Η Κίνα καλεί τις ΗΠΑ να “ακυρώσουν πλήρως” τους δασμούς – Ποιος θα υποχωρήσει πρώτος;

Κινέζοι αξιωματούχοι καλούν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να «ακυρώσει πλήρως» τους αμοιβαίους δασμούς, καθώς ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου συνεχίζεται.

Αυτή την εβδομάδα, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι αναστέλλει για 90 ημέρες τους πιο παράλογους και καταστροφικούς δασμούς που ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα προκαλώντας το απόλυτο χάος στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Παρόλα αυτά αύξησε τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές στο 145%.

«Προτρέπουμε τις ΗΠΑ να κάνουν ένα μεγάλο βήμα για να διορθώσουν τα λάθη τους, να ακυρώσουν πλήρως την λανθασμένη πρακτική των “αμοιβαίων δασμών” και να επιστρέψουν στον σωστό δρόμο του αμοιβαίου σεβασμού», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου.

“Μικρό βήμα” η εξαίρεση

Η κυβέρνηση Τραμπ φάνηκε να κάνει μία μικρή παραχώρηση την Παρασκευή ανακοινώνοντας ότι ορισμένα τεχνολογικά προϊόντα –συμπεριλαμβανομένων πολλών που παράγονται στην Κίνα– θα εξαιρεθούν από τους εξαντλητικούς δασμούς που θέλει να επιβάλει. Το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου χαρακτήρισε τις εξαιρέσεις ένα «μικρό βήμα» από τις ΗΠΑ και δήλωσε ότι το Πεκίνο «αξιολογεί τις επιπτώσεις» αυτής της κίνησης.

Οι τεχνολογικές εξαιρέσεις του Τραμπ –που περιλαμβάνουν smartphones, υπολογιστές και ημιαγωγούς– έδωσαν ελπίδα σε τεχνολογικούς κολοσσούς και καταναλωτές που ανησυχούσαν ότι οι τιμές των ηλεκτρονικών θα εκτοξευθούν λόγω των δασμών.

Ωστόσο, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ δήλωσε την Κυριακή (13/04) σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC και στην εκπομπή “This Week” ότι έξυπνα κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, αλλά και μερικές άλλες ηλεκτρονικές συσκευές θα ενταχθούν σε ένα ξεχωριστό επίπεδο δασμών, μαζί με τους ημιαγωγούς (τσιπ) και έκανε λόγο για “προσωρινή εξαίρεση”.

«Όλα αυτά τα προϊόντα θα υπαχθούν στους δασμούς με τους ημιαγωγούς, και θα έχουν έναν ειδικό τύπο δασμού ώστε να διασφαλιστεί ότι αυτά τα προϊόντα θα επιστρέψουν στην αμερικανική παραγωγή. Χρειαζόμαστε ημιαγωγούς, χρειαζόμαστε chips, και χρειαζόμαστε οθόνες – πρέπει να έχουμε αυτά τα πράγματα να κατασκευάζονται στην Αμερική. Δεν μπορούμε να εξαρτόμαστε από τη Νοτιοανατολική Ασία για όλα όσα λειτουργούν για εμάς», είπε ο Λούτνικ.

«Άρα, αυτό που κάνει [ο Ντόναλντ Τραμπ] είναι ότι εξαιρεί αυτά τα προϊόντα από τους αμοιβαίους δασμούς, αλλά τα συμπεριλαμβάνει στους δασμούς για τους ημιαγωγούς, οι οποίοι πιθανόν θα έρθουν σε έναν ή δύο μήνες. Έρχονται σύντομα, λοιπόν», πρόσθεσε.

Ο Αμερικανός εκπρόσωπος εμπορίου Τζέιμισον Γκριρ ρωτήθηκε την Κυριακή (13/04), κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξής του στην εκπομπή “Face the Nation” του CBS, αν υπάρχουν σχέδια για να συνομιλήσει ο Τραμπ με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ. «Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε κάποιο τέτοιο σχέδιο», απάντησε.

Αργά το Σάββατο, ενώ ταξίδευε προς το Μαϊάμι της Φλόριντα, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τις εξαιρέσεις στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.

Ποιος θα κάνει πίσω;

Ο Τραμπ επέβαλε δασμό ύψους 54% στις κινεζικές εισαγωγές στις αρχές Απριλίου, πριν τον αυξήσει στο σημερινό 145%. Σε απάντηση, η Κίνα επέβαλε δικούς της δασμούς 34% σε αμερικανικά προϊόντα, προτού τους αυξήσει στο 84% και στη συνέχεια στο 125%.

Ανακοινώνοντας τους τελευταίους δασμούς της, το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα «πολεμήσει μέχρι τέλους» αν οι ΗΠΑ «επιμείνουν στην πρόκληση εμπορικού ή δασμολογικού πολέμου».

Ο Λευκός Οίκος έχει υποστηρίξει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος χρησιμοποιεί τους δασμούς ως διαπραγματευτικό εργαλείο για να αποσπάσει πιο ευνοϊκούς εμπορικούς όρους από άλλες χώρες, σημειώνει το BBC. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι η πολιτική του στοχεύει στη διόρθωση των αδικιών στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, καθώς και στην επαναφορά θέσεων εργασίας και εργοστασίων στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, οι παρεμβάσεις του έχουν προκαλέσει τεράστιες διακυμάνσεις στο χρηματιστήριο και έχουν εγείρει φόβους για μείωση του παγκόσμιου εμπορίου, που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την απασχόληση και τις εθνικές οικονομίες.

Για να αναλυθεί ποια χώρα θα υποχωρήσει πρώτη, το CNN εστίασε στο βασικότερο εξαγωγικό προϊόν των ΗΠΑ προς την Κίνα, τη σόγια, με στόχο να διαπιστώσει εάν και πώς η ζήτηση αυτή θα μπορούσε να καλυφθεί από άλλες αγορές, τι κινδυνεύουν να χάσουν οι Αμερικανοί αγρότες και ποιες είναι οι ευρύτερες επιπτώσεις.

Το γεγονός πως η Κίνα εξάγει περίπου τριπλάσια προϊόντα στις ΗΠΑ σε σχέση με αυτά που εισάγει οδηγεί σε ένα σημαντικό εμπορικό έλλειμμα για τις ΗΠΑ, που αγγίζει σχεδόν τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια υπέρ της Κίνας — ένα χάσμα που ο Αμερικανός προσπαθεί να περιορίσει μέσω των δασμών.

Η περίπτωση της “σόγιας”

Η Κίνα εισάγει κυρίως αγροτικά προϊόντα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με αιχμή τη σόγια, τους ελαιούχους σπόρους και τα δημητριακά. Η σόγια, που χρησιμοποιείται κυρίως για ζωοτροφή, είχε ήδη δεχθεί σοβαρό πλήγμα κατά την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ. Η επιβολή δασμού από το Πεκίνο ύψους 125% σε όλα τα αμερικανικά αγροτικά προϊόντα, αναμένεται οριακά να μηδενίσει τις εισαγωγές σόγιας από τις ΗΠΑ.

Από τον προηγούμενο εμπορικό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας φάνηκε πως η δεύτερη κάλυψε το κενό της στις εισαγωγές σόγιας στρεφόμενη στη Βραζιλία, τον μεγαλύτερο εξαγωγέα σόγιας παγκοσμίως. Οι εξαγωγές σόγιας της Βραζιλίας προς την Κίνα αυξήθηκαν κατά 280% από το 2010, σε αντίθεση με τις αμερικανικές εξαγωγές σόγιας έμειναν στάσιμες.

Τον Νοέμβριο του 2023 ο Σι Τζινπίνγκ επισκέφθηκε τη Βραζιλία, ενισχύοντας περαιτέρω τις διμερείς σχέσεις και το 2024, πάνω από το 73% των εξαγωγών σόγιας της Βραζιλίας κατευθύνθηκε στην κινεζική αγορά. Με τη φετινή σοδειά να αναμένεται σε επίπεδα-ρεκόρ, η Κίνα πιθανόν θα ενισχύσει τις εισαγωγές της τόσο από τη Βραζιλία όσο και από την Αργεντινή. 

Ποιοι πληρώνουν πρώτοι το τίμημα του εμπορικού πολέμου

Αυτοί που φαίνεται πάντως να πληρώνουν πρώτοι το τίμημα του εμπορικού πολέμου, δεν είναι άλλοι από τους Αμερικανούς αγρότες.

Κατά τον προηγούμενο εμπορικό πόλεμο, οι ζημιές στον αμερικανικό αγροτικό τομέα ανήλθαν σε 27 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Σόγιας, με το 71% των απωλειών να αφορά αποκλειστικά τη σόγια.

Παραδόξως, οι περισσότεροι αγρότες που πλήττονται ζουν σε πολιτείες που στήριξαν τον Τραμπ στις εκλογές του 2024. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως από τις πολιτείες που παράγουν σόγια, μόνο το Ιλινόις (πρώτος παραγωγός σόγιας) και η Μινεσότα (τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός) τάχθηκαν υπέρ της Καμάλα Χάρις στις τελευταίες εκλογές.