Έκθεση της ΕΕ: Να λειτουργήσουν τα hotspots στα ελληνικά νησιά εντός συμφωνηθέντος χρονοδιαγράμματος

Την ανάγκη να ολοκληρωθεί εντός του συμφωνηθέντος χρονοδιαγράμματος, η κατασκευή και η λειτουργία των hotspots στα ελληνικά νησιά, αλλά και να εξασφαλισθεί η επιστροφή των παράτυπων μεταναστών, επισημαίνει η έκθεση αξιολόγησης της Επιτροπής για τα hotspots και το σύστημα μετεγκατάστασης σε Ελλάδα και Ιταλία, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Η έκθεση της Επιτροπής αξιολογεί τα μέτρα που έχει εφαρμόσει η Ελλάδα, έναντι των δεσμεύσεων που ανέλαβε στη Σύνοδο των χωρών της Οδού των Δυτικών Βαλκανίων στις 25 Οκτωβρίου, και αναμένεται να παρουσιαστεί στους 28 ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της 17ης και 18ης Δεκεμβρίου.

«Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.

Συγκεκριμένα, σχετικά με τα hotspots, η επισημαίνεται πως μόνο αυτό της Λέσβου είναι προς το παρόν λειτουργικό, ενώ πρέπει να ολοκληρωθεί η κατασκευή και η οργάνωση των hotspots στην Χίο, Κω, Λέρο και Σάμο, σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα. Σημειώνεται, επίσης, ότι η Ελλάδα έχει δημιουργήσει μια κεντρική επιτροπή συντονισμού των hotspots και έχει ορίσει «συντονιστές» στο κάθε ένα από αυτά. Η Επιτροπή τονίζει ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ελλάδα, παρέχοντας τεχνική υποστήριξη για να διασφαλιστεί η πλήρης λειτουργία των hotspots. Σημειώνεται, επίσης, ότι η Frontex θα βοηθήσει στην καταγραφή των μεταναστών στα βόρεια σύνορα της χώρας, με την αποστολή επιπλέον συνοριοφυλάκων και την ανάπτυξη ομάδων ταχείας επέμβασης (RAΒIΤ) στο Αιγαίο, μετά από αίτημα της Ελλάδας.

Συνολικά συνεχίζει η Επιτροπή στην έκθεσή της – η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να αυξήσει τη δυνατότητα υποδοχής για τους αιτούντες άσυλο, σε 30.000 θέσεις ως το τέλος του χρόνου, ενώ παράλληλα θα υποστηριχθεί από τη Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) στη δημιουργία επιπλέον 20.000 θέσεων για αιτούντες άσυλο. Η δημιουργία των θέσεων αυτών αποτελεί προϋπόθεση για να λειτουργήσει το πρόγραμμα έκτακτης μετεγκατάστασης.

Υπενθυμίζεται επίσης στην εν λόγω έκθεση, ότι η Επιτροπή συμφώνησε με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος επιδότησης ενοικίου. Το πρόγραμμα αυτό θα χρηματοδοτήσει επίσης τη δημιουργία 7.000 θέσεων πρώτης υποδοχής στα hotspots στα νησιά, ενώ η Ελλάδα προετοιμάζεται να ξεκινήσει την κατασκευή 4.500 επιπρόσθετων θέσεων φιλοξενίας στη Λέσβο τη Λέρο και την Κω.

Η Επιτροπή στην έκθεσή της, υπογραμμίζει επίσης πως η Ελλάδα έχει υπογράψει μια συμφωνία με την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την κατασκευή 700 θέσεων υποδοχής προσφύγων στον Ελαιώνα. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι συνολικά, 35.000 θέσεις υποδοχής πρέπει να είναι διαθέσιμες στην Ελλάδα μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου 2016, ξεπερνώντας τη δέσμευση που ανέλαβε η χώρα στη Σύνοδο των χωρών της Οδού των Δυτικών Βαλκανίων.

Σε ό,τι αφορά την συμφωνία των κρατών-μελών να υποστηρίξουν την Ελλάδα μέσω της μετεγκατάστασης 66.400 μεταναστών που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας, η έκθεση σημειώνει πως η μετεγκατάσταση προχωράει αργά, αλλά υπάρχουν σημάδια βελτίωσης τις τελευταίες εβδομάδες. Συγκεκριμένα, αναφέρεται πως η πρώτη μετεγκατάσταση έγινε στις 4 Νοεμβρίου για 30 αιτούντες άσυλο προς το Λουξεμβούργο, ενώ συνολικά ως σήμερα 64 πρόσφυγες έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα. Επιπλέον, 370 υποψήφιοι για μετεγκατάσταση έχουν καταγραφεί και 297 αιτήσεις για μετεγκατάσταση έχουν κατατεθεί σε άλλα κράτη-μέλη προς έγκριση. Όπως υπογραμμίζει η έκθεση, μόνο 9 κράτη-μέλη έχουν προσφέρει θέσεις στην Ελλάδα για μετεγκατάσταση (συνολικά 305 θέσεις).

Τέλος, αναφορικά με τις επιστροφές των οικονομικών μεταναστών που δεν δικαιούνται διεθνή προστασία, η έκθεση σημειώνει πως από τις αρχές του 2015, η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει 16.131 υποχρεωτικές επιστροφές παράτυπων μεταναστών στη χώρα τους και 3.360 εκούσιες επιστροφές. Καταλήγοντας, η έκθεση της Επιτροπής τονίζει πως η Ελλάδα εξακολουθεί να στερείται “συνολικής στρατηγικής επιστροφών” και “δεν έχει επαρκείς δυνατότητες κράτησης παράτυπων μεταναστών” έτσι ώστε να αποτρέπει την “εξαφάνισή” τους πριν την “επιστροφή τους”.