Υπουργικό συμβούλιο Τουρκίας: Ο "φύλακας των μυστικών", ο στρατιωτικός καριέρας και ο "τσάρος" της οικονομίας

Στροφή στην οικονομική πολιτική της Τουρκίας σηματοδοτεί η επιλογή του Μεχμέτ Σιμσέκ για το Υπουργείο Οικονομικών. Το προφίλ των νέων προσώπων στα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΑΡΟΥΝΗΣ
04 Ιουνίου 2023 13:50

Ολική αναμόρφωση, με νέα πρόσωπα, εκπλήξεις και έμφαση σε ένα νέο προφίλ στην οικονομική πολιτική μίας βαριά πληγωμένης οικονομίας επεφύλασσε η ανακοίνωση για το νέο υπουργικό συμβούλιο της Τουρκίας, που έγινε το βράδυ του Σαββάτου.

Οι πρώτες ειδήσεις και… ενδείξεις για τη μεταστροφή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αφορούσαν στα πρόσωπα που έλειπαν και δεν ήταν άλλα από τα πρωτοκλασάτα στελέχη, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, Χουλουσί Ακάρ και Σουλεϊμάν Σοϊλού που ο Τούρκος πρόεδρος αποφάσισε να αφήσει εκτός.

“Ελπίζω ότι η νέα κυβέρνηση θα ωφελήσει την Τουρκία. Η Δημοκρατία μας είναι ισχυρή και γίνεται ισχυρότερη. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους πολίτες της Τουρκίας, αλλά και του εξωτερικού που ψήφισαν και με ψήφισαν και μου έδωσαν την ευλογία τους για την προεδρία. Είναι μεγάλη η ευθύνη που μας έδωσε ο λαός, αλλά και η τιμή που μας έκανε. Θα δουλέψουμε υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και προκλήσεις για το καλό της Τουρκίας” είπε κατά την παρουσίαση του υπουργικού.

Στροφή στην οικονομική πολιτική και αύξηση επιτοκίων στο βάθος

Ο Ερντογάν προχώρησε στην αλλαγή ηγεσίας όσον αφορά στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και της ασφάλειας, αλλά και σε δομικές αλλαγές που σηματοδοτούν στροφή στην οικονομική πολιτική της χώρας του, η οποία βρίσκεται στο χείλος της χρηματοπιστωτικής αστάθειας.

Πιο συγκεκριμένα, συμπεριέλαβε στη θέση του υπουργού Οικονομικών τον πρώην επικεφαλής της οικονομίας Μεχμέτ Σιμσέκ, τον άνθρωπο που βοήθησε σημαντικά την οικονομία το 2015 και που έχαιρε του σεβασμού των επενδυτών, όταν είχε υπηρετήσει ως υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης από το 2009 ως το 2018.

Τη στιγμή που αναλυτές προειδοποιούν πως αν συνεχιστούν οι σημερινές πολιτικές, η οικονομία της Τουρκίας οδεύει προς αναταραχή, καθώς τα αποθέματα ξένου συναλλάγματος έχουν εξανεμισθεί και ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί, ο διορισμός του Σιμσέκ, που παραμένει σεβαστός στον διεθνή τραπεζικό κόσμο, θεωρείται ως ένα μήνυμα ότι ο Ερντογάν προσπαθεί να σταθεροποιήσει την οικονομία της χώρας και να αλλάξει πλεύση, βάζοντας φρένο στην επιμονή του να μειώνει τα επιτόκια παρά τον υψηλό πληθωρισμό, μια προσέγγιση που βύθισε την Τουρκία στο νομισματική κρίση.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’ni açıkladı https://t.co/7LBxjSghf6 pic.twitter.com/pUiME7n4Dl

— ANADOLU AJANSI (@anadoluajansi)
June 3, 2023

Ενώ η επιστροφή ξένων επενδύσεων θα βοηθούσε να καλυφθούν τα χρηματοδοτικά κενά της Τουρκίας, πολλοί επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί σχετικά με το τι θα μπορέσει να πετύχει ο Σιμσέκ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε πως ο Ερντογάν απέλυσε ή αντικατέστησε αρκετούς ανώτερους αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων αρκετών διοικητών κεντρικών τραπεζών, οι οποίοι αντιτάχθηκαν στις οικονομικές του πολιτικές.

Σε κάθε περίπτωση, ο διορισμός του κρίνεται από τους αναλυτές ως προάγγελος αυξήσεων των επιτοκίων μέσα στο επόμενο διάστημα, γεγονός που θα αποτελέσει αξιοσημείωτη ανατροπή στη μακροχρόνια πολιτική του Ερντογάν και την τάση του να τα μειώνει δημιουργώντας στρεβλή εικόνα για την πραγματική οικονομία της χώρας, η οποία αποδυναμώνεται, σε αντίθεση με τη δημοτικότητά του την οποία έχει ευνοήσει.

Αλλαγές σε πρόσωπα, αλλά όχι σε θέσεις στην Εξωτερική Πολιτική

Ο Ερντογάν αναμόρφωσε, επίσης, την ηγεσία της ομάδας εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, μεταφέροντας ορισμένους από τους βασικούς πιστούς του σε νέους ρόλους.

Ο νέος υπουργός Εξωτερικών του είναι ο Χακάν Φιντάν, ο επί μακρόν επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών της Τουρκίας, MIT. Με τον διορισμό του αντικαθιστά τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ένα από τα μακροβιότερα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του Ερντογάν, ο οποίος ήταν στην εξουσία για σχεδόν οκτώ χρόνια.

Ο νέος υπουργός Άμυνας της Τουρκίας είναι ο Γιασάρ Γκιουλέρ, πρώην αρχηγός του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων, ο οποίος διαδέχεται τον επί μακρόν υπουργό Χουλουσί Ακάρ , ο οποίος επέβλεψε μια σειρά πολέμων και ξένων επεμβάσεων υπό τον Ερντογάν.

Σύμφωνα με αναλυτές που εκτιμούν στη Wall Street Journal τις όποιες αλλαγές θα φέρουν τα νέα πρόσωπα στην εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια της Τουρκίας, ο ανασχηματισμός δεν αναμένεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην προσέγγιση της χώρας σε μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένης της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και του “βέτο” της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Άλλωστε, ο ίδιος ο Ερντογάν έχει αναλάβει ευρύ έλεγχο της εξωτερικής πολιτικής, συνεπώς δεν διαφαίνονται άμεσες και σημαντικές αλλαγές σε “καυτά” ζητήματα της εξωτερικής του πολιτικής.

Ποια είναι τα τρία πρόσωπα-κλειδιά του νέου υπουργικού

Υπουργός Εξωτερικών: Χακάν Φιντάν

Ο Χακάν Φιντάν, ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, της διαβόητης MIT, αναλαμβάνει το υπουργείο Εξωτερικών

Ο Φιντάν, 45 ετών, διορίστηκε στην κορυφαία έδρα κατασκόπων από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον Μάιο του 2010.

Συμμετείχε σε ειρηνευτικές συνομιλίες με ανώτερα στελέχη του PKK στο Όσλο το 2009, οι οποίες αποκαλύφθηκαν το 2011 όταν διέρρευσαν στα μέσα ενημέρωσης μυστικές ηχογραφήσεις που αποκάλυπταν τις συζητήσεις.

Μετά τις αποτυχημένες διαπραγματεύσεις, η κυβέρνηση του Ερντογάν ανέθεσε στον Φιντάν να συνομιλήσει με τον Οτσαλάν, ο οποίος εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης στο απομονωμένο νησί των φυλακών Ιμραλί, κοντά στην Κωνσταντινούπολη.

“Είναι ο μυστικοφύλακάς μου, είναι ο φύλακας των μυστικών του κράτους”, έχει πει στο παρελθόν ο Ερντογάν για τον Φιντάν, περιγράφοντάς τον ως “πολύ καλά εκπαιδευμένο γραφειοκράτη”.

Οι λεπτομέρειες για τη ζωή του Φιντάν είναι σε μεγάλο βαθμό εμπιστευτικές λόγω του ρόλου του στην MIT. Σύμφωνα με ένα σύντομο βιογραφικό στην επίσημη ιστοσελίδα του MIT, ο Φιντάν υπηρέτησε στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις ως υπαξιωματικός. Εργάστηκε επίσης στο Συμμαχικό Σώμα Ταχείας Αντίδρασης που εδρεύει στη Γερμανία.

Είναι πατέρας τριών παιδιών, έχει πτυχίο στις πολιτικές επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Maryland University College. Απέκτησε επίσης μεταπτυχιακό και διδακτορικό στο ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Bilkent της Άγκυρας.

Διάφορα μέσα ενημέρωσης έχουν γράψει ότι ενθάρρυνε δεσμούς με ένα ισχυρό ισλαμικό κίνημα με επικεφαλής τον Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ζει εξόριστος στις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της τετραετούς θητείας του στο TIKA.

Πριν διοριστεί νέος επικεφαλής της MIT, ο Φιντάν εργαζόταν στο γραφείο του Ερντογάν ως αναπληρωτής υφυπουργός. Είναι επίσης γνωστό ότι συνεργάστηκε στενά με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου.

Υπουργός Εθνικής Αμυνας: Γιασάρ Γκιουλέρ

Αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Ακαδημία με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού το 1974 και από τη Σχολή Σώματος Σήματος το 1975.

Έχοντας υπηρετήσει ως Διμοιρία Σηματοδότησης και Διοικητής Λόχου σε διάφορες μονάδες μεταξύ των ετών 1975 και 1984, αποφοίτησε από τη Σχολή Πολέμου Στρατού το 1986 και από τη Σχολή Ενόπλων Δυνάμεων το 1988.

Ως Ταξίαρχος, υπηρέτησε Διοικητής της 10ης Ταξιαρχίας Πεζικού μεταξύ των ετών 2001 και 2003, ως Αρχηγός του Τμήματος Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικών και Πληροφοριακών Συστημάτων Σχεδίου και Συντονισμού του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου μεταξύ 2003 και 2005 και προήχθη στον βαθμό Υποστράτηγος το 2005.

Ως Υποστράτηγος, υπηρέτησε ως Διοικητής της Σχολής Συστημάτων Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικών και Πληροφοριακών Συστημάτων και Διοίκησης του Κέντρου Εκπαίδευσης μεταξύ 2005 και 2007 και ως Επικεφαλής του Τμήματος Εκπαίδευσης του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου μεταξύ 2007 και 2009 και προήχθη στον βαθμό του Αντιστράτηγος το 2009.

Ως Αντιστράτηγος, υπηρέτησε ως Διοικητής της Γενικής Διοίκησης Χαρτογράφησης μεταξύ 2009 και 2010, ως Διοικητής του 4ου Σώματος μεταξύ 2010 και 2011, ως Αρχηγός Πληροφοριών του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου μεταξύ 2011 και 2013.

Προήχθη στο βαθμό του Στρατηγού το 2013. Πριν αναλάβει την τρέχουσα θέση του ως Διοικητής των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων στις 9 Ιουλίου 2018, άσκησε το καθήκον του ως Αναπληρωτής Αρχηγός του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου από το 2013 έως το 2016, διοικούσε την Γενικός Διοικητής Χωροφυλακής μεταξύ 2016 και 2017 και ανέλαβε τη διοίκηση του Αρχηγού Στρατού μεταξύ 2017 και 2018.

Είναι παντρεμένος με την Ντεμέτ Γκιουλέρ, έχει ένα παιδί και δύο εγγόνια. Μιλάει άπταιστα αγγλικά.

Υπουργός Οικονομικών: Μεχμέτ Σιμσέκ

Ο Σιμσέκ είναι 56 ετών και έχαιρε μεγάλης εκτίμησης από τις χρηματοπιστωτικές αγορές όταν διετέλεσε υπουργός Οικονομικών και αναπληρωτής πρωθυπουργός μεταξύ 2009 και 2018.

Έχει διατελέσει υπουργός Οικονομικών και αναπληρωτής πρωθυπουργός υπό τον Ερντογάν.

Επίσης, είχε στρατηγική θέση στη Merrill Lynch στο Λονδίνο, ενώ κατείχε βασικές υπουργικές θέσεις υπό τον Ερντογάν από το 2007 έως το 2018 και είναι γνωστός μεταξύ των ξένων επενδυτών που κάποτε ήταν ενθουσιώδεις συμμετέχοντες στις τουρκικές αγορές.

Έχει υπηρετήσει επίσης ως Διοικητής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Τουρκία μεταξύ 2007-2009 και ως μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης από το 2008 έως το 2011.

Ο Σιμσέκ αποχώρησε από την κυβέρνηση το 2018 μετά την επανεκλογή του Ερντογάν για δεύτερη θητεία, μετά από μήνες εικασιών ότι οι δυο τους συγκρούονταν για την οικονομία.