Η θανατική ποινή στην Ευρώπη: Πού συνεχίζεται ακόμη – Πότε έγινε η τελευταία εκτέλεση στην Ελλάδα

Γκιλοτίνα, απαγχονισμός, εκτελεστικό απόσπασμα: Η Ευρώπη της περασμένης χιλιετίας έχει δοκιμάσει τουλάχιστον τους παραπάνω τρόπους για την εκτέλεση θανατοποινιτών. Ανήκουν αυτά στο παρελθόν για την Γηραιά ήπειρο; Θα θεωρούσε κανείς ότι με τις τελευταίες εκτελέσεις που πραγματοποιήθηκαν το 1996 στην Ρωσία και το 1997 στην Ουκρανία το κεφάλαιο αυτό έχει κλείσει οριστικά για την Ευρώπη.

Και όμως υπάρχει μία χώρα στην οποία ακόμη και σήμερα συνεχίζεται η θανατική ποινή . Ο λόγος για την Λευκορωσία στην οποία δύο άτομα το 2017 οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα. Όπως αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία η Λευκορωσία είναι η τελευταία χώρα στην Ευρώπη και στην πρώην Σοβιετική Ένωση η οποία εξακολουθεί να πραγματοποιεί εκτελέσεις. Πολλοί έχουν καταδικαστεί σε θάνατο μετά από μια άδικη δίκη και συχνά χρησιμοποιούνται βασανιστήρια για να αποσπαστούν ομολογίες.

Οι θανατοποινίτες στη Λευκορωσία ενημερώνονται ότι θα εκτελεστούν λίγες στιγμές πριν την εκτέλεση της ποινής. Πυροβολούνται στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Το σώμα τους δεν παραδίνονται στην οικογένεια τους, η οποία συχνά ενημερώνεται μόνο μετά το συμβάν και ο τόπος της ταφής κρατείται μυστικός, προκαλώντας ακόμη περισσότερο πόνο στους συγγενείς αναφέρει στην έκθεση της η Διεθνής Αμνηστία.

Όπως φαίνεται και στον σχετικό χάρτη πιο πάνω η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που πήρε απόφαση για κατάργηση της θανατικής ποινής ήταν η Ισλανδία το 1830 και την ακολούθησε ελάχιστα χρόνια αργότερα, το 1846, η Πορτογαλία. Ένα μεγάλο τμήμα της ηπείρου – κυρίως οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης- προχώρησε στην κίνηση αυτή τα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Π.Π. ενώ η υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη ακολούθησε στις δεκαετίες του ’60 και του ’70.

Στην Ελλάδα η τελευταία εκτέλεση έγινε στις 26 Αυγούστου του 1972 και αφορά στον θανατοποινίτη Βασίλη Λυμπέρη που είχε σκοτώσει την σύζυγο του, την πεθερά του και τα δύο παιδιά του. Η θανατική ποινή μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη από το 1975 στην χώρα μας.

Σε ότι αφορά στον τρόπο εκτέλεσης της θανατικής ποινής ο πλέον “διαδεδομένος” στην Ευρώπη ήταν δια τυφεκισμού (σ.σ. με πράσινο χρώμα στον χάρτη από πάνω) ενώ την γαλλική σχολή της γκιλοτίνας και του αποκεφαλισμού (κόκκινο χρώμα) ακολούθησαν μέχρι το τέλος η Γερμανία και αρκετές χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Τέλος τον απαγχονισμό (καφέ χρώμα) επέλεξαν χώρες όπως η Βρετανία, Τουρκία, Πολωνία και άλλες χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.

Στην Κύπρο ο τελευταίος απαγχονισμός (σ.σ. και ο μοναδικός στα χρόνια της ανεξαρτητοποίησης του νησιού) έγινε το 1962 ενώ η θανατική ποινή καταργήθηκε πλήρως το 2002.

Σε ότι αφορά την κατάσταση σήμερα στο σύνολο του πλανήτη τα σκήπτρα στις εκτελέσεις θανατοποινιτών κατέχει η Κίνα με περισσότερες από 1000 εκτελέσεις το 2017, ακολουθούμενη από το Ιράν, την Σαουδική Αραβία και το Ιράκ. Στις ΗΠΑ όπου πριν από λίγες ημέρες είχαμε την εκτέλεση του γηραιότερου θανατοποινίτη ο αριθμός των θανατοποινιτών που οδηγήθηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα ή εκτελέστηκαν με άλλο τρόπο πέρυσι ανήλθε σε 23.