Γαλλία: Ώρα μηδέν για την κρίσιμη ψηφοφορία – Ο Μπαρνιέ “απειλεί” με αστάθεια

Σε αχαρτογράφητα νερά κινείται η Γαλλία τις τελευταίες ημέρες, καθώς η κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ, που ανέλαβε καθήκοντα μόλις λίγους μήνες πριν, βρίσκεται μπροστά στο ενδεχόμενο να καταρρεύσει, ύστερα και την κατάθεση προτάσεων μομφής, που κατατέθηκαν από την αριστερά και την ακροδεξιά τη Δευτέρα (4/12).

Ο Γάλλος πρωθυπουργός και κυβερνητικοί αξιωματούχοι προειδοποιούν, ότι η ήττα της κυβέρνησής του θα “επιδεινώσει δραματικά την πολιτική κρίση στη χώρα”, ωστόσο όλα θα κριθούν σήμερα, Τετάρτη (4/12) στην ψηφοφορία.

Πάντως αν η πρόταση περάσει η κυβέρνηση Μπαρνιέ θα είναι η πρώτη στη Γαλλία που ανατρέπεται με πρόταση μομφής από το 1962.

“Η κατάσταση της Γαλλίας είναι ήδη δύσκολη σε δημοσιονομικό, χρηματοοικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Αν αυτό γίνει πράξη (σ.σ. η πτώση της κυβέρνησης) τα πράγματα θα χειροτερεύσουν”, δήλωσε την Τρίτη (3/12) ο Μπαρνιέ.

Οικονομική αστάθεια αν “πέσει”, βλέπει ο Μπαρνιέ

Σε τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε στους δύο μεγαλύτερους τηλεοπτικούς σταθμούς της Γαλλίας αργά το βράδυ της Τρίτης, ο Μπαρνιέ προειδοποίησε ότι υπάρχει “πολλή ένταση στη Γαλλία”, αλλά δήλωσε ότι για να αποκατασταθεί η πολιτική σταθερότητα στη χώρα, θα πρέπει να παραμείνει στη θέση του, εκφράζοντας την αισιοδοξία του ότι η κυβέρνησή του “είναι πιθανό να μην καταρρεύσει αύριο”. “Εξαρτάται από τους βουλευτές, καθένας εκ των οποίων έχει μερίδιο ευθύνης ενώπιον των Γάλλων”, σημείωσε.

“Η πρόταση μομφής δεν είναι ψήφος υπέρ ή κατά του Μπαρνιέ” πρόσθεσε.

Ο Μισέλ Μπαρνιέ δεν αρνήθηκε ότι το κείμενο του προϋπολογισμού του ερχόμενου έτους θα μπορούσε να βελτιωθεί, παράλληλα όμως απέκρουσε την κριτική ότι δεν συνεργάστηκε με την αντιπολίτευση. “Όταν έφτασα στο πρωθυπουργικό γραφείο τον Σεπτέμβριο, φυσικά κάλεσα τους πολιτικούς μου φίλους, αυτούς που συμφώνησαν να στηρίξουν την κυβέρνηση, αλλά αμέσως μετά κάλεσα δύο ή τρεις ηγέτες του Σοσιαλιστικού Κόμματος”, ανέφερε και συνέχισε: “Μου είπαν, προτού ανοίξω το στόμα μου, δεν θέλουμε να σε δούμε και σε κάθε περίπτωση θα ψηφίσουμε πρόταση μομφής σε βάρος σου”.

Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η κριτική του έναντι του ακροδεξιού κόμματος της Μαρίν Λεπέν, η οποία, όπως σημείωσε, δεν θέλησε να διαπραγματευθεί μαζί του και η τακτική της ήταν “να ζητάει διαρκώς περισσότερα”.

Ο Μισέλ Μπαρνιέ έκρουσε επίσης τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις που θα έχει η κυβερνητική αστάθεια στη χώρα, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι λόγω της μη ψήφισης του κρατικού προϋπολογισμού, “σχεδόν 18 εκατομμύρια Γάλλοι θα δουν τον φόρο εισοδήματός τους να αυξάνεται και άλλοι θα πληρώσουν φόρους για πρώτη φορά, επειδή δεν καταφέραμε να συμπεριλάβουμε στον προϋπολογισμό του κράτους την αναπροσαρμογή των φορολογικών κλιμακίων που είχαμε σχεδιάσει”.

Προειδοποίησε επίσης για τις οικονομικές συνέπειες της πολιτικής αστάθειας, λέγοντας: “Βλέπω τις αγορές, βλέπω τα spreads (σ.σ. τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων σε διάφορες χώρες), και διαπιστώνω ότι είμαστε πάνω από την Ελλάδα. Τον αντίκτυπο αυτής της αστάθειας, θα τον δείτε αμέσως στα επιτόκια”.

Τέλος, κληθείς να σχολιάσει το ενδεχόμενο ο Μακρόν να τον προτείνει εκ νέου πρωθυπουργό δήλωσε, “θέλω να υπηρετήσω αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αν πέσω αύριο, μεθαύριο, θα με βρουν και πάλι στο πρωθυπουργικό μέγαρο σαν να μην έγινε τίποτα”.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο υπουργός Εσωτερικών, Μπρουνό Ρετεγλώ, τόνισε ότι αν η κυβέρνηση ανατραπεί, αυτό θα “ρίξει τη Γαλλία και τους Γάλλους σε μια ανυπόφορη κατάσταση”. Όσοι υποστηρίζουν την πρόταση μομφής “παίζουν ρωσική ρουλέτα με το μέλλον της χώρας”, είπε χαρακτηριστικά ενώ ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Αντουάν Αρμάν, δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο France 2, ότι οι βουλευτές της αντιπολίτευσης θα ζημιώσουν τη χώρα με την αποπομπή της κυβέρνησης.

“Ποιος θα υποστεί τις συνέπειες; Πρώτα και κύρια, οι Γάλλοι”, υπογράμμισε.

Σήμερα η ψηφοφορία

Η κοινοβουλευτική συζήτηση για την πρόταση μομφής αναμένεται να ξεκινήσει στις 16:00 τοπική ώρα (17:00 ώρα Ελλάδας), σήμερα Τετάρτη (4/12), και περίπου 3 ώρες αργότερα θα πραγματοποιηθεί η ψηφοφορία. Υπενθυμίζεται ότι έχουν κατατεθεί δύο ξεχωριστές προτάσεις μομφής, από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο και την Ακροδεξιά, με την πρώτη να θεωρείται πιθανότερο να περάσει.

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος βρίσκεται σε επίσημη επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία, αναμένεται να επιστρέψει στη Γαλλία για αυτό που τα μέσα ενημέρωσης περιγράφουν ως “«στιγμή της αλήθειας”.

Σημειώνεται πως η πολιτική κρίση στη Γαλλία, που “μαγειρευόταν” εδώ και τρεις μήνες, εκδηλώθηκε τελικά τη Δευτέρα (2/12), όταν ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός, ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ, αποφάσισε να καταφύγει στο άρθρο 49 παράγραφος 3 του Συντάγματος.

Το εν λόγω άρθρο επιτρέπει στην κυβέρνηση να περάσει μια νέα νομοθεσία χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου. Όμως, δίνει και τη δυνατότητα στους βουλευτές να αμφισβητήσουν την εκάστοτε απόφαση της κυβέρνησης, μέσω πρότασης μομφής που θα ψηφιστεί εντός 48 ωρών. Αν η πρόταση περάσει, η κυβέρνηση ανατρέπεται.

Εάν η κυβέρνηση του Μπαρνιέ ανατραπεί, θα είναι η πιο σύντομη διακυβέρνηση στην ιστορία της Πέμπτης Δημοκρατίας από το 1958.

Πώς φτάσαμε ως εδώ – Ο ρόλος του Εμανουέλ Μακρόν

Τα προβλήματα της κυβέρνησης Μπαρνιέ προέρχονται από την απόφαση του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να διαλύσει τη Βουλή τον Ιούνιο και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, μετά την ταπεινωτική ήττα του στις ευρωεκλογές.

Στις επόμενες εθνικές εκλογές, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), η συμμαχία αριστερών κομμάτων που κυμαίνεται από το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) μέχρι τη ριζοσπαστική αριστερά του Ανυπότακτου Λαού (LFI) υπό την ηγεσία του Ζαν-Λυκ Μελανσόν, κέρδισε τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών.

Η συμμαχία του Μακρόν ηττήθηκε και κατέλαβε τη δεύτερη θέση, ενώ το Εθνικό Συναγερμό (RN), αν και τερμάτισε πρώτο ως το μεγαλύτερο ενιαίο κόμμα, κατέλαβε την τρίτη θέση. Έτσι, το κοινοβούλιο διαμορφώθηκε σε τρία περίπου ισοδύναμα μπλοκ – αριστερό, κεντρώο και ακροδεξιό – κανένα από τα οποία δεν είχε την πλειοψηφία.

Ο Μακρόν απέρριψε την αξίωση του Νέου Λαϊκού Μετώπου (NFP) ότι, ως η μεγαλύτερη κοινοβουλευτική δύναμη, θα έπρεπε να ορίσει τον νέο επικεφαλής της κυβέρνησης και διόρισε τον Μισέλ Μπαρνιέ, έναν συντηρητικό, βετεράνο πολιτικό ως πρωθυπουργό, μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων και με την υποστήριξη μιας εύθραυστης συμμαχίας κεντρώων και κεντροδεξιών βουλευτών.

Τι πρόκειται να ακολουθήσει

Σε επίπεδο διακυβέρνησης της Γαλλίας, αν πέσει ο Μπαρνιέ, ο Μακρόν έχει διάφορες επιλογές. Ωστόσο, είναι συνταγματικά περιορισμένος από το γεγονός ότι, επειδή διέλυσε τη Βουλή τον Ιούνιο, δεν μπορεί να την ξαναδιαλύσει πριν από τον Ιούνιο του 2025.

Ο πρόεδρος μπορεί απλά να επαναφέρει τον Μπαρνιέ στη θέση του πρωθυπουργού, κάτι που η Βουλή θα θεωρούσε προκλητικό, και για τον λόγο αυτό οι περισσότεροι θεωρούν αυτήν την επιλογή απίθανη. Μπορεί επίσης να ζητήσει από τα πολιτικά κόμματα της Γαλλίας να προσπαθήσουν να χτίσουν μια νέα συμμαχία, αυτή τη φορά με περισσότερη υποστήριξη.

Αυτό θα μπορούσε, για παράδειγμα, να περιλαμβάνει εκ νέου προσπάθειες από το κέντρο για να αποσπάσουν τα πιο μετριοπαθή στοιχεία του Νέου Λαϊκού Μετώπου, όπως το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS). Αν και η συμμαχία της αριστεράς έχει συχνά εμφανιστεί διαιρεμένη σε επι μέρους ζητήματα, δεν υπάρχει εγγύηση ότι αυτό θα πετύχει.

Ο Μακρόν θα μπορούσε επίσης να αποφασίσει να διορίσει μια τεχνοκρατική κυβέρνηση για να επιβλέψει τη διακυβέρνηση της Γαλλίας για άλλους έξι μήνες.

Τέλος, θα μπορούσε ο ίδιος να παραιτηθεί, προκαλώντας νέες προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές, αλλά προς το παρόν αυτή η επιλογή θεωρείται απίθανη.

Παρά το γεγονός ότι η Λεπέν δηλώνει ότι το κόμμα της θα υποστηρίξει την πρόταση μομφής, το κόμμα της θα μπορούσε να κάνει πίσω και να μην προχωρήσει σε μομφή αυτή τη φορά. Η τελευταία ευκαιρία φέτος για να ρίξει την κυβέρνηση θα είναι στην τελευταία ψηφοφορία του προϋπολογισμού στις 20 Δεκεμβρίου, και πολλοί παρατηρητές αμφισβητούν ποιο πολιτικό όφελος θα είχε η Λεπέν από το να ρίξει τον Μπαρνιέ τώρα.