Λίβανος: Το μεγάλο δίλημμα των ΗΠΑ κι η αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ

Οι συγκρούσεις των τελευταίων ημερών στη Μέση Ανατολή ξεπερνούν κατά πολύ κάθε “κόκκινη” γραμμή του πολέμου. Χεζμπολάχ και Ισραήλ επιδίδονται σε μπαράζ επιδρομών, στοιχίζοντας τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους και τραυματίζοντας ακόμη περισσότερους.

Τρανό παράδειγμα της κλιμάκωσης που σημειώνεται είναι τα απανωτά χτυπήματα του ισραηλινού στρατού στο Λίβανο και συγκεκριμένα, στη Βηρυτό, με τους IDF να δικαιολογούν τους βομβαρδισμούς στο γεγονός ότι, μετά τη Χαμάς, η Χεζμπολάχ πλέον βρίσκεται στο επίκεντρο των στόχων της.

Από την τελευταία επιδρομή του Ισραήλ στη Βηρυτό, σκοτώθηκε κορυφαίο στέλεχος της Χεζμπολάχ, ο Ιμπραχίλ Ακίλ, με αρκετούς ακόμη, ο αριθμός των οποίων παραμένει αδιευκρίνιστος. Στην προσπάθειά της να επιδείξει την παραμικρή ισχύ και πως “μένει ακόμα ζωντανή” η φιλοϊρανική οργάνωση αντεπιτέθηκε με ρουκέτες σε στρατώνες στο βόρειο Ισραήλ.

Την ίδια ώρα, βαθιά πληγωμένος παραμένει ο άμαχος πληθυσμός, αφού στην αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ στη Βηρυτό σκοτώθηκαν τουλάχιστον 37 άνθρωποι, ενώ συνεχίζονται οι επιχειρήσεις διάσωσης.

Το δύσκολο δίλημμα για τις ΗΠΑ

Οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου εντυπωσιάστηκαν από την επιχείρηση, όπως άλλωστε δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης στη Washington Post. Αλλά οι ανώτεροι σύμβουλοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι δεν είναι σαφές ποια είναι η ευρύτερη στρατηγική του Ισραήλ στον Λίβανο, και ορισμένοι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για το γεγονός ότι το Ισραήλ ενήργησε εν μέσω πολύμηνων επίπονων προσπαθειών των ΗΠΑ να εξασφαλίσουν μια κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.

Αμερικανοί αξιωματούχοι σημείωσαν επίσης ότι, εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, ο Λευκός Οίκος και οι σύμμαχοι εργάζονται για να “καταπνίξουν τις φλόγες” στο Λίβανο. Η Χεζμπολάχ, η οποία αποτελεί εξέχουσα πολιτική δύναμη στη χώρα και θεωρείται η μεγαλύτερη και καλύτερα εξοπλισμένη μαχητική ομάδα στην περιοχή, έχει μέχρι σήμερα εμπλακεί με το Ισραήλ μόνο σε σποραδικά, αν και θανατηφόρα, διασυνοριακά πυρά.

Ορισμένοι αξιωματούχοι έχουν αμφισβητήσει πόσο οι ΗΠΑ θα πρέπει να στηρίξουν το Ισραήλ εάν η σύγκρουση αυτή εξελιχθεί σε έναν ευρύτερο πόλεμο που θα παρασύρει ακόμη περισσότερο τους Αμερικανούς.

«Οι ΗΠΑ θα πρέπει να αποφασίσουν πόσο θέλουν να βοηθήσουν το Ισραήλ, και δεν ξέρω ποια είναι η απάντηση σε αυτό», δήλωσε ένας εξωτερικός Αμερικανός σύμβουλος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητηθούν ευαίσθητες συζητήσεις. «Πιθανότατα θα συνεχίσουν να προμηθεύουν το Ισραήλ με ό,τι χρειάζεται για να αμυνθεί, αλλά υπάρχουν σοβαρές φωνές στην κυβέρνηση που αναρωτιούνται: ‘Το Ισραήλ το έκανε αυτό στον εαυτό του – γιατί να το βοηθήσουμε;’».

Η επιχείρηση με τις εκρήξεις βομβητών της Χεζμπολάχ μπορεί να αποδειχθεί ένας έξοχος τακτικός ελιγμός με μικρή στρατηγική απόδοση.

Ο Assaf Orion, απόστρατος ισραηλινός ταξίαρχος, την αποκάλεσε «λαμπρή κίνηση πληροφοριών και θρίαμβο της τεχνικής». Όμως αμφισβήτησε πώς θα εξυπηρετήσει τους γενικούς στόχους του Ισραήλ για τη σύγκρουση στο Λίβανο. Στην κορυφή αυτής της λίστας είναι να σταματήσουν οι ανελέητες επιθέσεις της Χεζμπολάχ με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο βόρειο Ισραήλ και να απωθηθούν οι μαχητές από τα σύνορα, ώστε δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινοί να μπορέσουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους που εγκατέλειψαν μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, όταν η Χεζμπολάχ άρχισε να πυροβολεί το Ισραήλ σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Χαμάς.

Ορισμένοι άνθρωποι που γνωρίζουν τον σχεδιασμό της επιχείρησης με τους βομβητές έχουν προτείνει ότι οραματιζόταν να αχρηστεύσει την ικανότητα διοίκησης και ελέγχου της ομάδας – το εναρκτήριο σάλπισμα σε μια συμβατική στρατιωτική εκστρατεία που αποσκοπούσε στο να απωθήσει τους μαχητές της Χεζμπολάχ εκτός εμβέλειας των ισραηλινών πόλεων κατά μήκος των βόρειων συνόρων. Το Ισραήλ δεν έχει εξαπολύσει νέες χερσαίες επιχειρήσεις στο Λίβανο αυτή την εβδομάδα. Όμως την Πέμπτη σημειώθηκε μία από τις βαρύτερες ημέρες αεροπορικών επιδρομών από την έναρξη της σύγκρουσης, με ισραηλινά αεροσκάφη να χτυπούν εκτοξευτές ρουκετών της Χεζμπολάχ.

Η Χεζμπολάχ εξασθενεί;

Την Παρασκευή, ισραηλινοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ότι μια αεροπορική επιδρομή σε προάστιο της Βηρυτού σκότωσε τον Ιμπραμ Ακίλ, τον επικεφαλής των επίλεκτων δυνάμεων της Χεζμπολάχ Ραντουάν, ο οποίος καταζητείτο από τις αμερικανικές αρχές για τον ρόλο του στις φονικές βομβιστικές επιθέσεις εναντίον της αμερικανικής πρεσβείας στη Βηρυτό και ενός στρατώνα πεζοναυτών εκεί το 1983. Ο Ακίλ και άλλοι διοικητές της Ραντβάν είχαν «συγκεντρωθεί υπόγεια κάτω από ένα κτίριο κατοικιών», δήλωσε ο εκπρόσωπος των IDF, Ντάνιελ Χαγκαρίζα, δημιουργώντας την προοπτική ότι το Ισραήλ είχε εξοντώσει ένα σημαντικό τμήμα της ηγεσίας της μονάδας.

Παρά τα φυσικά και ψυχολογικά πλήγματα που κατάφερε το Ισραήλ στη Χεζμπολάχ τις τελευταίες ημέρες, η ομάδα διατηρεί μια τρομερή στρατιωτική ικανότητα και τη δυνατότητα να ρίχνει χιλιάδες ρουκέτες και πυραύλους σε στόχους σε όλο το Ισραήλ. Σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις, η Χεζμπολάχ είναι ο πιο βαριά οπλισμένος μη κρατικός φορέας στον κόσμο.

Όμως, μιλώντας πρακτικά, ορισμένοι εμπειρογνώμονες αμφισβήτησαν αν η ομάδα έχει τη δυνατότητα να εξαπολύσει μαζικά αντίποινα, τουλάχιστον προς το παρόν, λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ισραήλ έχει σκοτώσει ή θέσει εκτός λειτουργίας ανώτερα στελέχη της Χεζμπολάχ που θα ήταν απαραίτητα για την οργάνωση μιας στρατιωτικής εκστρατείας. Οι επιθέσεις με τον βομβητή και τον ασύρματο έχουν επίσης στερήσει από την ομάδα μέρος της ικανότητάς της να επικοινωνεί. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί τόσοι πολλοί διοικητές του Ραντβάν επέλεξαν προφανώς να συναντηθούν αυτοπροσώπως, όπου κινδύνευαν να σκοτωθούν.

«Η πιθανότητα η Χεζμπολάχ να μπορεί να ξεκινήσει πόλεμο πλήρους κλίμακας αυτή τη στιγμή είναι μειωμένη», δήλωσε ο Matthew Levitt, κορυφαίος εμπειρογνώμονας για την ομάδα στο Ινστιτούτο Πολιτικής της Ουάσιγκτον για την Εγγύς Ανατολή. «Μέρος της ιδιοφυΐας [της επιχείρησης με τον βομβητή] είναι ότι αποτελεί ένα τεράστιο σοκ για το σύστημα – προσωπικό, επικοινωνίες. Και αυτό το τελευταίο μέρος καθιστά πολύ δύσκολη την αντίδραση».

Αντί να ακολουθήσει μια πλήρους κλίμακας επίθεση, το Ισραήλ θα μπορούσε να επιδιώξει μια επίθεση κατά της Χεζμπολάχ σταδιακά, ενώ η Χεζμπολάχ θα χτυπιέται στα πόδια της, δήλωσε ο Levitt.

Ορισμένοι έχουν επίσης εικάσει ότι η στροφή του συστήματος επικοινωνιών της Χεζμπολάχ εναντίον της μπορεί να είχε ως στόχο να αποτρέψει την ομάδα. «Η αίσθησή μου είναι ότι αυτό σχεδιάστηκε για να στείλει ένα μήνυμα και όχι απαραίτητα για την επιχειρησιακή προετοιμασία του περιβάλλοντος για μια κίνηση στο Λίβανο», δήλωσε ο Μαρκ Πολυμερόπουλος, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της CIA και υπεύθυνος για μυστικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή.

«Το Ισραήλ κλιμάκωσε για να αποκλιμακώσει, παραδίδοντας μια προειδοποίηση στη Χεζμπολάχ ότι τους έχει εκθέσει πλήρως και ότι ο πόλεμος θα ήταν καταστροφικός».

Μέχρι στιγμής, η Χεζμπολάχ εμφανίζεται μειωμένη, αλλά δεν είναι σαφές ότι έχει αποθαρρυνθεί. Ο Νασράλα έχει υποσχεθεί μια σημαντική απάντηση, καταδικάζοντας τις ισραηλινές αιφνιδιαστικές επιθέσεις ως πράξη πολέμου.

Ένας ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης με εμπειρία στη Μέση Ανατολή δήλωσε ότι οι Ισραηλινοί τείνουν να πιστεύουν ότι, αν απλώς χτυπήσουν τους εχθρούς τους αρκετά σκληρά, θα τους αποτρέψουν από κακές ενέργειες. Αλλά η ιστορία δείχνει ότι δεν παίρνουν πάντα το μήνυμα, τόνισε ο διπλωμάτης.

Ο Orion, ο Ισραηλινός στρατηγός εν αποστρατεία και τώρα συνεργάτης στο Ινστιτούτο Πολιτικής της Ουάσιγκτον για την Εγγύς Ανατολή, δήλωσε ότι αν η επιχείρηση με την έκρηξη βομβητών ήταν μια πράξη αποτροπής και όχι η αρχή μιας εισβολής, το Ισραήλ μπορεί να σπαταλήσει ένα πολύτιμο όπλο.

«Αυτό το χαρτί έχει πλέον παιχτεί», είπε για την επίθεση με τον βομβητή. Τα μέλη της Χεζμπολάχ διατάχθηκαν να πετάξουν τους βομβητές τους και είναι πλέον σε εγρήγορση για τις ισραηλινές προσπάθειες να θέσουν σε κίνδυνο τις συσκευές τους. «Άξιζε τον κόπο να καεί μια πρώτης τάξεως εναρκτήρια κίνηση χωρίς το πλεονέκτημα μιας επόμενης ή παράλληλης επίθεσης;».