Η Ρωσία σταμάτησε τις εξαγωγές αερίου προς την Ευρώπη – Τι απαντά η ΕΕ

Η ρωσική ενεργειακή εταιρεία Gazprom ανακοίνωσε σήμερα, 1η Ιανουαρίου 2025, ότι οι εξαγωγές αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας σταμάτησαν από τις 08:00 (ώρα Μόσχας, 07:00 ώρα Ελλάδας) καθώς εξέπνευσε η ισχύς της συμφωνίας διαμετακόμισης.

Το κλείσιμο της παλαιότερης οδού του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη βάζει τέλος σε μια δεκαετία τεταμένων σχέσεων μετά την κατάληψης της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014.

Η Ρωσία εξακολουθεί να εξάγει αέριο μέσω του αγωγού TurkStream που βρίσκεται στο βυθό της Μαύρης Θάλασσας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διπλασίασε τις προσπάθειές της να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια μετά το ξέσπασμα της στρατιωτικής σύγκρουσης στην Ουκρανία το 2022 αναζητώντας εναλλακτικές πηγές.

Η ισχύς της πενταετούς συμφωνίας διαμετακόμισης αερίου ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία εξέπνευσε τις πρώτες ώρες της 1ης Ιανουαρίου 2025 και το Κίεβο έχει επανειλημμένα δηλώσει πως δεν πρόκειται να παρατείνει τη συμφωνία όσο διαρκεί ο πόλεμος.

«Λόγω της επανειλημμένης και σαφώς εκφρασμένης άρνησης της ουκρανικής πλευράς να ανανεώσει αυτές τις συμφωνίες, η Gazprom δεν έχει από την 1η Ιανουαρίου 2025 την τεχνική και νομική δυνατότητα να προμηθεύει αέριο για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας», αναφέρει η Gazprom σε δήλωση που δημοσιοποίησε μέσω του Telegram.

«Από τις 8:00 ώρα Μόσχας, η προμήθεια ρωσικού αερίου για μεταφορά μέσω του εδάφους της Ουκρανίας δεν πραγματοποιείται».

“Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν προετοιμασμένη” λέει η Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάθμισε τον αντίκτυπο από τη σημερινή διακοπή των εξαγωγών ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας λέγοντας πως αναμενόταν και πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι προετοιμασμένη γι’ αυτή.

«Η ευρωπαϊκή υποδομή αερίου είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να παράσχει μη ρωσικής προέλευσης αέριο στην κεντρική και την ανατολική Ευρώπη μέσω εναλλακτικών οδών», δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν.

«Έχει ενισχυθεί από το 2022 με νέες δυνατότητες εισαγωγής LNG» (υγροποιημένου φυσικού αερίου), πρόσθεσε.

Το κρύο “δοκιμάζει” τις αγορές φυσικού αερίου της Ευρώπης

Το κύμα ψύχους που αναμένεται αργότερα αυτή την εβδομάδα φαίνεται ήδη να είναι μία από τις πιο δύσκολες δοκιμασίες για τις αγορές φυσικού αερίου της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια. Πόλεις της Ευρώπης, όπως το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο, αναμένεται να δουν τις θερμοκρασίες να πέφτουν κάτω από το μηδέν μέχρι το τέλος της εβδομάδας – πολύ χαμηλότερα από τον μέσο όρο για αυτή την εποχή του χρόνου.

Λόγω αυτών των καιρικών συνθηκών αναμένεται να αυξηθεί η ζήτηση για φυσικό αέριο για θέρμανση και να επιταχύνει την εξάντληση των εφεδρικών αποθεμάτων της Ευρώπης. Σύμφωνα με επίσημα δεδομένα από το Gas Infrastructure Europe, τα αποθέματα φυσικού αερίου της ΕΕ έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 20% από τον Σεπτέμβριο. Αυτό είναι σημαντικά περισσότερο από τους δύο τελευταίους χειμώνες, όταν η μείωση ήταν μονοψήφια την ίδια περίοδο, εν μέρει λόγω των ηπιότερων καιρικών συνθηκών και της μειωμένης ζήτησης από τη βαριά βιομηχανία.

Το επερχόμενο κύμα ψύχους έχει ήδη προκαλέσει άνοδο της τιμής αναφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρώπη σχεδόν κατά 5% από την αρχή της εβδομάδας, φτάνοντας σχεδόν τα €49 (£41) ανά μεγαβατώρα, κοντά στο ετήσιο υψηλό που σημειώθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου.

Η αγορά αναμένεται να παραμείνει υπό πίεση, με προβλέψεις για έναν ψυχρότερο από τον συνηθισμένο Ιανουάριο και χαμηλότερα επίπεδα ανέμου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που θα μπορούσε να αυξήσει τη χρήση φυσικού αερίου για οικιακή θέρμανση και εργοστάσια παραγωγής ενέργειας.