Η δύσκολη πρώτη συνάντηση Μπάιντεν – Πούτιν

Τα θέματα μπορεί να είναι δύσκολα, όμως το περιβάλλον θα είναι καταπράσινο και γαλήνιο όταν οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Ρωσίας συναντηθούν σήμερα σε μια επιβλητική έπαυλη του 18ου αιώνα, με θέα στη λίμνη της Γενεύης.

Η πρώτη συνάντηση του Τζο Μπάιντεν, αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του, τον Ιανουάριο, με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν αναμένεται να κρατήσει 4-5 ώρες ή και ακόμη περισσότερο, καθώς θα συζητούν τον έλεγχο των εξοπλισμών, τις κυβερνοεπιθέσεις και τις παρεμβάσεις σε εκλογές.

Όπως σημειώνει το Euronews, ένδειξη της τεταμένης σχέσης των δύο πλευρών είναι το γεγονός ότι δεν θα παρατεθεί κανένα γεύμα και οι δύο ηγέτες θα δώσουν στη συνέχεια ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου, αντί για μία κοινή.

«Δεν θα συμφάγουν», είπε ένας υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος στους δημοσιογράφους, ενώ ο Μπάιντεν πετούσε προς τη Γενεύη.

Το πρόγραμμα της συνάντησης

Η συνάντηση αναμένεται να ξεκινήσει γύρω στις 13.00 τοπική ώρα (14.00 ώρα Ελλάδας) στη Βίλα Λα Γκρανζ, μια κομψή έπαυλη μέσα σε ένα πάρκο 300 στρεμμάτων.

Ο Πούτιν θα φτάσει πρώτος στην έπαυλη, όπου οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν με τον πρόεδρο της Ελβετίας Γκι Παρμελέν, προτού να ξεκινήσουν τις συνομιλίες τους στη βιβλιοθήκη με τα ιστορικά, δερματόδετα βιβλία – πολλά από αυτά είναι γραμμένα στα κινεζικά, τα γαλλικά, τα περσικά ή τα τουρκικά.

Μπάιντεν και Πούτιν θα συνοδεύονται από τους υπουργούς Εξωτερικών, τον Αμερικανό Άντονι Μπλίνκεν και τον Ρώσο Σεργκέι Λαβρόφ, καθώς και από τους διερμηνείς, ενώ στη συνέχεια οι αντιπροσωπείες θα διευρυνθούν.

Στη συνήθως ήσυχη πόλη θα αναπτυχθούν 3.000-3.500 αστυνομικοί και άλλα μέλη υπηρεσιών ασφαλείας.

Μεταξύ των χιλιάδων συγγραφέων, έργα των οποίων φυλάσσονται στην έπαυλη, είναι και ο Σαρλ Πικτέ ντε Ροσμόν, ο Ελβετός διπλωμάτης που συνέταξε τη διακήρυξη της ουδετερότητας της Ελβετίας – ένας από τους πιθανούς λόγους για τους οποίους επελέγη η Γενεύη για αυτή τη σύνοδο.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, το προηγούμενο διάστημα έχει εμφανιστεί πιο σκληρός απέναντί στον Πούτιν, δίνοντας αφορμή για διάφορες φραστικές αντιπαραθέσεις.

«Δήλωσα ξεκάθαρα στον πρόεδρο Πούτιν, με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο από τον προκάτοχό μου (Ντόναλντ Τραμπ), ότι ο καιρός που οι ΗΠΑ υποχωρούσαν στις επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας (…) έχει παρέλθει», προειδοποίησε στις 5 Φεβρουαρίου ο Μπάιντεν.

Ο Αμερικανός πρόεδρος επικαλέστηκε τη ρωσική επέμβαση στις αμερικανικές εκλογές, τις κυβερνοεπιθέσεις και την «φυλάκιση πολιτών», αναφερόμενος στον Ρώσο αντιφρονούντα Αλεξέι Ναβάλνι.

«Δεν θα διστάσουμε να αναγκάσουμε τη Ρωσία να πληρώσει μεγαλύτερο κόστος και να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας», τόνισε.

Την επομένη ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου απάντησε: «Πρόκειται για μια πολύ επιθετική ρητορική και καθόλου εποικοδομητική, λυπούμαστε».

Στη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης ο Μπάιντεν προκάλεσε την πρώτη διπλωματική κρίση της θητείας του στην προεδρία των ΗΠΑ.

-«Πιστεύετε ότι (ο Πούτιν) είναι ένας δολοφόνος;», τον ρώτησε ο δημοσιογράφος.

– «Ναι, το πιστεύω», απάντησε ο Αμερικανός πρόεδρος, χωρίς να διευκρινίζει αν αναφέρεται στην υπόθεση δηλητηρίασης του Ναβάλνι. «Θα δείτε σύντομα το τίμημα που θα πληρώσει», πρόσθεσε.

Όταν ρωτήθηκε για τις παρεμβάσεις της Μόσχας στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016 και το 2020, ο Μπάιντεν επανέλαβε ότι ο Πούτιν «θα πληρώσει».

«Είχαμε μια μακρά συζήτηση εκείνος και εγώ, τον γνωρίζω αρκετά καλά», εξήγησε ο Δημοκρατικός πρόεδρος. «Του είπα: ‘σας γνωρίζω και με γνωρίζετε, αν καταλήξω στο συμπέρασμα ότι το κάνετε, να είστε έτοιμος’» για τις επιπτώσεις.

Μετά από αυτό το περιστατικό η Μόσχα ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στις ΗΠΑ.

Την επομένη ο Πούτιν απάντησε περιπαικτικά: «Όποιος το λέει, είναι! Δεν είναι απλώς μια παιδική έκφραση, μια πλάκα (…) πάντα βλέπουμε στους άλλους τα δικά μας χαρακτηριστικά».

«Υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντά μας και συνεργαζόμαστε (με τους Αμερικανούς), με τους όρους που μας ευνοούν», πρόσθεσε.

Μάλιστα ο Ρώσος πρόεδρος πρότεινε να έχει με τον Αμερικανό ομόλογό του μια «συζήτηση» που θα μεταδοθεί απευθείας: «Θα είναι ενδιαφέρον για τον ρωσικό λαό, για τον αμερικανικό λαό και για πολλές άλλες χώρες».

Η ώρα της αποκλιμάκωσης;

Στις 15 Απριλίου ο Μπάιντεν υπογράφει νέες κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας, τις πιο σκληρές από την προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα, οι οποίες προστέθηκαν στα μέτρα που ελήφθησαν τον Μάρτιο μετά την υπόθεση Ναβάλνι.

Παράλληλα ο Αμερικανός πρόεδρος εκτίμησε ότι «έχει έρθει η ώρα της αποκλιμάκωσης» και πρότεινε τη διεξαγωγή μιας διμερούς συνάντησης κορυφής «φέτος το καλοκαίρι στην Ευρώπη» για «να ξεκινήσει στρατηγικός διάλογος για τη σταθερότητα» σε ό,τι αφορά τον αφοπλισμό και την ασφάλεια.

Στις 4 Μαΐου ο Μπάιντεν επανέλαβε ότι ελπίζει να συναντηθεί με τον Πούτιν. «Το ελπίζω και το πιστεύω, εργαζόμαστε πάνω σε αυτό».

Στα μέσα Απριλίου ο Αμερικανός πρόεδρος είχε προτείνει μια συνάντηση. Ο Πούτιν άφησε τους εκπροσώπους του να απαντήσουν, με το Κρεμλίνο να διαβεβαιώνει ότι εξετάζονται «συγκεκριμένες ημερομηνίες».

«Θα συναντηθώ με τον πρόεδρο Πούτιν σε δύο εβδομάδες στη Γενεύη», ανακοίνωσε ο Μπάιντεν στις 30 Μαΐου, «και θα του πω ξεκάθαρα ότι δεν θα μείνουμε με τα χέρια σταυρωμένα την ώρα που παραβιάζουν τα (ανθρώπινα) δικαιώματα».

«Δεν έχουμε αυταπάτες και δεν προσπαθούμε να δημιουργήσουμε την εντύπωση ότι θα υπάρξει κάποια πρόοδος, ιστορικές αποφάσεις που θα οδηγήσουν σε θεμελιώδεις αλλαγές», απάντησε την 1η Ιουνίου ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.

Η ατζέντα της συνάντησης

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε έτοιμος για μία ανταλλαγή κρατουμένων ως κίνηση καλής θέλησης, πριν από την σύνοδό του με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν, ο οποίος δέχεται πιέσεις να πετύχει την απελευθέρωση δύο Αμερικανών που κρατούνται στη Ρωσία.

Οι ΗΠΑ έχουν ανακοινώσει ότι ο Μπάιντεν θα αναφερθεί στην πρώτη του πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του σήμερα Τετάρτη στη Γενεύη στο θέμα του Πολ Γουίλαν, που κρατείται στη Ρωσία με την κατηγορία της κατασκοπείας, και του Τρέβορ Ριντ που είναι φυλακισμένος επειδή όντας μεθυσμένος επιτέθηκε σε δύο Ρώσους αστυνομικούς.

Η Ουάσινγκτον καταγγέλλει ότι οι δύο Αμερικανοί πολίτες κρατούνται άδικα.

Εξάλλου Αμερικανοί κοινοβουλευτικοί, Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί, έχουν καλέσει τον Μπάιντεν να ζητήσει με πιο έντονο τρόπο την απελευθέρωσή τους.

«Η καφκική αντιμετώπιση που φυλάσσει το Κρεμλίνο στους Αμερικανούς πολίτες πρέπει να σταματήσει και ο πρόεδρος Μπάιντεν θα πρέπει να καταστήσει την επιστροφή τους πρώτη προτεραιότητα της επίσκεψής του», εκτίμησε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μπομπ Μενέντες.

Ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής Μάικλ Μακόλ πήγε ακόμη πιο μακριά σημειώνοντας ότι η απελευθέρωσή τους θα έπρεπε να έχει αποτελέσει «όρο» για τη διεξαγωγή της συνάντησης των δύο ηγετών στη Γενεύη.

Όταν ρωτήθηκε από το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο NBC για το ενδεχόμενο ανταλλαγής κρατουμένων μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ, ο Πούτιν εμφανίστηκε ανοικτός στο ενδεχόμενο.

«Ναι, ναι, ναι βέβαια», απάντησε, σύμφωνα με το απόσπασμα της συνέντευξής του που μεταδόθηκε χθες Δευτέρα από το NBC. «Αυτό που θα ήταν ακόμη καλύτερο θα ήταν μια συζήτηση για το ενδεχόμενο να συνάψουμε μια συμφωνία έκδοσης», πρόσθεσε ο Πούτιν, σύμφωνα με το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της συνέντευξης που έδωσε στη δημοσιότητα το Κρεμλίνο.

Εν αναμονή αυτής της συμφωνίας, ο Ρώσος πρόεδρος εμφανίστηκε έτοιμος να συζητήσει μια ανταλλαγή κρατουμένων για «ανθρωπιστικούς» λόγους, που συνδέονται «με την υγεία και τη ζωή καθένα ξεχωριστά».

Ποιοι Ρώσοι κρατούμενοι θα ήθελε να απελευθερωθούν με αντάλλαγμα τους δύο Αμερικανούς; «Έχουμε έναν κατάλογο», διαβεβαίωσε ο Πούτιν, εκτιμώντας ότι ο αριθμός των Ρώσων κρατούμενων σε αμερικανικές φυλακές «δεν συγκρίνεται» με αυτό των Αμερικανών που κρατούνται στη Ρωσία.

Ο Ρώσος πρόεδρος αναφέρθηκε κυρίως στα «σοβαρά προβλήματα υγείας» του Κονσταντίν Γιαροσένκο, του Ρώσου πιλότου που κρατείται στις ΗΠΑ με την κατηγορία του λαθρεμπορίου κοκαΐνης, η οικογένεια του οποίου ζήτησε την απελευθέρωσή του πριν τη σύνοδο. Το ίδιο έπραξε και η οικογένεια του διαβόητου εμπόρου όπλων Βίκτορ Μπουτ.

Στη συνέντευξή του ο Πούτιν εμφανίστηκε πολύ σκληρός απέναντι στον Τρέβορ Ριντ, ο οποίος καταδικάστηκε τον Ιούλιο του 2019 σε εννέα χρόνια κάθειρξη. «Πρόκειται απλώς για έναν μέθυσο και έναν ταραχοποιό», «είναι ένας εγκληματίας του κοινού ποινικού δικαίου, τίποτα άλλο», τόνισε, την ώρα που Αμερικανοί πολιτικοί κατηγορούν τη Μόσχα ότι τον εκμεταλλεύεται ως μέσο άσκησης διπλωματικής πίεσης.

Η μητέρα του, Πόλα Ριντ, δήλωσε χθες στο NBC ότι έχει «πολλές ελπίδες» να δει επιτέλους τον γιο της ελεύθερο, χαιρετίζοντας παράλληλα τη δέσμευση της κυβέρνησης Μπάιντεν προς αυτή την κατεύθυνση και τις δηλώσεις Πούτιν για το ενδεχόμενο απελευθέρωσής του.

«Ελπίζουμε ότι αυτό θα γίνει πολύ γρήγορα», εξήγησε. «Δεν μας ενδιαφέρει πώς θα επιστρέψει σπίτι του», διευκρίνισε ο πατέρας του Τζόι Ριντ.

Πρώην αξιωματικός των Πεζοναυτών, ο άλλος Αμερικανός που κρατείται στη Ρωσία, ο Πολ Γουίλαν ήταν πράκτορας ασφαλείας μιας αμερικανικής εταιρείας εξαρτημάτων αυτοκινήτων όταν συνελήφθη στη Μόσχα τον Δεκέμβριο του 2018. Τον Ιούνιο του 2020 καταδικάστηκε σε 16 χρόνια κάθειρξη με την κατηγορία της κατασκοπίας.

Πρόσφατα ο Γουίλαν ζήτησε από τον Μπάιντεν να οργανώσει μια ανταλλαγή κρατουμένων προκειμένου να απελευθερωθεί.

Ωστόσο η θέση του Αμερικανού προέδρου για το θέμα παραμένει ασαφής.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις