Ιταλία: Σαλβίνι και Λέγκα πρωταθλητές στις αθετημένες προεκλογικές υποσχέσεις

Το ξενοφοβικό κόμμα της Λέγκας του υπουργού Εσωτερικών της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι έχει μία πλούσια και μακρά προϊστορία στην αθέτηση των πολιτικών της υποσχέσεων, των μεγαλόστομων εκείνων προεκλογικών συνθημάτων, που πάντοτε διασάλπιζαν με μεγάλη ένταση οι εκάστοτε ηγέτες της, από τον Ουμπέρτο Μπόσι έως σήμερα. Στην ίδια κατηγορία των υποσχέσεων που τέθηκαν στο συρτάρι κινδυνεύουν να περιπέσουν και ορισμένοι κύριοι άξονες της πολιτικής που ο Σαλβίνι διερρήγνυε τα ιμάτιά του ότι θα εφαρμόσει μέχρι κεραίας.

Για παράδειγμα, ο Ματέο Σαλβίνι αρέσκεται να φορά συχνά τις στολές των αστυνομικών κατά τις μετακινήσεις του σε χώρους που έχουν να κάνουν με τις αρμοδιότητές του. Εν τούτοις, εδώ και ένα χρόνο, έχει λησμονήσει να ανανεώσει την κλαδική σύμβαση των αστυνομικών, που έχει λήξει εδώ και μήνες. Μάλιστα, στην επίσημη ιστοσελίδα του συνδικάτου των αστυνομικών έχει αρχίσει να λειτουργεί από καιρό ένας μετρητής των ημερών που περνούν από τη λήξη της σύμβασης, προκειμένου να βοηθήσουν τη μνήμη του πολυπράγμονα υπουργού, η οποία ενδεχομένως να περισπάται από τις πολλές του υποχρεώσεις. Ο δε πρόεδρος της ένωσής τους, Ντανιέλε Τισόνε, διαβεβαιώνει πως «ποτέ δεν έχει συγκληθεί μία συνάντηση, προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις», υπενθυμίζοντας πως «από το περιεχόμενο της σύμβασης, που αφορά τους κανονισμούς για την κινητικότητα και τους διαγωνισμούς, εξαρτάται και η πρόσληψη νέων αστυνομικών στα τμήματα, που πρόσφατα ανακοίνωσε ο υπουργός».

Την 1η Μαρτίου 2018, δηλ. 72 ώρες πριν από τις εκλογές, ο Σαλβίνι είχε υποσχεθεί εξ άλλου πως θα καταργήσει τους δασμούς κι επιπλέον φόρους σε μία σειρά προϊόντων, με προεξάρχοντα τα καύσιμα: «τι θα κάνω εάν κερδίσω στις εκλογές; Από την 5η Μαρτίου θα κόψω τους δασμούς. Δεν είναι δυνατόν να έχουμε την πιο ακριβή βενζίνη στην Ευρώπη». Ουδείς ανέμενε μείωση δασμών από την επόμενη μέρα, όμως μετά έναν χρόνο και τέσσερις μήνες, με εκατομμύρια Ιταλούς να ζεσταίνουν τις μηχανές για τις διακοπές του, οι πινακίδες στα βενζινάδικα δεν έχουν τροποποιήσει προς τα κάτω την τιμή των καυσίμων.

Μία άλλη, πολυδιαφημισμένη, υπόσχεση του Σαλβίνι –ή, εάν θέλουμε να είμαστε σαφείς, εφαρμοσμένη μόνον κατά το ένα τρίτο του περιεχομένου της– αφορά τον ενιαίο φορολογικό συντελεστή για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Το τελευταίο νομοθετικό μέτρο αναφέρεται σε δύο κατηγορίες ΦΠΑ και φόρων 15% και 20%, μακράν της υπόσχεσης για ενιαία και καθολική φορολόγηση με 15%, ενώ και στον νέο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται μόνον κάποιες μικρές εξαιρέσεις στη μείωση της φορολογίας με το υψηλότερο κλιμάκιο. Ερωτηθείς στις 4 Ιουλίου από τους δημοσιογράφους, ο ίδιος ο Σαλβίνι αποσαφήνισε πως η επόμενη μείωση φόρων «δεν θα είναι για όλους και όχι αμέσως, αλλά θα είναι σημαντική» -εντελώς αντίθετα από τις υποσχέσεις του για μείωση φόρων για «όλους» και «αμέσως».

Μία από τις τελευταίες υποσχέσεις του Σαλβίνι, από το σύνηθες βήμα του στον εικονικό κόσμο του Facebook και του Twitter, είναι η εξασφάλιση τιμής 1 ευρώ (από 60 λεπτά) στο γάλα, όπως δεσμεύθηκε μετά τις ηχηρές διαδηλώσεις των κτηνοτρόφων στη Σαρδηνία. Ήταν τότε 14 Φεβρουαρίου. Έκτοτε, το ενδιαφέρον του επικεφαλής της Λέγκας μάλλον εξανεμίσθηκε και οι Σάρδοι κτηνοτρόφοι απειλούν με νέες κινητοποιήσεις εντός του καλοκαιριού.

Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων ευρωεκλογών, ο Σαλβίνι ξιφούλκησε κατά της νόμιμης διάθεσης κάνναβης. «Τα ναρκωτικά κάνουν κακό. Η πραγματική κατάσταση ανάγκης δεν είναι ο φασισμός, είναι τα ναρκωτικά. Προτιμώ να πολεμήσω τους διακινητές. Θα ελέγξω όλα τα σημεία διανομής νόμιμης κάνναβης και θα τα κλείσω ένα προς ένα», διακήρυττε στα τηλεοπτικά δίκτυα. Την επομένη ημέρα γιόρταζε την αναβολή του «Σαλονιού της Κάνναβης» στο Τορίνο και το κλείσιμο κάποιων καταστημάτων στη Ματσεράτα: «από τα λόγια στην πράξη». Εν τούτοις, η αλήθεια βρισκόταν αλλού: το κλείσιμο το είχε διατάξει ο επικεφαλής της αστυνομίας της Ματσεράτα, Αντόνιο Πινιατάρο, που είχε διορισθεί από τον προκάτοχο του Σαλβίνι στο υπουργείο, Μάρκο Μινίτι, ο οποίος έχει αποδυθεί, ως μοναχικός σερίφης, σε μία προσωπική μάχη κατά της νόμιμης χρήσης της ουσίας. Στην πραγματικότητα, ο εσωτερικός κανονισμός που έχει στείλει στις περιφέρειες ο Σαλβίνι αναφέρεται μόνον σε μία «ιδιαίτερη προσοχή» στην εφαρμογή του μέτρου και «ελέγχους στη διαδικασία εξασφάλισης της υγιεινής των χώρων, την διάθεση, την τοποθεσία λειτουργίας τους και της ασφάλειάς τους». Μάλιστα, το Εφετείο με απόφασή του αναγκάζει τον Πινιατάρο να επιστρέψει τις ποσότητες κάνναβης που κατέσχεσε στους ιδιοκτήτες των κέντρων νόμιμης κατανάλωσής της, ενώ η αναβολή στο Σαλόνι του Τορίνου αποφασίσθηκε από τους ίδιους τους διοργανωτές του.

Μία άλλη διαβόητη υπόσχεση του Σαλβίνι υπήρξε η κατάργηση του υποχρεωτικού εμβολιασμού των μαθητών. «Θα καταργήσουμε τον νόμο. Ναι στα εμβόλια, όχι στην υποχρεωτικότητα», υποσχόταν στις 10 Ιανουαρίου 2018 ο επικεφαλής της Λέγκας. Σήμερα, όμως, η μόνη υποχρέωση που πηγάζει από τον προηγούμενο νόμο που καταργήθηκε είναι αυτή που επιτάσσει πως οι γονείς οφείλουν εντός 10ημέρου να καταθέσουν τα έγγραφα των παιδιών τους, αλλά κι αυτό συμβαίνει γιατί ισχύει ήδη το μητρώο εμβολιασμών. Επίσης, άλλο ένα μέτρο που ο Σαλβίνι θέλει να επιβάλει είναι η «ποδιά» στα σχολεία. «Κατανοώ πως κάποιος θα θυμηθεί τον ‘Ντούτσε’ (Μουσολίνι), όμως μία καλύτερη χώρα οικοδομείται επίσης και μέσα από την τάξη και την πειθαρχία». Όμως, παρά τις διακηρύξεις του, το σχολικό έτος πέρασε και το επόμενο θα ξαναρχίσει χωρίς να έχει εισαχθεί το υποχρεωτικό μέτρο της «ποδιάς».

Αλλά και οι λιγοστές υποσχέσεις για μέτρα που πραγματικά προώθησε ο Σαλβίνι, ενδέχεται κι αυτά να εξανεμισθούν εάν η δικαιοσύνη τα κρίνει παράνομα, όπως είχε συμβεί και με τα περιώνυμα μέτρα Μπόσι στις κυβερνήσεις Μπερλουσκόνι. Για παράδειγμα, το μέτρο που αφορά την αφαίρεση της υπηκοότητας σε εξωκοινοτικό πολίτη που διαπράττει έγκλημα, και το οποίο παραβιάζει το Άρθρο 3 του Συντάγματος για την ισότητα των πολιτών (καθώς κάνει διάκριση σε περίπτωση που το έγκλημα διαπράττεται από Ιταλό). Σε ό,τι αφορά την πολιτική των «κλειστών λιμανιών», που προβλέπεται από το νέο διάταγμα για την Ασφάλεια, ας μη λησμονούμε την πρόσφατη επιστολή του ΟΗΕ για την παραβίαση από την Ιταλία των συμβάσεων UNCLOS, SOLAS και SAR του διεθνούς δικαίου των θαλασσών, για να μη μιλήσουμε για τις παραβιάσεις των Συνθηκών της Γενεύης για τη διάσωση. Αλλά και η καθαυτό συζήτηση για τα διατάγματα αυτά είναι νομικά προβληματική: το άρθρο 77 του Συντάγματος, πράγματι προβλέπει πως η κυβέρνηση έχει δικαίωμα να νομοθετήσει «σε περιπτώσεις ιδιάζουσας, ή επείγουσας, ανάγκης», η πρόφαση του Σαλβίνι να μειώσει με αυτόν τον τρόπο τις αφίξεις προσφύγων και μεταναστών, δεν καλύπτει τις προβλέψεις του Συνταγματικού Χάρτη. Για άλλη μία φορά, όπως σημειώνει ο ιταλικός Τύπος, ο Σαλβίνι «γαυγίζει, αλλά δεν δαγκώνει» και μετά τις παρεμβάσεις της ίδιας της δικαιοσύνης και των διεθνών οργανισμών, ο υπουργός Εσωτερικών «ενδέχεται να μείνει και χωρίς δόντια».