Γιατί το Ισραήλ ρισκάρει στον Λίβανο – Η Χεζμπολάχ και το δίλημμα της χερσαίας επίθεσης
Διαβάζεται σε 7'
Στο κατώφλι του ολοκληρωτικού πολέμου στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ παίρνει ένα ρίσκο στον Λίβανο και σταθμίζει την επόμενη κίνησή του κατά της Χεζμπολάχ, μπροστά στο δίλημμα της χερσαίας επίθεσης.
- 25 Σεπτεμβρίου 2024 12:19
Η ηγεσία του Ισραήλ δείχνει σίγουρη για την πορεία της στρατιωτικής επιχείρησης κατά της Χεζμπολάχ, που ξεκίνησε με συντονισμένες εκρήξεις σε βομβητές, ενώ στη συνέχεια προχώρησε σε σφοδρά και φονικά αεροπορικά χτυπήματα. Ο Υπουργός Άμυνας, Γιόαβ Γκάλαντ, δεν έκρυψε την ικανοποίησή του, λέγοντας μετά από τις αεροπορικές επιδρομές της Δευτέρας: «Σήμερα ήταν ένα αριστούργημα… Ήταν η χειρότερη εβδομάδα της Χεζμπολάχ από την ίδρυσή της και τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους»
Οι Ισραηλινοί πιστεύουν ότι μια ανελέητη επίθεση θα οδηγήσει τη Χεζμπολάχ σε υποχώρηση, οδηγώντας τον ηγέτη της Χασάν Νασράλα και τους συμμάχους του στο Ιράν να αποφασίσουν ότι η συνέχιση της αντίστασης είναι υπερβολικά επώδυνη.
Ωστόσο, το τίμημα για τον Λίβανο είναι ήδη μεγάλο, με τον απολογισμό των νεκρών να ξεπερνά τους 550, συμπεριλαμβανομένων 50 παιδιών. Ο αριθμός αυτός πλησιάζει το μισό του συνολικού αριθμού των θυμάτων που είχε η χώρα κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2006 με το Ισραήλ.
Οι πολιτικοί και οι στρατιωτικοί ηγέτες του Ισραήλ επιζητούν απεγνωσμένα μια νίκη. Η κατάσταση στη Γάζα, μετά από έναν χρόνο συγκρούσεων έχει μετατραπεί σε βούρκο, με τους μαχητές της Χαμάς να συνεχίζουν να εμφανίζονται από σήραγγες και ερείπια, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας Ισραηλινούς στρατιώτες, ενώ ακόμη κρατούν αιχμάλωτους πολίτες. Η Χαμάς είχε αιφνιδιάσει το Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο, προκαλώντας μεγάλες απώλειες.
Ωστόσο, ο Λίβανος είναι διαφορετική περίπτωση…
Μια νέα σύγκρουση ή επανάληψη της ιστορίας;
Οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ και ο στρατός προετοιμάζονταν για τον επόμενο πόλεμο με τη Χεζμπολάχ από τη στιγμή που τελείωσε ο τελευταίος, το 2006, χωρίς νίκη για καμία πλευρά.
Ο τότε πρωθυπουργός Εχούντ Όλμερτ ξεκίνησε τον τελευταίο πόλεμο κατά της Χεζμπολάχ, υποσχόμενος να «αλλάξει την εξίσωση» στα βόρεια σύνορα, αλλά ο πόλεμος κατέληξε σε αδιέξοδο. Η Χεζμπολάχ αντιστάθηκε στις ισραηλινές δυνάμεις, με το Ισραήλ να αντιμετωπίζει μεγάλες απώλειες: περίπου 120 στρατιώτες και πάνω από 40 πολίτες έχασαν τη ζωή τους, ενώ στον Λίβανο σκοτώθηκαν περισσότεροι από 1.100 πολίτες και μαχητές.
Σήμερα, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θεωρεί ότι η παρούσα επίθεση σημειώνει σημαντική πρόοδο προς τον στόχο του, που είναι η αλλαγή των ισορροπιών δυνάμεων κατά της Χεζμπολάχ. Στόχος του είναι να σταματήσει η εκτόξευση ρουκετών από τον Λίβανο προς το Ισραήλ και να αναγκάσει τη Χεζμπολάχ να αποσυρθεί από τα σύνορα.
Ωστόσο, οι τελευταίες συγκρούσεις στον Λίβανο θυμίζουν έντονα τον τελευταίο χρόνο του πολέμου στη Γάζα. Η στρατηγική του Ισραήλ περιλαμβάνει προειδοποιήσεις προς τους πολίτες, όπως και στη Γάζα, να εγκαταλείψουν τις περιοχές που πρόκειται να πληγούν. Οι επικριτές του Ισραήλ, αλλά και εχθροί του, ισχυρίζονται ότι οι προειδοποιήσεις αυτές είναι ασαφείς και δεν δίνουν επαρκή χρόνο για την εκκένωση των οικογενειών.
Το Ισραήλ είχε εισβάλει στον Λίβανο και στο παρελθόν. Ήταν το 1982 όταν οι δυνάμεις του έφτασαν μέχρι τη Βηρυτό για να σταματήσουν τις επιθέσεις των Παλαιστινίων, όμως αναγκάστηκαν να αποσυρθούν μετά την κατακραυγή για τη σφαγή στο στρατόπεδο Σάμπρα και Σατίλα.
Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, το Ισραήλ διατηρούσε στρατεύματα σε μια ευρεία ζώνη στα σύνορα με τον Λίβανο, μέχρι που η πίεση για την επιστροφή των στρατιωτών οδήγησε στην πλήρη αποχώρηση το 2000.
Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ, που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980, έχει εξελιχθεί σε έναν συνεχή κύκλο βίας, χωρίς ποτέ να υπάρχει οριστική νίκη για καμία πλευρά. Η σημερινή κατάσταση μοιάζει να ακολουθεί την ίδια πορεία. Παρά τις βαριές απώλειες που έχει υποστεί η Χεζμπολάχ, συνεχίζει να έχει τη δυνατότητα να εκτοξεύει ρουκέτες προς το Ισραήλ.
Το ρίσκο του Ισραήλ και το δίλημμα της χερσαίας επίθεσης
Το Ισραήλ ρισκάρει, περιμένοντας ότι η Χεζμπολάχ, μετά από επαναλαμβανόμενες απώλειες, θα καταρρεύσει και θα σταματήσει τις επιθέσεις. Ωστόσο, οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι αυτό είναι απίθανο.
Η σύγκρουση με το Ισραήλ αποτελεί λόγο ύπαρξης της οργάνωσης και μια υποχώρηση δεν φαίνεται πιθανή αυτή τη στιγμή, αναφέρει το BBC. Αυτό σημαίνει ότι το Ισραήλ ίσως αναγκαστεί να κλιμακώσει περαιτέρω τον πόλεμο, εξετάζοντας το ενδεχόμενο μιας χερσαίας επίθεσης για τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας στα σύνορα.
Οι διοικητές του Ισραήλ γνωρίζουν ότι η εισβολή στον Λίβανο θα ήταν πολύ μεγαλύτερη στρατιωτική πρόκληση από την καταπολέμηση της Χαμάς στη Γάζα. Η Χεζμπολάχ έχει επίσης κάνει σχέδια από το τέλος του πολέμου του 2006 και θα πολεμούσε στο εσωτερικό του, στο νότιο Λίβανο, με εδάφη που ταιριάζουν στις τακτικές των ανταρτών.
Στα σύνορα του νότιου Λιβάνου, η Χεζμπολάχ έχει περάσει τα τελευταία 18 χρόνια προετοιμάζοντας σήραγγες. Διαθέτει ένα τρομερό οπλοστάσιο, που προμηθεύεται από το Ιράν. Σε αντίθεση με τη Χαμάς στη Γάζα, μπορεί να ανεφοδιαστεί από την ξηρά μέσω της Συρίας.
Το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, δεξαμενή σκέψης στην Ουάσιγκτον, εκτιμά ότι η Χεζμπολάχ έχει περίπου 30.000 ενεργούς μαχητές και έως και 20.000 εφέδρους, κυρίως εκπαιδευμένους ως κινητές μικρές μονάδες ελαφρού πεζικού. Πολλοί από τους άνδρες της έχουν μαχητική εμπειρία πολεμώντας υπέρ του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία. Οι περισσότερες εκτιμήσεις λένε ότι η Χεζμπολάχ διαθέτει κάτι μεταξύ 120.000 και 200.000 πυραύλων και ρουκετών, που κυμαίνονται από ακατευθυνόμενα όπλα έως όπλα μεγαλύτερου βεληνεκούς που θα μπορούσαν να πλήξουν τις πόλεις του Ισραήλ.
Το Ισραήλ ενδεχομένως ποντάρει στο ότι η Χεζμπολάχ δεν θα τα χρησιμοποιήσει όλα, φοβούμενο ότι η ισραηλινή αεροπορία θα κάνει στον Λίβανο ό,τι έκανε στη Γάζα, μετατρέποντας ολόκληρες πόλεις σε ερείπια και σκοτώνοντας χιλιάδες αμάχους. Παράλληλα, το Ιράν μπορεί να μην θέλει η Χεζμπολάχ να χρησιμοποιήσει όπλα που θα ήθελε να κρατήσει ως δικλείδα ασφαλείας έναντι μιας ισραηλινής επίθεσης στις πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Η οργάνωση, ωστόσο μπορεί να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει περαιτέρω το οπλοστάσιό της πριν αυτό πληγεί από το Ισραήλ.
Το “στοίχημα” του Νετανιάχου
Παράλληλα, με τον πόλεμο στη Γάζα να μαίνεται, το Ισραήλ θα έπρεπε επίσης να σκεφτεί και κάτι ακόμα: Οι στρατιώτες του είναι μεν καλά εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι, αλλά οι εφεδρικές μονάδες που αποτελούν μεγάλο μέρος της μαχητικής δύναμής του αισθάνονται ήδη την πίεση μετά από ένα χρόνο πολέμου.
«Αν η κατάσταση παραμείνει όπως είναι, με την καταστροφή των υποδομών της Χεζμπολάχ, ο Νετανιάχου θα αποκτήσει κάποια πολιτική δύναμη», δήλωσε ο Ταλσίρ Washington Post. Ωστόσο, προειδοποίησε ότι «στη Μέση Ανατολή τα πράγματα μπορούν να κλιμακωθούν ανά πάσα στιγμή» και ότι αν ο Νασράλα εκτοξεύσει χιλιάδες ρουκέτες προς το Τελ Αβίβ, το ισραηλινό κοινό μπορεί να μην παραμείνει επιεικές προς τον Νετανιάχου.
Μολονότι έχει αποδεχτεί από τις 7 Οκτωβρίου ότι οι στρατιωτικές απώλειες είναι αναπόφευκτες για την αποκατάσταση της ασφάλειας, όπως δήλωσε ο Kuperwasser, «δεν είναι μια εύκολη απόφαση να ξεκινήσει μια χερσαία επίθεση». Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στα Ηνωμένα Έθνη, Ντάνι Ντάνον, δήλωσε ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί να προχωρήσει σε χερσαία εισβολή και προτιμά μια διπλωματική λύση. Παρ’ όλα αυτά, το IDF έχει μετακινήσει ορισμένα στρατεύματα προς τα βόρεια, χωρίς να είναι σαφές αν προετοιμάζεται για χερσαίες επιχειρήσεις.
Η Χεζμπολάχ φαίνεται να έχει υποστεί βαριές απώλειες τις τελευταίες ημέρες, με περισσότερους από 550 ανθρώπους να έχουν σκοτωθεί από ανηλεείς ισραηλινές επιδρομές. Αν και οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν πετύχει στρατηγικά χτυπήματα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η αυξημένη στρατιωτική πίεση θα αναγκάσει τη Χεζμπολάχ να υποχωρήσει.
Σύμφωνα με τον Michael Milshtein, πρώην αξιωματούχο των ισραηλινών πληροφοριών, «η ανησυχία είναι ότι ο πόλεμος φθοράς, όπως αυτός στη Γάζα, θα επαναληφθεί και στο Λίβανο, αλλά με μεγαλύτερη ένταση». Παρόλο που η πίεση από τις ΗΠΑ και τους διεθνείς συμμάχους αυξάνεται για μια κατάπαυση του πυρός, ο Νετανιάχου δεν φαίνεται πρόθυμος να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε κατάπαυση των πυρών από τη Χεζμπολάχ.
