Ερντογάν: Δεν είμαι δικτάτορας

Την πρώτη του συνέντευξη μετά το δημοψήφισμα, έδωσε την Τρίτη στο CNN ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιμένοντας ότι τα σχέδια του για ανάληψη περισσότερων εξουσιών, δεν τον κάνουν δικτάτορα.

Επεσήμανε ότι το πακέτο των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, το οποίο υποστηρίζεται από μια ισχνή πλειονότητα των Τούρκων πολιτών που ψήφισαν την Κυριακή, δεν είναι για το δικό του όφελος. “Είμαι, πραγματικά, ένας θνητός, μπορεί να πεθάνω ανά πάσα στιγμή”.

Βάσει του δημοψηφίσματος, πέρασε ένα πακέτο συνταγματικών μεταρρυθμίσεων με 18 άρθρα, που μετατρέπουν το κοινοβουλευτικό σύστημα της χώρας σε μια ισχυρή εκτελεστική προεδρία. Το σχέδιο, που υποβλήθηκε από το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, δίνει στον Ερντογάν σαρωτικές και σε μεγάλο βαθμό, ανεξέλεγκτες εξουσίες.

Ο ίδιος πάντως απέρριψε τις κατηγορίες ότι προώθησε τις νέες αρμοδιότητες, ωθούμενος από την επιθυμία του να αυξήσει τη δύναμή του και όχι για να βελτιωθεί το πολιτικό σύστημα της χώρας. “Το σύστημα αντιπροσωπεύει μια αλλαγή, μια μεταμόρφωση στη δημοκρατική ιστορία της Τουρκίας”, είπε.

Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Σύνταγμα, ο Ερντογάν μπορεί να καταργήσει με διάταγμα τη θέση του πρωθυπουργού και να αναλάβει ευρείες εξουσίες. Του δίνεται, επίσης, η εξουσία να διορίζει κυβερνητικό επιτελείο και ανώτερους δικαστές ενώ περιορίζεται η δύναμη του κοινοβουλίου να νομοθετεί.

Ήδη πάντως, ο Ερντογάν έχει μετατρέψει το σε μεγάλο βαθμό εθιμοτυπικό αξίωμα του προέδρου σε μια ισχυρή θέση, προκειμένου να καταστείλει τους αντιφρονούντες που αυξήθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα. Περισσότερα από 47.000 άτομα έχουν συλληφθεί και σχεδόν 200 δημοσιογράφοι βρίσκονται φυλακισμένοι.

Οι μεταρρυθμίσεις “δεν είναι βήμα προς τη δικτατορία”

Ο Ερντογάν αρνήθηκε τους ισχυρισμούς ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι ένα βήμα προς τη δικτατορία. “Όπου υπάρχουν δικτατορίες, δεν χρειάζεται να υπάρχει προεδρικό σύστημα. Εδώ έχουμε μια κάλπη…η δημοκρατία παίρνει δύναμη από τον λαό. Είναι αυτό που λέμε εθνική βούληση”, είπε.

Παρά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και την εκτεταμένη καταστολή των αντιφρονούντων, ο Τούρκος πρόεδρος κατάφερε να πείσει μόνο το 51,4% των ψηφοφόρων να στηρίξει τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις.

“Έχω ποδοσφαιρικό υπόβαθρο. Δεν έχει σημασία αν κερδίσεις με 1-0 ή 5-0. Ο στόχος είναι να κερδίσεις το παιχνίδι”, επεσήμανε για την νίκη με μικρή διαφορά. Τα λεγόμενά του πάντως δεν τα υιοθετούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία αμφισβητούν το αποτέλεσμα.

Το δημοψήφισμα, ωστόσο, αντιμετωπίστηκε ως δημοψήφισμα για τον Ερντογάν. Οι ψηφοφόροι του “ναι” πιστεύουν ότι το μέλλον της χώρας θα είναι καλύτερο με έναν ισχυρό ηγέτη στο τιμόνι ενώ αυτοί του “όχι” είδαν τη διαδικασία ως την προσπάθεια ενός πεινασμένου για εξουσία ηγέτη να παγιώσει τη θέση του.

Την επομένη του δημοψηφίσματος, διεθνείς παρατηρητές εξέδωσαν μια καυστική ανακοίνωση για το δημοψήφισμα. Εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών ανέφεραν ότι η διαδικασία πραγματοποιήθηκε με “άνισους όρους ανταγωνισμού”, με την κάλυψη της εκστρατείας για το “ναι”, να κυριαρχεί στα ΜΜΕ.

Ο Ερντογάν αντέκρουσε τα συμπεράσματα των διεθνών παρατηρητών, λέγοντάς τους “να γνωρίζουν τη θέση τους”, σύμφωνα με το Reuters. Επιτέθηκε, επίσης, στην ΕΕ, η οποία αντέδρασε στην επαναλαμβανόμενη υποστήριξή του στη θανατική ποινή, εγείροντας ανησυχίες για τον τρόπο που διεξήχθη το δημοψήφισμα.

Η Ευρώπη “πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις της”

Αναφερόμενος στην πολύχρονη προσπάθεια της Τουρκίας να ενταχθεί στην ΕΕ, ο Ερντογάν κατηγόρησε τα κράτη-μέλη της για την αποτυχία τους να τηρήσουν τη συμφωνία. Η ΕΕ “μας έκανε να περιμένουμε στην πόρτα της για 54 χρόνια”, είπε.

Και συνέχισε: “Αυτό από πολιτικής πλευράς, δεν είναι ανεκτό. Προσπαθήσαμε σκληρά για να δεχτούμε όλες τις απαιτήσεις της ΕΕ…η ΕΕ δεν τήρησε τις υποσχέσεις της…η ΕΕ πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις της. Αν δεν το κάνουν, δεν μπορούμε να καθίσουμε. Πρέπει να δούμε ποια βήματα πρέπει να γίνουν”.

Συνάντηση με Τραμπ

Σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους ηγέτες, που εξέφρασαν επιφυλάξεις για το δημοψήφισμα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε στον Ερντογάν για να τον συγχαρεί. “Θα είναι καλύτερο να έχουμε μια πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση και να προχωρήσουμε τη σχέση μας”, είπε.

Ως μέλος του ΝΑΤΟ και “γέφυρα” μεταξύ Μέσης Ανατολής και Ευρώπης, η Τουρκία αποτελεί μια σημαντική αλλά δύσκολη σύμμαχο στην προσπάθεια για καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους και στην ανακοπή των προσφυγικών ροών από τη Συρία.

Ερωτηθείς για το αν αισθάνεται ότι οι ΗΠΑ και η Τουρκία μπορούν να συνεργαστούν, απάντησε: “Ο τρόπος που ο πρόεδρος Τραμπ αντιμετωπίζει αυτά τα θέματα, μας κάνει χαρούμενους. ΗΠΑ και Τουρκία σαν σύμμαχοι…μπορούμε να επιλύσουμε σημαντικά προβλήματα. Δεν έχουμε καμία δυσκολία σ’ αυτό το μέτωπο”.

(Φωτό: AP Photo/Burhan Ozbilici)