ΗΠΑ, Ρωσία, μια παλιά… συμμαχία

Mε τις προετοιμασίες της συνάντησης των Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν να έχουν αρχίσει και την ατζέντα τους να αφορά πολλά περισσότερα από το τέλος αυτού που γίνεται την τελευταία τριετία στην Ουκρανία («θα συζητήσουν ένα μεγάλο εύρος παγκόσμιων θεμάτων»), γίνεται ξεκάθαρο πως η σχέση των ΗΠΑ και Ρωσία περνάει σε μια νέα φάση.

Ή καλύτερα επιστρέφει σε αυτήν που ήταν πριν τον Τζο Μπάιντεν.

Από την ημέρα που ο Τραμπ δέχθηκε το τηλέφωνο του Πούτιν και συμφώνησαν πως πρέπει να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απέδωσε τους μύριους όσους χαρακτηρισμούς στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Μεταξύ άλλων, τον αποκάλεσε βάρβαρο και δικτάτορα και διευκρίνισε πως δεν είναι σημαντικό να πάρει μέρος στις συνομιλίες για το τέλος των εχθροπραξιών. «Τον βλέπω να διαπραγματεύεται χωρίς να έχει χαρτιά στα χέρια του. Δεν έχει χαρτιά και αυτό το βαριέσαι. Εγώ το βαρέθηκα» ήταν η χαρακτηριστική δήλωση του Τραμπ στο Fox News.

Αίφνης το περασμένο σαββατοκύριακο, ο ίδιος άνθρωπος δήλωσε ενώπιον δημοσιογράφων πως «ο πρόεδρος Πούτιν και ο πρόεδρος Ζελένσκι θα πρέπει συναντηθούν, γιατί πρέπει να σταματήσουμε τη δολοφονία εκατομμυρίων ανθρώπων. Χιλιάδες στρατιώτες σκοτώνονται κάθε εβδομάδα στο πεδίο της μάχης, όπως αποτυπώνουν φωτογραφίες από δορυφόρους.

Θέλω να δω κατάπαυση πυρός και την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας. Έχουμε την ευκαιρία να ολοκληρώσουμε τη συμφωνία. Έπρεπε να διασφαλίσω πως τη θέλει η Ρωσία».

Όλα όσα διαβάσατε και είδατε, ήταν απάντηση του Τραμπ στην ερώτηση δημοσιογράφου για το αν θεωρεί ότι ο Πούτιν είναι δικτάτορας.

Στο μυαλό του 47ου προέδρου των ΗΠΑ, αν είναι κάτι ο Πούτιν, αυτό είναι φίλος του και η καλή σχέση με τη Ρωσία ανάγκη για το πλάνο που έχει για τη χώρα του.

ΟΙ ΤΡΑΜΠ ΚΑΙ ΠΟΥΤΙΝ ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΑ ΦΙΛΟΙ

Με τα εμπάργκο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ, τα αμερικανικά media μετέδιδαν πως ο Πούτιν -τον οποίον δαιμονοποίησε η ΕΕ στα τρία χρόνια του πολέμου στην Ουκρανία- είχε αποδυναμωθεί, δεν είχε χρήματα να υποστηρίξει την παραγωγή των οπλικών συστημάτων ή/και τον στρατό και άρα τον πόλεμο.

«Στην πραγματικότητα, υπάρχουν στοιχεία που θέλουν τον Πούτιν να μπορεί να παράγει επτά φορές περισσότερες στρατιωτικό υλικό από όλες μαζί οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, την ίδια στιγμή» λέει στο NEWS 24/7 ο Γιάννης Στιβαχτής, καθηγητής Ευρωπαϊκών σπουδών στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Virginia Tech και Διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκής Ένωσης, Διατλαντικών και Διευρωπαϊκών Διαστημικών Σπουδών (CEUTTSS).

«Εδώ και πολλά χρόνια η άποψη μου ήταν πως η Ρωσία δεν είναι αυτή που νομίζουμε. Το θέμα είναι γιατί έχουμε αυτήν την άποψη για εκείνη. Είναι επειδή αυτό καλλιεργείται. Τώρα, γίνεται για το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ; Ή είναι κάτι άλλο από πίσω; Αυτό είναι κάτι που δεν έχω καταλάβει ακόμα.

Από το 2014 και μετά οι ΗΠΑ άρχισαν να επιβάλουν κυρώσεις στη Ρωσία, ωστόσο δεν φάνηκε να έχουν κάποια συνέπεια. Οι Ρώσοι δεν είναι αγράμματοι. Έχουν οικονομολόγους, έχουν πανεπιστημιακούς. Έχουν ανθρώπους στο διάστημα, διαστημικά προγράμματα. Μπορεί να μην υπάρχει Σοβιετική Ένωση, αλλά η γνώση δεν χάνεται. Εμείς νομίζουμε ότι όλοι έχουν πεθάνει στην πείνα, αλλά δεν είναι αυτή η πραγματικότητα».

Είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ να διατηρεί μια καλή σχέση, μια συνεργασία με τη Ρωσία;

«Εδώ και πολλά χρόνια, ιδιαίτερα από όταν φάνηκε πως η Κίνα γίνεται μεγάλη δύναμη, υπάρχουν στις ΗΠΑ συζητήσεις για το πώς θα αντιμετωπιστεί -η Κίνα.

Υπήρχαν δύο απόψεις.

Η μία, που ανήκε στον πρόεδρο Τραμπ ήταν ότι η Αμερική πρέπει να έχει πολύ καλές σχέσεις με τη Ρωσία, ώστε να υπάρχει ισορροπία μεταξύ αυτών (μαζί) και της Κίνας. Ο Τραμπ είχε ακούσει τον Κίσιντζερ να του λέει πως αυτό που έκανε εκείνος και ο Νίξον, το 1972-73 ήταν να απομακρύνουν την Κίνα από τη Σοβιετική Ένωση, ώστε να μπορούν να διαχειριστούν την παγκόσμια ισορροπία. Του πρότεινε να κάνει το ίδιο.

Η άλλη άποψη ήταν πως η οικονομία της Κίνας θα καταρρεύσει έως το 2030, καθώς θα χρειαστεί μεγάλες ποσότητες αερίου και πετρελαίου. Οπότε η Ρωσία θα παίξει έναν σημαντικό ρόλο.

Η διαφορά λοιπόν, του Τραμπ με τους άλλους είναι ότι ο Τραμπ θέλει να έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία -και οι άλλοι θέλουν να εξασθενήσει και να έχουν δικούς τους ανθρώπους στο Κρεμλίνο.

Αυτός είναι ο λόγος που ο Τραμπ επικαλείται διαρκώς τον Πούτιν.

Η άποψη μου, που όταν τη λέω με κοιτούν περίεργα, είναι πως ο Πούτιν είναι από τους ηγέτες της Ρωσίας που ήταν πάρα πολύ κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες, από το Σεπτέμβριο του 2001 και έπειτα.

Μη ξεχνάμε πως όταν έγινε ο πόλεμος του Ιράκ, η Τουρκία δεν ήθελε να δώσει τις βάσεις της στον αμερικανικό στρατό για να “ανοίξει δεύτερο” μέτωπο. Η Ρωσία έδωσε τις στρατιωτικές βάσεις για να μπορεί ο αμερικανικός στρατός να μπει από εκεί.

«Η Ρωσία έκανε πάρα πολλά πράγματα για τις ΗΠΑ. Έδωσε στον Μπαράκ Ομπάμα τη δυνατότητα να περάσει από τη Γερουσία τη συμφωνία για τα πυρηνικά όπλα. Δεν συνέφερε πολύ τον Πούτιν, αλλά βοήθησε τον Ομπάμα».

Η συνθήκη Start που υπεγράφη μεταξύ του Μπαράκ Ομπάμα και του Ντμίτρι Μεντβέντεφ χαρακτηρίστηκε ως ορόσημο για την πυρηνική ασφάλεια και τις σχέσεις των δυο χωρών. Προέβλεπε τον περιορισμό των ενεργών πυρηνικών τους όπλων, χωρίς να επιβάλει περιορισμούς στο σχέδιο ανάπτυξης και βελτίωσης της αμερικανικής αντιπυραυλικής άμυνας.

Η Μεντβέντεφ είχε διευκρινίσει πως η Μόσχα θα αποχωρήσει «εάν η ποσοτική και ποιοτική ανάπτυξη της αντιπυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ αρχίσει να βαρύνει επί της αποτελεσματικότητας των στρατηγικών πυρηνικών δυνάμεών της».

Έτσι τον περασμένο Νοέμβριο ο Πούτιν άλλαξε τους κανόνες χρήσης των πυρηνικών όπλων, ως απάντηση στην απόφαση του Τζο Μπάιντεν να χαλαρώσει τους περιορισμούς που είχαν επιβληθεί στην Ουκρανία, για χρήση αμερικανικών πυραύλων σε ρωσικούς στόχους.

«Επίσης, το 2013 η Ρωσία βοήθησε τα Ηνωμένα Έθνη να “καθαρίσουν” τη Συρία από τα χημικά όπλα. Aυτό ήταν μεγάλο δώρο στον πρόεδρο Ομπάμα. Το μεγαλύτερο ήταν η συμφωνία με το Ιράν, που δεν θα γινόταν χωρίς τη Ρωσία. Αυτό παρουσιάστηκε από τον πρόεδρο Ομπάμα σαν μία από τις μεγαλύτερες Συμφωνίες Ειρήνης στη Μέση Ανατολή.

Η Ρωσία έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο.

Εντός των Ηνωμένων Πολιτειών υπάρχουν άλλα πράγματα. Ο συσχετισμός δυνάμεων μέσα σε μια κυβέρνηση και τι γίνεται σε σημαντικά υπουργεία. Αλλά αυτό είναι άλλο πράγμα. Το πολιτικό σύστημα των Ηνωμένων Πολιτειών που είναι πολύπλοκο. Υπάρχουν μεγάλες διαφορές, επιρροές και πολλές φορές ο πρόεδρος δεν μπορεί να τα ελέγξει όλα».