Ερυθρά Θάλασσα: Μπορούν όντως οι Χούθι να βλάψουν το Ισραήλ;

Οι βομβαρδισμοί από ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία σε στόχους που ελέγχονται από τους Χούθι στην Υεμένη, ως απάντηση στις επιθέσεις τους σε πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα, έχει δημιουργήσει μία τεταμένη κατάσταση με αβέβαιο μέλλον και έμμεσες (ή και άμεσες) επιπτώσεις στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής.

Οι αντάρτες έχουν δηλώσει πως πραγματοποιηθούν επιθέσεις σε εμπορικά πλοία που συνδέονται με το Ισραήλ, απαιτώντας από τη χώρα να τερματίσει τις επιθέσεις στη Γάζα και να επιτρέψει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Μετά τα πλήγματα που δέχτηκαν μάλιστα από ΗΠΑ και Βρετανία, ήταν ξεκάθαροι ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να σταματήσουν τις δικές τους επιθέσεις, έως ότου το Ισραήλ δώσει τέλος στον πόλεμο.

Επιθέσεις οι οποίες έχουν μειώσει την κυκλοφορία μέσω της Ερυθράς Θάλασσας κατά 40%, διακόπτοντας τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και αναγκάζοντας ορισμένες από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες παγκοσμίως να ανακατευθύνουν τα πλοία τους, καθυστερώντας τους χρόνους παράδοσης και προσθέτοντας επιπλέον 3.000-3.500 ναυτικά μίλια στη διαδρομή τους.

Σε ένα οριακό και ζοφερό σημείο για την κατάσταση στην περιοχή, εγείρονται εύλογα ερωτήματα για το πόσο επηρέασαν ή θα επηρεάσουν οι επιθέσεις των Χούθι το Ισραήλ, όχι τόσο στο πεδίο των μαχών αλλά σε όρους οικονομίας.

Πόσο έχει πληγεί το εμπόριο από τους Χούθι

Μέχρι στιγμής, τουλάχιστον 26 πλοία έχουν δεχθεί επίθεση από τους Χούθι από τότε που κατέλαβαν το πλοίο Galaxy Leader που συνδέεται με το Ισραήλ τον Νοέμβριο. Αμερικανικά πολεμικά πλοία στην περιοχή απέτρεψαν πολλές άλλες επιθέσεις, με τελευταία αυτή της περασμένης εβδομάδας όταν ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο κατέρριψαν πυραύλους και drones.

Η Ερυθρά Θάλασσα συνδέει την Ασία με την Ευρώπη και τη Μεσόγειο, μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Προς το παρόν, περίπου το 12% της παγκόσμιας ναυτιλίας διέρχεται από αυτήν, με μέσο όρο περίπου 50 πλοία την ημέρα, μεταφέροντας φορτίο αξίας μεταξύ 3 έως 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Συνολικά, η αξία των εμπορευμάτων που διέρχονται από τη διαδρομή υπολογίζεται σε περισσότερα από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.

Η μεταφορά που έχει πληγεί περισσότερο, σύμφωνα με το Al Jazeera, είναι αυτή των εμπορευματοκιβωτίων, ενώ, στοιχεία που δημοσίευσε το Reuters δείχνουν ότι η διέλευση των πετρελαιοφόρων επηρεάστηκε ελάχιστα.

Κατά τον Δεκέμβριο, κατά μέσο όρο 76 πετρελαιοφόρα επρόκειτο να βρίσκονται στην Ερυθρά Θάλασσα, μόνο δύο λιγότερα από τον μέσο όρο του προηγούμενου μήνα. Κάποιοι μάλιστα ανέφεραν μέχρι και οριακή αύξηση την ίδια περίοδο.

Έχουν επηρεάσει τη φήμη του Ισραήλ ως ασφαλούς εμπορικού εταίρου;

Από τα μέσα Δεκεμβρίου, η μοναδική πόλη-λιμάνι του Ισραήλ στην Ερυθρά Θάλασσα, το Εϊλάτ ανέφερε μείωση της δραστηριότητας κατά 85% από την έναρξη των επιθέσεων. Ενώ το μεγαλύτερο μέρος της θαλάσσιας κυκλοφορίας του Ισραήλ προέρχεται από τα μεσογειακά λιμάνια της Χάιφα και του Ασντόντ, οι εξαγωγές ποτάσας καθώς και οι εισαγωγές κινεζικών αυτοκινήτων εξαρτώνται από το Εϊλάτ.

Για πολλούς αερομεταφορείς, οι κίνδυνοι τόσο για τα πλοία όσο και για το πλήρωμά τους είναι σημαντικοί. Ωστόσο, ο Μπραντ Μάρτιν, πρώην καπετάνιος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και διευθυντής Ινστιτούτου Ασφάλειας Εφοδιαστικής Αλυσίδας, ανέφερε: “Η διακοπή της ναυτιλίας στην Ερυθρά Θάλασσα και η μείωση ισραηλινού φορτίου από ναυτιλιακές εταιρείες δεν θα γονατίσουν το Ισραήλ οικονομικά”.

“Η ροή μέσω της Μεσογείου πιθανότατα θα συνεχιστεί απρόσκοπτη. Το Ισραήλ είναι πιθανώς σε καλύτερη θέση για την απορρόφηση της αναστάτωσης από τους περισσότερους γείτονές του. Ωστόσο, η ναυτιλία και το εμπόριο μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο διπλωματικών και πολιτικών ενεργειών, επομένως θα μπορούσαν σίγουρα να υπάρχουν αρνητικές συνέπειες”.

Ενώ οι αναλυτές συμφώνησαν ότι ο άμεσος αντίκτυπος των επιθέσεων των ανταρτών στην οικονομία του Ισραήλ ήταν περιορισμένος, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, όσο συνεχίζονται οι αναταραχές, τόσο μεγαλύτερες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις. Μία τέτοια μπορεί να αφορά στην φιλοδοξία του Ισραήλ να καθιερωθεί ως εξαγωγέας Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), αφού κατέχει ένα μικρό αλλά αυξανόμενο μερίδιο της διεθνούς αγοράς. “Πριν από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ ετοιμαζόταν να αποτελέσει έναν αξιόπιστο εξαγωγέα φυσικού αερίου”, δήλωσε στο Al Jazeera η Gabrielle Reid, αναπληρώτρια διευθύντρια σε εταιρεία συμβούλων κινδύνου.

“Όμως, οι εχθροπραξίες έχουν επιδεινώσει τον πολιτικό κίνδυνο της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο Ισραήλ και θέτουν σε περαιτέρω κίνδυνο την προοπτική να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα στις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου“.

Πώς μπορούν να επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία

Η κυκλοφορία μέσω της Ερυθράς Θάλασσας έχει προς το παρόν μειωθεί κατά 44% σε σχέση με αυτή που καταγράφηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του Δεκεμβρίου. Εκτός από το προφανές κόστος της αύξησης των καυσίμων και του ανθρώπινου δυναμικού, η επιλογή μεγαλύτερων διαδρομών συνεπάγεται αυξημένο κόστος ασφάλισης και μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερήσεις.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, το συνολικό κόστος θα μπορούσε να αυξηθεί από 3 έως και 21%.

Όσο για τις ανησυχίες που υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ η τρέχουσα ζήτηση για βιομηχανικά προϊόντα από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία παραμένει χαμηλότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οποιαδήποτε αλλαγή στο κόστος ή διαταραχή στα χρονοδιαγράμματα αποστολής είναι πιθανό να έχει συνέπειες.

Ωστόσο, ενώ οι αυξήσεις στο κόστος μεταφοράς μπορεί να οδηγήσουν σε πληθωρισμό αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη, σύμφωνα με όσα εκτιμούν οι οικονομολόγοι.