Κορονοϊός: Πόσο θανατηφόρος είναι τελικά ο ιός;

Τους πιο εκτεταμένους περιορισμούς στην προσωπική ελευθερία τους, βιώνουν αμέτρητοι πολίτες σε όλο τον κόσμο, με ουκ ολίγες κυβερνήσεις να ακολουθούν τις επιστημονικές συμβουλές και να αποφασίζουν απαγόρευση κυκλοφορίας, την ώρα που τα κρούσματα κορονοϊού παρουσιάζουν αύξηση καθημερινά.

Μήπως όμως οι κυβερνήσεις ερμηνεύουν διαφορετικά τους αριθμούς; Ο Τζον Λι, συνταξιούχος καθηγητής παθολογίας και πρώην σύμβουλος στο εθνικό σύστημα υγείας της Βρετανίας (NHS), με άρθρο του στο Spectator, κάνει λόγο για διαφορετικές ερμηνείες των δεδομένων. Εάν μάλιστα ορισμένες από αυτές τις ερμηνείες είναι σωστές ή τουλάχιστον πιο κοντά στην αλήθεια, τότε τα συμπεράσματα σχετικά με την απαιτούμενες ενέργειες θα αλλάξουν.

Όπως σημειώνει: “Ο απλούστερος τρόπος να κρίνουμε εάν έχουμε μια εξαιρετικά θανατηφόρα ασθένεια είναι να εξετάσουμε τα ποσοστά θνησιμότητας. Υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που πεθαίνουν από ό,τι θα περιμέναμε ούτως ή άλλως σε μια εβδομάδα ή μήνα; Στατιστικά, θα περίμενε κανείς 51.000 να πεθάνουν στη Βρετανία αυτό το μήνα. Αυτή τη στιγμή, 422 θάνατοι συνδέονται με το Covid-19 – δηλαδή το 0,8% αυτού του αναμενόμενου συνόλου. Σε παγκόσμια βάση, θα περιμέναμε να πεθάνουν 14 εκατομμύρια κατά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους. Οι θάνατοι 18.944 από κορονοϊό στον κόσμο αντιπροσωπεύουν το 0,14% αυτού του συνόλου. Αυτά τα στοιχεία ενδέχεται να εκτοξευθούν, αλλά είναι, αυτή τη στιγμή, χαμηλότερα από άλλες μολυσματικές ασθένειες με τις οποίες ζούμε (όπως η γρίπη). Δεν υπάρχουν αριθμοί που θα προκαλούσαν, από μόνοι τους, ισχυρές παγκόσμιες αντιδράσεις.

Τα αρχικά στοιχεία από την Κίνα και την Ιταλία έκαναν λόγο για ποσοστό θνησιμότητας από 5% έως 15%, παρόμοιο με αυτό της ισπανικής γρίπης. Δεδομένου ότι οι περιπτώσεις αυξάνονταν εκθετικά, αυτό έθετε την προοπτική των ποσοστών θνησιμότητας που δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει κανένα σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στον κόσμο.

Η ανάγκη αποφυγής αυτού του σεναρίου είναι η αιτιολόγηση των μέτρων που εφαρμόζονται: η ισπανική γρίπη πιστεύεται ότι έχει μολύνει περίπου έναν στους τέσσερις πληθυσμούς μεταξύ 1918 και 1920 ή περίπου 500 εκατομμύρια ανθρώπους με 50 εκατομμύρια θανάτους.

Οι περισσότερες από τις εξετάσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο έγιναν σε νοσοκομεία όπου υπάρχει υψηλή συγκέντρωση ασθενών που είναι επιρρεπείς στις επιπτώσεις οποιασδήποτε μόλυνσης. Όπως θα γνωρίζει ο καθένας που έχει συνεργαστεί με αρρώστους, οποιοδήποτε σύστημα εξετάσεων που βασίζεται μόνο στα νοσοκομεία θα υπερεκτιμήσει τη μολυσματικότητα μιας λοίμωξης. Επίσης, ασχολούμαστε μόνο με εκείνες τις περιπτώσεις Covid-19 που έχουν κάνει τους ανθρώπους να αρρωστήσουν αρκετά ή να ανησυχούν αρκετά για να εξεταστούν. Θα υπάρξουν πολλοί περισσότεροι που δεν γνωρίζουν ότι έχουν τον ιό, είτε χωρίς συμπτώματα, είτε με ήπια.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΟΝΟΪΟ

ΤΙ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΩΣ ΚΡΟΥΣΜΑ: Ποια είναι τα κριτήρια για έλεγχο κορονοϊού ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: Πότε κάνω τεστ για κορονοϊό, πού και πόσο κοστίζει. ΠΟΣΟ ΔΙΑΡΚΕΙ Η ΕΠΩΑΣΗ: Πότε εμφανίζονται τα συμπτώματα του κορονοϊού. ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ:  Πού στέλνω SMS για μετακίνηση, τις μέρες της καραντίνας, λόγω κορονοϊού        ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑ: Πού τηλεφωνώ για τον κορονοϊό; Η ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ: Δείτε LIVE χάρτη με την εξέλιξη του κορονοϊού.

Υπάρχει όμως ένα άλλο, δυνητικά ακόμη πιο σοβαρό πρόβλημα: ο τρόπος με τον οποίο καταγράφονται οι θάνατοι. Αν κάποιος πεθάνει από μια αναπνευστική λοίμωξη στο Ηνωμένο Βασίλειο, η συγκεκριμένη αιτία της μόλυνσης δεν καταγράφεται συνήθως, εκτός αν η ασθένεια είναι μια σπάνια «ασθένεια που πρέπει να δηλώνεται». Έτσι, η συντριπτική πλειοψηφία των αναπνευστικών θανάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφονται ως βρογχοπνευμονία, πνευμονία, γήρας ή κάτι παρεμφερές. Δεν κάνουμε εξέταση για εποχική γρίπη ή άλλες εποχιακές λοιμώξεις. Εάν ο ασθενής έχει, για παράδειγμα, καρκίνο, ασθένεια κινητικού νευρώνα ή άλλη σοβαρή ασθένεια, αυτό θα καταγραφεί ως η αιτία θανάτου, ακόμη και αν η τελική ασθένεια ήταν λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι οι βεβαιώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου συνήθως δείχνουν λιγότερους θανάτους λόγω αναπνευστικών λοιμώξεων.

Στην σημερινή κατάσταση, οποιοσδήποτε με θετικό τεστ για το Covid-19 θα είναι σίγουρα γνωστός στο ιατρικό προσωπικό που τον φροντίζει: αν κάποιος από αυτούς τους ασθενείς πεθάνει, το προσωπικό θα πρέπει να καταγράψει την ονομασία Covid-19 στο πιστοποιητικό θανάτου. Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του Covid-19 που προκαλεί θάνατο και του Covid-19 που βρέθηκε σε κάποιον που πέθανε από άλλες αιτίες. Αναφέροντας το Covid-19 ως αιτία θανάτου μπορεί να παρουσιαστεί αυξανόμενος αριθμός θανάτων, είτε αυτό είναι αλήθεια είτε όχι. Μπορεί να φαίνεται πιο δολοφονικός ιός από τη γρίπη, απλά λόγω του τρόπου καταγραφής των θανάτων.

Αν εξεταστούν επίσης τα γραφήματα του Covid-19, που δείχνουν μια άνοδο των κρουσμάτων και των θανάτων. Μπορεί να φαίνονται ανησυχητικά. Αλλά αν παρακολουθούσαμε την γρίπη ή άλλους εποχιακούς ιούς με τον ίδιο τρόπο, θα παρατηρούμε επίσης αύξηση. Τα Κέντρα Ελέγχου Ασθενειών των Ηνωμένων Πολιτειών, για παράδειγμα, δημοσιεύουν εβδομαδιαίες εκτιμήσεις για περιπτώσεις γρίπης. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι από τον Σεπτέμβριο, η γρίπη έχει μολύνει 38 εκατομμύρια Αμερικανούς, νοσηλεύτηκαν 390.000 και πέθαναν 23.000. Αυτό δεν προκαλεί δημόσια συναγερμό επειδή η γρίπη είναι οικεία.

Τα δεδομένα για το Covid-19 διαφέρουν αρκετά από χώρα σε χώρα. Για παράδειγμα τα στοιχεία για την Ιταλία και τη Γερμανία. Τη στιγμή του γραψίματος του άρθρου, η Ιταλία είχε 69.176 καταγεγραμμένες περιπτώσεις και 6.820 θανάτους, ποσοστό 9,9%. Η Γερμανία είχε 32.986 περιπτώσεις και 157 θανάτους, ποσοστό 0,5%. Θεωρούμε ότι το στέλεχος του ιού είναι τόσο διαφορετικό σε αυτές τις κοντινές χώρες, ώστε ουσιαστικά να αντιπροσωπεύει διαφορετικές ασθένειες; Ή ότι οι πληθυσμοί είναι τόσο διαφορετικοί στην ευαισθησία τους στον ιό και έτσι το ποσοστό θνησιμότητας μπορεί να ποικίλει περισσότερο από είκοσι φορές; Εάν όχι, θα έπρεπε να υποψιαζόμαστε σφάλμα, ότι τα δεδομένα Covid-19 που βλέπουμε από διαφορετικές χώρες δεν είναι άμεσα συγκρίσιμα.

Δείτε άλλες ποσοστιαίες μονάδες: Ισπανία 7,1%, ΗΠΑ 1,3%, Ελβετία 1,3%, Γαλλία 4,3%, Νότια Κορέα 1,3%, Ιράν 7,8%. Μάλλον είμαστε καλοί να συγκρίνουμε τα μήλα με τα πορτοκάλια. Η καταγραφή περιπτώσεων στις οποίες υπήρξε κρούσμα είναι πολύ διαφορετική από την καταγραφή του ιού ως κύρια αιτία θανάτου”.

Καταλήγοντας, ο Τζον Λι επισημαίνει: “Οι κυβερνήσεις παντού λένε ότι ανταποκρίνονται στην επιστήμη. Οι αποφάσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι ευθύνη της κυβέρνησης. Προσπαθούν να ενεργούν υπεύθυνα με βάση τις επιστημονικές συμβουλές που δόθηκαν. Αλλά οι κυβερνήσεις πρέπει να θυμούνται ότι η βιαστική επιστήμη είναι σχεδόν πάντα κακή επιστήμη”.