Η ΕΕ θέλει την απαγόρευση της αναγνώρισης προσώπου σε δημόσιους χώρους

Σε κοινή γνωμοδότηση με τον Ευρωπαίο επόπτη προστασίας δεδομένων επισημαίνουν τους κινδύνους από τεχνολογίες που αναγνωρίζουν χαρακτηριστικά των ανθρώπων πάνω σε θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

Αφορμή στάθηκε η νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence Act), η οποία συζητείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και για την οποία κλήθηκε να γνωμοδοτήσει το ΕΣΠΔ. Η γνωμοδότηση κινήθηκε σε 3 άξονες:

Οι τεχνολογίες αναγνώρισης προσώπου και άλλων ανθρώπινων χαρακτηριστικών σε δημόσιους χώρους πρέπει να απαγορεύονται, καθώς η χρήση τους καθιστά την ανωνυμία στους δημόσιους χώρους ανέφικτη. Αυτό με τη σειρά του έρχεται σε σύγκρουση με θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

Η χρήση βιομετρικών χαρακτηριστικών για την κατηγοριοποίηση ανθρώπων με βάση το φύλο, την καταγωγή, τις πεποιθήσεις, τις σεξουαλικές προτιμήσεις πρέπει να απαγορεύεται, καθώς αντίκειται στη Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Η χρήση τεχνολογιών για την αναγνώριση συναισθημάτων των ανθρώπων πρέπει να απαγορεύεται, όπως και κάθε κατηγοριοποίηση των ατόμων με βάση αυτή.

Το γεγονός ότι είμαστε εξοικειωμένοι με τη χρήση βιομετρικών μας στοιχείων σε καθημερινή βάση από συσκευές όπως το smartphone που έχουμε, μας δυσκολεύει να εντοπίσουμε τον κίνδυνο: γιατί κάτι που κάνουμε καθημερινά είναι τόσο επικίνδυνο;

Γιατί στην περίπτωση του AI Act δεν πρόκειται για την «προσωπική» σχέση που έχουμε εμείς με το smartphone μας, αλλά για κάτι γενικευμένο στο οποίο δε θα έχουμε δυνατότητα παρέμβασης και επιλογής.

Όσο περίπλοκο και αν είναι το θέμα της χρήσης των προσωπικών μας δεδομένων από συσκευές και λογισμικό που χρησιμοποιούμε καθημερινά, παραμένει εν πολλοίς «ατομική επιλογή» το αν και σε ποιο βαθμό θα χρησιμοποιήσουμε τέτοια εργαλεία. Αυτό που αλλάζει εδώ είναι ο δημόσιος χώρος, στον οποίο οφείλουν να υπάρχουν οι εγγυήσεις των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Δεν πάει πολύς καιρός που ο Πρωθυπουργός καλούσε από το βήμα της Βουλής τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να «παρέμβουν από κοινού στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων και να την πιέσουν να δεχτεί να τοποθετηθούν κάμερες στα κράνη των αστυνομικών». Η αποστροφή αυτή του λόγου του τότε πέρασε στα ψιλά. Στη συνέχεια ήρθε η επίσημη τοποθέτηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων σε σχέση με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στο έργο της και την αδιαφορία της Κυβέρνησης.

Θυμηθήκαμε τότε πως ο δύσκολος δρόμος είναι να λύνεις προβλήματα διατηρώντας ταυτόχρονα ένα επίπεδο ποιότητας στο περιβάλλον που λειτουργείς. Η υποβάθμιση των θεσμών, των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών εν προκειμένω, προκειμένου να επιτευχθεί ένας στόχος, δυο πράγματα μπορεί να σημαίνει: είτε πως ο στόχος που τίθεται είναι λανθασμένος και εκτός κεκτημένου πλαισίου, είτε ότι αυτός που σχεδιάζει την επίλυση δεν μπορεί να το κάνει σωστά.

Η γνωμοδότηση των 2 αυτών ευρωπαϊκών οργάνων μας υπενθυμίζει ότι ο «ευρωπαϊκός τρόπος ζωής» δεν αφορά κυρίως μια εικονική αναπαράσταση του λευκού κουστουμαρισμένου και καλοχτενισμένου κυρίου έναντι του σκουρόχρωμου ταλαιπωρημένου με τα σκισμένα ρούχα όπου ο δεύτερος απειλεί τον πρώτο. Αφορά πρώτα και κύρια τις κατακτήσεις του σύγχρονου πολιτισμού σε σχέση με τα δικαιώματα και τις ελευθερίες στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες. Μας υπενθυμίζει επίσης πως ο κίνδυνος έρχεται, όλο και συχνότερα, από εκεί που (δεν) τον περιμένεις: από τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας ή μεγάλες εταιρείες που κάνουν χρήση αμφιλεγόμενης τεχνολογίας.

Η γνώμη που διατυπώνουν το ΕΣΠΔ και ο Επόπτης δεν είναι δεσμευτική για τα όργανα που αποφασίζουν. Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τον αντίκτυπο που θα έχει στις τελικές ρυθμίσεις.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις