Κύπρος: Ο κοινός “κουμπαράς” από την εκμετάλλευση φυσικού αερίου και η στάση της Τουρκίας

Σε μια νέα και ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή έχει μπει τις τελευταίες ημέρες το Κυπριακό. Η ειδική απεσταλμένη του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών κ. Τζέιν Χολ Λουτ, παραμένει στο νησί καθώς δεν έχει βρεθεί κοινός τόπος σε εκείνα τα σημεία που θα έθεταν τις βάσεις για την εκ νέου και ουσιαστική επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ Αναστασιάδη – Ακιντζί.

Αν και οι συζητήσεις αναμένεται να συνεχιστούν και σήμερα (συνάντηση στις 11.30 Αναστασιάδη – Λουτ στο Προεδρικό Μέγαρο) φαίνεται τελικά ότι όχι μόνο δεν έχει επέλθει κάποια πρόοδος αντιθέτως υπήρξε και νέο κώλυμα στη διαδικασία συνομολόγησης των όρων αναφοράς (terms of reference). Στον οδικό χάρτη, δηλαδή, για το τι θα περιλαμβάνει ο νέος κύκλος των διπραγματεύσεων και στον οποίο τα εμπλεκόμενα μέρη θα μπορούν να παραπέμπουν κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.

Ωστόσο, τα τελευταία 24ωρα έσκασε σαν “βόμβα” η προφορική αρχικά και στη συνέχεια γραπτή πρόταση του Νίκου Αναστασιάδη προς τον Μουσταφά Ακιντζί του ανοίγματος του λεγόμενου  “escrow account”, όπως αποκάλυψε η “Καθημερινή της Κύπρου”.

Του λογαριασμού ειδικού σκοπού, στον οποίο θα μεταφέρεται το μερίδιο των Τουρκοκυπρίων από την μελλοντική πώληση του φυσικού αερίου της Κύπρου, με την πρώτη αντίδραση του Τ/κ ηγέτη να ήταν θετική παραπέμποντας ταυτόχρονα στο “πράσινο φως” που αναμένει από την Τουρκική διπλωματία.

Η πρόταση του Νίκου Αναστασιάδη, δεν είναι καινούρια είχε τεθεί και το 2012, ενώ σύμφωνα με αναλυτές αποτελεί ασπίδα σε όσα είχε ζητήσει ο Τ/κ ηγέτης για σύσταση ειδικής Επιτροπής, η οποία θα διαχειρίζεται τους υδρογονάνθρακες (σχεδιασμός και πόροι), ωστόσο προκύπτει το εύλογο ερώτημα πόσο εύκολη είναι η δημιουργία του; Και μήπως τελικά αποτελεί ένα “προγαμιαίο” συμβόλαιο πριν καν τον “πολιτικό γάμο”, ο οποίος δεν φαίνεται να γίνεται άμεσα, με τις υπάρχουσες τουλάχιστον συνθήκες.

Άγγελος Συρίγος: Η πρόταση του Αναστασιάδη θα πέσει στο κενό

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής και βουλευτής της ΝΔ, Άγγελος Συρίγος μίλησε στο Νews 24/7 ξεκαθαρίζοντας από την αρχή της συζήτησης ότι πρόκειται για έναν λογαριασμό τύπου Νορβηγίας με σκοπό τις επόμενες γενιές, που εκ της έναρξης της συζήτησής του και μόνο σκοντάφτει σε πολλά προβλήματα.

“Εκτιμώ ότι η Άγκυρα δεν θα το δεχτεί” ανέφερε με νόημα συμπληρώνοντας ότι “θα προβάλει τέτοιους όρους που θα είναι απαγορευτικοί. Θα ζητήσουν για παράδειγμα να συμμετέχουν οι Τουρκοκύπριοι με ισοτιμία ψήφου. Αυτό σημαίνει ότι για να μπορέσει να ληφθεί μια απόφαση θα πρέπει να συμφωνήσει τουλάχιστον και ένας Τουρκοκύπριος. Άρα, σου δένει τα χέρια και δεν μπορείς να προχωρήσεις. Ακόμη και επένδυση να κάνεις πρέπει να υπάρχει σύμφωνη γνώμη από τους Τουρκοκυπρίους”.

Όσον αφορά τις προθέσεις της Τουρκίας επεσήμανε ότι “η Τουρκία έχει μοναδικό σκοπό να μπει στη συζήτηση για τους υδρογονάνθρακες. Δεν την ενδιαφέρει η επίλυση του Κυπριακού. Επομένως ο μόνος λόγος που συζητά είναι γιατί θέλει να ελέγξει τους  υδρογονάνθρακες , να τους επεξεργαστεί, να συμμετάσχει στη διαδικασία έρευνας, να τους εκμεταλλευτεί στη συνέχεια, και να περάσουν με αγωγό από το έδαφος της. Και δεν πρέπει να έχουμε καμία ψευδαίσθηση ως προς το τι επιδιώκουν οι Τούρκοι”.

Μάλιστα επεσήμανε ότι “δεν αποτελεί ανάχωμα στη στάση τους η πρόταση Αναστασιάδη ” και πως “θα πέσει στο κενό, όπως έχουν πέσει στο κενό αντίστοιχες προτάσεις στο παρελθόν”.

Κατά τον κ. Συρίγο οι επαφές που διεξάγει το τελευταίο διάστημα η κα. Λουτ δεν θα έχουν αποτέλεσμα και αυτό καθώς “η κα.Λουτ μιλάει με τον λάθος άνθρωπο. Δεν αποφασίζουν οι Τουρκοκύπριοι για την Κύπρο. Οι Τούρκοι αποφασίζουν για την Κύπρο. Όσο οι συζητήσεις συνεχίζονται μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και στο βάθος του διαδρόμου βγαίνει στην επιφάνεια η Τουρκία δεν μπορεί να επιλυθεί το Κυπριακό, διότι η Τουρκία δεν σκέφτεται με το μυαλό των Τουρκοκυπρίων, σκέφτεται με το μυαλό το δικό της”.

Ακούστε όσα ανέφερε στο News 24/7 o κ. Άγγελος Συρίγος

 

Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης: Θετική η πρόταση Αναστασιάδη – Την περίμενε η Διεθνής Κοινότητα

Από την πλευρά του ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης και κάτοχος έδρας Jean Monnet στις Ευρωπαϊκές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Μπίλκεντ στην Τουρκία και Ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ αναφέρει ότι η δημιουργία του ειδικού λογαριασμού αφορά ουσιαστικά την απαίτηση των Τ/κ να εκπροσωπούνται στην λήψη των αποφάσεων για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων τα οποία διαχειρίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία.

“Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1960 η Κυπριακή Δημοκρατία αναγνωρίζει δικαιώματα στους Τ/κ ως πολιτική κοινότητα. Βεβαίως έχουν μεσολαβήσει πάρα πολλά από τότε και έχουν αλλάξει τα δεδομένα. Από την άλλη όμως η απουσία των Τ/κ στον σχεδιασμό των αποφάσεων και σε οποιαδήποτε φάση της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων και της εκδόσεως σχετικών αδειών ενισχύει την άποψη όσων υποστηρίζουν ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν ενδιαφέρονται να μοιραστούν την εξουσία και τους πόρους της Κύπρου και αντιμετωπίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία ως Ελληνοκυπριακή Δημοκρατία. Οπότε αυτό έδινε ένα επιχείρημα στην Τουρκία να ενεργεί με έναν τρόπο ο οποίος δεν υπολογίζει το Διεθνές Δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας”.

Ωστόσο, κατά τον κ. Γρηγοριάδη η κίνηση του Νίκου Αναστασιάδη κρίνεται θετική. “Σε αυτά τα ζητήματα  υπάρχουν και οι λεπτομέρειες και είναι ίσως αφελές να θεωρήσουμε ότι μια τέτοια σημαντική απόφαση θα ληφθεί από τους Τ/κ χωρίς την ενημέρωση και την έγκριση των Τουρκικής διπλωματίας. Αυτό το οποίο απασχολεί ουσιαστικά την Τουρκία είναι η αποφυγή της αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας ως έχει σήμερα” σημειώνει ο καθηγητής.

Σχετικά με τον λογαριασμό ειδικού σκοπού είπε στο News 24/7 ότι “δεν ξέρουμε για τι ποσά μιλάμε. Μέχρι στιγμής τα κοιτάσματα δεν είναι πάρα πολλά και δεν έχει οριστεί ένας τρόπος εκμεταλλεύσεων. Οπότε η συζήτηση είναι σε έναν βαθμό θεωρητική. Είναι όμως μια κίνηση που περίμενε η Διεθνής Κοινότητα και ο ΟΗΕ και η ΕΕ διότι ακριβώς οι Ελληνοκύπριοι δίνουν το μήνυμα ότι θεωρούν τους Τ/κ συνεταίρους. Παύει η θεωρία μια μειονότητας χωρίς δικαιώματα”.

“Η κίνηση Ελληνοκυπρίων συνδέεται και με την επίσκεψη της κας Λουτ, με τις ελπίδες να αναθερμανθούν οι συνομιλίες οι οποίες είχαν φτάσει πολύ κοντά σε μια συμφωνία στο Κραν Μοντάνα, αλλά έκτοτε δεν έχει υπάρξει καμία ουσιαστική εξέλιξη”.

Στο ερώτημα πως βλέπει τις κινήσεις των τελευταίων ημερών σημείωσε ότι “αυτό που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι ότι αν αποτύχει η διαδικασία αναθέρμανσης του διαλόγου η κατάσταση δεν θα παραμείνει όπως το ξέρουμε. Αν η διαδικασία της λύσης τελειώσει τότε τα πράγματα μπορεί να γίνουν πολύ χειρότερα για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη”.

Ακούστε όσα ανέφερε στο News 24/7 o κ. Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης