Μεξικό: Βίαια επεισόδια και χιλιάδες εκτοπισμένοι στην Τσιάπας

Εκτοπισμένοι βρέθηκαν πάνω από 4.000 άνθρωποι στην περιοχή Τσιάπας του Μεξικού μετά από τα βίαια επεισόδια που σημειώθηκαν και συνδέονται με την αντιπαλότητα των δύο κυρίαρχων καρτέλ. Συγκεκριμένα, οι μεξικανικές αρχές φρόντισαν την μεταφορά των εκτοπισμένων σε κέντρα προσωρινής υποδοχής, οι οποίο είχαν βρεθεί κρυμμένοι στα σπίτια τους προκειμένου να προστατευτούν. Τα βίαια  επεισόδια ήταν πολυήμερα και σχετίζονται με το οργανωμένο έγκλημα.

Η εισαγγελία της Τσιάπας ανέφερε σε ανακοίνωσή της προχθές Σάββατο (08/06) ότι «διασώθηκαν 4.197 άνθρωποι» οι οποίοι «κρύβονταν στα σπίτια τους μετά τις βιαιότητες που διαπράχθηκαν» στην κοινότητα Τούλα. Οι αρχές επιθεώρησαν 17 πυρπολημένες ιδιοκτησίες, συμπεριλαμβανομένων σπιτιών και επιχειρήσεων, όπου βρέθηκαν δυο νεκροί, ανάμεσα των οποίων και ένας ανήλικος.

Την Κυριακή (09/06), η εισαγγελία επιβεβαίωσε τη σύλληψη 6 προσώπων καθώς οπλοφορούσαν χωρίς άδεια στην περιοχή κατά τη διάρκεια επιχείρησης με τη συμμετοχή μελών του στρατού και της Εθνικής Φρουράς. Κατά δημοσιεύματα του μεξικανικού Τύπου, ένοπλοι εισέβαλαν στην Τούλα, πυροβολώντας και πυρπολώντας σπίτια και καταστήματα για μέρες. Σύμφωνα με την εφημερίδα Reforma, κάλεσαν τους νέους στην περιοχή να «συμμετάσχουν σε εγκληματικές δραστηριότητες» στο πλευρό τους.

Να σημειωθεί πως η Τσιάπας, η πολιτεία που βρίσκεται στο νότιο Μεξικό, είναι η γενέτειρα των Ζαπατίστας, των εξεγερμένων αυτόχθονων που αγωνίστηκαν για την αυτονομία τους κυρίως στο οικονομικό επίπεδο και δεν αποδέχτηκαν ποτέ το καπιταλιστιό σύστημα. Το 1994 λοιπόν και αφου τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία του Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής, οι Ζαπατίστας αποφάσισσαν να εξεγερθούν για να διεκδηκήσουν τα δικαιώματά τους που φάνηκαν να απειλούνται. Δικαιώματα που αφορούσαν τον παραδοσιακιό τρόπο ζωής αλλά και την γεωργία. Η εξέγερσή τους στέφθηκε από επιτυχία και οι εξεγερμένοι επιδίωξαν να αγωνθστοπύν για περισσότερα δικαιώματα που αφορούσαν αυτά των ιθαγενών. Οι Ζαπατίστας ζουν αυτόνομα σε ορεινές κοινότητες όπου δημιούργησαν τα δικά τους αυτόνομα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης και αποτελούν σύμβολο αλλά και πρότυπο για τους εξεγερμένους όλου του κόσμου. Για αρκετά χρόνια η πολιτεία των Τσιάπας θεωρούνταν πως είναι απαλλαγμένη από την βία που μαστίζει στην υπόλοιπη χώρα. Όμως,  η εμφάνιση των καρτέλ της Νέας Γενιάς Σιναλόα και Χαλίσκο αλλάζει το τοπίο. Η εμπλοκή τους σε μια σκληρή διαμάχη για τον έλεγχο των συνόρων με τη Γουατεμάλα και το επικερδές εμπόριο μεταναστών και εμπορευμάτων, προκαλεί επεισόδια βίας που απειλούν να πυροδοτήσουν ένα κύμα κοινωνικής διαμάχης μεταξύ ενός βαριά οπλισμένου πληθυσμού . Μπροστά σε αυτήν την αυξανόμενη απειλή, τόσο οι κυβερνήσεις όσο και το κίνημα των Ζαπατίστας αγωνίστηκαν να απαντήσουν.

Σύμφωνα με το κέντρο αναλύσεων InSight Crime, η σύγκρουση αφορά τον έλεγχο συνοριακών πόλεων, ζωνών-κλειδιών για τη διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, καθώς και μεταναστών που διασχίζουν το Μεξικό με την ελπίδα να μπορέσουν να φθάσουν στις ΗΠΑ.

Από τον Δεκέμβριο του 2006, όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση του τότε προέδρου Φελίπε Καλδερόν (2006-2012) κήρυξε τον αμφιλεγόμενο «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», αναπτύσσοντας τις ένοπλες δυνάμεις στο εσωτερικό για να παταχθούν τα καρτέλ, έχουν δολοφονηθεί πάνω από 450.000 άνθρωποι στο Μεξικό, σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα.