Ντάνιελ Έλσμπεργκ: Πέθανε ο πληροφοριοδότης των Pentagon Papers για τον πόλεμο στο Βιετνάμ

Ο Ντάνιελ Έλσμπεργκ (Daniel Ellsberg) ο πληροφοριοδότης που αποκάλυψε την έκταση της εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο του Βιετνάμ, πέθανε σε ηλικία 92 ετών, αφήνοντας την τελευταία του πνοή στο σπίτι του, στο Κένσινγκτον της Καλιφόρνια.

Ο στρατιωτικός αναλυτής που μετατράπηκε σε μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος κι έφερε στο φως τα λεγόμενα Pentagon Papers, αποκαλύπτοντας τα ψέματα που έλεγαν οι ένοπλες δυνάμεις και διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις για τον Πόλεμο του Βιετνάμ, είχε διαγνωστεί πρόσφατα πως πάσχει από καρκίνο στο πάγκρεας στο τελικό στάδιο.

“Λυπάμαι που σας αναφέρω ότι οι γιατροί μου έχουν δώσει τρεις έως έξι μήνες ζωής“, είχε γράψει ο ίδιος σε ανάρτησή του στις 2 Μαρτίου.

Η οικογένεια του Έλσμπεργκ ανέφερε στην ανακοίνωσή της ότι “δεν πονούσε και ήταν περιτριγυρισμένος από την αγαπημένη οικογένειά του“. Και η αίσθηση του χιούμορ του, είπαν, παρέμεινε μαζί του μέχρι το τέλος. “Τις τελευταίες μέρες του, περιτριγυρισμένος από τόση αγάπη από τόσους πολλούς ανθρώπους, ο Ντάνιελ αστειεύτηκε: “Αν ήξερα ότι ο θάνατος θα ήταν έτσι, θα το είχα κάνει νωρίτερα“”, ανέφερε η δήλωση.

Τα «Έγγραφα του Πενταγώνου» (η επίσημη ονομασία τους ήταν Report of the Office of the Secretary of Defense Vietnam Task Force) αποτελούσαν πολύτομη, άκρως απόρρητη μελέτη για το πώς οι ΗΠΑ βρέθηκαν μπλεγμένες στο πολυαίμακτο αδιέξοδο που ήταν ο Πόλεμος του Βιετνάμ.

Η αποκάλυψη τμημάτων της μελέτης αυτής προκάλεσε τεράστιο σκάνδαλο στις ΗΠΑ, διότι το κείμενο βρισκόταν σε απόλυτη αντίθεση τόσο με αυτά που ανακοίνωνε το Πεντάγωνο δημόσια, όσο και με τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις για τον πόλεμο αυτό επί χρόνια.

Το 1971, ο Ντάνιελ Έλσμπεργκ, τότε σύμβουλος της αμερικανικής κυβέρνησης που συμμετείχε στη σύνταξη της μελέτης, διέρρευσε τμήματά της στη New York Times και σε άλλες εφημερίδες.

Η δημοσίευσή τους άλλαξε άρδην τη δημόσια συζήτηση ανατρέποντας όσα θεωρούνταν δεδομένα για την εξέλιξη της ένοπλης σύρραξης. Τεκμηρίωσαν μεταξύ άλλων πως η μια αμερικανική κυβέρνηση μετά την άλλη μεγάλωνε το εύρος της στρατιωτικής εμπλοκής, παρότι ήταν καθαρό πως οι ΗΠΑ δεν μπορούσαν να κερδίσουν τον πόλεμο αυτό.

Μετά τις αποκαλύψεις, το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ άσκησε ποινική δίωξη σε βάρος του κ. Έλσμπεργκ διότι διέρρευσε το περιεχόμενο της μελέτης στα ΜΜΕ. Όμως οι κατηγορίες σε βάρος του τέθηκαν στο αρχείο το 1973, έπειτα από κακοδικία το 1972.

Ποιος ήταν ο Ντάνιελ Έλσμπεργκ

Γεννημένος στις 7 Απριλίου 1931 στο Σικάγο, ο Έλσμπεργκ μεγάλωσε στο Ντιτρόιτ και ήταν γιος μη θρησκευόμενων Εβραίων που έγιναν αφοσιωμένοι Χριστιανοί Επιστήμονες. Το 1946 η μητέρα και η αδελφή του πέθαναν σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα που συνέβη αφού ο πατέρας του αποκοιμήθηκε στο τιμόνι. Ήταν και ο ίδιος στο αυτοκίνητο.

Ο Έλσμπεργκ, όπως αναφέρει το nbcnews.com, πήρε πτυχίο οικονομικών από το Χάρβαρντ το 1952 και κατατάχθηκε στους πεζοναύτες δύο χρόνια αργότερα. Επέστρεψε στο Χάρβαρντ το 1957 αφού απολύθηκε ως ανθυπολοχαγός. Στη συνέχεια, μετά την πρώτη του θητεία στη RAND και αφού απέκτησε διδακτορικό στα οικονομικά στο Χάρβαρντ, το 1964 πήγε να εργαστεί στο Πεντάγωνο υπό τον τότε υπουργό Άμυνας Robert McNamara.

Για δύο χρόνια, ο Έλσμπεργκ τοποθετήθηκε στο Βιετνάμ όπου εργάστηκε για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και όταν επέστρεψε στην RAND το 1967 άρχισε να συνεισφέρει σε μια άκρως απόρρητη ιστορία του πολέμου που είχε ανατεθεί από τον McNamara. Ολοκληρώθηκε το 1968 και ονομάστηκε “Τα έγγραφα του Πενταγώνου“. Μέχρι τότε, ο Έλσμπεργκ είχε ήδη αρχίσει να απογοητεύεται από έναν πόλεμο που κάποτε υποστήριζε.

Ο Έλσμπεργκ ονομάστηκε “Ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στην Αμερική” μετά την αποκάλυψη του ρόλου του στη δημοσίευση των εγγράφων του Πενταγώνου. Στα χρόνια που ακολούθησαν, συνέχισε να αντιτίθεται στους αμερικανικούς πολέμους σε μέρη όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν και υπερασπίστηκε άλλους πληροφοριοδότες όπως ο Edward Snowden και η Chelsea Manning, ενώ καταδίκασε την εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία.

“Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει κάνει τον κόσμο πολύ πιο επικίνδυνο, όχι μόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά και με τρόπους που μπορεί να είναι μη αναστρέψιμοι“, δήλωσε σε συνέντευξή του τον Ιούνιο του 2022. “Πρόκειται για μια τραγική και εγκληματική επίθεση. Βλέπουμε την ανθρωπότητα σχεδόν στη χειρότερη στιγμή της, αλλά όχι ακριβώς στη χειρότερη – μέχρι στιγμής, από το 1945 δεν έχουμε δει πυρηνικό πόλεμο“.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις