Ισπανία: Φόρος-μαμούθ για αγορές κατοικιών από μη Ευρωπαίους

Η στεγαστική κρίση αποτελεί ένα από τα μείζονα προβλήματα που αντιμετωπίζουν μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Ισπανία, με το υψηλό κόστος στέγασης και τη μικρή διαθεσιμότητα ακινήτων λόγω της πληθώρας τουριστικών καταλυμάτων τύπου Airbnb να αποτελούν τα μεγαλύτερα προβλήματα των κατοίκων.

Για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής, η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε την Δευτέρα (13/01) δώδεκα μέτρα, μεταξύ των οποίων και η επιβολή φόρου έως και 100% σε ακίνητα που αγοράζονται από κατοίκους χωρών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το μέτρο που παρουσίασε ο πρωθυπουργός της χώρας, Πέδρο Σάντσεθ, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να κατευνάσει τη διογκούμενη οργή για το υψηλό κόστος στέγασης, που έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις οικονομικές δυνατότητες πολλών στην Ισπανία.

Ο Σάντσεθ τόνισε τη διεθνή διάσταση της πρόκλησης, αναφέροντας ότι οι τιμές των κατοικιών στην Ευρώπη αυξήθηκαν κατά 48% την τελευταία δεκαετία, πολύ περισσότερο από την αύξηση των εισοδημάτων των νοικοκυριών.

«Η Δύση αντιμετωπίζει μια αποφασιστική πρόκληση: να μην γίνει μια κοινωνία χωρισμένη σε δύο τάξεις, τους πλούσιους ιδιοκτήτες και τους φτωχούς ενοικιαστές», δήλωσε σε οικονομικό φόρουμ στη Μαδρίτη.

Τα προτεινόμενα μέτρα περιλαμβάνουν την επέκταση της προσφοράς κοινωνικής στέγασης, την παροχή κινήτρων σε όσους ανακαινίζουν και ενοικιάζουν κενές κατοικίες σε προσιτές τιμές, καθώς και την καταστολή των εποχιακών ενοικιάσεων. Στην Ισπανία, μόλις το 2,5% των κατοικιών προορίζεται για κοινωνική στέγαση, ένα ποσοστό που είναι κατά πολύ χαμηλότερο από χώρες όπως η Γαλλία και η Ολλανδία, όπως ανέφερε ο Σάντσεθ.

Ωστόσο, τα σχέδια της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των ξένων, μη ευρωπαίων αγοραστών ήταν αυτά που συγκέντρωσαν την παγκόσμια προσοχή. Η Ισπανία είναι εδώ και καιρό ένας δημοφιλής προορισμός για αγοραστές εξοχικών κατοικιών εκτός ΕΕ, με κατοίκους του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και του Μαρόκου να αγοράζουν ακίνητα σε μέρη όπως η Ίμπιζα, η Μαρμπέγια και η Βαρκελώνη.

Ο Σάντσεθ περιέγραψε τον φόρο έως και 100% ως «άνευ προηγουμένου» στην ισπανική ιστορία. «Για να δώσω μια ιδέα, μόνο το 2023, κάτοικοι εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αγόρασαν περίπου 27.000 σπίτια και διαμερίσματα στην Ισπανία. Και δεν το έκαναν για να ζήσουν σε αυτά, ούτε για να έχουν οι οικογένειές τους ένα μέρος να μείνουν. Το έκαναν για να κερδίσουν χρήματα, κάτι που – στο πλαίσιο της έλλειψης που βιώνουμε – προφανώς δεν μπορούμε να επιτρέψουμε.»

Δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει το σχέδιο ή πότε θα οριστικοποιηθεί και θα σταλεί στο κοινοβούλιο για έγκριση. Δεδομένων των μακροχρόνιων δυσκολιών της κυβέρνησης να περάσει νομοθεσία, ένας αναλυτής είπε στους Financial Times ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να αποτρέψει ξένους επενδυτές ακινήτων δημιουργώντας «αβεβαιότητα και θόρυβο» με μια πρόταση που έχει ελάχιστες πιθανότητες να γίνει νόμος.

Το πακέτο μέτρων της κυβέρνησης στοχεύει επίσης στις τουριστικές ενοικιάσεις, οι οποίες εδώ και καιρό ευθύνονται για τη μείωση της προσφοράς ενοικιαζόμενων κατοικιών και την αύξηση του κόστους που αποκλείει τους ντόπιους από την αγορά.

Ο Σάντσεθ δήλωσε ότι οι κανονισμοί για αυτές τις ενοικιάσεις θα αυστηροποιηθούν και οι φόροι που πληρώνουν θα αυξηθούν. «Δεν είναι δίκαιο όσοι έχουν τρία, τέσσερα, πέντε διαμερίσματα για βραχυχρόνια μίσθωση να πληρώνουν λιγότερους φόρους από τα ξενοδοχεία», είπε.