Ιταλία: Ο πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα καταγγέλλει την “ποινικοποίηση” των ΜΚΟ στη Μεσόγειο

Ο πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα κατηγόρησε την Ιταλία, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο, ότι εμποδίζει τη διάσωση των μεταναστών στη Μεσόγειο “ποινικοποιώντας” τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τα πλωτά ασθενοφόρα τους.

Το πλοίο των ΓΧΣ, το Geo Barents, ήταν ακινητοποιημένο στο λιμάνι του Σαλέρνο, στη νότια Ιταλία, καθώς είχε τεθεί σε διοικητική κράτηση πριν από δύο εβδομάδες από τις ιταλικές αρχές.

Η ΜΚΟ άσκησε έφεση και το δικαστήριο του Σαλέρνο ακύρωσε σήμερα αυτό το μέτρο. “Το πλοίο είναι ελεύθερο να επιστρέψει στη Μεσόγειο” για μια νέα αποστολή διάσωσης, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκπρόσωπος των ΓΧΣ Μαυρίτσιο Ντεμπάνε.

Σε συνέντευξη στο AFP από το Σαλέρνο, ο πρόεδρος των ΓΧΣ, ο Έλληνας χειρουργός Χρήστος Χρήστου, αρνήθηκε τις κατηγορίες της Ιταλίας σύμφωνα με τις οποίες η ΜΚΟ φέρεται να μην είχε προειδοποιήσει προηγουμένως τις αρχές συντονισμού κατά τη διάρκεια των πολλαπλών διασώσεων που έγιναν στις 23 Αυγούστου.

“Ένιωσα ότι έπρεπε να έρθω εδώ (στο Σαλέρνο) για να καταγγείλω την αδικία της κράτησης του Geo Barents επί 60 ημέρες, ενώ τόσα πολλά συμβαίνουν στη Μεσόγειο”, είπε ο Χρήστου. Όπως επισήμανε, στις 23 Αυγούστου, όταν το πλοίο μόλις είχε πραγματοποιήσει διάσωση και ακολουθούσε τις οδηγίες των ιταλικών αρχών για να πάει στο λιμάνι, εντόπισε ένα άλλο σκάφος με μετανάστες που κινδύνευαν. “Οι άνθρωποι πηδούσαν στη θάλασσα. Βρίσκονταν εκεί, χωρίς βοήθεια, χωρίς σωσίβια”, εξήγησε ο Χρήστου. “Προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε ξανά με την ακτοφυλακή της Λιβύης, αλλά δεν απάντησε. Κοιτάζοντας τους ανθρώπους στη θάλασσα, εκείνη τη στιγμή, το μόνο που έπρεπε να κάνουμε ήταν να τους απλώσουμε το χέρι και να τους βγάλουμε από το νερό”.

Ηταν η τρίτη ακινητοποίηση του Geo Barents βάσει ενός ιταλικού νομοθετικού διατάγματος που χρονολογείται από τον Ιανουάριο του 2023, το οποίο επίσης μπλόκαρε και πλοία διάσωσης άλλων ΜΚΟ όπως η SOS Méditerranée, που έχει την έδρα της στη Μασσαλία, και το Sea-Eye και το Sea-Watch για περιόδους έως και 60 ημερών. Η ακινητοποίηση πλοίων ακυρωνόταν συχνά κατά το παρελθόν από τα ιταλικά δικαστήρια, η τελευταία ήταν τον Ιούνιο.

Η κράτηση πλοίων διάσωσης ΜΚΟ από την Ιταλία εντάσσεται σε μια “δέσμη μέτρων και μέσων που στοχεύουν στη δημιουργία εμποδίων σε αυτό που κάνουμε στη Μεσόγειο”, σύμφωνα με τον Χρήστου.

“Με αυτήν την ιταλική κυβέρνηση μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα την πρόθεση: θέλουν πράγματι να ποινικοποιήσουν την ανθρωπιστική βοήθεια που παρέχεται από τα πλοία των ΜΚΟ”, πρόσθεσε.

Σύμφωνα με την ιταλική νομοθεσία, τα πλοία των ΜΚΟ είναι υποχρεωμένα να πραγματοποιούν μόνο μία διάσωση τη φορά, μια διάταξη που θέτει σε κίνδυνο τις ζωές άλλων μεταναστών, καταγγέλλουν οι ΜΚΟ.

Είναι επίσης υποχρεωμένα να αποβιβάζουν τους μετανάστες σε απομακρυσμένα λιμάνια, το οποίο αυξάνει τις χρονικές προθεσμίες και το κόστος της επιστροφής στη θάλασσα για άλλες διασώσεις.

Από το 2017, η Ιταλία και η κυβέρνηση της Λιβύης στην Τρίπολη, που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ, συνεργάζονται στο πλαίσιο μιας αμφιλεγόμενης συμφωνίας για τους μετανάστες που έχει εγκρίνει η ΕΕ.

Η εν λόγω συμφωνία καθιστά δυνατό, σύμφωνα με ΜΚΟ υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να στέλνονται πίσω στη Λιβύη χιλιάδες μετανάστες όπου εκεί υφίστανται βασανιστήρια και κακοποίηση στα κέντρα κράτησης.

Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, η Ιταλία παρέχει εκπαίδευση και χρηματοδότηση στη λιβυκή ακτοφυλακή προκειμένου να ανακόπτει τις αναχωρήσεις μεταναστών ή να προωθεί την επιστροφή στη Λιβύη αυτών που βρίσκονται ήδη στη θάλασσα.

Ο διάπλους από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη, στην κεντρική Μεσόγειο, είναι η πιο φονική μεταναστευτική διαδρομή στον κόσμο.

Τουλάχιστον 2.526 μετανάστες έχασαν εκεί τη ζωή τους ή χάθηκαν πέρυσι και τουλάχιστον 1.116 από την αρχή της χρονιάς, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, ο οποίος έχει καταγράψει περισσότερους από 17.000 νεκρούς ή αγνοούμενους από το 2014.

Ο αριθμός των μεταναστών που διασχίζουν την κεντρική Μεσόγειο μειώθηκε κατά σχεδόν ένα τρίτο φέτος, σύμφωνα με τον Frontex, τον ευρωπαϊκό οργανισμό συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής.

Ωστόσο, οι μετανάστες επιλέγουν να ακολουθήσουν νέες επικίνδυνες διαδρομές, σύμφωνα με τον Χρήστο Χρήστου, που επικαλείται την αύξηση φέτος των αναχωρήσεων από την Αφρική προς την Ελλάδα ή τα Κανάρια Νησιά στον Ατλαντικό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν “περισσότεροι θάνατοι”.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση “δεν καταφέρνει να δίνει συλλογικές λύσεις”, η πλειονότητα των κονδυλίων που διατίθενται για τη μετανάστευση δαπανώνται σε μέτρα ασφαλείας και όχι σε ανθρωπιστικά μέτρα, είπε ο Χρήστου.

“Όχι άλλα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, όχι άλλοι φράχτες, όχι άλλες ακτοφυλακές… αλλά να δείχνουμε ανθρωπιά και να συμπεριφερόμαστε στους συνανθρώπους μας με αξιοπρέπεια”, δήλωσε.