Η Ιρανική πρεσβεία των οργίων

Η πρεσβεία του Ιράν στην Ουάσινγκτον παραμένει για χρόνια σφραγισμένη.

Πρόκειται για την πάλαι ποτέ νούμερο ένα πρεσβεία στον πλανήτη, σε ότι αφορά τη χλιδή, τις κοσμικές δεξιώσεις, την εκκεντρικότητα, τις υπερβολές και τις καταχρήσεις για τους διάσημους και επιφανείς καλεσμένους της.

Το χαβιάρι ήταν καθημερινή συνήθεια και οι Dom Perignon σαμπάνιες έρεαν άφθονες, όπως έγραφε η δημοσιογράφος Barbara Walters σε ένα σχετικό αφιέρωμα της το οποίο επικαλείται η Washington Post.

Το πάρτι σταμάτησε το 1979, όταν οι Ισλαμιστές αποφάσισαν να αντικαταστήσουν το διπλωματικό σώμα στην Ουάσινγκτον, με πιο συντηρητικά άτομα που εξυπηρετούσαν συμφέροντα του νέου, εκείνη την εποχή, καθεστώτος του Ιράν.

Το πάγωμα των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν έφτασε στο αποκορύφωμα του στην κρίση ομηρίας των 444 ημερών.

Οι διαπραγματεύσεις για τον πυρηνικό αφοπλισμό της χώρας που πραγματοποιούνται τους τελευταίους μήνες δυναμιτίζουν εκ νέου το κλίμα και οι σχέσεις των δύο κρατών έχουν φτάσει σε οριακό σημείο.

Για να επαναλειτουργήσει η πρεσβεία στην καρδιά των στρατηγικών σχεδιασμών των ΗΠΑ, θα πρέπει να βρεθεί και ένας κοινός διπλωματικός τόπος.

Όπως αναφέρει η ρεπόρτερ Barbara Howar, η πρεσβεία ήταν “ένας απέραντος ζωολογικός κήπος”. Η ίδια είχε λάβει μέρος στα περίφημα “όργια”. ‘Κάθε μέρα διοργανώνονταν μεγάλα πάρτι από τον πρέσβη Ardeshir Zahedi”.

Αναφορά στον “πρέσβη των οργίων” γίνεται και στην αυτοβιογραφία της Elizabeth Taylor που ήταν μία από τις πολλές γυναίκες με τις οποίες ο Ιρανός “Δον Ζουάν” είχε συνάψει ερωτική σχέση.

Φωτογραφικά ντοκουμέντα από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 απεικονίζουν τους Henry Kissinger, Liza Minnelli, Mikhail Baryshnikov, Andy Warhol, πολιτκούς της εποχής, ανθρώπους της τέχνης, celebrities, πλούσιους και αστέρες της εποχής να περιφέρονται με ένα ποτό στο χέρι πάνω στα περσικά χαλιά της πρεσβείας.

Η “διπλωματία του χαβιαριού”

Ο πρέσβης του Ιράν στις ΗΠΑ, συνήθιζε να επισκέπτεται τους πολιτικούς αρχηγούς, ομολόγους και ηθοποιούς του Χόλυγουντ στις διάφορες κοσμικές τους συναθροίσεις, πάντα με ένα κουτάκι ιρανικό χαβιάρι στην τσέπη.  Ήταν άλλωστε βασικό στέλεχος του καθεστώτος Παχλαβί. Ο πατέρας του στρατηγός Zahedi είχε πρωτοστατήσει στο πραξικόπημα που καθαίρεσε τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό Μοσαντέκ και συνέβαλε στην επιστροφή του Σάχη και της βασίλισσας Σοράγια μετά από μια εβδομάδα εξορίας στην Ρώμη.

Ο Ardeshi παντρεύτηκε την πρωτότοκη κόρη του Σάχη από τον πρώτο του γάμο με την αδερφή του μονάρχη της Αιγύπτου, Φαουζία, την Σαχνάζ αλλά χώρισαν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ανέλαβε  υπουργός εξωτερικών και πρέσβης του Ιράν στις ΗΠΑ και υπήρξε ακόμα πιο διάσημος για τον φλογερό του έρωτα με την ηθοποιό Ελίζαμπεθ Τέιλορ.

Οι κάκιστες σχέσεις των δύο κρατών οδήγησαν τον Σάχη της Περσίας (Ρεζά Παχλαβί) να απαιτήσει από τον πρέσβη του να διακόψει τη σχέση με την Τέιλορ που για ένα διάστημα έμεινε μαζί του στην Τεχεράνη, και εκείνη επέστρεψε συντετριμμένη στις ΗΠΑ.

Η κατάληψη της αμερικανικής πρεσβείας στην Τεχεράνη και η ομηρία των Αμερικανών διπλωματών στις 4 Νοεμβρίου του 1979 από ισλαμιστές επαναστάτες, διέκοψε τις σχέσεις των ΗΠΑ με το Ιράν.

Η πρεσβεία θα μπορούσε να είναι ακόμα ενεργή καθώς ακόμα ανήκει διοικητικά στην κυβέρνηση του Ιράν.

Πρόσφατα, ο φωτογράφος Eric Parnes πήρε την άδεια να μπει στο κτίριο μετά από 34 χρόνια. Μέσα σε αυτό ανακάλυψε κειμήλια από μια χαμένη αυτοκρατορία, ότι απέμεινε από την απόλυτη παρακμή.

Οι φωτογραφίες του θα εκτεθούν μέσα στον μήνα στο Dubai.

Η δημοσιογράφος της Washington Post, Sally Quinn, ήταν ακόμα μια κατάκτηση του Zahedi. “Δεν καταλαβαίνετε για τι πάρτι μιλάμε”, λέει η ίδια. “Κάθε βράδυ οι καλεσμένοι χόρευαν μεθυσμένοι πάνω στα τραπέζια. Υπήρχε πολύ περισσότερο χαβιάρι απ’ όσο θα μπορούσες να φας”, συμπληρώνει.

Τι κάνει σήμερα ο Zahedi; Στα 85 του χρόνια ζει στο Montreux της Ελβετίας αποτραβηγμένος από τα φώτα της δημοσιότητας και χορτασμένος από τις γυναίκες και τις καταχρήσεις.

Ο Zahedi (στη μέση) με τη Liza Minelli:

Το Ιράν του Ρεζά Παχλαβί μέχρι το 1979

Ο Παχλαβί προσπάθησε να μετατρέψει με σειρά οικονομικών, κοινωνικών μέτρων το Ιράν σε μία σύγχρονη παγκόσμια δύναμη. Στον κοινωνικό τομέα η χώρα προσπάθησε να αποτινάξει τις παραδοσιακές μουσουλμανικές αντιλήψεις και να εκσυγχρονιστεί, ακόμη και στον τομέα της ισότητας ανδρών-γυναικών.

Προώθησε κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, διατηρώντας παράλληλα στενούς δεσμούς με τη Δύση και ειδικά με τις ΗΠΑ. Το πρόγραμμά του, που ονομάστηκε “λευκή επανάσταση”, περιλάμβανε την κατασκευή ενός εκτεταμένου σιδηροδρομικού, οδικού και αεροπορικού δικτύου, μια σειρά από αρδευτικά έργα, την προώθηση της βιομηχανικής ανάπτυξης, ενίσχυση της παιδείας και της υγείας και κυρίως μια αγροτική μεταρρύθμιση που συνοδεύτηκε από αναδιανομή της γης.

Με την πάροδο του χρόνου ο Παχλαβί έχασε την υποστήριξη του σιιτικού κλήρου, κυρίως λόγω των εκσυγχρονιστικών πολιτικών που ακολουθήθηκαν και των ανοιγμάτων στην εξωτερική πολιτική με το Ισραήλ. Οι συγκρούσεις με τους ισλαμιστές άρχισαν να διαφαίνονται από το 1953, όταν ο Μοχάμεντ Μοσαντέκ αναγκάστηκε σε παραίτηση.

Η αυταρχική διακυβέρνησή του, φαινόμενα διαφθοράς, η ανάμιξη ξένων δυνάμεων καθώς και η δράση της μυστικής υπηρεσίας Σαβάκ με στόχο να επιβληθεί σε όλες τις μορφές πολιτικής αντιπαράθεσης, προκάλεσαν κοινωνική δυσαρέσκεια που εκδηλώθηκε με την Ιρανική Επανάσταση και οδήγησε τελικά στην απομάκρυνσή του από τη χώρα ύστερα από 37 έτη βασιλείας, ενώ το Ιράν έγινε Ισλαμική Δημοκρατία με ηγέτη τον Αγιατολάχ Χομεϊνί.

Την 1η Απριλίου του 1979, το Ιράν έγινε και επίσημα ισλαμική δημοκρατία με τη διεξαγωγή εθνικού δημοψηφίσματος. Έκτοτε οι συνθήκες στο Ιράν δεν είναι τόσο φιλικές για όσους είχαν συνηθίσει τον δυτικό τρόπο ζωής, που υπήρχε επί Παχλαβί.

Ο Παχλαβί εγκατέλειψε τελικά το Ιράν στις 16 Ιανουαρίου 1979 και ταξίδεψε στην Αίγυπτο, το Μαρόκο, τις Μπαχάμες και το Μεξικό για να καταλήξει στις ΗΠΑ, στις 22 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, όπου υποβλήθηκε σε θεραπεία για καρκίνο. Πέθανε στις 27 Ιουλίου 1980 στο Κάιρο.

(Πηγή: Washington Post)