Ισπανία: Τριήμερο πένθος για τους δεκάδες νεκρούς – “Η προειδοποίηση ήρθε αργά”

Τουλάχιστον 95 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας των ξαφνικών πλημμυρών που έπληξαν το βράδυ της Τρίτης (29/10) την επαρχία της Βαλένθια στη νότια Ισπανία, ενώ δεκάδες είναι εκείνοι που αγνοούνται, με τον ακριβή αριθμό να παραμένει άγνωστος. Η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε τριήμερο εθνικό πένθος από σήμερα Πέμπτη έως και το Σάββατο.

Οι καταρρακτώδεις βροχές προκάλεσαν τις χειρότερες πλημμύρες που έχει αντιμετωπίσει η χώρα από το 1973, με την Υπουργό Άμυνας Μαργαρίτα Ρόμπλες να δηλώνει στον ραδιοφωνικό σταθμό Cadena Ser ότι ειδική μονάδα διάσωσης του στρατού θα ξεκινήσει την Πέμπτη τις έρευνες στη λάσπη και τα συντρίμμια με τη βοήθεια ειδικά εκπαιδευμένων σκύλων. Στην ερώτηση αν είναι πιθανό να αυξηθεί ο αριθμός των θυμάτων, η υπουργός απάντησε: «Δυστυχώς, δεν είμαστε αισιόδοξοι», ενώ αναμένονται κι άλλες βροχές στην ανατολική περιοχή της Βαλένθια και σε άλλες περιοχές της βορειοανατολικής ακτής την Πέμπτη.

Ο υπουργός Εδαφικής Πολιτικής Άνχελ Βίκτορ Τόρες είπε στην κρατική τηλεόραση TVE ότι 92 θάνατοι καταγράφηκαν μόνο στη Βαλένθια, η οποία είναι η περιοχή που υπέστη το χειρότερο πλήγμα. Δύο θάνατοι αναφέρθηκαν στη γειτονική Καστίγια-Λα Μάντσα και ένας στην Ανδαλουσία.

Ορισμένοι κάτοικοι προσφεύγουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, απευθύνοντας εκκλήσεις για νεότερα σχετικά με τους αγνοούμενους συγγενείς τους. Ο Λεονάρντο Ενρίκε ανέφερε στην RTVE ότι η οικογένειά του αναζητούσε για ώρες τον 40χρονο γιο του, Λεονάρντο Ενρίκε Ριβέρα, ο οποίος οδηγούσε ένα βαν διανομής όταν ξεκίνησε η καταιγίδα. Ο γιος του έστειλε μήνυμα ότι το όχημά του πλημμύριζε και πως είχε χτυπηθεί από άλλο όχημα κοντά στην πόλη Ριμπαρόχα, στη Βαλένθια, αναφέρει ο Guardian.

Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία AEMET εξέδωσε κόκκινο συναγερμό για τη Βαλένθια το πρωί της Τρίτης, με τις συνθήκες να επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, η περιφερειακή υπηρεσία για τον συντονισμό της πολιτικής προστασίας συγκροτήθηκε το απόγευμα. Η προειδοποίηση από την πολιτική προστασία για να παραμείνουν οι κάτοικοι της Βαλένθια στα σπίτια τους εκδόθηκε μετά τις 8 το βράδυ, όταν η κατάσταση ήταν ήδη κρίσιμη.

Για πολλούς, «η προειδοποίηση ήρθε πολύ αργά». Οδηγοί ξεκίνησαν να πραγματοποιούν κανονικά τα δρομολόγιά τους και τελικά βρέθηκαν παγιδευμένοι στους δρόμους, έρμαια των χειμάρρων.

«Έστειλαν προειδοποιητικό μήνυμα όταν το νερό ήταν ήδη εδώ, δεν χρειαζόταν τότε να μου πουν ότι έρχεται πλημμύρα», είπε εξοργισμένος ο 66χρονος συνταξιούχος Χουλιάν Ορμένιο από τα προάστια της Βαλένθια, στο Σεδάβι. «Κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη», ανέφερε στο AFP.

Αρκετοί μετεωρολόγοι είχαν ήδη εκδώσει προειδοποιήσεις για επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα και αυτή η τραγωδία με τους τουλάχιστον 95 νεκρούς θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν οι άνθρωποι ενημερώνονταν έγκυρα, δήλωσε η Χάνα Κλοκ, καθηγήτρια υδρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ. «Το αποτέλεσμα δείχνει ότι το σύστημα προειδοποίησης στη Βαλένθια απέτυχε» πρόσθεσε.

«Σε χώρες που διαθέτουν τους πόρους, οι άνθρωποι δεν θα έπρεπε να πεθαίνουν από τέτοια καιρικά φαινόμενα» ανέφερε η Λιζ Στίβενς, καθηγήτρια κλιματικών κινδύνων και ανθεκτικότητας, επίσης από το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ.

Οι πλημμύρες της Τρίτης ήταν οι χειρότερες στην Ισπανία από το 1996, όταν 87 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από καταιγίδες σε κάμπινγκ στα Πυρηναία. Η πιο πρόσφατη καταστροφική πλημμύρα στην Ευρώπη σημειώθηκε τον Ιούλιο του 2021, αφήνοντας πίσω της 243 νεκρούς σε Γερμανία, Βέλγιο, Ρουμανία, Ιταλία και Αυστρία.

Έριξε όση βροχή πέφτει κατά τη διάρκεια ενός έτους

Το βράδυ της Τρίτης η βροχόπτωση ξεπέρασε τα 264 λίτρα ανά τετραγωνικό μέτρο σε ορισμένες περιοχές της νοτιοανατολικής Ισπανίας, σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 378 λίτρων νερού ανά τετραγωνικό μέτρο στην Τσίβα, δηλαδή περίπου τη μέση ποσότητα βροχής που παρατηρείται στην περιοχή κατά τη διάρκεια ενός έτους.

Ποτάμια υπερχείλισαν, οι δρόμοι μετατράπηκαν σε χείμαρους και ολόκληρα χωριά πνίγηκαν από την κακοκαιρία και παραδόθηκαν στη λάσπη. Τα συνεργεία διάσωσης δίνουν μάχη με το χρόνο προσπαθώντας να φτάσουν σε δύσκολα σημεία που ίσως υπάρχουν εγκλωβισμένοι. Σήμερα, περισσότερα από 150 χιλιάδες νοικοκυριά δεν έχουν ρεύμα.

Το φαινόμενο “gota fría”

Η έντονη βροχόπτωση αποδίδεται στο φαινόμενο της «gota fría», ή «ψυχρή πτώση», που προκαλείται όταν ψυχρές αέριες μάζες κινούνται πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου, δημιουργώντας ατμοσφαιρική αστάθεια και προκαλώντας έντονες βροχοπτώσεις και καταιγίδες.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας της Μεσογείου, η οποία ενισχύει την εξάτμιση του νερού, παίζει σημαντικό ρόλο στην αύξηση της έντασης των βροχοπτώσεων. «Τα γεγονότα αυτά είναι ένα ακόμα καμπανάκι ότι το κλίμα μας αλλάζει ραγδαία», δήλωσε η καθηγήτρια Κλιματικών Αλλαγών Χέιλι Φάουλερ από το Πανεπιστήμιο Νιούκαστλ στη Βρετανία.