Η φωτογραφία – σύμβολο της βαρβαρότητας του πολέμου στο Βιετνάμ

“Ο αρχηγός της Αστυνομίας εκτελεί ένα Βιετκόνγκ”. Ίσως η πιο διάσημη φωτογραφία του Πολέμου στο Βιετνάμ, που φούντωσε το αντιπολεμικό κίνημα στις ΗΠΑ. Τραβήχτηκε την 1η Φεβρουαρίου 1968 στη Σαϊγκόν από τον φωτογράφο του πρακτορείου ειδήσεων Associated Press (AP), Έντι Άνταμς. Το περιστατικό αποτυπώθηκε και από την κάμερα του τηλεοπτικού δικτύου NBC. 

Στη φωτογραφία εικονίζεται ο αρχηγός της Αστυνομίας του Νοτίου Βιετνάμ, στρατηγός Νγκουγιέν Νγκοκ Λόαν, τη στιγμή που εκτελεί εν ψυχρώ τον Βιετκόνγκ (νοτιοβιετναμέζο κομμουνιστή) Νκουγιέν Βαν Λεμ. Ο Λόαν ισχυρίστηκε ενώπιον των εκπροσώπων του Τύπου ότι προέβη στην ενέργειά του αυτή από δικαιολογημένη αγανάκτηση, επειδή νωρίτερα ο Λεμ με τους συντρόφους του σε μια καταδρομική επιχείρηση είχαν σκοτώσει αδιακρίτως πολλούς αστυνομικούς και μέλη των οικογενειών τους, ανάμεσά τους και κάποιους συγγενείς του στρατηγού. Πολλοί από τους παριστάμενους δημοσιογράφους επιβεβαίωσαν τα λεγόμενα του Λόαν, αλλά δεν δικαιολόγησαν την πράξη του. 

Σύμφωνα με το sansimera.gr, η φωτογραφία έκανε τον γύρο του κόσμου και γρήγορα έγινε το σύμβολο της βαρβαρότητας του Πολέμου στο Βιετνάμ. Προκάλεσε ανεπανόρθωτη ζημιά στην εικόνα των Αμερικανών, που είχαν αναλάβει το κύριο βάρος διεξαγωγής του πολέμου στο πλευρό των συμμάχων τους Νοτιοβιετναμέζων εναντίον των κομμουνιστών της Βορείου Κορέας και των ομοϊδεατών τους Βιετκόνγκ στο Νότιο Βιετνάμ. Πολλοί χαρακτήρισαν έγκλημα πολέμου την πράξη του Λόαν, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης περί αιχμαλώτων. Κάποιοι άλλοι αντέταξαν ότι ο Λεμ δεν μπορούσε να θεωρηθεί αιχμάλωτος επειδή δεν ήταν και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να εφαρμοσθεί η Σύμβαση της Γενεύης στην περίπτωσή του. 

Ο φωτογράφος Έντι Άνταμς δοξάστηκε και το 1969 τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για το καλύτερο φωτορεπορτάζ. Αργότερα, όμως, δήλωσε ότι λυπήθηκε για τον αντίκτυπο που είχε η φωτογραφία του και υπερασπίστηκε τον εκτελεστή στρατηγό. Σε μια επιστολή του στο περιοδικό TIME έγραφε: «Ο στρατηγός σκότωσε ένα Βιετκόνγκ κι εγώ τον σκότωσα με τη φωτογραφική μου μηχανή. Οι φωτογραφίες είναι το πιο ισχυρό όπλο στον κόσμο. Οι άνθρωποι τις πιστεύουν, αλλά οι φωτογράφοι συχνά ψεύδονται, έστω και χωρίς δόλο. Οι φωτογραφίες λένε συχνά τη μισή αλήθεια, όπως και στην περίπτωση του Λόαν». 

Ο στρατηγός Λόαν πέθανε εξόριστος στις ΗΠΑ το 1998 και ο Άνταμς τον χαρακτήρισε «ήρωα ενός δίκαιου σκοπού».