφάσιστων εξακολουθούν να κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα (3/4 των ψηφοφόρων σύμφωνα με την I&O Research), κάνοντας κάθε πρόβλεψη για το ακριβές αποτέλεσμα παρακινδυνευμένη. Οι δημοσκόποι εφιστούν επίσης την προσοχή στον κίνδυνο να εκδηλωθεί μαζικά το λεγόμενο φαινόμενο της «κρυφής ψήφου», που αφορά πιθανούς ψηφοφόρους του ακροδεξιού PVV, οι οποίοι, ενώ αποφεύγουν στις δημοσκοπήσεις να εκφράσουν την προτίμησή τους προς τον λαϊκιστή ηγέτη Βίλντερς, φέρονται αποφασισμένοι να τον στηρίξουν.

Τέλος, η πολυδιάσπαση αυτή του πολιτικού σκηνικού, προμηνύει ένα περιβάλλον μεγάλης πολιτικής αστάθειας μετεκλογικά. Θεωρείται μάλιστα δεδομένο πως οι μετεκλογικές διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης συνεργασίας θα είναι ιδιαίτερα δύσκολες και χρονοβόρες, ενώ διάχυτη είναι η αίσθηση ότι το όποιο κυβερνητικό σχήμα προκύψει, δεν πρόκειται να μακροημερεύσει. Και αυτό διότι θα χρειαστεί η σύμπραξη πέντε ή ακόμα και περισσότερων κομμάτων, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες και με δεδομένο τον αποκλεισμό του Βίλντερς και τις αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των κομμάτων, όπως του VVD με τους GroenLinks ή του CDA με το SP, θα είναι κάθε άλλο παρά εύκολο.

Φώτο: Yves Herman POOL via AP