Γάζα: Σε κίνδυνο η εκεχειρία – Απειλές του Ισραήλ για νέο γύρο μαχών

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου απείλησε χθες, Τρίτη (11/02) πως θα ξαναρχίσουν «εντατικές μάχες» στη Λωρίδα της Γάζας αν δεν απελευθερωθούν ως το Σάββατο οι όμηροι στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, στην οποία η Χαμάς αντέτεινε πως παραμένει «προσηλωμένη» αντίθετα με τις ισραηλινές αρχές.

Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο κυριότερος σύμμαχος του Ισραήλ, απείλησε πως η κατάσταση θα μετατραπεί σε «κόλαση» αν η Χαμάς δεν απελευθερώσει «όλους τους ομήρους» που κρατά στη Λωρίδα της Γάζας πριν από τις «12:00» του Σαββάτου, μετά την απειλή του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος πως θα υπάρξει αναβολή επ’ αόριστον των απελευθερώσεων που προβλέπονται εκείνη την ημέρα.

Αφού κινητοποίησε από προχθές Δευτέρα δυνάμεις γύρω από την πολιορκούμενη Λωρίδα της Γάζας, η οποία έχει υποστεί πελώρια καταστροφή έπειτα από 15 μήνες πολέμου, ο ισραηλινός στρατός ανέφερε χθες πως στέλνει ενισχύσεις.

Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός υπό αμφισβήτηση

Η εκεχειρία, που τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου για έξι εβδομάδες, βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Οι έμμεσες διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη, ενώ η Χαμάς απειλεί να αναβάλει επ’ αόριστον τις επόμενες απελευθερώσεις ομήρων, κατηγορώντας το Ισραήλ για μη τήρηση των δεσμεύσεών του.

Η προσεχής απελευθέρωση ομήρων προβλέπεται να γίνει το Σάββατο (15/2), στο πλαίσιο της έκτης ανταλλαγής με Παλαιστίνιους εγκλείστους σε ισραηλινές φυλακές.

Ο ισραηλινός ακροδεξιός υπουργός Μπεζαλέλ Σμότριτς κάλεσε τον πρωθυπουργό Νετανιάχου να ενστερνιστεί την απαίτηση του Ντόναλντ Τραμπ, να απαιτήσει η Χαμάς να αφήσει ελεύθερους «όλους» τους ομήρους μέσα σε αυτή την εβδομάδα.

Η απαίτηση αυτή πάει πολύ πιο μακριά απ’ ό,τι προέβλεπε η συμφωνία. Στην πρώτη φάση της, διάρκειας έξι εβδομάδων, συμφωνήθηκε να αφεθούν ελεύθεροι 33 όμηροι, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση κάπου 1.900 Παλαιστινίων.

Από την έναρξη της εφαρμογής της εκεχειρίας έχουν απελευθερωθεί 16 Ισραηλινοί όμηροι και πέντε Ταϊλανδοί εργάτες γης —δεν περιλαμβάνονταν στη συμφωνία—, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 765 Παλαιστινίων κρατουμένων.

Από τους 251 ανθρώπους που απήχθησαν στην έφοδο της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023, παραμένουν ακόμη 73 όμηροι στη Γάζα, πλην όμως 35 έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.

Πολλοί Ισραηλινοί, ανάμεσά τους συγγενείς ομήρων, διαδήλωσαν χθες μπροστά στο γραφείο του πρωθυπουργού Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ, απαιτώντας να εφαρμόσει τη συμφωνία.

Ανάμεσά τους ήταν ο Σαχάρ Μορ Ζαχίρο, ανιψιός ομήρου που θεωρείται νεκρός, του Αβραάμ Μούντερ. Τόνισε πως δεν μπορεί και δεν πρέπει να αφεθούν οι αντίπαλες πλευρές να ξαναρχίσουν τον πόλεμο: «Υπάρχει συμφωνία. Εμπρός!», πρόσθεσε.

Διεθνείς αντιδράσεις για το σχέδιο των ΗΠΑ στη Γάζα

Ο Αμερικανός πρόεδρος, ο οποίος προκάλεσε διεθνή κατακραυγή με το σχέδιό του να τεθεί η Λωρίδα της Γάζας υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ και οι κάτοικοί της να εκτοπιστούν σε άλλες χώρες, κυρίως στην Αίγυπτο και στην Ιορδανία, υποδέχθηκε χθες Τρίτη στον Λευκό Οίκο τον μονάρχη αυτής της τελευταίας.

Ο Αμπντάλα Β΄ είπε εξερχόμενος από τη συνάντηση πως το Αμάν θα υποδεχτεί 2.000 άρρωστα παιδιά από τη Λωρίδα της Γάζας, προτού σημειώσει μέσω X ότι εξέφρασε στον οικοδεσπότη του τη «σθεναρή αντίθεσή του» σε οποιονδήποτε εκτοπισμό των Παλαιστινίων.

Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι, που αναμένεται επίσης το προσεχές διάστημα στον Λευκό Οίκο, τόνισε ξανά χθες πως οι Παλαιστίνιοι έχουν αναφαίρετο δικαίωμα να «ζήσουν στη γη τους».

Η διπλωματία της Αιγύπτου ανακοίνωσε εξάλλου πως έχει σκοπό να «παρουσιάσει συνολικό όραμα για την ανοικοδόμηση» της Λωρίδας της Γάζας, «κατά τρόπο (…) που θα εγγυάται πως ο παλαιστινιακός λαός θα παραμείνει στη γη του και συμμορφούμενο προς (…) τα νόμιμα δικαιώματά του».

Απειλές διατύπωσαν χθες και οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης, σύμμαχοι της Χαμάς: διεμήνυσαν πως θα ξαναρχίσουν τις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ και πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Άντεν «σε περίπτωση κλιμάκωσης» στη Λωρίδα της Γάζας.

Η επόμενη φάση της συμφωνίας και το αβέβαιο μέλλον

Έπρεπε να έχουν αρχίσει ήδη —στη θεωρία τουλάχιστον— έμμεσες διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, κατά την οποία θα αφήνονταν ελεύθεροι όλοι οι όμηροι και θα τερματιζόταν οριστικά ο πόλεμος.

Αλλά ως τώρα η ισραηλινή κυβέρνηση αρνείται να πάρει μέρος σε διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη θέση.

Η τρίτη και τελευταία φάση της συμφωνίας, αν φθάσουν εκεί τα πράγματα, θα είναι αφιερωμένη στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας. Οι διαστάσεις του εγχειρήματος είναι τέτοιες που ο ΟΗΕ εκτίμησε χθες ότι το κόστος θα υπερβεί τα 53 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αφού ανακοίνωσε το σχέδιο που προβλέπει την εκδίωξη του πληθυσμού της Γάζας για να ανοικοδομηθεί ο θύλακος —χωρίς δικαίωμα επιστροφής—, ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε χθες πως μπορεί να σταματήσει κάθε βοήθεια στο Κάιρο και στο Αμάν αν δεν δεχθούν να υποδεχθούν Παλαιστίνιους. Η δήλωση προκαλεί οργή στην Αίγυπτο.

«Αφού τους βομβάρδιζαν και τους σκότωναν» για 15 μήνες, «τώρα θέλουν να τους εκτοπίσουν;», είπε αγανακτισμένα ο Σαμίρ Γκομάα, 71 ετών, στο Κάιρο. «Δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ την παλαιστινιακή υπόθεση», πρόσθεσε.

Η έφοδος της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.210 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα.

Ο πόλεμος που εξαπέλυσε το Ισραήλ είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 48.219 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με δεδομένα του υπουργείου Υγείας της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, που χαρακτηρίζονται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.