Γιατί ο Σόιμπλε δεν πάει πουθενά, στο ΥΠΟΙΚ θα μείνει

Απομένουν λιγότερο από δύο εβδομάδες για τις εθνικές γερμανικές εκλογές, στις οποίες στρέφεται πλέον το ενδιαφέρον όλης της Ευρώπης και φυσικά και της Ελλάδας, αφού η Γερμανία τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί ο κύριος παράγοντας στην Ευρωπαϊκή Ένωση- για να το θέσουμε κομψά.

Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα ήδη δίνουν και παίρνουν, αφού μεν η Άνγκελα Μέρκελ θεωρείται βάσει των δημοσκοπήσεων βέβαιο ότι θα εκλεγεί ξανά καγκελάριος, ωστόσο το ερώτημα είναι με ποιον ή ποιους θα συγκυβερνήσει.

Κάποιοι μάλιστα όπως η ιταλική εφημερίδα La Repubblica έφτασαν στο σημείο να υποστηρίξουν ότι η Μέρκελ έχει μπει σε “πειρασμό” να αντικασταστήσει το Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από υπουργό Οικονομικών, επειδή το συγκεκριμένο θώκο επιθυμούν οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Φιλελεύθεροι σε περίπτωση που πάρουν μέρος στο νέο κυβερνητικό συνασπισμό.

Φαίνεται όμως ότι οι Ιταλοί μπερδεύουν μάλλον τις επιθυμίες τους με την πραγματικότητα. Ο Σόιμπλε είναι εξίσου αντιδημοφιλής στην Ιταλία με την Ελλάδα: Οι γείτονες έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με το Γερμανό υπουργό Οικονομικών και γενικότερα με το Βερολίνο επειδή αντιδρούσαν στη διάσωση προβληματικών τραπεζών της Ιταλίας με κρατικά κεφάλαια. Το σχέδιο της ιταλικής κυβέρνησης και του Ιταλού υπουργού Οικονομικών Κάρλο Παντοάν έλαβε πάντως την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρά την παροχή κρατικής βοήθειας και την παράκαμψη των κανόνων της τραπεζικής ένωσης. Οι οποίοι κανόνες θα επέβαλαν κούρεμα καταθέσεων, κάτι που προφανώς δεν ήθελε η ιταλική κυβέρνηση.

Το ζήτημα εξάλλου είναι πως ούτε οι Σοσιαλδημοκράτες θέλουν να μπουν σε μία κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού ξανά, ούτε η Μέρκελ θέλει -και βασικά δεν μπορεί- να διώξει τον πανίσχυρο στην CDU Σόιμπλε από το υπουργείο Οικονομικών, στο οποίο θεωρείται ακόμη και από τους αντιπάλους του κατά βάση ότι πέτυχε. Εξάλλου η Μέρκελ θα επανεκλεγεί ακριβώς επειδή η οικονομική πολιτική Σόιμπλε θεωρείται επιτυχημένη, έστω και εάν οι καρποί της καθόλου δίκαια δε μοιράζονται στους Γερμανούς πολίτες.

Ο ίδιος ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι προφανές ότι δεν έχει κανένα σκοπό να εγκαταλείψει το υπουργείο Οικονομικών. Στα 75 του χρόνια έβαλε ξανά υποψηφιότητα για βουλευτής. Από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών λέγεται ότι έχουν γίνει ήδη επαφές ώστε να κλειστεί δωμάτιο συμβατό για χρήστη αναπηρικής καρέκλας στην Ουάσινγκτον για την εαρινή σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 2018.

Τα σενάρια σχηματισμού κυβέρνησης με δύο ή τρεις

Όλα επίσης εξαρτώνται από το ποια και πόσα κόμματα θα σχηματίσουν την επόμενη γερμανική κυβέρνηση.

Οι Σοσιαλδημοκράτες όπως προαναφέρθηκε δεν θέλουν να μπουν σε κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού ξανά, καθώς η συμμετοχή τους τις δύο τελευταίες φορές τους έχει κοστίσει πολύ. Η SPD έχει ήδη διαμηνύσει ότι εάν τα νούμερα βγαίνουν ώστε η CDU/CSU (Χριστιανοδημοκράτες) να μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση με την FDP (Φιλελεύθεροι) ή και τους Πράσινους, δε θα μπουν σε μεγάλο συνασπισμό, ακόμη και εάν το ζητήσει η Άνγκελα Μέρκελ.

Και φαίνεται τουλάχιστον με τις δημοσκοπήσεις ότι τα νούμερα βγαίνουν για μία κυβέρνηση χωρίς τους Σοσιαλδημοκράτες, με μόνο ερώτημα πόσο ισχυρή θα είναι τελικά η Μέρκελ.

Εάν οι Χριστιανοδημοκράτες πάρουν 37%, οι Φιλελεύθεροι 8% και οι Πράσινοι 8%, τότε η Μέρκελ χρειάζεται και τους δύο και στην πραγματικότητα θα είναι ενισχυμένη η θέση της CDU μέσα στην κυβέρνηση γιατί τα υπουργεία που δε θα έχει ο μεγάλος εταίρος θα τα μοιραστούν οι δύο μικρότεροι.

Εάν η CDU πάρει 40%, τότε η Μέρκελ είναι πανίσχυρη και χρειάζεται μόνο ένα από τα δύο μικρότερα κόμματα- υποψήφιους κυβερνητικούς εταίρους, με τους Φιλελεύθερους να είναι η πιθανότερη επιλογή, έστω και εάν η προηγούμενη “μαυροκίτρινη συμμαχία” (σσ: Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται στη Γερμανία για τα σχήματα συνεργασίας CDU/CSU και FDP) κατά την περίοδο 2009- 2013 τους κόστισε τη μη είσοδο στο Bundestag στις τελευταίες ομοσπονδιακές εκλογές. 

Στη Γερμανία λόγω εκλογικού νόμου το κατώφλι σχηματισμού κυβέρνησης είναι στο 47,5% – 48%, ανάλογα (όπως και στην Ελλάδα) με το πόσα κόμματα μείνουν εκτός Βουλής και πόσο μεγάλο είναι το ποσοστό των μη εκπροσωπούμενων κομμάτων στη Βουλή.

Ο σχηματισμός κυβερνήσεων συνεργασίας όμως εκεί γίνεται με πιο… θεσμικό τρόπο από ότι εν Ελλάδι. Ο νικητής ξεκινά επαφές με τα κόμματα και αρχίζει τη διαπραγμάτευση. Τα κόμματα προκειμένου να συνεργαστούν αποφασίζουν τις βασικές αρχές του κυβερνητικού συνασπισμού και γράφουν το “πρωτόκολλο συνασπισμού” (Koalitionsprotokoll) που συνήθως έχει έκταση 400-500 σελίδες. Η διαδικασία αυτή μπορεί να πάρει και δύο μήνες, εξ ου και κυβέρνηση στη Γερμανία αναμένεται να υπάρξει το Δεκέμβριο πια.

Συνήθως ο πρόεδρος του μικρότερου κόμματος ορίζεται αντικαγκελάριος και παίρνει ένα από τα μεγάλα υπουργεία, εθιμικά συνήθως το Εξωτερικών. Και στον μεγάλο συνασπισμό που κυβερνά μέχρι σήμερα, ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ της SPD είναι αντικαγκελάριος και υπουργός Εξωτερικών- τη στάση του δε επικαλέστηκε δις η Μέρκελ στο πρόσφατο debate για να απαντήσει στον υποψήφιο των Σοσιαλδημοκρατών Μάρτιν Σουλτς, όποτε εκεινος της έκανε και λίγο κριτική.

Η CDU δεν έχει δώσει το Οικονομικών σε κυβερνητικό εταίρο παρά μονο μία φορά και αυτό πολλά χρόνια πριν, στους Φιλελεύθερους, όμως αυτή τη φορά ούτε η Μέρκελ φαίνεται να έχει τέτοια διάθεση, ούτε οι Φιλελεύθεροι μοιάζουν να ενδιαφέρονται: Θα προτιμούσαν κάποιο από τα υπουργεία που έχουν να κάνουν με δικαιώματα, ενώ οι Πράσινοι εάν μετείχαν σε κυβέρνηση συνασπισμού θα ενδιαφέρονταν για το υπουργείο Περιβάλλοντος και για το υπουργείο Οικονομίας και Ενέργειας (Bundesministerium für Wirtschaft und Energie, το οποίο σήμερα επίσης έχει δοθεί στον κυβερνητικό εταίρο). Έτσι -αν και κανείς δε μπορεί να αποκλείσει φυσικά τίποτε- το πιθανότερο είναι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος να εξακολουθήσει να έχει απέναντι του το Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που οι Έλληνες “αγαπάμε να μισούμε”.

(Πηγή φωτογραφίας: Sooc.gr)