Γιατί προκαλεί ανησυχία που ο Κας Πατέλ ορίστηκε επικεφαλής του FBI

Κάποια βασικά κομμάτια του παζλ της «περιοδείας εκδίκησης» του Ντόναλντ Τραμπ για τις ποινικές διώξεις που αντιμετωπίζει φαίνεται να μπαίνουν στη θέση τους, καθώς η χρονιά πλησιάζει στο τέλος της.

Η νέα υποψήφια του Τραμπ για την ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Παμ Μπόντι, είναι μια ένθερμη υποστηρίκτρια του, που είχε προβλέψει πέρυσι ότι μετά την επανεκλογή του, «οι εισαγγελείς θα διωχθούν» – «οι κακοί εισαγγελείς» διευκρίνισε. Ο Τραμπ δήλωσε στο NBC News ότι τα μέλη της ειδικής εξεταστικής επιτροπής για την επίθεση στο Καπιτώλιο της 6ης Ιανουαρίου «πρέπει να πάνε φυλακή» (παρόλο που ισχυρίστηκε ότι δεν θα δώσει εντολή στους διορισμένους του να τους διώξουν). Επιπλέον, το σχέδιό του να διορίσει τον Κας Πατέλ ως διευθυντή του FBI έγινε πιο εύκολο, καθώς ο Κρίστοφερ Ρέι, επίσης διορισμένος από τον Τραμπ, ανακοίνωσε την παραίτησή του (παρόλο που του απέμεναν περισσότερα από δύο χρόνια στη θητεία του)

Η απόφαση του Τραμπ να προτείνει τον Πατέλ έχει προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις, καθώς το κύριο προσόν του φαίνεται να είναι η δουλοπρέπεια προς τον Τραμπ.

Πολλοί παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένων πρώην αξιωματούχων ομοσπονδιακών υπηρεσιών επιβολής του νόμου, αντιτίθενται στον διορισμό του Πατέλ, υποστηρίζοντας ότι πιθανώς θα χρησιμοποιήσει το FBI για να διώξει πολιτικούς αντιπάλους του Τραμπ και ότι ίσως διαφθείρει σημαντικά τη νοοτροπία και τον επαγγελματισμό της υπηρεσίας. Για κάποιους, ο Πατέλ θυμίζει τον Τζ. Έντγκαρ Χούβερ, τον διαβόητο διευθυντή του FBI, του οποίου η σχεδόν 50ετής θητεία στην ηγεσία της υπηρεσίας μέχρι το 1972 χαρακτηρίστηκε από κατάχρηση εξουσίας, παράνομες παρακολουθήσεις, εκβιασμούς και παρενόχλησης πολιτικών αντιφρονούντων.

Ο Πατέλ σαφώς στερείται των προσόντων, της εμπειρίας και της ψυχραιμίας που απαιτούνται για να ηγηθεί της υπηρεσίας. Αλλά πόσο πρέπει πραγματικά να ανησυχεί η αμερικανική κοινή γνώμη για την τοποθέτησή του στο τιμόνι του FBI;

Όπως μεταδίδει το Politico, σήμερα υπάρχουν ισχυρότερες εσωτερικές και εξωτερικές δικλείδες ασφαλείας απέναντι στις καταχρήσεις εξουσίας από ό,τι την εποχή του Χούβερ. Ο Πατέλ θα αντιμετωπίσει όντως ορισμένους περιορισμούς λόγω της κουλτούρας και της γραφειοκρατίας του FBI. Όμως αυτοί μπορεί να μην επαρκούν για να τον συγκρατήσουν. Επιπλέον, θα έχει άφθονες ευκαιρίες να βλάψει την υπηρεσία και το έργο της – καθώς και να χρησιμοποιήσει και να καταχραστεί το FBI για πολιτικούς σκοπούς. Ο διορισμός του, κατά το Politico, συνιστά έναν σημαντικό και αδικαιολόγητο κίνδυνο για τη χώρα.

Στα χαρτιά, δεν υπάρχει τρόπος να δικαιολογηθεί η άνοδος του Πατέλ. Πέρασε μερικά χρόνια ως ομοσπονδιακός εισαγγελέας με εξειδίκευση σε θέματα εθνικής ασφάλειας και υπηρέτησε ως σύμβουλος στο Κογκρέσο στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ σε θέματα πληροφοριών και εθνικής ασφάλειας. Ακόμη κι αν παραβλέψει κανείς τα αμφιλεγόμενα και συχνά αντιφατικά αποτελέσματα της δουλειάς του αυτής, ο Πατέλ δεν έχει καμία εμπειρία στη διαχείριση μιας υπηρεσίας που να φέρει τα χαρακτηριστικά και το μέγεθος του FBI – 35.000 υπάλληλοι, 55 γραφεία σε όλη τη χώρα και περισσότερα από 60 γραφεία στο εξωτερικό.

Ο Πατέλ στο παρελθόν έχει συχνά υποβαθμίσει τους υπαλλήλους που ελπίζει να ηγηθεί – δήλωσε μάλιστα ότι θα «κλείσει το κτίριο Χούβερ του FBI την πρώτη μέρα και θα το ξανανοίξει την επόμενη ως μουσείο του βαθέος κράτους» και ότι θα «στείλει τους 7.000 υπαλλήλους που εργάζονται εκεί, σε όλη την Αμερική για να κυνηγούν εγκληματίες». Έχει κατηγορήσει το FBI και το Υπουργείο Δικαιοσύνης ότι «πολιτικοποιούν στόχους και κατασκευάζουν εγκλήματα» και αναρωτήθηκε «πώς μπορούν οι Αμερικανοί να έχουν οποιαδήποτε πίστη σε αυτό το FBI…»

Ο Πατέλ προχώρησε ακόμη περισσότερο στο βιβλίο του, «Government Gangsters», όπου περιγράφει το FBI ως «υπαρξιακή απειλή για τη δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης.»

Παρ’ όλα αυτά, το δηλωμένο ενδιαφέρον του Πατέλ για μια πλήρη αναδιάρθρωση του FBI αντιμετωπίζει προφανείς προκλήσεις, ακόμα και αν παραβλέψει κανείς την ιδέα της άμεσης κατάργησης των κεντρικών γραφείων της υπηρεσίας.

«Χρειάζεται ένας χρόνος για να μάθεις την υπηρεσία, και αυτό μόνο σε επιφανειακό επίπεδο», δήλωσε στο Politico ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος του FBI, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος.

«Η αλήθεια είναι ότι ακόμη και ο πιο έξυπνος, σκεπτόμενος, αφοσιωμένος και επιμελής διευθυντής δεν μπορεί πραγματικά να κάνει την υπηρεσία να υπακούει τυφλά στη θέλησή του», πρόσθεσε ο πρώην αξιωματούχος. «Οι εργαζόμενοι στο FBI είναι νομοταγείς και υπακούν το πρωτόκολλο και τις διαδικασίες.»

Ο φόβος ότι ο Πατέλ θα χρησιμοποιήσει το FBI για να στοχοποιήσει τους πολιτικούς αντιπάλους του Τραμπ είναι επίσης βάσιμος, δεδομένων των δημόσιων δηλώσεών του: Ο Πατέλ έχει απειλήσει ότι θα «εντοπίσει τους συνωμότες, όχι μόνο στην κυβέρνηση αλλά και στα μέσα ενημέρωσης… που είπαν ψέματα για Αμερικανούς πολίτες που βοήθησαν τον Τζο Μπάιντεν να νοθεύσει τις προεδρικές εκλογές.» Πρόσθεσε: «Είτε ποινικά είτε αστικά, θα το καταλάβουμε. Αλλά ναι, σας προειδοποιούμε όλους.»

Έκτοτε προσπάθησε να ανακαλέσει αυτές τις δηλώσεις, αλλά η ρητορική και μόνο θα έπρεπε να τον αποκλείει από μια θέση που απαιτεί την εμπιστοσύνη του αμερικανικού κοινού.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο της ομάδας του Τραμπ, «ο Κας Πατέλ θα τερματίσει την εργαλειοποίηση της επιβολής του νόμου. Με τον Κας επικεφαλής, το FBI θα βάζει στο στόχαστρο το έγκλημα και όχι τα πρόσωπα.»

Ο Πατέλ, επίσης, έχει στο παρελθόν μιλήσει δημόσια για ορισμένους από τους πιο γνωστούς αντιπάλους του Τραμπ. Μεταξύ άλλων, έχει προτείνει ότι ο Γενικός Εισαγγελέας Μέρικ Γκάρλαντ, ο Εισαγγελέας του Μανχάταν Άλβιν Μπραγκ και ο Άντονι Φάουτσι θα έπρεπε να ερευνηθούν ή και να συλληφθούν. Ωστόσο, στο τέλος της ημέρας, μερικές από αυτές τις δηλώσεις μπορεί να είναι απλώς αυτό: Λόγια.

Βεβαίως, μια κακόβουλη ή μερολπηπτική έρευνα από πράκτορες του FBI μπορεί ακόμα να καταστρέψει τη ζωή κάποιου, αλλά οι πιο παρεμβατικές μορφές ομοσπονδιακής παρακολούθησης και έρευνας απαιτούν τη συνεργασία και την έγκριση δικηγόρων του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Για παράδειγμα, για την έκδοση κλήσεων από το ομοσπονδιακό δικαστήριο για προσωπικά δεδομένα όπως τα τηλεφωνικά αρχεία, ένας εισαγγελέας πρέπει πρώτα να συστήσει ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο – μια απλή, αλλά απαραίτητη διαδικασία. Για την εκτέλεση ενταλμάτων έρευνας – τόσο για φυσικές έρευνες όσο και για την απόκτηση προσωπικών επικοινωνιών μέσω email – οι δικηγόροι πρέπει να υποβάλουν αιτήσεις σε ομοσπονδιακούς δικαστές.

Παρά τις δικλείδες αυτές, οι κίνδυνοι από τον διορισμό του Πατέλ παραμένουν πραγματικοί.

Αρχικά, πολλοί από τους πρώην συνεργάτες του Πατέλ στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ τον περιγράφουν ως ανέντιμο και ακατάλληλο για μια θέση ευθύνης στην επιβολή του νόμου.

«Είναι απολύτως ακατάλληλος για αυτή τη δουλειά. Δεν είναι αξιόπιστος» δήλωσε πρόσφατα στη Wall Street Journal ο Τσαρλς Κάπερμαν, αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ και πρώην προϊστάμενος του Πατέλ. «Είναι ντροπή για τους Αμερικανούς πολίτες να εξετάζουν ακόμη και την πιθανότητα διορισμού ενός τέτοιου ατόμου», πρόσθεσε.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, ο πρώην Γενικός Εισαγγελέας Γουίλιαμ Μπαρ εμπόδισε τον διορισμό του Πατέλ από τον Τραμπ ως αναπληρωτή διευθυντή του FBI. «Ο Πατέλ δεν είχε σχεδόν καμία εμπειρία που να τον καθιστά κατάλληλο για να υπηρετήσει στο υψηλότερο επίπεδο της κορυφαίας υπηρεσίας επιβολής του νόμου στον κόσμο» έγραψε ο Μπαρ στο βιβλίο του. Ομοίως, όταν ο Τραμπ εξέτασε το ενδεχόμενο να διορίσει τον Πατέλ ως αναπληρωτή διευθυντή της CIA κατά την πρώτη του θητεία, η Τζίνα Χάσπελ, που τότε ηγείτο της υπηρεσίας, φέρεται να απείλησε με παραίτηση. Ένας άλλος πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Δικαιοσύνης που συνεργάστηκε με τον Πατέλ χαρακτήρισε την προοπτική να ηγηθεί ο Πατέλ του FBI ως «τρομακτική». Και πάλι, αυτοί δεν είναι φιλελεύθεροι ακτιβιστές: Είναι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ.

Ένα περιστατικό που συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις: Ο πρώην Υπουργός Άμυνας του Τραμπ, Μαρκ Έσπερ, δήλωσε ότι ο Πατέλ σχεδόν σαμπόταρε μια επιχείρηση διάσωσης ομήρων στο εξωτερικό, λέγοντας ψέματα στους συναδέλφους του για το ότι η κυβέρνηση της ξένης χώρας είχε εγκρίνει την επιχείρηση – και ως αποτέλεσμα, ο Πατέλ έθεσε σε σοβαρό κίνδυνο τη ζωή Αμερικανών.

Ο Πατέλ θα μπορούσε επίσης να τιμωρήσει πράκτορες που εργάστηκαν σε υποθέσεις που ο ίδιος αποδοκιμάζει για πολιτικούς λόγους — όπως οι διώξεις του Τραμπ και υποθέσεις που στοχεύουν ακροδεξιούς εξτρεμιστές.

«Θα μπορούσε να αφαιρέσει τις άδειές τους. Να τους μετακινήσει σε άλλες θέσεις. Να προωθήσει ανθρώπους που προτιμά έναντι άλλων που δεν προτιμά» δήλωσε ο πρώην αξιωματούχος του FBI.

Τα παραπάνω θα μπορούσαν να έχει μακροχρόνιο αντίκτυπο στη νοοτροπία και την εξέλιξη του FBI, αποθαρρύνοντας τους πράκτορες από το να εργάζονται σε πολιτικά αμφιλεγόμενες έρευνες.

Ο Πατέλ θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιήσει την εξουσία και την επιρροή του στον Τραμπ για να αποχαρακτηρίσει επιλεκτικά ή να δημοσιοποιήσει πληροφορίες με στόχο να δυσφημίσει την υπηρεσία και τους υπαλλήλους που εργάστηκαν σε έρευνες και υποθέσεις που δεν εγκρίνει. Έχουμε ήδη δει μια εκδοχή αυτής της παραποίησης, με τον ισχυρισμό του Τραμπ πως τα εσωτερικά αρχεία του FBI έδειχναν πως οι πράκτορες που ερεύνησαν το Mar-a-Lago για ενδεχομένως απόρρητα έγγραφα, είχαν εξουσιοδοτηθεί να τον σκοτώσουν…

Επιπλέον, κατά την πρώτη θητεία Τραμπ, το γραφείο Δημοσίων Υποθέσεων του Υπουργείου Δικαιοσύνης κάλεσε μια ομάδα δημοσιογράφων να εξετάσουν προσωπικά μηνύματα των αξιωματούχων του FBI, Πίτερ Στροκ και Λίζα Πέιτζ, σε μια – παράνομη – προσπάθεια να τους εκθέσουν και να δυσφημίσουν την έρευνα του FBI για τη σχέση Τραμπ-Ρωσίας. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης στη συνέχεια συμφώνησε να πληρώσει στους δύο αξιωματούχους 2 εκατομμύρια δολάρια αποζημίωση για την παράνομη δημοσιοποίηση των επικοινωνιών τους, αλλά παρόμοιες προσπάθειες θα μπορούσαν να επαναληφθούν.

Υπάρχει ένα ακόμη συμβάν από την πρώτη διοίκηση Τραμπ που αξίζει να αναφερθεί όταν σκεφτόμαστε τον Πατέλ: Η υπόθεση διαχωρισμού οικογενειών. Οι αξιωματούχοι του Τραμπ είχαν προσπαθήσει να εφαρμόσουν μια παράνομη και ανήθικη πολιτική αυστηρών μέτρων στα νότια σύνορα, με τη βοήθεια ομοσπονδιακών πρακτόρων και εισαγγελέων. Η προσπάθεια τελικά σταμάτησε λόγω γραφειοκρατικού χάους, αντιδράσεων από το κοινό και μιας απόφασης ομοσπονδιακού δικαστή, αλλά στη σχετικά σύντομη περίοδο που εφαρμόστηκε η πολιτική, η κυβέρνηση κατάφερε να διαχωρίσει πάνω από 5.000 παιδιά από τις οικογένειές τους, προκαλώντας ανυπολόγιστη βλάβη. Εκατοντάδες από αυτά τα παιδιά δεν έχουν ακόμη επανενωθεί με τις οικογένειές τους.

Ποιο είναι το προφίλ του διάδοχου του Ρέι, Κας Πατέλ

Ο 44χρονος Κας Πατέλ, είναι γιος μεταναστών από την Ινδία, συγγραφέας βιβλίου για το υποτιθέμενο «βαθύ κράτος», και έχει όπως προαναφέρθηκε αναλάβει θέσεις ευθύνης κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. Πρώην ομοσπονδιακός εισαγγελέας και δημόσιος συνήγορος, είναι έντονος επικριτής του FBI και έχει δεσμευτεί να απολύσει την ηγεσία του, να αδειάσει τα κεντρικά του γραφεία και να ξεριζώσει τους αντιπάλους του εκλεγμένου προέδρου στο λεγόμενο «βαθύ κράτος».

Πέρα από την έντονη αφοσίωσή του στον Τραμπ και την επιθυμία του να “καθαρίσει” τις υπηρεσίες πληροφοριών, αμερικανικά μέσα όπως το The Atlantic, οι Times και η Post έχουν επισημάνει πολλαπλά ιδιαίτερα αμφιλεγόμενα περιστατικά κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ που εξηγούν γιατί αξιωματούχοι είχαν προβλήματα με τον Πατέλ.

Η πρώην αξιωματούχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (NSC), Fiona Hill, κατέθεσε κατά τη διάρκεια της πρώτης δίκης παραπομπής του Τραμπ ότι ένας υπάλληλος της είπε πως ο Πατέλ, ενώ βρισκόταν στο NSC, μετέφερε ιδιωτικά στον Τραμπ πληροφορίες για την Ουκρανία, με τον τότε πρόεδρο να τον περιγράφει ως τον «διευθυντή Ουκρανίας» του συμβουλίου. Η Hill δήλωσε ότι αυτό «ανησύχησε τους πάντες», επειδή η Ουκρανία δεν ήταν μέρος των αρμοδιοτήτων του Πατέλ και δεν ήταν στη λίστα όσων έπρεπε να λαμβάνουν υλικό σχετικά με αυτήν.

Αξιωματούχοι επίσης εξέφρασαν ανησυχίες για ένα περιστατικό όπου ο Πατέλ ισχυρίστηκε ότι ο τότε Υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, του είπε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν λάβει άδεια εναέριου χώρου από τη Νιγηρία για να εκτελέσουν μια αποστολή διάσωσης ενός Αμερικανού ομήρου. Αυτό όμως δεν ήταν αλήθεια, και το αεροπλάνο αναγκάστηκε να πετάει κυκλικά, ενώ οι αξιωματούχοι αγωνίζονταν να ενημερώσουν τις νιγηριανές αρχές για το σχέδιό τους. Ο Πομπέο δήλωσε ότι δεν είχε ποτέ μιλήσει με τον Πατέλ.

Ο Πατέλ διέψευσε και τα δύο περιστατικά στο The Atlantic. Η Post ανέφερε επίσης ότι ο Πατέλ πίεζε αξιωματούχους να αποχαρακτηρίσουν πληροφορίες που θα έβλαπταν την εθνική ασφάλεια και τον στρατό, σύμφωνα με ανώνυμο υψηλόβαθμο αξιωματούχο άμυνας.