Μόσχα: Ένας χρόνος από τον θάνατο του Ναβάλνι – Εκατοντάδες στον τάφο του παρά τις απειλές
Διαβάζεται σε 4'
Εκατοντάδες άνθρωποι τίμησαν τον ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης, Αλεξέι Ναβάλνι, στον ένα χρόνο από τον θάνατό του, παρά τις απειλές του καθεστώτος στη Μόσχα.
- 16 Φεβρουαρίου 2025 12:42
Ένας χρόνος συμπληρώνεται από τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης, που πέθανε σε φυλακή της Αρκτικής υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες. Υποστηρικτές του στη Ρωσία και το εξωτερικό οργανώνουν εκδηλώσεις μνήμης, παρά τον φόβο αντιποίνων από το καθεστώς Βλαντίμιρ Πούτιν.
Πιο αναλυτικά, αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι, παρά τον κίνδυνο αντιποίνων από τις αρχές, επισκέφθηκαν το κοιμητήριο Μπορισόβσκι στη Μόσχα, αφήνοντας λουλούδια στον τάφο του Ναβάλνι.
Παρά την έντονη αστυνόμευση και τις απειλές μέσω φιλοκυβερνητικών καναλιών, ομάδες πολιτών – ανάμεσά τους οικογένειες με παιδιά – απέτισαν φόρο τιμής στον άνθρωπο, που είχε χαρακτηριστεί “εξτρεμιστής” από τις ρωσικές αρχές.
Οι ρωσικές αρχές προειδοποιούν εδώ και μήνες άλλωστε ότι οποιαδήποτε αναφορά στον Ναβάλνι ή στο Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς που ίδρυσε, χωρίς τη συνοδεία της επίσημης δήλωσης ότι πρόκειται για “εξτρεμιστική οργάνωση”, μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα ή ακόμα και πολυετείς ποινές φυλάκισης.
Παρόλα αυτά, ο πρώην στενός συνεργάτης του, Λεονίντ Βόλκοφ, δήλωσε ότι υποστηρικτές του θα πραγματοποιήσουν εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο. Στη Μόσχα, η πρόσβαση στο νεκροταφείο ήταν εφικτή, αλλά φιλοκυβερνητικά κανάλια στο Telegram προειδοποίησαν τους πολίτες “να μην πάνε”, κάνοντας λόγο για “τον Μεγάλο Αδελφό που σας παρακολουθεί” και δημοσιεύοντας φωτογραφίες από κάμερες ασφαλείας στην είσοδο του κοιμητηρίου.
Παράλληλα, ο Γερμανός Καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, απέτισε φόρο τιμής στον Ναβάλνι, δηλώνοντας ότι «έχασε τη ζωή του γιατί πάλεψε για τη δημοκρατία και την ελευθερία στη Ρωσία».
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, επέρριψε άμεσα την ευθύνη στον Βλαντίμιρ Πούτιν και το ρωσικό καθεστώς, καλώντας παράλληλα τη Μόσχα να “απελευθερώσει άμεσα και χωρίς όρους” όλους τους πολιτικούς κρατούμενους, συμπεριλαμβανομένων των δικηγόρων του Ναβάλνι.
Σημειώνεται ότι η Διεθνής Αμνηστία και άλλες οργανώσεις ζητούν ανεξάρτητη διεθνή έρευνα για τον θάνατό του, ενώ η σύζυγός του, Γιούλια Ναβάλναγια, έχει κατηγορήσει ευθέως το Κρεμλίνο.
Η διαλυμένη ρωσική αντιπολίτευση και ο φόβος του καθεστώτος
Όπως επισημαίνει το ΑFP, η ρωσική αντιπολίτευση, ήδη εξασθενημένη από τις μαζικές διώξεις, παραμένει διασπασμένη. Πολλοί υποστηρικτές του Ναβάλνι έχουν εξοριστεί ή φυλακιστεί, ενώ δημοσιογράφοι και ακτιβιστές αντιμετωπίζουν βαριές κατηγορίες για συμμετοχή σε “εξτρεμιστική οργάνωση”.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως τέσσερις ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι δικάζονται επειδή δημιούργησαν υλικό για τα social media του Ναβάλνι, ενώ τρεις δικηγόροι του καταδικάστηκαν σε πολυετείς ποινές για το “έγκλημα” της μεταφοράς μηνυμάτων του μέσα από τη φυλακή.
Η Μόσχα δεν έχει δώσει πλήρη εξήγηση για τον θάνατο του Ναβάλνι, παρά μόνο ισχυρίζεται ότι κατέρρευσε “κατά τη διάρκεια προαυλισμού” στη φυλακή του Αρκτικού Κύκλου, έναν μήνα πριν από τις ρωσικές εκλογές που εξασφάλισαν στον Πούτιν άλλη μια εξαετή θητεία.
Μετά τον θάνατό του, αποκαλύφθηκε ότι υπήρχαν μυστικές διαπραγματεύσεις για την ανταλλαγή του Ναβάλνι με Ρώσους κρατούμενους στη Δύση. Ο Πούτιν επιβεβαίωσε ότι είχε ενημερωθεί για τη δυνατότητα ανταλλαγής “λίγες ημέρες πριν από τον θάνατό του”, ενώ ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε τις συνομιλίες αυτές.
Ο Ναβάλνι ως σύμβολο αντίστασης
Από τις μαζικές διαδηλώσεις του 2011-2013 στη Μόσχα μέχρι τις καταγγελίες για διαφθορά κορυφαίων Ρώσων αξιωματούχων, ο Ναβάλνι έγινε το ισχυρότερο σύμβολο αντίστασης στο καθεστώς Πούτιν. Παρά τις αλλεπάλληλεςσυλλήψεις και τις βαριές ποινές φυλάκισης, παρέμεινε σταθερός στις απόψεις του, ακόμα και μέσα από τη φυλακή.
Το 2021, συνελήφθη επιστρέφοντας στη Ρωσία από τη Γερμανία, όπου είχε νοσηλευτεί μετά από δηλητηρίαση από τον νευροτοξικό παράγοντα Νοβιτσόκ.
Τον Δεκέμβριο του 2023, μεταφέρθηκε στη φυλακή-κολαστήριο του Αρκτικού Κύκλου, όπου και πέθανε δύο μήνες αργότερα, αφήνοντας πίσω του ένα κίνημα που συνεχίζει να αγωνίζεται – έστω και κατακερματισμένο.
“Πήρα την απόφαση να μη φοβάμαι”, είχε γράψει στην αυτοβιογραφία του, που εκδόθηκε μετά τον θάνατό του. Και το μήνυμα του φαίνεται πως εξακολουθεί να εμπνέει.