Μέση Ανατολή: Η ανάφλεξη αναβάλλεται, αλλά για πόσο;

Μετά τη χθεσινή επίθεση της Χεζμπολάχ εναντίον του Ισραήλ με εκατοντάδες ρουκέτες και μεγάλο αριθμό drones, σε αντίποινα για τη δολοφονία ηγετικού της στελέχους, Φουάντ Σουκρ τον περασμένο μήνα στη Βηρυτό και τους δεκάδες αεροπορικούς βομβαρδισμούς στον Λίβανο που πραγματοποίησε το Ισραήλ, το σενάριο επέκτασης της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή φαίνεται προσωρινά να απομακρύνεται, όπως σημειώνει το CNN, παρά την κλιμάκωση της Κυριακής (25/08).

Εδώ και σχεδόν έναν μήνα, οι άνθρωποι στον Λίβανο και το Ισραήλ προετοιμάζονταν για έναν ευρύτερο πόλεμο.

Την επίθεση με ρουκέτες τον περασμένο μήνα στην πόλη Μάτζνταλ Σαμς στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν, που κόστισε τη ζωή τουλάχιστον 12 ανθρώπων, ακολούθησε η απάντηση του Ισραήλ, που οδήγησε στον θάνατο του κορυφαίου διοικητή της Χεζμπολάχ στη νότια Βηρυτό.

Η ισχυρή, υποστηριζόμενη από το Ιράν οργάνωση είχε ορκιστεί να απαντήσει. Η απειλή αυτή προκάλεσε ένα κύμα ακυρώσεων πτήσεων και από τις δύο πλευρές των συνόρων, με κυβερνήσεις να καλούν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν τον Λίβανο και το Ισραήλ, ενώ ταυτόχρονα ξεκίνησε μια πυρετώδης διπλωματική προσπάθεια για την αποφυγή κλιμάκωσης, για την οποία οι δυτικές κυβερνήσεις φοβούνταν ότι θα μπορούσε να προκαλέσει μια περιφερειακή σύγκρουση.

Το πρωί της Κυριακής, η Χεζμπολάχ ανακοίνωσε ότι πραγματοποίησε την απάντησή της, εξαπολύοντας εκατοντάδες drones και ρουκέτες Κατιούσα, σοβιετικής εποχής, με μικρή εμβέλεια.

Η οργάνωση δήλωσε ότι η μαζική επίθεση με εναέρια όπλα είχε στόχο να υπερφορτώσει τα περίφημα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ και να ανοίξει τον δρόμο για τα πλήγματά της: 11 ισραηλινές στρατιωτικές τοποθεσίες στη βόρεια Ισραήλ και τα κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν. Από την πλευρά του, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι όλα τα drones της Χεζμπολάχ αναχαιτίστηκαν.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι είχαν προληπτικά πλήξει στόχους της Χεζμπολάχ κατά τη διάρκεια της νύχτας, για να αποτρέψουν μια ευρύτερη επίθεση, αναφέροντας ότι χτύπησαν πολλούς εκτοξευτές ρουκετών στον Λίβανο.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας του Λιβάνου, τρία άτομα σκοτώθηκαν σε αυτές τις ισραηλινές επιθέσεις, χωρίς να διευκρινίζεται αν πρόκειται για πολίτες ή μαχητές.

Η διασυνοριακή ανταλλαγή πυρών το πρωί της Κυριακής σηματοδότησε μια σημαντική κλιμάκωση μετά από 11 μήνες εχθροπραξιών μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ. Ωστόσο, φαίνεται να μείωσε τους φόβους για έναν ευρύτερο πόλεμο, τουλάχιστον προς το παρόν.

Στο Ισραήλ, οι αρχές σύντομα ήραν τους περιορισμούς ασφαλείας στο βορειότερο έδαφος της χώρας, γνωστό ως Άνω Γαλιλαία. Στον Λίβανο, η Χεζμπολάχ δήλωσε ότι ολοκλήρωσε τις επιθέσεις της κατά του Ισραήλ “για σήμερα”.

Αυτό, σύμφωνα με το CNN, σηματοδοτεί την επανέναρξη της χαμηλής έντασης σύγκρουσης στα σύνορα και φαίνεται να ολοκληρώνει την αναμενόμενη λιβανέζικη κλιμάκωση που έφερε για άλλη μια φορά τη Μέση Ανατολή στο χείλος του γενικευμένου πολέμου. Η Χεζμπολάχ δήλωσε ότι η επίθεσή της κατά του Ισραήλ πραγματοποιήθηκε με «μεθοδικό» τρόπο, αλλά δεν απέκλεισε περαιτέρω επιθέσεις.

Παρόλο που η απάντηση που είχε υποσχεθεί η Χεζμπολάχ φαίνεται να έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό, το Ισραήλ εξακολουθεί να είναι σε συναγερμό, καθώς περιμένει την εκδίκηση που έχει υποσχεθεί το Ιράν για τη δολοφονία του αρχηγού της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, στην Τεχεράνη, για την οποία κατηγορεί για το Ισραήλ.

Και ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, δήλωσε ότι «αυτό που συνέβη σήμερα δεν είναι το τέλος».

Σε τεντωμένο σκοινί η Μέση Ανατολή

Μετά τις επιθέσεις στη Βηρυτό και την Τεχεράνη στα τέλη του περασμένου μήνα, Δυτικοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι πληροφοριών, διπλωμάτες και αναλυτές προσπάθησαν να προσδιορίσουν πώς θα μπορούσαν να μοιάζουν τα αντίποινα που υποσχέθηκαν το Ιράν και ο πιο ισχυρός μη κρατικός εταίρος του.

Αυτό προκάλεσε έντονη διπλωματική δραστηριότητα, με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία να καλούν τη Χεζμπολάχ και το Ιράν να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση. Η κινητικότητα αυτή φαίνεται να επιτάχυνε έναν νέο γύρο συνομιλιών για κατάπαυση του πυρός και συμφωνία απελευθέρωσης ομήρων στη Γάζα, σε μια προσπάθεια να αποτραπεί άλλη μια κλιμάκωση από τον άξονα του οποίου ηγείται το Ιράν, ο οποίος έχει επανειλημμένα θέσει ως προϋπόθεση για τον τερματισμό των επιθέσεων κατά του Ισραήλ και των συμμάχων του, τον τερματισμό της ισραηλινής επίθεσης στη Γάζα.

Οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου συνεχίζουν να κινούνται με αργούς ρυθμούς, παρά τις διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ. Ωστόσο, η τελευταία κλιμάκωση έχει δείξει ότι ούτε το Ιράν ούτε οι σύμμαχοι του στην περιοχή μπορούν να “σηκώσουν” την προοπτική ενός ευρύτερου πολέμου.

Η Χεζμπολάχ είχε επανειλημμένα ορκιστεί να ανταποδώσει οποιοδήποτε ισραηλινό πλήγμα στη Βηρυτό με επίθεση σε μεγάλες αστικές περιοχές στο Ισραήλ. Ωστόσο, είτε από πρόθεσή της, όπως είπε, είτε λόγω των προληπτικών επιθέσεων που υποστηρίζει ότι πραγματοποίησε το Ισραήλ, δεν κατάφερε να εκπληρώσει αυτήν την απειλή. Οι δηλωμένοι στόχοι της παρέμειναν εντός της συνοριακής περιοχής, η οποία αποτελεί χώρο των εχθροπραξιών από τον Οκτώβριο, ενώ οι ρουκέτες Κατιούσα που χρησιμοποίησε αποτελούν σταθερό στοιχείο των επιθέσεων της Χεζμπολάχ κατά των ισραηλινών δυνάμεων εδώ και δεκαετίες.

Ο κίνδυνος ενός γενικευμένου πολέμου φαίνεται να είναι σημαντικά μικρότερος μετά τη διασυνοριακή ανταλλαγή πυρών της Κυριακής. Ωστόσο, η ανοιχτή απειλή του Ιράν θα συνεχίσει να υπάρχει ως σύννεφο πάνω από το Ισραήλ και η περιοχή θα παραμείνει σε τεντωμένο σχοινί όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στη Γάζα.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, άλλωστε, δεσμεύτηκε εκ νέου ότι η χώρα του θα απαντήσει στη δολοφονία του πολιτικού επικεφαλής της Χαμάς. «Η αντίδραση του Ιράν στην ισραηλινή τρομοκρατική επίθεση στην Τεχεράνη είναι δεδομένη και θα είναι μετρημένη και καλά υπολογισμένη» έγραψε ο Araghchi στο X.

«Δεν φοβόμαστε την κλιμάκωση, ωστόσο δεν την επιδιώκουμε – σε αντίθεση με το Ισραήλ».