Εξακολουθεί το αεροπλάνο να είναι το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς;

Παγκόσμιο σοκ έχει προκαλέσει το τραγικό αεροπορικό δυστύχημα που σημειώθηκε στην Ουάσινγκτον το βράδυ της Τετάρτης. Αεροσκάφος της American Airlines με 64 επιβάτες συγκρούστηκε στον αέρα με ένα στρατιωτικό ελικόπτερο καθώς πλησίαζε το Εθνικό Αεροδρόμιο Ρόναλντ Ρίγκαν κοντά στην Ουάσινγκτον, μόλις πέντε χιλιόμετρα νότια του Λευκού Οίκου και του Καπιτωλίου των ΗΠΑ.

Πρόκειται για ακόμη μια τραγωδία στην λίστα των αεροπορικών δυστυχημάτων, που το 2024, όπως αναφέρει το euronews.com ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων 6 ετών.

Υπενθυμίζεται πως στα τέλη της χρονιάς που μας πέρασε, περισσότεροι από 200 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε δύο ξεχωριστά περιστατικά μέσα σε λίγες μόνο ημέρες.

Τριάντα οκτώ άνθρωποι σκοτώθηκαν τον Δεκέμβριο, όταν ένα αεροσκάφος της Azerbaijan Airlines συνετρίβη στο Καζακστάν. Τέσσερις ημέρες αργότερα, 179 επιβάτες έχασαν τη ζωή τους όταν μια πτήση της Jeju Air συνετρίβη κατά την προσγείωση στη Νότια Κορέα.

Ενώ τα πρόσφατα γεγονότα παραμένουν νωπά στη μνήμη όλων, υπήρξαν και άλλα αεροπορικά δυστυχήματα μέσα στο 2024. Στις αρχές Ιανουαρίου, αεροσκάφος συνετρίβη στο Τόκιο με αποτέλεσμα πέντε μέλη της Ιαπωνικής Ακτοφυλακής να χάσουν την ζωή τους, αν και οι επιβάτες του αεροσκάφους της Japan Airlines κατάφεραν να διασωθούν.

Λίγες ημέρες αργότερα, ένα τμήμα αεροσκάφους αποκολλήθηκε κατά την απογείωση από το Πόρτλαντ του Όρεγκον, αφήνοντας μια τεράστια τρύπα στην άτρακτο. Και πάλι, και οι 177 επιβάτες επέζησαν από την αναγκαστική προσγείωση, αλλά το περιστατικό έφερε τον κατασκευαστικό κολοσσό Boeing στο επίκεντρο της προσοχής.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η συντριβή αεροσκάφους της Voepass στη Βραζιλία στοίχισε τη ζωή σε 62 επιβάτες και μέλη του πληρώματος.

Επιπλέον, πολλές αναφορές για αεροσκάφη που χτυπήθηκαν από ισχυρές αναταράξεις, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό επιβατών – συμπεριλαμβανομένου ενός θανάσιμου περιστατικού σε πτήση της Singapore Airlines – έχουν αυξήσει τις ανησυχίες των ταξιδιωτών για την ασφάλεια των πτήσεων.

Σύμφωνα με το Aviation Safety Network, συνολικά 318 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε αεροπορικά δυστυχήματα το περασμένο έτος, καθιστώντας το 2024 τη χρονιά με τους περισσότερους θανάτους στις αερομεταφορές από το 2018.

Είναι πλέον οι πτήσεις λιγότερο ασφαλείς;

Ο Δρ Hassan Shahidi, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Flight Safety Foundation, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που ασχολείται με όλα τα ζητήματα αεροπορικής ασφάλειας, έδωσε μια ψύχραιμη απάντηση.

«Σε όλη τη διάρκεια του 2023, δεν υπήρξαν θάνατοι από ατυχήματα εμπορικών αεροσκαφών», αναφέρει. «Μέχρι το τέλος του 2024, η αεροπορική βιομηχανία είχε μεταφέρει 5 δισεκατομμύρια επιβάτες παγκοσμίως. Και μέχρι λίγες ημέρες πριν το τέλος του έτους, το 2024 φαινόταν έτοιμο να επαναλάβει αυτό το ρεκόρ ασφαλείας».

Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT), το αεροπορικό ταξίδι είναι σήμερα πιο ασφαλές από ποτέ.

Κατά την περίοδο 2018-2022, ο κίνδυνος θανάτου από αεροπορικό δυστύχημα υπολογίστηκε σε 1 ανά 13,7 εκατομμύρια επιβάτες. Αυτός ο αριθμός μειώθηκε από 1 ανά 7,9 εκατομμύρια επιβιβάσεις την περίοδο 2008-2017 και αποτελεί τεράστια βελτίωση σε σύγκριση με το 1 ανά 350.000 επιβιβάσεις μεταξύ 1968 και 1977.

Η περίπτωση της Alaska Airlines και ο ρόλος του ανθρώπινου λάθους

Έρευνες της Embry-Riddle Aeronautical Academy έχουν δείξει ότι έως και το 80% των αεροπορικών δυστυχημάτων αποδίδονται σε ανθρώπινο λάθος. Λάθη από την πλευρά των πιλότων θεωρούνται υπεύθυνα για το 53% των ατυχημάτων, ενώ η μηχανική βλάβη εντοπίστηκε ως αιτία μόλις στο 21% των περιπτώσεων.

Μελέτες της Airbus σχετικά με το ποια φάση της πτήσης είναι η πιο επικίνδυνη έδειξαν ότι η απογείωση και η προσγείωση είναι τα πιο κρίσιμα σημεία. Και τα δύο αεροπορικά δυστυχήματα του Δεκεμβρίου 2024 συνέβησαν κατά την προσγείωση, αν και υπήρχαν και άλλοι παράγοντες.

Ενώ οι κατασκευαστές, οι αεροπορικές εταιρείες και οι ρυθμιστικές αρχές εργάζονται εντατικά για τη διατήρηση της ασφάλειας στους αιθέρες, η Janet Northcote, εκπρόσωπος της EASA, τονίζει ότι η ασφαλής αεροπορική μετακίνηση είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας.

«Η αεροπορία έχει γενικά ένα εξαιρετικό ιστορικό ασφαλείας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να επαναπαυτούμε», σημειώνει. «Αυτό το υψηλό επίπεδο ασφαλείας μπορεί να διατηρηθεί μόνο αν όλοι όσοι εμπλέκονται στον κλάδο εκτελούν καθημερινά το έργο τους με συνέπεια, ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής λειτουργία των πτήσεων».