Η Αργεντινή “βράζει”: Όσα πρέπει να ξέρεις για την εξέγερση των συνταξιούχων και των οπαδών

Αργεντινοί συνταξιούχοι και οπαδοί πολλών ποδοσφαιρικών ομάδων συγκρούστηκαν με την αστυνομία τις προηγούμενες ημέρες κατά τη διάρκεια διαμαρτυριών μπροστά από το Κογκρέσο στην πρωτεύουσα Μπουένος Άιρες, ενάντια στις οικονομικές πολιτικές που εφαρμόζει η κυβέρνηση του προέδρου Χαβιέ Μιλέι. Πριν ένα χρόνο, η πρότερη λαϊκή αγανάκτηση για τη δεινή οικονομική πορεία της χώρας είχε φέρει τον αυτοαποκαλούμενο “αναρχοκαπιταλιστή” και πρώην τηλεπερσόνα, Μιλέι, στην εξουσία, για να “σκοτώσει” – όπως ευαγγελιζόταν – τον πληθωρισμό.

“Μαχαίρι” παντού

Κατά τις πρώτες κινήσεις του στην εξουσία, ο Μιλέι προχώρησε σε μια σειρά από μέτρα λιτότητας, όπως περικοπή των επιδοτήσεων ενέργειας και μεταφορών, απολύσεις δεκάδων χιλιάδων κρατικών εργαζομένων, πάγωμα δημόσιων έργων υποδομών και επιβολή παγώματος μισθών και συντάξεων. Ο Milei έκοψε και τις επιδοτήσεις προς πολλά Πανεπιστήμια με αποτέλεσμα πολλές κρατικές σχολές να μην μπορούν να λειτουργήσουν. Υποβάθμισε το υπουργείο Πολιτισμού, έκλεισε το Εθνικό Ινστιτούτο Θεάτρου, έκλεισε ένα κρατικά χρηματοδοτούμενο πρακτορείο ειδήσεων και αποχρηματοδοτούσε την επιστημονική έρευνα.

Ανέστειλε επίσης δημόσια έργα με 200.000 εργάτες οικοδομών και υποδομών να χάνουν τη δουλειά τους μέσα σε έναν χρόνο, όπως ανέφερε το Κατασκευαστικό Επιμελητήριο της Αργεντινής. Ως αποτέλεσμα, οι καταναλωτικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 20% το περασμένο έτος και τα ποσοστά φτώχειας εκτινάχθηκαν στο υψηλό δύο δεκαετιών του 52,9% το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους.

Η κυβέρνηση της Αργεντινής προχώρησε σε αποπληρωμή 4,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στους κατόχους κρατικών ομολόγων, τη μεγαλύτερη αποπληρωμή από την αναδιάρθρωση του χρέους το 2020. Αυτή η κίνηση αποτελεί μέρος της προσπάθειας του προέδρου Μιλέι να ανακτήσει την εμπιστοσύνη στις διεθνείς αγορές. Ωστόσο, για να το καταφέρει αυτό, έχει εξαρθρώσει σχεδόν τα πάντα.

Οργή συνταξιούχων

Οι συνταξιούχοι της Αργεντινής είναι οι πλέον βαλλόμενοι, όπως αναλύει το AP. Αυτό που “βοηθά” τον Μιλέι είναι ότι η αριστερή περονιστική αντιπολίτευση της Αργεντινής βρίσκεται σε αποσύνθεση, με τον πρώην πρόεδρο Alberto Fernández να κατηγορείται για ξυλοδαρμό της πρώην συζύγου του ενώ ήταν στην εξουσία.

Ακόμη, με τις περικοπές στον προϋπολογισμό, πολλά δημόσια νοσοκομεία και κλινικές δυσκολεύονται να παρέχουν υπηρεσίες στους συνταξιούχους. Οι ελλείψεις σε φάρμακα και βασικό εξοπλισμό έχουν επιδεινώσει την κατάσταση, με αποτέλεσμα οι ηλικιωμένοι να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία τους.

Συνολικά, σύμφωνα με δημοσίευμα του “The Guardian”, η κυβέρνηση Μιλέι εφάρμοσε αυστηρά μέτρα λιτότητας, τα οποία περιλάμβαναν περικοπές στις συντάξεις, μείωση των μισθών και κατάργηση επιδοτήσεων για ενέργεια και μεταφορές. ​

Επιπλέον, το περιοδικό “The New Yorker” αναφέρει ότι ο πρόεδρος Μιλέι άσκησε βέτο σε νομοσχέδιο που είχε εγκριθεί από το Κογκρέσο και προέβλεπε αύξηση των συντάξεων κατά 8%, επικαλούμενος την ανάγκη διατήρησης του δημοσιονομικού πλεονάσματος.

Οι ξένοι επενδυτές, καθώς και το ΔΝΤ, στο οποίο η Αργεντινή χρωστάει 44 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν εκφράσει ενθουσιασμό για τις αλλαγές του Μιλέι. Ο ριζοσπάστης λαϊκιστής ηγέτης, διατηρεί επίσης καλές σχέσεις με τον Τραμπ και τον Μασκ. Οι τρεις άνδρες δείπνησαν και χόρεψαν μαζί στο κλαμπ Mar-a-Lago του Τραμπ στη Φλόριντα τον περασμένο μήνα. Ο Μιλέει αναφέρει πως η βίαιη περικοπή του κόστους που αποφάσισε για τη χώρα του, ενέπνευσε τον Τραμπ και τον Μασκ να σχεδιάσουν το λεγόμενο Υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας.

Ωστόσο, η οργή του λαού φαίνεται πως πλέον δεν μπορεί να συγκρατηθεί. Την περασμένη εβδομάδα η βία κατέκλυσε τους δρόμους του Μπουένος Άιρες, καθώς η αστυνομία αποφάσισε να διαλύσει μια μεγαλειώδη ειρηνική πορεία. Για εβδομάδες, οι συνταξιούχοι του Μπουένος Άιρες πραγματοποιούν διαρκείς κινητοποιήσεις απαιτώντας υψηλότερες συντάξεις, καθώς αυτή τη στιγμή κατά μέσο όρο φτάνουν στα μόλις 300 ευρώ. Στο πλευρό τους βρέθηκαν φοιτητές, εργάτες, αλλά και οπαδοί από όλες τις ομάδες που σχημάτισαν κοινό μέτωπο.

Ο Μιλέι είχε προειδοποιήσει για περιορισμούς στην είσοδο στα γήπεδα για όσους προκαλούν αναταραχή.

Οργή λαού και ενωμένοι ultras

Η πιο βίαιη καταστολή ξεκίνησε μετά την εμφάνιση οπαδών της Boca Juniors, με την αστυνομία να κάνει χρήση χημικών, δακρυγόνων, κανονιών νερού και πλαστικών σφαιρών. Στο πλευρό των οπαδών της Boca βρέθηκαν οι ultras της River Plate, της, Racing, της Independiente και άλλων συλλόγων, σε μια άνευ προηγουμένου “επίδειξη ενότητας”.

Τα κεντρικά συνθήματα ήταν “Μην αγγίζετε τους ηλικιωμένους” και “έλα μαζί μας να συνεχίσουμε τη μάχη. Θα είσαι ο επόμενος ηλικιωμένος”.

Η κυβέρνηση της Αργεντινής υπερασπίστηκε πάντως την αστυνομική καταστολή κατά των προηγούμενων διαμαρτυριών υπέρ των συνταξιούχων, υποστηρίζοντας ότι η διαμαρτυρία ήταν μια προσπάθεια αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης. Κάτι που θυμίζει και τις εδώ διαδηλώσεις για τα Τέμπη, ως ρητορική. Η κυβέρνηση στοχοποίησε μάλιστα τον αντιπολιτευόμενο δήμαρχο, Fernando Espinoza, επειδή στον δήμο του προσυγκεντρώθηκαν οι οπαδοί των ομάδων. Αντίστοιχες κατηγορίες προέκυψαν και για άλλες δημοτικές αρχές.

Η κυβέρνηση του Μιλέι ζήτησε μάλιστα εξηγήσεις από τη δικαστή Karina Andrade, η οποία διέταξε την απελευθέρωση 114 κρατουμένων, καθώς όπως είπε συνελήφθησαν άνευ λόγου.

Μεταξύ των τραυματιών κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης ήταν και ο φωτογράφος Πάμπλο Γκρίλο, ο οποίος χτυπήθηκε βαριά στο κεφάλι από κάνιστρο δακρυγόνου, υπέστη κάταγμα κρανίου και απώλεια εγκεφαλικής μάζας. Μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο όπου υποβλήθηκε σε επέμβαση και βρίσκεται σε τεχνητό κώμα.

Η υπουργός Εθνικής Ασφάλειας της Αργεντινής, Πατρίσια Μπούλριχ, είπε ότι “λυπάται πολύ” για την κατάσταση του Γκρίλο, αλλά πως η χρήση μέσων καταστολής ήταν “αιτιολογημένη”. Όπως ισχυρίστηκε, ο άτυχος φωτορεπόρτερ ήταν πίσω από οδόφραγμα και πως το κάνιστρο δακρυγόνου “εξοστρακίστηκε” κατά λάθος.

Ο Fabián Grillo, πατέρας του φωτογράφου, είπε αυτό το Σάββατο σε δηλώσεις του στο C5N: “Είναι σταθερός. Και το γεγονός ότι είναι σταθερός σε αυτή την κατάσταση, είναι καλό”, αλλά σε κάθε περίπτωση θα υποβληθεί ενδεχομένως και σε τρίτη χειρουργική επέμβαση.

Η στιγμή του τραυματισμού του φωτογράφου:

Παρά τις κοινωνικές αναταραχές, ο Μιλέι παραμένει αποφασισμένος να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις του, δηλώνοντας έτοιμος για σύγκρουση με το κοινοβούλιο, αν χρειαστεί. Ωστόσο, η αυξανόμενη κοινωνική δυσαρέσκεια και η αντίσταση από διάφορους φορείς ενδέχεται να επηρεάσουν τη σταθερότητα της κυβέρνησής του στο πάρα πολύ άμεσο μέλλον.

Να σημειώσουμε πως εκτός από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, την ίδια περίοδο η πόλη Μπαΐα Μπλάνκα επλήγη από καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα σοβαρές πλημμύρες. Τουλάχιστον 16 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ πάνω από 1.200 κάτοικοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, με την κοινή γνώμη να εξοργίζεται περαιτέρω. ​

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε πως ο Μιλέι, έχει βρεθεί στο επίκεντρο κατηγοριών διαφθοράς και πολιτικών σκανδάλων. Ένα από τα πιο σοβαρά περιστατικά αφορά την προώθηση του κρυπτονομίσματος $Libra μέσω ανάρτησής του στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter). Ο Μιλέι ενθάρρυνε τους ακολούθους του να επενδύσουν στο εν λόγω κρυπτονόμισμα, παρουσιάζοντάς το ως εργαλείο χρηματοδότησης για μικρές επιχειρήσεις. Η αξία του νομίσματος αυξήθηκε ραγδαία, φτάνοντας κεφαλαιοποίηση 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ωστόσο, αποκαλύφθηκε ότι επρόκειτο για χρηματιστηριακή απάτη, με τους πρώτους επενδυτές να αποκομίζουν μεγάλα κέρδη, αφήνοντας χιλιάδες άλλους με σημαντικές απώλειες.

Μετά την αποκάλυψη, ο Μιλέι διέγραψε την ανάρτησή του, υποστηρίζοντας ότι δεν είχε πλήρη γνώση της υπόθεσης.

Αυτό το γεγονός οδήγησε σε έντονες κοινοβουλευτικές και δικαστικές πιέσεις, με αιτήματα για την αποπομπή του από το Κογκρέσο και έρευνες για χρηματοοικονομική απάτη και σύσταση εγκληματικής οργάνωσης. ​

Επιπλέον, δημοσιογραφικές έρευνες αποκάλυψαν ότι η οικογένεια του Μιλέι έχει λάβει πάνω από 30 εκατομμύρια ευρώ σε κρατικές επιχορηγήσεις. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Μιλέι φέρεται να αγόρασε αυτοκίνητο με χρήματα από αυτές τις επιχορηγήσεις, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τη δημόσια εικόνα του ως πολέμιου της κρατικής διαφθοράς. ​