Ντιμιτρόφ: Ιστορικής σημασίας η συμφωνία των Πρεσπών

Συναινετικός, οραματιστής, αλλά και ρεαλιστής εμφανίστηκε ο Υπουργός Εξωτερικών της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μιλώντας για μια «ιστορική συγκυρία», για μια ευκαιρία που η χώρα του, τα Βαλκάνια και η Ευρώπη δεν πρέπει να αφήσουν να χαθεί, ο Νίκολα Ντιμιτρόφ απάντησε στις ερωτήσεις των ευρωβουλευτών από όλες τις πολιτικές ομάδες για τη συμφωνία, το επερχόμενο δημοψήφισμα, τις αλλαγές στο εσωτερικό της χώρας του και τις προοπτικές της.

Η αίθουσα ήταν γεμάτη, χαρακτηριστικό που «μαρτυρά» το ενδιαφέρον του Κοινοβουλίου για την ευρωπαϊκή προοπτική των δυτικών Βαλκανίων. Η συντριπτική πλειοψηφία των ευρωβουλευτών καλωσόρισε την συμφωνία των Πρεσπών, ως μια σημαντική συμφωνία σταθεροποίησης της περιοχής. Ακόμη και οι ευρωβουλευτές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), ειδικότερα οι βασικοί influencers της ευρωομάδας, ήταν ιδιαιτέρως θετικοί. Ο μόνος που κατηγορηματικά δήλωσε ότι το κόμμα του δεν υποστηρίζει τη συμφωνία ήταν ο Μανόλης Κεφαλογιάννης της ΝΔ. Ακόμη και η Εύα Καϊλή δεν εξέφρασε ανοιχτά τη διαφωνία της…

«Η σημερινή συγκυρία είναι ιστορικής σημασίας. Όταν ανεξαρτητοποιήθηκε η χώρα μου ήμουν 18 χρονών, του χρόνου θα είμαι 46 και θα είναι η δεύτερη ευκαιρία για τη γενιά μου να περάσει τη χώρα σε μια γραμμή σιγουριάς και ασφάλειας», είπε ο Ντιμιτρόφ. «Εδώ και πολύ καιρό περιμένουμε έξω από την είσοδο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Για να έχουμε μια επιτυχημένη χώρα στα Βαλκάνια, πρέπει όλη η περιοχή των Βαλκανίων να πετύχει, όλοι είμαστε φυσικοί σύμμαχοι», τόνισε.

Οι ερωτήσεις των ευρωβουλευτών αφορούσαν τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν στο εσωτερικό της FYROM για την ευρωπαϊκή της προοπτική. Δεδομένου όμως ότι αυτή περνάει μέσα από την επίλυση της διαμάχης για το ονοματολογικό με την Ελλάδα, όλες οι τοποθετήσεις είχαν σχέση με τις εξελίξεις στο θέμα του ονόματος. Πάντως, ο Ντιμιτρόφ τόνισε ότι στα πέντε από τα εννέα κεφάλαια που αποτελούν προϋπόθεση για την ένταξη της χώρας του στην ΕΕ έχουν καταγράψει μεγάλη πρόοδο.

«Μπαίνουμε στη δύσκολη διαδικασία να αλλάξουμε το Σύνταγμά μας»

Ο Ντιμιτρόφ έγινε πιο συγκεκριμένος όταν απαντούσε στους Έλληνες ευρωβουλευτές. «Μιλήσατε με συναίνεση και ωριμότητα», του απηύθυνε το λόγο ο ευρωβουλευτής Μ.Κεφαλογιάννης. «Έχω όμως ένα ερώτημα. Ρώτησα έναν κάτοικο της Νέας Υόρκης και έναν της Νέας Ζηλανδίας πώς αυτοπροσδιορίζονται. Με τη συμφωνία της 17ης Ιουνίου στις Πρέσπες, η χώρα σας θα λέγεται Βόρεια Μακεδονία. Εσείς πώς θα ονομάζεστε; Βορειομακεδόνες ή Μακεδόνες; Κι επίσης πρέπει να μας εξηγήσετε αν η εθνότητά σας ήρθε τον 6ο μΧ αιώνα στην περιοχή πώς είναι δυνατόν να λέγεστε Μακεδόνες; Επειδή ο Στάλιν αρχικά και μετά ο Τίτο δημιούργησε τη μακεδονική γλώσσα, εκκλησία και ταυτότητα; Το κόμμα μου δεν μπορεί να δεχτεί μια τέτοια συμφωνία. Η μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά στην Ελλάδα», είπε ο ευρωβουλευτής του ΕΛΚ.

«Είμαι Μακεδόνας. Όταν η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ, η χώρα μου θα λέγεται Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας, θα μιλάμε μακεδονική γλώσσα, αναγνωρίζοντας στην Ελλάδα υπάρχουν διαφορετικές σημασίες για την έννοια Μακεδονία», απάντησε ο Ντιμιτρόφ. «Υπάρχουν διαφορετικές σημασίες με όρους αρχαίας ιστορίας ή περιφερειακής κληρονομιάς, αλλά το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και τον αυτοπροσδιορισμό στην Ευρώπη του 21ου αιώνα, είναι κάτι αναμφισβήτητο. Υπάρχει διάκριση μεταξύ της χώρας και της περιοχής Μακεδονία στην Ελλάδα, μια διάκριση erga omnes, κι εμείς θα πρέπει να μπούμε στη δύσκολη διαδικασία να αλλάξουμε Σύνταγμά μας γιατί το θέλει ο γείτονάς μας (σ.σ. η Ελλάδα) και θα το πράξουμε γιατί καταλαβαίνουμε ότι οι δύο γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να δεχθούν η μία την άλλη και το πώς νιώθουν», τόνισε.

«Οι πολιτικοί δεν μπορούν να αλλάξουν ταυτότητες, είναι μια ιστορική διαδικασία αυτή, εγώ τη λέω διαδικασία ενηλικίωσης. Αν το κάνουμε σωστά, αν έχουμε επαρκή φιλία μεταξύ μας, το 2023 θα βλέπουμε στο παρελθόν και θα αναρωτιόμαστε γιατί η συμφωνία δεν έγινε αρχές δεκαετίας του ‘90. Χάσαμε μια γενιά. Θα μπορούσαμε να είμαστε από τότε φίλοι!», πρόσθεσε.

«Θέλω λύση, αλλά με σεβασμό και χωρίς καπηλείες», είπε ο ευρωβουλευτής Ν. Ανδρουλάκης. «Το ερώτημα του δημοψηφίσματος θα είναι το ναι ή όχι στην ΕΕ. Τι θα γίνει αν λίγο καιρό μετά, η εκφρασμένη δήλωση του λαού δεν βρει 81 βουλευτές για να γίνει η συνταγματική αναθεώρηση που έχετε συμφωνήσει με την ελληνική κυβέρνηση; Ποια είναι η επόμενη μέρα;», ρώτησε τον Υπουργό Εξωτερικών των Σκοπίων.

«Αν θα μπορούσα να γράψω μόνος μου συμφωνία, Νίκο, θα ήταν καλύτερη για το λαό μου. Κι αν την έγραφες εσύ μόνος σου, καλύτερη για το δικό σου λαό. Το ζήτημα είναι ότι έπρεπε να την συγγράψουμε και να βρούμε συμβιβασμούς. Αν σκεφτόμασταν μόνο πώς θα το εκλάβουν αυτό στην Αθήνα ή τα Σκόπια ποτέ δεν θα το είχαμε υπογράψει. Σε 5 ή 10 χρόνια, τα οφέλη θα είναι πολύ μεγαλύτερα, θα κοιτάμε πίσω και θα λέμε γιατί δεν το κάναμε νωρίτερα», επανέλαβε ο Ντιμιτρόφ.

«Το να εξετάζουμε ποιο έθνος έχει τη μεγαλύτερη ιστορία και επιτεύγματα μέχρι σήμερα, δεν είναι υγιής ανταγωνισμός. Είμαστε όλοι περήφανοι για την ιστορία του τόπου μας, αλλά έχει σημασία να είμαστε υπερήφανοι για τα επιτεύγματα της γενιάς μας σήμερα», είπε σε άλλο σημείο, ενώ δήλωσε σίγουρος ότι «θα κερδίσουμε το δημοψήφισμα».

«Ο λόγος που το κάνουμε για έγινε αναπόφευκτο λόγω πολιτικού διαλόγου, το επιθυμούν όλα τα πολιτικά κόμματα και για εφαρμογή συμφωνίας χρειάζονται τα 2/3 του κοινοβουλίου. Αν κερδίσουμε τον κόσμο με το μέρος μας, τότε θα είναι δύσκολο οποιοσδήποτε στο κοινοβούλιο να πει όχι και θα πετύχουμε πλειοψηφία», εξήγησε.

«Είμαστε αποφασισμένοι να κερδίσουμε το δημοψήφισμα», υπογράμμισε. «Κατά παράδοση, (σ.σ. στη FYROM) κάνουμε σωστές επιλογές στα δύσκολα ερωτήματα. Ορισμένοι από τους πολιτικούς μας δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους για τις πράξεις του παρελθόντος και την ευθύνη για πράξεις του μέλλοντός μας. Όμως το δημοψήφισμα δεν είναι θέμα πολιτικών κομμάτων, αριστεράς ή δεξιάς, αλλά το βασικό θέμα για το μέλλον της χώρας. Είναι θέμα οικοδόμησης σχέσεων φιλίας για μια περιοχή που το χρειάζεται», επεσήμανε.

«Στη χώρα μου για κάποιους είμαι ήρωας και για κάποιους προδότης».

Για την αντιπολίτευση στη χώρα του, ο Ντιμιτρόφ τόνισε ότι «έχουμε διαφορετικές φωνές από το πολιτικό στρατόπεδο της αντιπολίτευσης. Κάποιοι τονίζουν τη δική τους ευθύνη για συμφωνία, κάποιοι είναι και υπέρ της συμφωνίας χωρίς να το λένε ξεκάθαρα, έτσι θεωρώ ότι υπάρχει λόγος να είμαστε αισιόδοξοι, αν και είναι δύσκολο όταν ο αρχηγός τα αντιπολίτευσης κάνει λόγο για «παράδοση», είπε ο υπουργός Εξωτερικών.

«Είναι δύσκολο λοιπόν για μένα που δεν συμμετέχω σε κάποιο πολιτικό κόμμα -είμαι κατά τύχη πολιτικός- να καταλάβω. Είναι αδιανόητο σε μια στιγμή σαν κι αυτή να μην σκεφτόμαστε τη χώρα. Δεν με ενδιαφέρει το δικό μου πολιτικό μέλλον. Είναι πιο σημαντικό το ζήτημα, η χώρα να πορευθεί σωστά. Τα κόμματα αλλάζουν, όμως αυτές ιστορικές στιγμές πρέπει να μας βρίσκουν ενωμένους. Έκανα επαφές με φίλους Έλληνες και τώρα για το κοινοβούλιο, θέλουμε να χτίσουμε γέφυρα φιλίας με τους βαλκανικούς λαούς, να ξεκλειδώσουμε την πόρτα για διαπραγματεύσεις και ένταξη στο ΝΑΤΟ και εμείς και οι φίλοι μας οι Ελληνες θα είμαστε καλύτερα αν το πετύχουμε αυτό. Πιστέψτε με, στη χώρα μου για κάποιους είμαι ήρωας και για κάποιους προδότης».

Για τον ξένο δάκτυλο

Σε σχέση με την «αλλοδαπή παρέμβαση» και την ρωσική επιρροή, ο Ντιμιτρόφ ήταν κατηγορηματικός. «Υπάρχουν δυνάμεις που δεν είναι ικανοποιημένες όταν βλέπουν την επίλυση των προβλημάτων και την πρόοδο. Για το ΝΑΤΟ, για εμάς, είναι κάτι που το κοινοβούλιο έχει αποφασίσει ομόφωνα το 1993. Η κοινή γνώμη συνεχώς κατά τα 2/3 υποστηρίζει αυτό το στρατηγικό στόχο και έχουμε ήδη αρκετά προβλήματα στην περιοχή μας, δεν χρειάζεται πολιτικούς ανταγωνισμούς διά αντιπροσώπων. Θα συνειδητοποιήσουν σύντομα οι δυνάμεις ότι όταν προοδεύουν τα Βαλκάνια είναι καλό και γι αυτές. Δεν είμαστε ακόμη εκεί, το προσπαθούμε. Έχουμε βοήθεια και διασφαλίζουμε ότι οι πολίτες ενημερώνονται σωστά. Προσωπικά κάθε Πέμπτη απαντώ σε ερωτήματα του κόσμου που με ρωτούν για τις λεπτομέρειες της συμφωνίας των Πρεσπών».

«Έχει καταντήσει ανέκδοτο –είμαστε σε αναμονή για την ΕΕ τόσα χρόνια!»

Ο ίδιος και οι ευρωβουλευτές τάχθηκαν αναφανδόν υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των Βαλκανίων. «Είμαστε υποψήφια χώρα εδώ και πολλές δεκαετίες, έχει καταντήσει ανέκδοτο. Έχουμε θετικές εκθέσεις από πλευράς Κομισιόν από το 2009. Και χάσαμε την εθνική μας πυξίδα αναμένοντας στην αίθουσα αναμονής… Κινητοποιηθήκαμε, μεγαλώσαμε, βρήκαμε τρόπο επικοινωνίας με την αντιπολίτευση, αλλά η ευρωπαϊκή προοπτική πρέπει να υπάρχει», είπε.

«Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία ούτε την ιστορία μας. Μπορούμε όμως να διαμορφώσουμε το κοινό μας μέλλον που είναι και ευρωπαϊκό. Αυτό που έκαναν η Μακεδονία, Ελλάδα και Βουλγαρία συγκεκριμένα επιτεύγματα που δηλώνει αλληλεγγύη», υπογράμμισε ο υπεξ.

«Δε βρίσκω άλλη προοπτική για ειρήνη στην περιφέρειά μας από το να επενδύσουμε στην ενταξιακή διαδικασία, οι επιτυχίες να ανταμείβονται και οι οπισθοδρομήσεις να κατονομάζονται», συμπλήρωσε.

Έλληνες ευρωβουλευτές

Την δέσμευση των Σκοπίων να προωθήσει τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, την καταπολέμηση της διαφθοράς, και τον σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας σας, όπως και όλων των Δυτικών Βαλκανίων υπενθύμισε στον Ν. Ντιμιτρόφ ο ευρωβουλευτής Δ. Παπαδημούλης. «Ευελπιστώ ότι στο δημοψήφισμα που θα οργανωθεί σε ένα περίπου μήνα στη χώρα σας, αυτή η συμφωνία θα εγκριθεί από το λαό σας, και έτσι η χώρα σας θα ονομάζεται, από τούδε και στο εξής, “Βόρεια Μακεδονία”, λύνοντας, με έναν κοινά αποδεκτό τρόπο, μια διαμάχη που ταλαιπώρησε τους λαούς μας και τις χώρες μας για πολλές δεκαετίες», είπε. «Θέλω να σας διαβεβαιώσω πως η ελληνική κυβέρνηση και το κόμμα μου, ο ΣΥΡΙΖΑ, στηρίζουν ολόθερμα τη συμφωνία και περιμένουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ώστε να προχωρήσουμε και στα δικά μας βήματα. Το ερώτημά μου είναι αν υπάρχουν χώρες εκτός ΕΕ που κατά τη γνώμη σας εργάζονται για να μην υλοποιηθεί αυτή η συμφωνία…»

Για τα συμφέροντα που διαμορφώνονται στην περιοχή μίλησε η ευρωβουλευτής Σ. Σακοράφα (ΛΑΕ), ρωτώντας αν η «ολοκληρωτική πρόσδεση της κυβέρνησης και κράτους σας με τα συγκεκριμένα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα θα είναι προς όφελος του λαού σας».

«Χαίρομαι που (σ.σ. η κυβέρνησή σας) έχει διαλλακτική διάθεση να ξεπεραστούν οι αλυτρωτικοί χαρακτηρισμοί και η ρητορική που πλήγωνε τη σχέση μας. Είμαστε τυχεροί που αυτή η συγκεκριμένη κυβέρνηση έχει δείξει διάθεση όλα αυτά τα χρόνια», είπε η ευρωβουλευτής Εύα Καϊλή (Ελιά). «Να ρωτήσω αν αισθάνεστε πως απαιτείτε να διορθωθεί η συμφωνία μέχρι να ολοκληρωθεί. Γιατί εγώ είμαι από τη Μακεδονία και πρέπει να εξηγώ ότι οι πολιτικοί παρέλειψαν να διορθώσουν το παράδοξο. Και το ΝΑΤΟ δεν θέλει να εσωτερικεύσει τέτοιες διαιρέσεις αν δεν λυθεί το ζήτημα». Επίσης η Ε. Καϊλη ρώτησε αν θα σχηματιστεί επιτροπή για τα προϊόντα με το επίθετο «μακεδονικός».