Επιτροπή για την απελευθέρωση του Οτσαλάν: Στη βουλή το κείμενό της για τον “Απο”

Στη διάθεση της ελληνικής βουλής θα βρεθεί από την Τετάρτη το κείμενο της επιτροπής για την απελευθέρωση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν.

Στο κείμενο της εν λόγω επιτροπής, η οποία εδρεύει στις Βρυξέλλες όπως και το Εθνικό Κογκρέσο του Κουρδιστάν, γίνεται αναλυτικά λόγος για το γιατί θα πρέπει να απελευθερωθεί άμεσα ο Κούρδος ηγέτης ο οποίος παραμένει στις τουρκικές φυλακές τα τελευταία σχεδόν 20 χρόνια.

Το πλήρες κείμενο έχει ως εξής:

Το 1998, η Τουρκία απείλησε τη Συρία με πόλεμο, εάν η τελευταία δεν απέλαυνε τον Κούρδο ηγέτη Abdullah Ocalan από τα εδάφη της. Ως αποτέλεσμα, ο Οτσαλάν εγκατέλειψε τη Συρία και ταξίδεψε στην Ευρώπη προκειμένου να βρεθεί μια πολιτική λύση. Ωστόσο, λόγω της συνεχιζόμενης πίεσης από την Τουρκία, δεν κατέστη δυνατό να βρει καταφύγιο στην Ευρώπη και τελικά βρέθηκε στην Κένυα.

Στις 15 Φεβρουαρίου του 1999, συνελήφθη στην Κένυα από πράκτορες της Τουρκίας σε μυστική επιχείρηση η οποία υποστηρίχτηκε από τη CIA και τη Mossad. Απήχθη και παραδόθηκε στο τουρκικό κράτος. Η σύλληψη του “Νούμερο ένα εχθρού” της Τουρκίας παρουσιάστηκε από την Άγκυρα ως νίκη εναντίον των Κούρδων.

Θεωρήθηκε από τους Κούρδους ως μια “διεθνής συνωμοσία”, η οποία αρνιόταν τη νομιμότητα του αγώνα τους για ελευθερία και ισότητα. Κατά συνέπεια, οι Κούρδοι σε όλο τον κόσμο ξεχύθηκαν στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για αυτήν την εξωφρενική πράξη διεθνούς συνωμοσίας. Την σύλληψη του Οτσαλάν ακολούθησε μια δικαστική παρωδία κατά την οποία οι Τούρκοι εισαγγελείς προσπάθησαν να τον παρουσιάσουν ως “τρομοκράτη”.

Αντιθέτως, αυτό που το PKK, υπό την ηγεσία του Οτσαλάν, διεξάγει, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστεί ως εκστρατεία τρομοκρατίας. Είναι μια ένοπλη σύγκρουση που διεξάγεται σύμφωνα με τις συμβάσεις της Γενεύης του 1949 και τα πρόσθετα πρωτόκολλα του 1977, όπως ορίστηκαν από το Εφετείο του Βελγίου λίγα χρόνια αργότερα.

Επιπλέον, το PKK έγινε το 1995 συμβαλλόμενο μέρος στις Συμβάσεις της Γενεύης και κάλεσε το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελβετίας στο Κουρδιστάν προκειμένου να παρακολουθήσουν τις μεθόδους πολέμου και να εξακριβώσουν ότι οι μαχητές του σέβονται απόλυτα τις Συμβάσεις της Γενεύης και τα επιπλέον σχετικά πρωτόκολλα. Η τουρκική κυβέρνηση φοβούμενη ότι θα αποδεικνυόταν το ότι το ΡΚΚ είναι ένα απελευθερωτικό κίνημα δεν επέτρεψε τη διέλευσή τους στο Κουρδιστάν.

Από τότε, οι αντάρτες του PKK αγωνίζονται σύμφωνα με τις αρχές και τους κανονισμούς των συμβάσεων της Γενεύης. Για παράδειγμα, όλοι φορούν στρατιωτικές στολές ώστε να μπορούν εύκολα να εντοπίζονται και να γίνονται στόχοι· όλοι υπόκεινται σε αυστηρή στρατιωτική πειθαρχία και χτυπούν αποκλειστικά και μόνο τουρκικούς στρατιωτικούς στόχους. Παρόλα αυτά, η Τουρκία και οι σύμμαχοί της αγνόησαν πλήρως την πραγματικότητα. Οι δικηγόροι του Οτσαλάν πήγαν την υπόθεσή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προκειμένου να ακυρωθεί η άδικη αυτή δίκη.

Το Δικαστήριο αποφάνθηκε το 2003 ότι η δίκη του Οτσαλάν δεν ήταν δίκαιη, το δικαίωμά του σε δίκαιη δίκη είχε περιοριστεί, η νομική αντιπροσώπευσή του ήταν περιορισμένη και επίσης αντιμετώπιζε απάνθρωπες συνθήκες στη φυλακή. Δυστυχώς ,το δικαστήριο δεν εκπλήρωσε εξ ολοκλήρου το ρόλο του. Ούτε δυστυχώς προσπάθησε να διερευνήσει επαρκώς τις αλήθειες πίσω από την παράνομη απαγωγή του. Αυτή η ανεπαρκής στάση ενθάρρυνε το τουρκικό κράτος να συνεχίσει με τις πολιτικές της απομόνωσης και δεν ασκήθηκε καμία πίεση στην Τουρκία να εμπλακεί σε μια ειρηνευτική διαδικασία.

Κατά τη διάρκεια της 20ετούς φυλάκισης του Οτσαλάν, η CPT (Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων) έχει ετοιμάσει αρκετές αναφορές -μετά από ισχυρές μαζικές ενέργειες (απεργίες πείνας, συλλαλητήρια και αιτήσεις) του κουρδικού λαού- στις οποίες καταγγέλλει ότι η Τουρκία παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα του Οτσαλάν, συμπεριλαμβανομένης της κράτησής του σε απομόνωση. Αυτό, ωστόσο, ποτέ δεν οδήγησε σε κάποιο πρακτικό βήμα.

Απομόνωση

Τα τελευταία είκοσι χρόνια, ο Οτσαλάν κρατείται σε απομόνωση σε επικίνδυνο περιβάλλον και ακατάλληλες συνθήκες στο νησί Imrali στα ανοικτά των ακτών της Κωνσταντινούπολης. Το σκληρό περιβάλλον της φυλακής και η πολιτική της περιφρόνησης και κακομεταχείρισης από το κράτος οδήγησε στην επιδείνωση της κατάστασης της υγείας του. Η κλιμάκωση της σύγκρουσης το 2015 οδήγησε σε μια πιο έντονη προσέγγιση προς τον Οτσαλάν που είναι ένας κορυφαίος παράγοντας και που αναζητά σταθερά την ειρήνη.

Πριν από τον Ιούλιο του 2011, επιτρεπόταν στον Ocalan να συναντά τους δικηγόρους του μια φορά την εβδομάδα για μια ώρα, αν και αυτό το δικαίωμα δεν είχε ποτέ τηρηθεί με συνέπεια. Ωστόσο, από εκείνη την εποχή και μέχρι σήμερα βρίσκεται σε καθεστώς απολύτου απομόνωσης. Ακολουθούν τα στοιχεία των αιτήσεων που υπέβαλαν η οικογένεια και οι δικηγόροι του Ocalan από την 27η Ιουλίου 2011:

• Από τις 27 Ιουλίου 2011 έως το τέλος του έτους, από τις 43 αιτήσεις που έγιναν από τους δικηγόρους, καμία δεν εγκρίθηκε (17 απορρίφθηκαν λόγω κακών καιρικών συνθηκών, 23 απορρίφθηκαν λόγω μη λειτουργίας των πορθμείων και 2 απορρίφθηκαν λόγω επίσημων αργιών).

• Κατά τη διάρκεια του 2012, οι 104 αιτήσεις που έγιναν από τους δικηγόρους απορρίφθηκαν (14 απορρίφθηκαν λόγω κακών καιρικών συνθηκών, 73 απορρίφθηκαν λόγω προβλημάτων στα πλοία της γραμμής, 16 λόγω επισκευής των πορθμείων και μία απορρίφθηκε λόγω αργίας).

• Κατά τη διάρκεια του 2013, 102 αιτήσεις απορρίφθηκαν (12 απορρίφθηκαν λόγω κακών καιρικών συνθηκών, 86 απορρίφθηκαν λόγω ζημιάς στα πλοία και 4 απορρίφθηκαν λόγω επίσημων αργιών).

• Κατά το 2014, από τις 104 αιτήσεις που έγιναν, καμία δεν εγκρίθηκε (9 απορρίφθηκαν λόγω κακών καιρικών συνθηκών, 86 απορρίφθηκαν λόγω ζημιών στα πλοία, 6 λόγω επισκευής των πλοίων και 3 απορρίφθηκαν λόγω επίσημων αργιών).

• Κατά τη διάρκεια του 2015, από τις 56 αιτήσεις δεν εγκρίθηκε καμία (5 απορρίφθηκαν λόγω κακών καιρικών συνθηκών, 27 απορρίφθηκαν λόγω προβλημάτων στα πορθμεία και 24 λόγω επισκευών στα πορθμεία).

• Το 2016 απορρίφθηκαν 104 αιτήσεις για παρόμοιους λόγους.

• Το 2017 απορρίφθηκαν 104 αιτήσεις για παρόμοιους λόγους.

• Το 2018, 98 αιτήσεις απορρίφθηκαν για παρόμοιους λόγους.

Περιττό να πούμε ότι οι παραπάνω λόγοι είναι σαφής παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Οτσαλάν και παραβίαση των διεθνών νομικών κανόνων και αξιών. Τίποτα δεν έχει γίνει από την τουρκική κυβέρνηση και τη διεθνή κοινότητα προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση. Το να φιμώνεις τον Οτσαλάν σημαίνει να φιμώνεις τους Κούρδους και να τους στερείς τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους. Ακόμη και στην τουρκική νομοθεσία -η οποία δεν είναι καθόλου ευέλικτη για τους πολιτικούς κρατούμενους- δεν υπάρχει νομική βάση για αυτή την ολική και απάνθρωπη απομόνωση.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν, μεταξύ άλλων αξιωματούχων, το έχει δημόσια ομολογήσει ωστόσο, ότι είναι η κυβέρνηση που αποκλείει κάθε επίσκεψη. Η σκόπιμη απομόνωση αποδεικνύει την πλήρη αυθαιρεσία της τουρκικής κυβέρνησης, της οποίας οι εκπρόσωποι υπερασπίζονται δημοσίως τις παραβιάσεις του νόμου, όταν πρόκειται για κουρδικές υποθέσεις. Μια άλλη σκανδαλώδης και παράνομη εξέλιξη ήταν η κράτηση ολόκληρης της ομάδας των νομικών του Οτσαλάν, μιας ομάδας 36 δικηγόρων, που κρατήθηκαν στη φυλακή για περισσότερο από μισό χρόνο. Το πραγματικό σκάνδαλο όμως είναι η σιωπή των ξένων χωρών.

Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ισχύει σε 47 κράτη. Για πάνω από 40 εκατομμύρια Κούρδων, όμως, φαίνεται πως δεν ισχύει. Τουλάχιστον όχι για τον Οτσαλάν. Το Συμβούλιο της Ευρώπης ρίχνει την ευθύνη για τις άθλιες συνθήκες φυλάκισης στο Imrali, στην ανίσχυρη επιτροπή για την πρόληψη των βασανιστηρίων (CPT) και, κατά τα άλλα, σκοπίμως αγνοεί το θέμα. Ακόμη και το πολύ διάσημο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να προσδιορίσει τα γεγονότα και τις συνθήκες απομόνωσης. Η Τουρκία, φαίνεται ότι δεν δεσμεύεται από τους διεθνείς νόμους ή τις συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η επιρροή του Οτσαλάν στην κουρδική πολιτική και τη μέση ανατολή

Παρά τις δυσκολίες, ο Οτσαλάν συνέχισε να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας και να ασκεί σημαντική επιρροή στο κουρδικό κίνημα. Από τη φυλακή και μέσα από τα γραπτά του και τις εκκλήσεις του, έχει αλλάξει το μοντέλο του PKK, επιδιώκοντας μια δημοκρατική πολιτική λύση στο κουρδικό ζήτημα εντός των σημερινών συνόρων της Τουρκίας. Από το 1993, έχει κηρύξει οκτώ μονομερείς εκεχειρίες και σε δύο περιπτώσεις, το 1999 και το 2013, διέταξε τους αντάρτες του PKK να αποσυρθούν από την Τουρκία στο Βόρειο Ιράκ για να ανοίξουν το δρόμο για την ειρήνη.

Οι Κούρδοι και οι φίλοι τους έχουν επανειλημμένα καταφύγει σε μαζικές διαμαρτυρίες που δείχνουν την υποστήριξή τους για τον Οτσαλάν και την απόρριψη των αντιδημοκρατικών και μη ανθρώπινων πολιτικών της Τουρκίας προς τους Κούρδους. Υπήρξαν επίσης πολλές εκστρατείες που ξεκίνησε η Πρωτοβουλία Ελευθερίας του Οτσαλάν. Σε μια διαδικασία συλλογής υπογραφών, που διεξήχθη το 2005-2006, περίπου 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι από όλα τα μέρη του Κουρδιστάν επιβεβαίωσαν ότι θεωρούν τον Οτσαλάν ως τον πολιτικό ηγέτη τους.

Στις 6 Σεπτεμβρίου 2012, ξεκίνησε μια δεύτερη προσπάθεια συλλογής υπογραφών, απαιτώντας “Ελευθερία για τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν και τους άλλους πολιτικούς κρατούμενους στην Τουρκία.” Οι υπογράφοντες δηλώνουν ότι “η ελευθερία του Οτσαλάν θα σηματοδοτήσει μια επανάσταση για τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας και την ειρήνη στο Κουρδιστάν.” Η εκστρατεία συγκέντρωσε 10,321 εκατομμύρια υπογραφές.4 Ο αριθμός των υπογραφών ήταν αξιοσημείωτος, δεδομένου του γεγονότος ότι η εκστρατεία διεξήχθη με τεράστιους περιορισμούς -η Τουρκία, η Συρία και το Ιράν την κήρυξαν παράνομη. Εκατοντάδες άνθρωποι δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση αρκετών ετών.

Ο Οτσαλάν είναι γνωστός ως το ζωντανό σύμβολο του κουρδικού αγώνα για εθνική αναγνώριση και αυτοδιάθεση. Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, έχει κάνει τεράστιες προσπάθειες να μετατρέψει τη σύγκρουση από έναν ένοπλο αγώνα σε ένα πολιτικό ζήτημα. Σε μια πολιτική ατμόσφαιρα που υπαγορεύει όλο και περισσότερο την εθνική ή θρησκευτική ομοιομορφία και καταπίεση των δικαιωμάτων των γυναικών ο Ocalan έχει αναπτύξει μια πολιτική φιλοσοφία για μια εναλλακτική λύση-κοινωνία. Υποστηρίζει τα ίσα δικαιώματα για τους ανθρώπους όλων των εθνικοτήτων και των πεποιθήσεων, και ιδιαίτερα την αναγνώριση στην πράξη των δικαιωμάτων και των ελευθεριών της γυναίκας.

Αυτό το παράδειγμα έχει αποδειχθεί ότι διαθέτει επιρροή και αποτελεί πηγή ελπίδας για πολλές κοινωνικές ομάδες, όπως δείχνει το μοντέλο της Ροζάβα. Η ένταξη στο σύστημα της Rojava όλων των εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων όπως οι Ασσύριοι, οι Σύροι και οι Χαλδαίοι Χριστιανοί στις διοικήσεις, είναι η εφαρμογή της φιλοσοφίας του Οτσαλάν. Δομημένο με βάση τις αρχές της άμεσης δημοκρατίας, της ισότητας των φύλων, των εθνικών και των θρησκευτικών συνεργασιών, το σύστημα της Rojava χρησιμεύει ως πρότυπο για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ούτε το ΡΚΚ ούτε ο τουρκικός στρατός θα μπορούσαν ποτέ αποφασιστικά να επικρατήσουν απόλυτα στον πόλεμο αυτό. Η ειρήνη προσφέρει τη μόνη λύση και ο Ocalan είναι απαραίτητος για αυτή τη διαδικασία. Καμία πρόοδος προς την επίτευξη λύσης δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή του Ocalan.

Αλλά πριν μπορέσουν να ξεκινήσουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, το τουρκικό κράτος πρέπει πρώτα να τον απελευθερώσει, όπως ο Νέλσον Μαντέλα απελευθερώθηκε πριν -όχι μετά ή κατά τη διάρκεια- το ξεκίνημα των διαπραγματεύσεων στη Νότιο Αφρική. Μέχρι την απελευθέρωση του Οτσαλάν, μόνο επιφανειακές συζητήσεις μπορούν να γίνουν και όχι πραγματικές διαπραγματεύσεις. Ο Μαντέλα είχε τονίσει ότι μόνο ελεύθεροι άνθρωποι, και όχι κρατούμενοι, μπορούν να διαπραγματευτούν για μια πολιτική λύση.

Προσπάθειες για ειρήνη και ανταπόκριση

Το 1999, το ΡΚΚ ικανοποίησε το αίτημα του Οτσαλάν για άλλη μια εκεχειρία και απέσυρε τις δυνάμεις του από την Τουρκία στο βόρειο Ιράκ. Αυτό σηματοδότησε την αρχή μιας πενταετούς ανακωχής, τη μεγαλύτερη στην ιστορία της σύγκρουσης. Σε μια άλλη εκπληκτική κίνηση, την ίδια χρονιά, ο Οτσαλάν πρότεινε δύο ομάδες “ειρήνης”, αποτελούμενες από μέλη του PKK, να επιστρέψουν στην Τουρκία ως σημάδι ετοιμότητας για μια ειρηνική λύση. Μόλις έφτασαν οι δύο ομάδες στην Τουρκία, συνελήφθησαν τα μέλη τους και τώρα εκτίουν μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης. Το τουρκικό κράτος έχασε αυτή την ευκαιρία για ειρήνη και δεν ανταποκρίθηκε θετικά. Όταν το 2006-2007 κλιμακώθηκε η βία μεταξύ του τουρκικού κράτους και του PKK, ο Οτσαλάν επανήλθε και ζήτησε άλλη μια κατάπαυση του πυρός, την οποία πάλι το ΡΚΚ έθεσε σε ισχύ, αλλά στην οποία ξανά δεν ανταποκρίθηκε το τουρκικό κράτος.

Η τρίτη έκκληση του Οτσαλάν για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και κατάπαυση του πυρός έγινε το 2009, όταν οι γνωστές δημοσίως ως “συνεδριάσεις του Όσλο” είχαν ξεκινήσει. Από το 2009 έως τα μέσα του 2011, μυστικές διαπραγματεύσεις, αργότερα γνωστές ως η Διαδικασία του Όσλο, διεξήχθησαν μεταξύ του Οτσαλάν, μιας αντιπροσωπείας της Τουρκίας που διορίστηκε από την κυβέρνηση και ανώτερων μελών του PKK. Το θέμα ήταν μια πολιτική λύση για το Κουρδικό ζήτημα. Με βάση τον οδικό χάρτη των διαπραγματεύσεων, που ο Ocalan ενέκρινε το 2009, συμφώνησαν τα μέρη σε τρία πρωτόκολλα. Περιείχαν ένα σχέδιο για το τέλος της σύγκρουσης και πολιτική λύση στο κουρδικό ζήτημα. Επιπλέον, το 2010, Ocalan ζήτησε ακόμη ένας απεσταλμένος για την ειρήνη να εισέλθει στην Τουρκία .Στη συνέχεια, μια ομάδα άοπλων ανταρτών και μια ομάδα προσφύγων από το στρατόπεδο προσφύγων Mexmûr διέσχισε το Ιράκ και εισήλθε στην Τουρκία ως συμβολική εκπροσώπηση της ειρήνης και της διαπραγμάτευσης.

Σε αντίθεση με τις προηγούμενες ειρηνευτικές ομάδες, τα μέλη αυτών των ομάδων δεν συνελήφθησαν αμέσως, δημιουργώντας έτσι μια ψευδή αίσθηση ελπίδας και ασφάλειας. Η αντιπροσωπεία έγινε δεχτή με χαρά από τον κουρδικό πληθυσμό που άρχισε να ελπίζει ότι «ο πόλεμος είχε τελειώσει επιτέλους». Ωστόσο, η τουρκική κυβέρνηση επέλεξε να μην εφαρμόσει το σχέδιο και να μην προχωρήσει σε συζητήσεις και πολλά μέλη των ειρηνευτικών ομάδων σύντομα φυλακίστηκαν. Λόγω της κλιμάκωσης της βίας μετά τον Ιούλιο του 2011, ο Ocalan για άλλη μια φορά, απαντώντας σε εκκλήσεις των κοινωνικών κινημάτων, κάλεσε στις αρχές του 2013 για άλλη μια κατάπαυση του πυρός και ξεκίνησε μια νέα διαδικασία διαπραγμάτευσης, τη λεγόμενη « Διαδικασία Imrali». Τελικά, αυτή την τελευταία σημαντική προσπάθεια τη σταμάτησε για άλλη μια φορά τον Μάρτιο του 2015 ο ίδιος ο πρόεδρος Ερντογάν, λέγοντας. “Δεν υπάρχουν διαπραγματεύσεις, δεν υπάρχει κανένα κουρδικό ζήτημα και δεν υπάρχει ειρηνευτική διαδικασία”. Με αυτή τη δήλωση, όλες οι ελπίδες για μια συνεχιζόμενη ειρηνευτική διαδικασία διαψεύστηκαν.

Δεκαμελής διεθνής επιτροπή Ειρήνης

Στις 14 Φεβρουαρίου 2018, μια διεθνής αντιπροσωπεία με δέκα μέλη συνεδρίασε στην Κωνσταντινούπολη, προσπαθώντας να βοηθήσει στην επανεκκίνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας. Ο πρόεδρος της αντιπροσωπείας, δικαστής Essa Moosa, του Ανώτατου Δικαστηρίου της Νότιας Αφρικής, έγραψε επιστολή στο τουρκικό Υπουργείο Δικαιοσύνης, ζητώντας δύο συναντήσεις: μια με το υπουργείο για να συζητήσει την επανάληψη της ειρηνευτικής διαδικασίας· και μια με τον Ocalan για το ίδιο θέμα.

Ο δικαστής Moosa παλαιότερα ενεργούσε για τον Nelson Mandela, ενώ ο τελευταίος βρισκόταν φυλακισμένος στο Robben Island και συμμετείχε επίσης στη διαδικασία διαπραγμάτευσης στη Νότιο Αφρική. Δυστυχώς, η αντιπροσωπεία δεν είχε την ευκαιρία να συναντηθεί ούτε με τον υπουργό, ούτε με τον Οτσαλάν. Εν τω μεταξύ, η αντιπροσωπεία συναντήθηκε με πολλούς εκπροσώπους πολιτικών και κοινωνικών οργανώσεων. Συναντήθηκε επίσης με δικηγόρους και οργανώσεις δικηγόρων που είχαν εμπλακεί στην υπεράσπιση μελών του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος.

Μαζί με 50 ακαδημαϊκούς, η αντιπροσωπεία το 2016 συναντήθηκε με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων. Αφού πραγματοποίησαν συναντήσεις με το Υπουργικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μεταξύ άλλων, έκαναν την ακόλουθη δήλωση:
Υπό το φως των περιστάσεων, εμείς, τα μέλη της Διεθνούς Αντιπροσωπείας για την Ειρήνη, αποφασίσαμε ομόφωνα τα εξής:

Καλούμε την τουρκική κυβέρνηση και τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν να επαναλάβουν την ειρηνευτική διαδικασία επειγόντως. Τον Δεκέμβριο του 2012, ο Αιδεσιμότατος Αρχιεπίσκοπος Desmond Tutu ως πρόεδρος των Πρεσβυτέρων, ένωση η οποία ιδρύθηκε από τον Nelson Mandela, σε προσωπικό σημείωμα προς τον τότε Πρωθυπουργό, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είπε ότι “η ειρήνη είναι καλύτερη από τον πόλεμο” και κάλεσε τον πρωθυπουργό να επαναλάβει την ειρηνευτική διαδικασία με τον Öcalan.

• Προκειμένου να πραγματοποιηθούν πραγματικές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για την επίλυση του κουρδικού ζητήματος στην περιοχή, πρέπει ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος έχει αναντικατάστατο ρόλο, να απελευθερωθεί άνευ όρων από τη φυλακή, ώστε να μπορέσει να πάρει τη σωστή θέση του στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη μόνιμης λύσης του κουρδικού ζητήματος στην Τουρκία και τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας.

• Ζητάμε από την τουρκική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει ισάξια τους συνομιλητές, νομιμοποιώντας το PKK και άλλες απαγορευμένες οργανώσεις, απελευθερώνοντας όλους τους πολιτικούς κρατούμενους και επιτρέποντας στους εξόριστους να επιστρέψουν στην Τουρκία για να συμμετάσχουν στην ειρηνευτική διαδικασία.

• Πρέπει να ασκήσουμε πιέσεις στις αντίστοιχες κυβερνήσεις μας και σε μη κυβερνητικές οργανώσεις, προκειμένου να ασκήσουν πίεση με τη σειρά τους στην τουρκική κυβέρνηση για να επαναλάβει την ειρηνευτική διαδικασία επειγόντως και σε εκείνες τις χώρες όπου το PKK θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση και ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν καταγράφεται ως τρομοκράτης, να ασκηθεί πίεση ώστε να πάψει το κόμμα να θεωρείται ως τέτοιο και ο ηγέτης του επίσης να αποχαρακτηριστεί, καθώς πρόκειται για ένα απελευθερωτικό κίνημα και έναν μαχητή της ελευθερίας, που κινούνται μέσα στα πλαίσια των διεθνών κανόνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

• Καλούμε τις διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων να διερευνήσουν, επειγόντως, την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκε από τις τουρκικές αρχές κατά του άμαχου πληθυσμού στα πεδία των συγκρούσεων και να εκτιμήσουν και να καθορίσουν εάν αυτές οι παραβιάσεις συνιστούν εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, γενοκτονία ή/και παραβίαση της Σύμβασης της Γενεύης.

• Καλούμε την Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT), επειγόντως να επισκεφθεί τον Abdullah Öcalan στη φυλακή του νησιού Imrali προκειμένου να διερευνήσει πιθανή παραβίαση των δικαιωμάτων του, σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία του Ανθρώπου, των Δικαιωμάτων και Θεμελιωδών Ελευθεριών ως πολιτικού κρατούμενου, με δεδομένα ότι (i) το δικαίωμά του να έχει πρόσβαση στους δικηγόρους του έχει παραβιαστεί τα τελευταία 5 χρόνια (ii) το δικαίωμά του να έχει πρόσβαση σε μέλη της οικογένειάς του έχει παραβιαστεί τους τελευταίους 14 μήνες (iii) το δικαίωμά του να μην απομονωθεί πλήρως από την κοινωνική επαφή το οποίο έχει παραβιαστεί για άγνωστο χρονικό διάστημα και (iv) το δικαίωμά του να έχει πρόσβαση σε ιατρούς και/ή θεραπεία και να υποβάλουν επειγόντως τα πορίσματά τους στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στην τουρκική κυβέρνηση και στον Abdullah Öcalan και στους δικηγόρους του.

• Καλούμε τη διεθνή ακαδημαϊκή αδελφότητα, ανοικτά να υποστηρίξει τους ακαδημαϊκούς αντιφρονούντες στην Τουρκία για το συμφέρον της ακαδημαϊκής ελευθερίας και να τους δώσει ηθική, υλική και ακαδημαϊκή βοήθεια.

• Καλούμε τα μέλη της αντιπροσωπείας μας να διανείμουν αυτή την έκθεση όσο το δυνατόν ευρύτερα σε επικεφαλής κρατών, υπουργούς Εξωτερικών, πρεσβευτές, αξιωματούχους, μέσα ενημέρωσης, και ηλεκτρονικά και έντυπα, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μη κυβερνητικές οργανώσεις στις χώρες μας.

Η πραγματικότητα στην Τουρκία και ο μόνος δρόμος για την ειρήνη

Οι τουρκικές προσπάθειες ενίσχυσης της ολικής απομόνωσης του Οτσαλάν είναι πολιτικά αμελητέες. Ήταν ο Ocalan, ο οποίος μπόρεσε να παροτρύνει τους Κούρδους αντάρτες να προχωρήσουν σε εκεχειρία. Κανείς άλλος δεν είναι ικανός να ασκήσει μια τέτοια επιρροή στις κουρδικές δυνάμεις. Οι εποικοδομητικές προτάσεις του για μια πολιτική λύση, που περιλαμβάνονται στον οδικό χάρτη του, αποτέλεσαν τη βάση των τριετών διαπραγματεύσεων μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και του ΡΚΚ. Μια λύση στη σύγκρουση ήταν άμεσα ορατή.

Ωστόσο, ο πρόεδρος Ερντογάν τερμάτισε απότομα τις διαπραγματεύσεις και ενίσχυσε τις επιθέσεις κατά του κουρδικού πληθυσμού και της κοινωνίας των πολιτών. Αυτή η ξαφνική αλλαγή από την τουρκική κυβέρνηση δεν έδωσε λύση σε κανένα από τα υπάρχοντα και συνεχιζόμενα προβλήματα, αλλά αντιθέτως δημιούργησε καινούργια. Οι συγκρούσεις μεταξύ των Κούρδων ανταρτών και του τουρκικού στρατού κλιμακώθηκαν, η κατάσταση φαίνεται όλο και πιο περίπλοκη και η λύση για την ειρήνη είναι ακόμα πιο μακριά.

Όμως ο Ερντογάν θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι το κουρδικό ζήτημα μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω διαλόγου και συγκεκριμένων βημάτων, με την αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων στην Τουρκία. Με την άνοδο των λαϊκών πολιτικών κομμάτων, όπως το HDP, που στην Τουρκία έχουν παρουσιαστεί ιστορικά, το δημοκρατικό αίτημα του λαού της Τουρκίας για ειρήνη, εκδημοκρατισμό, πολιτικές μεταρρυθμίσεις, ισότητα των φύλων και ανθρώπινα δικαιώματα γιγαντώνεται. Είναι ουσιώδες η τουρκική κυβέρνηση να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις για να αποτρέψει την περαιτέρω αιματοχυσία.

Η συμπεριφορά του Ocalan τα τελευταία χρόνια έχει αποδείξει ότι αυτός είναι σε θέση να παίξει ένα ρόλο εξισορροπητή ανάμεσα σε Τούρκους και Κούρδους. Αυτή η ισορροπία είναι η προϋπόθεση για μια μόνιμη και νόμιμη ειρήνη. Το μπαλάκι είναι πλέον στα χέρια των τουρκικών δικαστηρίων και αυτά πρέπει τώρα να βάλουν τα πράγματα σε καλό δρόμο.

Ως ζωτική συμβολή στη λύση αυτής της σύγκρουσης, η απελευθέρωση του Κούρδου ηγέτη κρίνεται ουσιαστική και απαραίτητη. Το να συνεχίσει η σιωπή και η απομόνωση του Οτσαλάν σημαίνει να αγνοείς το κουρδικό ζήτημα στην Τουρκία, να αποτυγχάνεις να λάβεις συγκεκριμένα μέτρα για πολιτικές μεταρρυθμίσεις και εκδημοκρατισμό. Η αποτυχία να αντιμετωπίσει κανείς το ζήτημα αυτό με ανθρώπινο τρόπο και σύμφωνα με τους διεθνείς νομικούς κανόνες και αξίες υπογραμμίζει ότι η Τουρκία δεν έχει καμία πρόθεση να υποστηρίξει τα οικουμενικά ανθρώπινα δικαιώματα.