Νέοι κίνδυνοι για τον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων – Στη Ρωσία η “μπάλα” μετά την αποχώρηση εμπόρων

Σημαντικά “χτυπήματα” φαίνεται πως καταφέρει η Ρωσία, όσον αφορά στην επιρροή της στον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων, μετά την απόφαση δύο εκ των μεγαλυτέρων εμπόρων διεθνώς για διακοπή της αγοράς σιτηρών για εξαγωγή από τη χώρα.

Η αποχώρηση της Cargill Inc. και της Viterra σημαίνει ότι η Ρωσία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σιτηρών στον κόσμο, θα έχει μεγαλύτερο έλεγχο στις αποστολές των τροφίμων της και θα αποκομίζει περισσότερα από τα έσοδα. Η κυριαρχία της Ρωσίας στην παγκόσμια αγορά σιτηρών φάνηκε ιδιαίτερα παγκοσμίως κατά τον πόλεμο στην Ουκρανία, όταν οι τιμές πέρυσι εκτοξεύτηκαν μετά τα αλλεπάλληλα προβλήματα στον εφοδιασμό.

Η Archer-Daniels-Midland Co. σταθμίζει επίσης επιλογές για να εγκαταλείψει τις κύριες ρωσικές δραστηριότητές της, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα που επικαλείται το Bloomberg ενώ η Louis Dreyfus εξετάζει το ενδεχόμενο να μειώσει την παρουσία της στη χώρα, όπως ανέφερε η εφημερίδα Kommersant.

Για τη Ρωσία, “μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα είναι ευκολότερο να ελέγξει τις ροές των εξαγωγών, εάν οι αρχές το επιθυμούν, καθώς είναι ευκολότερο να ασχοληθεί με τους τοπικούς παίκτες“, δήλωσε ο Andrey Sizov, διευθύνων σύμβουλος της SovEcon.

Γιατί μεγάλες εταιρείες εγκαταλείπουν τη Ρωσία

Η Cargill και η Viterra δέχονται πιέσεις να εγκαταλείψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία στη Ρωσία τουλάχιστον από τον Δεκέμβριο, όταν μια σειρά από σημαίνοντα πρόσωπα -συμπεριλαμβανομένων των διοικητών των σημαντικότερων σιτηροπαραγωγών περιοχών της χώρας- κάλεσαν τη Μόσχα να περιορίσει την επιρροή των ξένων στη ρωσική αγορά τροφίμων.

Οι έμποροι που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση είχαν ήδη αρπάξει ένα μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς, καθώς ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κατέστησε την επισιτιστική κυριαρχία πολιτική προτεραιότητα και καθώς οι εξαγωγές σιτηρών έγιναν σύμβολο γεωπολιτικής ισχύος. Η τράπεζα VTB, η οποία υποστηρίζεται από το κράτος, απορρόφησε μερίδιο αγοράς τα τελευταία χρόνια από τη Viterra και την Cargill. Η κρατικά υποστηριζόμενη OZK, γνωστή και ως United Grain Co., συγκαταλέγεται επίσης μεταξύ των πέντε κορυφαίων φορτωτών.

Είναι πιθανό ότι οι πολυεθνικές ενθαρρύνθηκαν να λάβουν απόφαση πριν από τη νέα εξαγωγική περίοδο σιταριού, δήλωσε ο Sizov, καθώς οι εξαγωγείς θα αρχίσουν να πωλούν τη νέα σοδειά τον Μάιο. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία δυσκολεύει όλο και περισσότερο τους ξένους εμπόρους να αποκτήσουν τα απαραίτητα έγγραφα για την εξαγωγή των σιτηρών τους, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Οι διεθνείς εμπορικές εταιρείες έχουν επωφεληθεί από το γεγονός ότι η Ρωσία έγινε σημαντικός παγκόσμιος εξαγωγέας σιτηρών κατά τη διάρκεια των δύο έως τριών δεκαετιών που δραστηριοποιούνται εκεί. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι εξαγωγές σιταριού της Ρωσίας πενταπλασιάστηκαν, καθιστώντας το σιτάρι της χώρας την παγκόσμια τιμή αναφοράς για το εμπόριο.

Η σημασία των αποχωρήσεων στην παγκόσμια προσφορά τροφίμων

Η αποχώρηση της Cargill και της Viterra αφήνει τις ρωσικές προμήθειες σιτηρών σε μεγάλο βαθμό στα χέρια εγχώριων και χρηματοδοτούμενων από την κυβέρνηση εταιρειών, πράγμα που σημαίνει ότι η Ρωσία θα ελέγχει περισσότερα από τα πολυπόθητα έσοδα, την ίδια ώρα που ο πόλεμος έχει σημαντικές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό της.

Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε να είναι ευκολότερο για τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τις εξαγωγές τροφίμων ως εργαλείο γεωπολιτικής επιρροής. Μεταξύ των κύριων αγοραστών ρωσικών σιτηρών είναι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής που έχουν αποφύγει την έντονη κριτική για την εισβολή στην Ουκρανία.

“Εάν η ρωσική κυβέρνηση εμπλακεί περισσότερο, αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερο κίνδυνο από την άποψη της αγοράς”, δήλωσε ο Matt Ammermann, διαχειριστής κινδύνου εμπορευμάτων στην StoneX. “Μέχρι η Ρωσία να παρέχει αποδείξεις για τον εαυτό της, είναι ένας αμφίβολος προμηθευτής, παρόλο που όλα θα προχωρήσουν κανονικά”.

Πώς επηρεάζονται οι τιμές των σιτηρών και οι εμπορικές ροές

Το υπουργείο Γεωργίας της Ρωσίας ισχυρίζεται ότι οι αλλαγές δεν θα επηρεάσουν τα επίπεδα των εξαγωγών της χώρας, αλλά οι έμποροι παρακολουθούν για τυχόν ενδείξεις για το πώς η Ρωσία μπορεί να προσπαθήσει να επηρεάσει τις τιμές ή τους όρους συναλλαγών. Πιθανόν να υπάρξουν περισσότερες συμφωνίες μεταξύ κυβερνήσεων.

Η εταιρεία OZK, η οποία υποστηρίζεται από το κράτος, έχει ήδη υπογράψει αρκετές συμβάσεις σιτιρών με Τούρκους εταίρους και δήλωσε πέρυσι ότι ήθελε “να απαλλαγεί πλήρως από την εμπλοκή των διεθνών εμπόρων και να συνεργαστεί απευθείας με τις χώρες εισαγωγής”.

Ο επανασχεδιασμός της ρωσικής αγοράς σιτηρών καθιστά επίσης πιο δύσκολο να παρακολουθήσει κανείς αν και με ποιον τρόπο τα σιτηρά από την κατεχόμενη Ουκρανία αναμειγνύονται με τις ρωσικές καλλιέργειες και αποστέλλονται στις παγκόσμιες αγορές.

Πώς θα εξάγονται πλέον τα σιτηρά της Ρωσίας

Η Viterra και η Cargill απέστειλαν περίπου το 14% του όγκου των σιτηρών της Ρωσίας την περασμένη περίοδο, οπότε ένα μεγάλο μέρος των εξαγωγών θα συνεχιστεί όπως και πριν. Η τοπική ομάδα της Viterra έχει δημιουργήσει μια νέα επιχείρηση και θα συνεχίσει το έργο της, σύμφωνα με την ένωση σιτηρών της Ρωσίας. Η Cargill δήλωσε ότι θα σταματήσει τις εξαγωγές σιτηρών που προμηθεύεται η εταιρεία στη Ρωσία από τον Ιούλιο, αλλά θα συνεχίσει να αγοράζει φορτία από άλλες εταιρείες.

Παρόλα αυτά, πολλές ασφαλιστικές και ναυτιλιακές εταιρείες μπορεί να είναι πιο επιφυλακτικές στη συνεργασία με ρωσικές εταιρείες λόγω των κινδύνων που σχετίζονται με τις κυρώσεις. Στα τρόφιμα δεν έχουν επιβληθεί κυρώσεις, αλλά σε ορισμένες κρατικές τράπεζες που εμπλέκονται στον τομέα των σιτηρών επιβάλλονται. Η ρωσική κρατική εταιρεία Rosagroleasing στοχεύει να κατασκευάσει περισσότερα από 60 από τα μεγαλύτερα πλοία χύδην φορτίου για την εξαγωγή σιτηρών, αλλά αυτό θα πάρει χρόνια.

Τι ακολουθεί

Οι Ρώσοι αγρότες θα είναι πιθανότατα οι μεγαλύτεροι χαμένοι, καθώς οι διεθνείς έμποροι αποχωρούν. Λιγότεροι παίκτες μειώνουν τον ανταγωνισμό για τα σιτηρά τους, δήλωσε ο Dan Basse, ιδρυτής της εταιρείας συμβούλων AgResource.

Δεν είναι σαφές αν οι τιμές εξαγωγής της χώρας θα συνεχίσουν να χρησιμεύουν ως παγκόσμιο σημείο αναφοράς του εμπορίου σιταριού.

“Αν είναι περισσότερο ελεγχόμενη από το κράτος, έχουμε μειωμένη εμπιστοσύνη σε αυτές τις προσφορές και λιγότερη διαφάνεια”, δήλωσε ο Basse. “Η παγκόσμια βιομηχανία σιτηρών είναι κατά κάποιο τρόπο χαμένη εδώ”.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις