Η Ιαπωνία προετοιμάζεται για έναν σεισμό που συμβαίνει μια φορά στα 100 χρόνια

Καθώς οι σεισμικές δονήσεις συγκλόνισαν περιοχές της Ιαπωνίας τις προηγούμενες μέρες, οι τοπικές και εθνικές κυβερνητικές υπηρεσίες κινητοποιήθηκαν άμεσα.

Μετεωρολόγοι συγκεντρώθηκαν και εξέδωσαν προσωρινή προειδοποίηση για τσουνάμι. Μια ειδική επιτροπή προειδοποίησε ότι ένας άλλος “μεγασεισμός” θα μπορούσε να χτυπήσει το επόμενο διάστημα.

Τα προληπτικά μέτρα που πάρθηκαν προκάλεσαν καθυστερήσεις στα ταξίδια και ελλείψεις στα σούπερ-μάρκετ, ενώ ο πρωθυπουργός της χώρας ακύρωσε τα υπερπόντια ταξίδια του.

Όπως αναφέρει το CNN, τελικά, η κυβέρνηση ήρε τις περισσότερες προειδοποιήσεις και ανέφερε ότι δεν προκλήθηκαν σημαντικές ζημιές από τον σεισμό μεγέθους 7,1. Ωστόσο, μεγάλο μέρος της χώρας παραμένει σε υψηλή επιφυλακή, προετοιμαζόμενο για πιθανή κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που συνήθως αποτελεί περίοδο αιχμής για ταξίδια και καλοκαιρινές διακοπές στην Ιαπωνία.

Αμφιβολίες για τους κινδύνους που εκφράζονται

Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί έχουν εκφράσει αμφιβολίες για το κατά πόσο μια τέτοια προειδοποίηση είναι απαραίτητη, ή ακόμα και ακριβής – και κατά πόσο υπάρχει κίνδυνος να αποσπάσει πόρους από κοινότητες που θεωρούνται χαμηλότερου κινδύνου.

Η Ιαπωνία δεν είναι ξένη στους σοβαρούς σεισμούς. Βρίσκεται στον Δακτύλιο της Φωτιάς, μια περιοχή έντονης σεισμικής και ηφαιστειακής δραστηριότητας στις δύο πλευρές του Ειρηνικού Ωκεανού.

«Η Ιαπωνία βρίσκεται στα όρια τεσσάρων τεκτονικών πλακών, κάτι που την καθιστά μια από τις πιο επιρρεπείς σε σεισμούς περιοχές στον κόσμο», δήλωσε ο Σόιτσι Γιοσιόκα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κόμπε της Ιαπωνίας.

«Περίπου το 10% των σεισμών παγκοσμίως με μέγεθος 6 ή μεγαλύτερο συμβαίνουν στην Ιαπωνία ή γύρω από αυτήν, οπότε ο κίνδυνος είναι πολύ μεγαλύτερος από ό,τι σε μέρη όπως η Ευρώπη ή η ανατολική Αμερική, όπου οι σεισμοί είναι σπάνιοι», δήλωσε ο Γιοσιόκα.

Η απειλή του “μεγασεισμού” στην Τάφρο Νανκάι

Ο χειρότερος σεισμός στην πρόσφατη ιστορία της Ιαπωνίας ήταν ο σεισμός της Τοχόκου το 2011, με μέγεθος 9,1, που προκάλεσε ένα μεγάλο τσουνάμι και πυρηνική καταστροφή. Περίπου 20.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Έπειτα, υπήρξε η απειλή του “μεγασεισμού” στην Τάφρο Νανκάι, με μεγέθη που μπορούν να υπερβούν το 9. Οι σεισμολόγοι λένε ότι αυτός ο σεισμός μπορεί να συμβεί εντός μερικών δεκαετιών, αν και στην επιστήμη αυτή η απειλή παραμένει αμφιλεγόμενη.

Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας έχει προειδοποιήσει για τον πιθανό σεισμό στην Τάφρο Νανκάι εδώ και πολλά χρόνια, με αποτέλεσμα η πιθανότητα να συμβεί να είναι κοινή γνώση. Ωστόσο, είναι επίσης αμφιλεγόμενο, με κάποιους επιστήμονες να υποστηρίζουν ότι είναι αναποτελεσματικό να επικεντρώνεται η προσοχή αποκλειστικά στις ελάχιστες πιθανότητες ενός υποθετικού σεισμού σε ένα συγκεκριμένο μέρος της Ιαπωνίας, ειδικά όταν άλλα μέρη της χώρας αντιμετωπίζουν παρόμοιες απειλές αλλά λαμβάνουν πολύ λιγότερη προσοχή.

Τι είναι η Τάφρος Νανκάι

Η Τάφρος Νανκάι είναι μια ζώνη υποβύθισης μήκους 700 χιλιομέτρων (435 μιλίων), που αναφέρεται στο φαινόμενο όπου οι τεκτονικές πλάκες ολισθαίνουν η μία κάτω από την άλλη. Οι περισσότερες σεισμοί και τσουνάμι στον κόσμο προκαλούνται από τις κινήσεις των τεκτονικών πλακών – και οι πιο ισχυροί συχνά συμβαίνουν σε ζώνες υποβύθισης.

Στην περίπτωση αυτή, η τεκτονική πλάκα κάτω από τη Θάλασσα των Φιλιππίνων ολισθαίνει αργά κάτω από την ηπειρωτική πλάκα όπου βρίσκεται η Ιαπωνία, με ταχύτητα αρκετών εκατοστών το χρόνο, σύμφωνα με έκθεση του 2013 από την Επιτροπή Έρευνας Σεισμών της κυβέρνησης.

Στην Τάφρο Νανκάι, σοβαροί σεισμοί έχουν καταγραφεί κάθε 100 με 200 χρόνια, σύμφωνα με την επιτροπή. Οι τελευταίοι τέτοιοι σεισμοί συνέβησαν το 1944 και το 1946, με μέγεθος 8,1 και οι δύο, αυτοί κατέστρεψαν την Ιαπωνία, με τουλάχιστον 2.500 νεκρούς συνολικά και χιλιάδες άλλους τραυματίες, καθώς και δεκάδες χιλιάδες κατεστραμμένα σπίτια.

Με τον υπολογισμό των διαστημάτων μεταξύ κάθε μεγάλου σεισμού, η ιαπωνική κυβέρνηση έχει προειδοποιήσει ότι υπάρχει 70% έως 80% πιθανότητα η Ιαπωνία να πληγεί από άλλο σεισμό στην Τάφρο Νανκάι εντός 30 ετών, ο οποίος αναμένεται να έχει μέγεθος μεταξύ 8 και 9.

Αυτές οι μακροπρόθεσμες και ασαφείς προβλέψεις, έχουν αντιμετωπίσει έντονη κριτική από ορισμένους κύκλους.

Διαμάχη στην επιστημονική κοινότητα

Ο Yoshioka, από το Πανεπιστήμιο του Κόμπε, είπε ότι το ποσοστό 70%-80% ήταν πιθανότατα πολύ υψηλό και ότι τα δεδομένα βασίζονταν σε μια συγκεκριμένη θεωρία, καθιστώντας την δυνητικά πιο επιρρεπή σε λάθη. Ωστόσο, δεν είχε καμία αμφιβολία ότι «ένας μεγάλος σεισμός θα συμβεί σε αυτήν την περιοχή» στο μέλλον.

«Λέω στους μαθητές μου, ο σεισμός στην Τάφρο Νανκάι θα έρθει σίγουρα, είτε είναι στη γενιά σας είτε στη γενιά των παιδιών σας», είπε.

Ο Ρόμπερτ Γκέλερ, σεισμολόγος και ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, ήταν πιο δύσπιστος, χαρακτηρίζοντας τον σεισμό στην Τάφρο Νανκάι ως «κατασκευασμένο σενάριο» και «καθαρή υπόθεση».

Επίσης, υποστήριξε ότι οι σεισμοί δεν συμβαίνουν σε κύκλους, αλλά μπορούν να συμβούν σε οποιοδήποτε μέρος και χρόνο – που σημαίνει ότι δεν έχει νόημα να υπολογίζουμε πότε θα έρθει ο επόμενος σεισμός με βάση το πότε συνέβησαν οι προηγούμενοι.

Αυτό είναι ένα σημείο διαμάχης στην επιστημονική κοινότητα. Ακόμα κι αν υπάρχει μια πιθανή απειλή στον ορίζοντα, οι πιθανότητες είναι εξαιρετικά χαμηλές, με τον Yoshioka και τον Geller να χαρακτηρίζουν υπερβολικά ή περιττά τα μέτρα δημόσιας ασφάλειας που ελήφθησαν την περασμένη εβδομάδα.

Χιλιάδες ακυρώσεις σε ξενοδοχεία

Το ενδεχόμενο ενός “μεγασεισμού” στην Ιαπωνία οδήγησε σε χιλιάδες ακυρώσεις κρατήσεων σε ξενοδοχεία που βρίσκονται σε ζώνες, οι οποίες κρίνονται υψηλού κινδύνου, πλήττοντας τον τουριστικό τομέα εν μέσω της περιόδου του καλοκαιριού, δήλωσαν σήμερα επαγγελματίες του χώρου.

Στο δυτικό Κόσι, μια από τις περιοχές που θα μπορούσαν να πληγούν περισσότερο, τουλάχιστον 9.400 άνθρωποι ακύρωσαν τις κρατήσεις τους σε ξενοδοχεία μετά την προειδοποίηση, έγινε γνωστό από την τοπική ομοσπονδία ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.

Οι ακυρώσεις για το διάστημα 9-18 Αυγούστου ισοδυναμούν με απώλειες ύψους 140 εκατομμυρίων γεν (περίπου 868.500 ευρώ), είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Σουσούμου Νισιτάμι, ένας εκπρόσωπος του κλάδου.

Η προειδοποίηση ενός “μεγασεισμού” συμπίπτει με τις ετήσιες διακοπές, κατά τη διάρκεια των οποίων πολλοί Γιαπωνέζοι επιστρέφουν στις οικογένειές τους και επισκέπτονται τις γενέτειρές τους.

«Κανονικά, όλα τα ξενοδοχεία και τα πανδοχεία της πόλης μας θα ήταν γεμάτα αυτήν την περίοδο του έτους», σημείωσε ο Νισιτάνι.

Η προειδοποίηση αναμένεται να αρθεί την Πέμπτη, εφόσον δεν καταγραφεί καμία μη φυσιολογική σεισμική δραστηριότητα, μεταδίδουν τοπικά ΜΜΕ.

«Διατηρούμε μια μικρή ελπίδα να δούμε νέες κρατήσεις να έρχονται σιγά σιγά όταν η προειδοποίηση αρθεί», τόνισε ο Νισιτάνι.