“Ετοιμαστείτε για τη Νυρεμβέργη 2.0”: Σκέψεις Κρεμλίνου για δίκες βγαλμένες από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Φόβους ότι η Μόσχα μπορεί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να προχωρήσει σε ενέργειες κάθαρσης και στημένες δίκες, όπως άλλωστε δείχνει η απόφαση της να εισβάλει στην Ουκρανία για να “αποναζιστικοποιήσει” τη χώρα, εκφράζουν ειδικοί. Στη Ρωσία ένα τέτοιο ενδεχόμενο συζητιόταν από την αρχή σχεδόν του πολέμου, με έναν πρώην Ρώσο διπλωμάτη μάλιστα να γράφει σε μήνυμά του στο WhatsApp “Ετοιμαστείτε για τη Νυρεμβέργη 2.0“.

Καθώς η Ρωσία κρατά εκατοντάδες κρατούμενους από το χαλυβουργείο Αζοφστάλ στη Μαριούπολη , οι αντιπρόσωποί της στην ανατολική Ουκρανία έχουν διατυπώσει την ιδέα της διεξαγωγής ενός “στρατιωτικού δικαστηρίου” εμπνευσμένου από τη Νυρεμβέργη, το οποίο οι παρατηρητές λένε ότι θα αντικατοπτρίζει μια μαζική δίκη παρωδία με σκοπό να δικαιολογηθεί η ρωσική εισβολή.

“Σχεδιάζουμε να οργανώσουμε ένα διεθνές δικαστήριο στο έδαφος της δημοκρατίας“, δήλωσε ο Ντένις Πουσίλιν, ηγέτης μιας περιοχής που ελέγχεται από τη Ρωσία στην περιοχή του Ντόνετσκ. Ένα πρότυπο θα μπορούσε να είναι η δίκη του Χάρκοβο του 1943, είπε, όταν ο σοβιετικός στρατός δίκασε, καταδίκασε και εκτέλεσε τρεις Γερμανούς και έναν Ουκρανό με απαγχονισμό. Ένα βασικό κοινό στοιχείο ήταν ο παγκόσμιος Τύπος. Φωτογραφίες των απαγχονισμών τυπώθηκαν στο περιοδικό Life.

Το αν το Κρεμλίνο θα φέρει εις πέρας ένα τόσο φρικιαστικό θέαμα παραμένει ασαφές, αλλά η ιδέα βρήκε υποστηρικτές στο υπουργείο Εξωτερικών και μεταξύ των κορυφαίων βουλευτών που έχουν δηλώσει με οργή ότι δεν πρέπει να γίνουν ανταλλαγές αιχμαλώτων των στρατιωτών που συνελήφθησαν στη Μαριούπολη. Ο επικεφαλής της προσαρτημένης Κριμαίας είπε ότι ένα δικαστήριο στην κατεχόμενη από τη Ρωσία ανατολική Ουκρανία, όπου οι τοπικές αρχές υποστηρίζουν τη θανατική ποινή, θα χρησιμεύσει ως “μάθημα για όλους όσους ξέχασαν τα μαθήματα της Νυρεμβέργης“.

“Μια άλλη μορφή μόχλευσης”

Το ενδεχόμενο μιας μεγάλης πολιτικής δίκης έχει εγείρει φόβους ότι η Ρωσία πρόκειται να δημιουργήσει ένα ακόμα φρικτό ορόσημο στην αναβίωση του Β΄Παγκοσμίου πολέμου, προσομοιώνοντας μια νομική διαδικασία που θα σπίλωνε την κληρονομιά της ετυμηγορίας της Νυρεμβέργης. Ένας ειδικός το χαρακτήρισε οργουελική διαστρέβλωση της μεταπολεμικής γλώσσας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Θα ήταν “μια πολιτική δίκη, στόχος της οποίας είναι να παρουσιάσει μια συγκεκριμένη αφήγηση για τον πόλεμο που υποστηρίζει το επιχείρημα για αποναζιστικοποίηση που έχει προβάλει ο Πούτιν, η οποία υποστηρίζει τον ισχυρισμό του ότι η Ουκρανία διοικείται από Ναζί και υποστηρίζει τους ισχυρισμούς του ότι υπάρχουν άμεσοι δεσμοί μεταξύ των Ουκρανών προδοτών κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και των Ουκρανών στρατιωτών σήμερα“, δήλωσε στον Guardian η Francine Hirsch, καθηγήτρια ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν – Μάντισον και συγγραφέας.

“Νομίζω ότι θα χρησιμοποιηθεί για να προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε αυτό που εμείς στη Δύση καταλαβαίνουμε ως μυθοπλασία σαν να είναι πραγματικότητα. Αυτό κάνουν οι στημένες δίκες“.

Με μια αυξανόμενη εστίαση στα ρωσικά εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία , συμπεριλαμβανομένης μιας διεθνούς έρευνας για τη σφαγή αμάχων σε πόλεις όπως η Μπούτσα, ορισμένοι παρατηρητές πιστεύουν ότι η Μόσχα μπορεί να ξεκινήσει ένα στρατιωτικό δικαστήριο ως απάντηση στη διαδικασία καθώς αποκαλύπτονται περισσότερες φρικαλεότητες.

“Προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα αντίβαρο λόγω όλων των συζητήσεων του διεθνούς ποινικού δικαστηρίου και των ουκρανικών διώξεων για εγκλήματα πολέμου“, δήλωσε ο Philippe Sands, καθηγητής Νομικής στο University College του Λονδίνου και συγγραφέας. “Υποψιάζομαι… δημιουργούν μια άλλη μορφή μόχλευσης για ό,τι πρόκειται να έρθει εν ευθέτω χρόνω“.

Ο Sands ήταν μέρος μιας προσπάθειας που είναι τώρα υπό συζήτηση για να σχηματιστεί ένα ειδικό ποινικό δικαστήριο για να δικάσει τη Ρωσία για το έγκλημα της επίθεσης, μια κατηγορία που αρχικά επινοήθηκε στις δίκες της Νυρεμβέργης το 1945-46 από έναν Σοβιετικό δικηγόρο ως “εγκλήματα κατά της ειρήνης”.

Είπε ότι υπάρχει μια ειρωνεία με τον ενστερνισμό από τη Ρωσία μιας διαδικασίας τύπου Νυρεμβέργης που θα αγνοούσε τυχόν κατηγορίες για έναρξη παράνομου πολέμου κατά της Ουκρανίας. “Για μένα, το έγκλημα της επιθετικότητας είναι η καρδιά όλου αυτού του ζητήματος. Στο τέλος της ημέρας, αν ο Πούτιν δεν είχε πάει σε πόλεμο, κανένα από τα άλλα εγκλήματα δεν θα είχε συμβεί” ανέφερε.

Ως μέρος της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, οι δίκες της Νυρεμβέργης παραμένουν ένα βαθιά προσωπικό ζήτημα για το Κρεμλίνο. Η απόφαση να προταθεί ένα στρατιωτικό δικαστήριο είναι μια βαθύτερη κατάδυση σε αυτό που ένας πρώην σύμβουλος αποκάλεσε ιστορική “μανία”, κατά την οποία όροι όπως “αποναζιστικοποίηση” θεωρείται ότι έχουν τη δυνατότητα να κινητοποιήσουν το ρωσικό κοινό.

Το Κρεμλίνο “νομίζει ότι αυτό θέλει να δει το κοινό… για να νιώσει τον εαυτό του μέρος της ιστορίας“, είπε ο πρώην σύμβουλος, ο οποίος έχει συνεργαστεί με τον Πούτιν. Ανέφερε επίσης ότι πίστευε ότι ανώτεροι αξιωματούχοι επένδυσαν στη δική τους προπαγάνδα για την αναζωπύρωση του ναζισμού στη Δύση.

“Η Νυρεμβέργη, κομμάτι της πατριωτικής εκπαίδευσης της Ρωσίας”

Η ιστορία φαίνεται να είναι η πηγή για την προπαγάνδα του Κρεμλίνου και την κρατική πολιτική. Ο Νικολάι Πατρούσεφ, ο επικεφαλής του συμβουλίου ασφαλείας της Ρωσίας και κορυφαίος συνεργάτης του Πούτιν, είπε σε συνέντευξή του αυτή την εβδομάδα ότι οι πολιτικές του για την “αποναζιστικοποίηση” της Ουκρανίας ήταν ακριβώς οι ίδιες με αυτές στη ναζιστική Γερμανία το 1945. “Είναι φανατισμός“, επεσήμανε.

Οι δίκες της Νυρεμβέργης που καταδίκασαν ναζί εγκληματίες πολέμου αντανακλούσαν τους πολιτικούς διαχωρισμούς της εποχής. Οι δυτικοί εκπρόσωποι ανησυχούσαν ότι οι Σοβιετικοί τους αντιμετώπιζαν ως επανάληψη των δικών τους στημένων δικών της δεκαετίας του 1930. Οι Σοβιετικοί δικαστές τρόμαξαν όταν ο Ουίνστον Τσόρτσιλ έδωσε την περίφημη ομιλία του για το “σιδηρούν παραπέτασμα” για την απειλή του κομμουνισμού ενώ η δίκη βρισκόταν σε εξέλιξη.

Στις μέρες μας, η Ρωσία χρησιμοποίησε τη δίκη ως ασπίδα έναντι των κατηγοριών για τα εγκλήματα υπό τον Στάλιν. Αφού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε τη ρωσική κρατική προπαγάνδα το 2019 για “κουκούλωμα των κομμουνιστικών εγκλημάτων και εξύμνηση του σοβιετικού ολοκληρωτικού καθεστώτος“, ο Πούτιν απάντησε ότι η ανακοίνωση “αμφισβήτησε τα συμπεράσματα των δικών της Νυρεμβέργης” και θα μπορούσε “να υπονομεύσει τα θεμέλια ολόκληρης της μεταπολεμικής Ευρώπης“.

“Υπάρχει μια αφήγηση για τη Νυρεμβέργη που έχει γίνει πολύ σημαντική. Είναι μια αφήγηση κατά την οποία οι Σοβιετικοί είναι οι ήρωες και οι Σοβιετικοί είναι τα θύματα, αλλά δεν ήταν υπεύθυνοι για κανενός είδους έγκλημα“, είπε η Hirsch. “Η Νυρεμβέργη έχει γίνει πραγματικά κομμάτι της πατριωτικής εκπαίδευσης της Ρωσίας“.

Τώρα υπάρχουν νέες ανησυχίες ότι η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ένα δικαστήριο βασισμένο στο ένδοξο παρελθόν για να σβήσει τη νέα της εισβολή στην Ουκρανία. “Εάν συμβούν τέτοια πράγματα, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για αυτό και οι δημοσιογράφοι πρέπει πραγματικά να σκεφτούν πώς να το καλύψουν“, είπε η Hirsch. “Πώς καλύπτεις κάτι που ξέρεις ότι είναι θεατρικό αλλά είναι θανατηφόρο;“.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις