Γερμανία: Έπεσε η κυβέρνηση Σολτς – Εκλογές τον Φεβρουάριο

Μετά από τρεις ώρες συζήτησης στη Bundestag, οι Γερμανοί βουλευτές αποφάσισαν να μη δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου.

Ο Σολτς έλαβε 207 ψήφους από τις 733 του κοινοβουλίου, αποτέλεσμα που είναι πολύ μακριά από την πλειοψηφία των 367 ψήφων που χρειαζόταν για να παραμείνει στην εξουσία.

Ήταν ευρέως αναμενόμενο να χάσει την ψήφο, η οποία πραγματοποιήθηκε μετά την εντυπωσιακή κατάρρευση του τρικομματικού κυβερνητικού συνασπισμού, λόγω βαθιών διαφωνιών για τη δημοσιονομική πολιτική.

Ο ίδιος ο Σολτς υποστήριξε τη διεξαγωγή πρόωρων γενικών εκλογών, αλλά υπήρχε έντονη φημολογία πριν από την ψηφοφορία ότι το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) σχεδίαζε να σαμποτάρει τις πρόωρες εκλογές, σύμφωνα με το Euronews ψηφίζοντας υπέρ της παραμονής του Σολτς, παρά τη θέλησή του.

Ο Πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ καλείται τώρα να αποφασίσει αν θα διαλύσει ή όχι το κοινοβούλιο. Εφόσον το κοινοβούλιο διαλυθεί, οι εκλογές πρέπει να διεξαχθούν εντός 60 ημερών.

Η πρόταση μομφής είναι μόλις η έκτη στην μεταπολεμική ιστορία της χώρας. Έρχεται σε μια περίοδο που η γερμανική οικονομία υποφέρει από δύο χρόνια ασθενούς ανάπτυξης, ενώ η Ευρώπη ετοιμάζεται για την ορκωμοσία του νεοεκλεγέντα προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ο οποίος έχει υποσχεθεί σαρωτικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.

Τα επόμενα βήματα

Ο Σολτς πρόκειται να προτείνει τη διάλυση της Bundestag στον Πρόεδρο Σταϊνμάγερ, ο οποίος θα αποφασίσει εάν θα προχωρήσει σε αυτή την κίνηση.

Ο Σταϊνμάγερ, που έχει ήδη δηλώσει πρόθυμος να το κάνει, πρέπει, βάσει συντάγματος, να διαλύσει το κοινοβούλιο εντός 21 ημερών από την υποβολή του αιτήματος. Οι νέες εκλογές θα πρέπει στη συνέχεια να διεξαχθούν εντός 60 ημερών. Έχει ήδη οριστεί ως ημερομηνία εκλογών η 23η Φεβρουαρίου 2025, γεγονός που σημαίνει ότι ο Σταϊνμάγερ πρέπει να λάβει την απόφασή του μέχρι τις 27 Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης ZDF, το CDU βρίσκεται στην πρώτη θέση με 33%, χωρίς να εξασφαλίζει πλειοψηφία.

Ο Φρίντριχ Μερτς έχει υποσχεθεί, μεταξύ άλλων, μια “ριζική αλλαγή” στη μεταναστευτική πολιτική, περιλαμβάνοντας την κατάργηση της επικουρικής προστασίας για τους αιτούντες άσυλο. Μια τέτοια αλλαγή θα απαιτούσε πανευρωπαϊκή τροποποίηση της Σύμβασης της Γενεύης, η οποία προστατεύει το δικαίωμα στο άσυλο.

Ο Μερτς έχει επίσης προτείνει περιορισμό των κοινωνικών παροχών για ορισμένους αιτούντες άσυλο και την ανάθεση διαδικασιών ασύλου σε χώρες εκτός ΕΕ, μια πολιτική που υποστηρίζει και η Ιταλίδα Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι στην Αλβανία, αλλά έχει αντιμετωπίσει νομικές προκλήσεις.

Παραμένει ασαφές ποιο κόμμα θα μπορούσε να συμμετάσχει σε έναν αρμονικό συνασπισμό με τη CDU. Το AfD βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 17% στις προβλεπόμενες ψήφους, αλλά ο Μερτς έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο συνεργασίας μαζί τους.

Το SPD βρίσκεται στην τρίτη θέση, ενώ οι Πράσινοι συγκεντρώνουν 14%. Το FDP έχει σημειώσει κατακόρυφη πτώση, συγκεντρώνοντας μόλις 4% στις προβλέψεις.

“Μπαλάκι” ευθυνών για την κατάρρευση της κυβέρνησης

Η ψήφος εμπιστοσύνης ακολούθησε μια έντονη κοινοβουλευτική συνεδρίαση, όπου οι ηγέτες όλων των κομμάτων πήραν το λόγο, εγκαινιάζοντας τις ατομικές τους προεκλογικές εκστρατείες και ρίχνοντας ο ένας στον άλλο την ευθύνη για την κατάρρευση της κυβέρνησης.

Ο Σολτς εξαπέλυσε δριμεία κριτική κατά του φιλοεπιχειρηματικού κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), το οποίο ουσιαστικά προκάλεσε την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού αποσύροντας τους υπουργούς του, αφού ο Σολτς απέλυσε τον υπουργό Οικονομικών του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ.

Ο Γερμανός ηγέτης κατηγόρησε το FDP για «πολυήμερο σαμποτάζ» και επανέλαβε τη διαφωνία του με τις οικονομικές προτάσεις του κόμματος, οι οποίες τελικά διέλυσαν τον συνασπισμό. Ο Σολτς κάλεσε σε εκσυγχρονισμό του συνταγματικά κατοχυρωμένου φρένου χρέους της Γερμανίας, το οποίο περιορίζει τα διαρθρωτικά δημοσιονομικά ελλείμματα με στόχο τον περιορισμό του κρατικού χρέους.

Ο Λίντνερ, ο οποίος παρακολούθησε τις σφοδρές επιθέσεις εναντίον του από τον Γερμανό ηγέτη, δήλωσε αργότερα ότι ο Σολτς δεν έχει «καμία δύναμη» για ριζικές αλλαγές, επαναλαμβάνοντας τις πολιτικές του, τις οποίες χαρακτήρισε κρίσιμες για την αναζωογόνηση της κλονιζόμενης γερμανικής οικονομίας.

Μεταξύ άλλων, ο Σολτς επανέλαβε τις γνωστές θέσεις του σχετικά με την παροχή υποστήριξης στην Ουκρανία, υπερασπιζόμενος την απροθυμία του να στείλει στη χώρα, που πλήττεται από τον πόλεμο, τους πυραύλους Taurus — μια μακροχρόνια θέση για την οποία έχει δεχθεί σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση.

Αναφερόμενος στη θητεία του, ο Σολτς κατέληξε: «Κανένας ψηφοφόρος δεν θα μπορούσε να φανταστεί τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίζαμε τα τελευταία τρία χρόνια».

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, δέχθηκε έντονες αποδοκιμασίες από τον ηγέτη της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος κατηγόρησε τον Σολτς ότι αντιμετώπισε το FDP με «αλαζονεία» — ενισχύοντας τις φήμες ότι η CDU μπορεί να στραφεί στο FDP ως πιθανό εταίρο συνασπισμού.

Ο Μερτς προχώρησε ακόμα περισσότερο, δηλώνοντας ότι ο Σολτς ντρόπιασε τη Γερμανία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ σχολίασε ότι τα τρία κόμματα που απάρτιζαν την προηγούμενη κυβέρνηση «δεν ταίριαζαν καθόλου μεταξύ τους».

Το ίδιο συναίσθημα εξέφρασε και ο ηγέτης των Πρασίνων, του τρίτου κόμματος του πλέον διαλυμένου συνασπισμού, Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος παραδέχτηκε: «Ενοχλούσαμε ο ένας τον άλλο, και ο συνασπισμός άξιζε σε πολλές περιπτώσεις την κακή του φήμη».

Ωστόσο, ο Χάμπεκ κατηγόρησε τον Μερτς ότι δεν μπορεί και δεν θέλει να δημιουργήσει συναίνεση, κάτι που αναπόφευκτα θα απαιτηθεί σε έναν νέο συνασπισμό, εάν η CDU διατηρήσει το ποσοστό της στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις.

Η ομιλία Σολτς με το βλέμμα στραμμένο στις εκλογές

Ο «σεβασμός για όλους» ήταν το κεντρικό μήνυμα της ομιλίας του καγκελάριου Όλαφ Σολτς κατά την συνεδρίαση της ολομέλειας της Bundestag για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης και θα είναι επίσης το κεντρικό σύνθημα της προεκλογικής του εκστρατείας ενόψει των εκλογών της 23ης Φεβρουαρίου 2025. Κατά την ομιλία του, ο κ. Σολτς επέρριψε για μία ακόμη φορά στον αρχηγό των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) Κρίστιαν Λίντνερ την ευθύνη για την διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού, κάνοντας λόγο για «δολιοφθορά» και «ζημία στην δημοκρατία», ενώ τόνισε ότι η συμμετοχή στην κυβέρνηση προϋποθέτει «ηθική ωριμότητα».

«Στόχος μου είναι να προωθήσω τις εκλογές», δήλωσε ο καγκελάριος, αναφερόμενος στο γεγονός ότι επιδιώκει να χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης προκειμένου να ανοίξει και τυπικά ο δρόμος για την διεξαγωγή των πρόωρων εκλογών. Ως κεντρικό διακύβευμα των εκλογών ανέδειξε τις επενδύσεις που έχει ανάγκη η Γερμανία, προκειμένου «να παραμείνει μια ισχυρή βιομηχανική χώρα» και να διατηρήσει και να ενισχύσει την ευημερία των πολιτών της. «Ας τολμήσουμε να επενδύσουμε στην χώρα μας. Αυτή η απόφαση είναι τόσο θεμελιώδης ώστε πρέπει να την λάβουν οι ψηφοφόροι», τόνισε, με το βλέμμα στις προτάσεις περί εκσυγχρονισμού του συνταγματικώς κατοχυρωμένου «φρένου χρέους», προκειμένου να χρηματοδοτηθούν μεγάλες επενδύσεις στις υποδομές της χώρας, στις ένοπλες δυνάμεις και στην βιομηχανία. «Πρέπει να μεταρρυθμίσουμε τους κανόνες με σύνεση», δήλωσε και αναφέρθηκε στις προτάσεις του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) περί επιδότησης του Made in Germany, πλαφόν στις τιμές της ενέργειας για την βιομηχανία και δημιουργία ταμείου με ιδιωτικούς και κρατικούς πόρους. «Να έχετε εμπιστοσύνη στην χώρα μας, εμπιστοσύνη στην δημοκρατία μας», συνέχισε ο καγκελάριος και προειδοποίησε για τους κινδύνους από την επιλογή εξτρεμιστικών κομμάτων.

Αναφερόμενος στον πόλεμο στην Ουκρανία, ο κ. Σολτς επανέλαβε την άρνησή του στην αποστολή συστημάτων Taurus, ενώ απέκλεισε εκ νέου και την ανάπτυξη στρατευμάτων της Bundeswehr στο πεδίο. «Δεν στέλνουμε γερμανούς στρατιώτες σε αυτόν τον πόλεμο», υπογράμμισε.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Όλαφ Σολτς δεν ζήτησε την εμπιστοσύνη των βουλευτών, αλλά των ψηφοφόρων: «Αγαπητοί πολίτες, παρακαλώ για την εμπιστοσύνη σας», κατέληξε.