Υπάρχει ελπίδα για εκεχειρία στη Γάζα μετά τον Λίβανο;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στην Μέση Ανατολή υποστήριζαν μέχρι πρότινος ότι μια εκεχειρία στη Γάζα θα έβαζε τέλος στη σύγκρουση Ισραήλ – Χεζμπολάχ. Τώρα, μετά την συμφωνία στον Λίβανο, ελπίζουν στο αντίστροφο.

Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν μια ακόμη προσπάθεια με τις περιφερειακές δυνάμεις για εκεχειρία στη Γάζα, που θα περιλαμβάνει την απελευθέρωση ομήρων και την απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία.

Τα σχόλιά του στην πλατφόρμα X έγιναν λίγες ώρες μετά την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός στον Λίβανο, βάζοντας τέλος σε μια σύγκρουση σχεδόν 14 μηνών.

Η Χαμάς εξέφρασε την ελπίδα για μια παρόμοια συμφωνία στη Γάζα, αλλά συνεχίζει να απορρίπτει τις απαιτήσεις του Ισραήλ.

«Τις επόμενες μέρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κάνουν μια ακόμη προσπάθεια μαζί με την Τουρκία, την Αίγυπτο, το Κατάρ, το Ισραήλ και άλλους, για να επιτύχουν εκεχειρία στη Γάζα, με την απελευθέρωση των ομήρων και τον τερματισμό του πολέμου χωρίς τη Χαμάς στην εξουσία», δήλωσε ο Μπάιντεν στο X.

Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, ανέφερε ότι ο Μπάιντεν συμφώνησε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, λίγο πριν από την ανακοίνωση της εκεχειρίας στον Λίβανο, να επιχειρηθεί ξανά μια συμφωνία για τη Γάζα, την οποία οι διαπραγματευτές επιδιώκουν ανεπιτυχώς για μήνες.

Η εκεχειρία στον Λίβανο δείχνει ότι οι συμβιβασμοί είναι εφικτοί και ότι η Χαμάς ίσως αισθανθεί πιο απομονωμένη και αναγκαστεί να προχωρήσει σε υποχωρήσεις.

Την ίδια ώρα, η ισλαμιστική οργάνωση, αντέδρασε θετικά στην εκεχειρία στον Λίβανο, δηλώνοντας έτοιμη να εξετάσει μια ανακωχή στη Γάζα.

Ο ηγέτης της Χαμάς, Μπάσεμ Ναΐμ, δήλωσε στο BBC: «Εκτιμούμε τη σταθερότητα του αδελφικού λαού του Λιβάνου και τη συνεχή αλληλεγγύη τους με τον παλαιστινιακό λαό. Εκφράζουμε τη δέσμευσή μας να συνεργαστούμε με οποιεσδήποτε προσπάθειες για τον τερματισμό των εχθροπραξιών στη Γάζα».

Σημειώνεται πως, στο παρόν, η Χαμάς αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, όπως η αδυναμία συγκέντρωσης της ηγεσίας της μετά τον θάνατο του Γιαχία Σινουάρ.

Οι ηγέτες της είναι πλέον διασκορπισμένοι σε Αίγυπτο, Κατάρ και Τουρκία, αποκομμένοι από όσους διαχειρίζονται τους ομήρους που κρατούνται στη Γάζα.

Οι όμηροι φαίνεται να είναι το τελευταίο διαπραγματευτικό πλεονέκτημα της Χαμάς, καθώς η ικανότητά της να πολεμήσει το Ισραήλ είναι πολύ περιορισμένη και η δημοτικότητά της έχει μειωθεί σημαντικά στη Γάζα.

Γιατί το σενάριο εκεχειρίας στην Γάζα δεν είναι τόσο εφικτό όσο του Λιβάνου

Ωστόσο, οι στόχοι της ισραηλινής κυβέρνησης στον Λίβανο ήταν πάντα πιο περιορισμένοι από αυτούς στη Γάζα.

Το Κατάρ ανέστειλε πρόσφατα τις προσπάθειές του για μεσολάβηση σε συμφωνία για εκεχειρία και απελευθέρωση ομήρων στο παλαιστινιακό έδαφος, έως ότου και οι δύο πλευρές μετατοπίσουν τις θέσεις τους. Η Χαμάς επιμένει στον τερματισμό του πολέμου και την πλήρη απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων, ενώ το Ισραήλ παραμένει αποφασισμένο να καταστρέψει τη Χαμάς.

Η πολιτική επιβίωση του Νετανιάχου συνδέεται επίσης με τη Γάζα. Οι ακροδεξιοί εταίροι του συνασπισμού του φιλοδοξούν να ανασυστήσουν εβραϊκούς οικισμούς εκεί και έχουν απειλήσει να καταρρεύσει η κυβέρνηση αν το Ισραήλ προβεί σε «ριψοκίνδυνη» συμφωνία για να σταματήσει τις μάχες.

Ο Νετανιάχου ανησυχεί επίσης ότι μια εκεχειρία θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για μια έρευνα σχετικά με την αποτυχία του Ισραήλ να αποτρέψει τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, κάτι που θα ήταν πολύ επιζήμιο για εκείνον.

Η Χαμάς, από την πλευρά της, παραμένει απρόθυμη να δεχθεί τους όρους του Ισραήλ, παρ’ ότι έχει περιορισμένα περιθώρια ελιγμών στις διαπραγματεύσεις, καθώς το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών έχει βαθύνει και ο ήχος των όπλων εξακολουθεί να υπερτερεί.

 Πιο “ζοφερό” βλέπουν το μέλλον της σύγκρουσης οι Παλαιστίνιοι

Ενώ η είδηση της εκεχειρίας στον Λίβανο χαιρετήθηκε από τις δύο πλευρές αλλά και παγκοσμίως, για τους Παλαιστινίους στη Γάζα και τις οικογένειες των ομήρων που κρατούνται στην περιοχή, αυτή η έκβαση φαινόταν να σηματοδοτεί μια νέα, πιο ζοφερή περίοδο της σύγκρουσης στην Λωρίδα. Για αυτούς, ήταν μια ακόμη χαμένη ευκαιρία για τον τερματισμό των μαχών που έχουν διαρκέσει σχεδόν 14 μήνες.

Οι Παλαιστίνιοι ήλπιζαν ότι οποιαδήποτε συμφωνία εκεχειρίας με τη Χεζμπολάχ θα περιλάμβανε επίσης ανακωχή στη Γάζα. Εν τω μεταξύ, οι οικογένειες των ανθρώπων που απήχθησαν όταν η Χαμάς εισέβαλε στο νότιο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023 ήθελαν μέρος της συμφωνίας να περιλαμβάνει την επιστροφή των αγαπημένων τους προσώπων. Αντίθετα, η εκεχειρία περιορίστηκε μόνο στις μάχες στον Λίβανο.

Οι Παλαιστίνιοι τώρα φοβούνται ότι ο ισραηλινός στρατός μπορεί να επικεντρώσει την πλήρη προσοχή του στη Γάζα, κάτι που επιβεβαίωσε ο Νετανιάχου, ανακοινώνοντας την εκεχειρία στον Λίβανο την Τρίτη.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είπε, μπορεί τώρα να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι «η Γάζα είναι μόνη της, μακριά από όλα τα μέτωπα που την υποστήριζαν, ιδιαίτερα το μέτωπο του Λιβάνου».