Ντράγκι στο ΕΚ: “Η Ευρώπη πρέπει να διαλέξει μεταξύ διάλυσης, παράλυσης ή ολοκλήρωσης”

Αποστολή στο Στρασβούργο

Αυξημένες επενδύσεις για την καινοτομία, έμφαση στην απανθρακοποίηση χωρίς να θυσιάζεται η ανταγωνιστικότητα και μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από εξωτερικές δυνάμεις για θέματα κομβικής σημασίας όπως είναι η ασφάλεια, η ενέργεια και τεχνολογία, είναι τα συστατικά που συνθέτουν το «φάρμακο» που προτείνει ο Μάριο Ντράγκι για τη σωτηρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο πλαίσιο της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας παρουσίασε την πολυσυζητημένη έκθεσή του με τίτλο «Το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας» σε μία «κρίσιμη συγκυρία για την Ευρώπη», όπως επισημάνθηκε.

Η έκθεση παρουσιάστηκε και την προηγούμενη εβδομάδα στην Πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Η Ευρώπη αντιμετωπίζει έναν κόσμο με δραματικές αλλαγές. Αυτή είναι η αφετηρία της έκθεσης. Ένας κόσμος όπου τα επιχειρηματικά μοντέλα δεκαετιών αμφισβητούνται και οι εξαρτήσεις γίνονται γεωπολιτικές αδυναμίες. Η Ευρώπη είναι η πιο εκτεθειμένη σε αυτές τις αλλαγές», είπε αρχικά από το βήμα του ημικυκλίου ο Μάριο Ντράγκι.

«Το εμπόριο ξεπερνά το 50% του ΑΕΠ αλλά βασιζόμαστε σε προμηθευτές για κρίσιμες πρώτες ύλες. Παράλληλα, έχουμε μείνει πίσω στις νέες τεχνολογίες. Μόνο τέσσερις από τις 50 κορυφαίες τεχνολογικές εταιρίες είναι ευρωπαϊκές», πρόσθεσε και έπειτα επεσήμανε πως ακόμα και σε επίπεδο άμυνας ελάχιστα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ ξοδεύουν όσα έχουν δεσμευθεί στη Συμμαχία.

Τι «φοβάται» ο Ντράγκι

Κατά την παρουσίαση της έκθεσής του, την οποία τόνισε ότι συνέταξε ως εμπειρογνώμονας καθώς ως τέτοιος καθορίστηκε ο ρόλος του, ο κ. Ντράγκι είπε πως «παρέχει τη διάγνωσή του για το πού βρίσκεται η Ένωση και κάνει συστάσεις για το πώς μπορεί να προχωρήσει η Ευρώπη».

Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας εξήγησε πως δεν «φοβάται» ότι «ξαφνικά θα βρεθούμε φτωχοί και εξαρτημένοι από άλλους αλλά ότι κάποια στιγμή, αναπόδραστα, θα έχουμε λιγότερη ευημερία ασφάλεια και άρα λιγότερη ελευθερία να επιλέξουμε τη μοίρα μας».

Παράλληλα, ο κ. Ντράγκι αποσαφήνισε πως η έκθεσή του δεν αφορά μονάχα την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ αλλά το ίδιο το μέλλον της Ένωσης καθώς «η ΕΕ υπάρχει για να διασφαλίσει πως θα τηρούνται οι ευρωπαϊκές αξίες. Αν Η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να έχει αποτελέσματα χάνει το λόγο ύπαρξης της».

Πού επικεντρώνεται η έκθεση

«Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ είναι περιπλοκές και άρα απαιτούνται δύσκολες επιλογές. Στόχος της έκθεσης είναι να δημιουργηθεί μια στρατηγική για να αλλάξει η πορεία της Ευρώπης» και να «βρεθούν ρεαλιστικές λύσεις», είπε ο κ. Ντράγκι και εξήγησε σε ποιους τρεις τομείς επικεντρώνεται η έκθεση.

Συνοπτικά, όπως είπε ο ίδιος, η έκθεση επικεντρώνεται στην γεφύρωση του «χάσματος καινοτομίας» με τις ΗΠΑ και την Κίνα, στην ανάπτυξη κοινού σχεδίου για τη σύνδεση του στόχου της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές με την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, αλλά και στην ενίσχυση της ασφάλειας της Ευρώπης και στη μείωση της εξάρτησής της από ξένες οικονομικές δυνάμεις.

Αναφορικά με την καινοτομία, ο κ. Ντράγκι ανέφερε πως «το βασικό πρόβλημα στην Ευρώπη είναι ότι οι νέες εταιρίες, με νέες τεχνολογίες, δεν εμφανίζονται στην οικονομία μας».

«Η έλλειψη δυναμισμού δεν σημαίνει έλλειψη ιδεών ή φιλοδοξίας. Οφείλεται στο ότι οι ιδέες δεν μεταφράζονται σε εμπορική επιτυχία. Οι εταιρίες εμποδίζονται από την αγορά. Οι Ευρωπαίοι αναζητούν χρηματοδότηση στις ΗΠΑ. Πολλές εταιρίες που ξεκίνησαν εδώ μετέφεραν τις έδρα τους εκτός της ΕΕ. Επίσης πολλοί φεύγουν να σπουδάσουν εκτός και κάνουν επιχειρήσεις εκεί. Αυτό είναι μία τεράστια απώλεια για εμάς. Η έκθεση προτείνει να αντιμετωπιστεί αυτό μέσω αναμόρφωσης όλου του οικοσυστήματος της καινοτομίας. Τα κέντρα και τα πανεπιστήμια να είναι στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής αριστείας και άρα οι ιδέες να γίνονται εμπορεύσιμες. Το επόμενο βήμα είναι να επιτρέψουμε στις νεοφυείς επιχειρήσουν να ακμάζουν στην Ευρώπη και να υπάρχει ισορροπία μεταξύ καινοτομίας και επιφυλακτικότητας. Προτείναμε λοιπόν τη δημιουργία ενός νέου ευρωπαϊκού καταστατικού για της νέες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Θα δώσει νέα ψηφιακή ταυτότητα και θα έχουν πρόσβαση σε εναρμονισμένη νομοθεσία. Αν το δημόσιο χρήμα ξοδευτεί συνετά θα είναι ένα τεράστιο εργαλείο για να προωθήσουμε νέες τεχνολογίες».

Επιπλέον, ο κ. Ντράγκι προτείνει μέσω της έκθεσής του την ένταξη της AI στον βιομηχανικό τομέα. «Αντί να περιορίσουμε την τεχνολογία, να την κατανοήσουμε και να επωφεληθούμε από αυτή», είπε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε πως «έχουμε τη δυνατότητα να επιταχύνουμε την εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης για να υποστηρίξουμε τις επιχειρήσεις. (…) Οι επενδύσεις στην τεχνολογία και τους ανθρώπους πρέπει να συμπορευτούν».

Σχετικά με την απανθρακοποίηση, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας είπε πως «για να μειώσουμε τις τιμές στην ενέργεια, πρώτη προτεραιότητα είναι η απανθρακοποίηση, για να μας βοηθήσει να έχουμε ασφαλείς και καθαρές πηγές ενέργειας».

«Το 2022 το φυσικό αέριο καθόριζε κατά 63% τις τιμές παρόλο που είναι μόλις το 20% του μείγματος στην ΕΕ. Ακόμα κι αν υλοποιηθούν οι ευρωπαϊκοί στόχοι για τις ΑΠΕ, τα ορυκτά καύσιμα θα καθορίζουν το κόστος μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Πρέπει να επωφεληθούμε πιο γρήγορα ώστε οι τιμές να είναι λιγότερο ασταθείς», σημείωσε.

«Η απανθρακοποίηση θα είναι μια ευκαιρία για τη ευρωπαϊκή βιομηχανία. Είναι πρωτοπόρος στην καθαρή ενέργεια και είμαστε δυνατοί στην πράσινη καινοτομία. Ο κινεζικός ανταγωνισμός γίνεται όλο και πιο οξύς. Μέχρι το 2030 η ετήσια παραγωγή της Κίνας από φωτοβολταϊκά θα διπλασιάσει το επίπεδο της παγκόσμιας ζήτησης. Η έκθεση προτείνει λύσεις ανάλογα τον τομέα», συμπλήρωσε.

Τέλος, αναφορικά με την αύξηση της ασφάλειας και τη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από ξένες δυνάμεις, ο κ. Ντράγκι είπε πως «η Ειρήνη είναι ο πρωταρχικός στόχος εσωτερικά και εξωτερικά της Ευρώπης. Οι απειλές για την ασφάλεια αυξάνονται, πρέπει να είμαστε έτοιμοι και ανεξάρτητοι για να παραμείνουμε ελεύθεροι».

«Το να εξασφαλίσουμε κρίσιμες πρώτες ύλες σημαίνει διαφοροποίηση της προμήθειας από φθηνούς προμηθευτές. Το κόστος της ανάπτυξης αμυντικού δυναμισμού θα είναι υψηλό αλλά πιο διαχειρίσιμο αν υπάρχει στρατηγική να αυξήσουμε παράλληλα την ασφάλεια και να εντείνουμε την ανεξαρτητοποίηση μας» είπε, μεταξύ άλλων.

Πού θα βρεθούν τα χρήματα

Σύμφωνα με την έκθεση, η κατάρτιση μιας ρεαλιστικής ατζέντας ανταγωνιστικότητας θα απαιτούσε ετήσια χρηματοδότηση μεταξύ 750 και 800 δισ. ευρώ για έργα προσυμφωνημένα σε επίπεδο ΕΕ. Όπως είπε ο Μάριο Ντράγκι, το 80% αυτών των χρημάτων θα μπορούσαν να προέλθουν από τον ιδιωτικό τομέα και το 20% μέσω δημόσιων επενδύσεων συμπεριλαμβανομένης της ανάληψης νέου κοινού χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο ειδικά για τη χρηματοδότηση κομβικής σημασίας έργων.

«Η ΕΕ έχει φιλόδοξους στόχους. Θέλουμε να γίνουμε δια νόμου ουδέτεροι κλιματικά, έχουμε θέσει στόχους για αναβάθμιση των ψηφιακών μας υποδομών, θέλουμε να επενδύσουμε στην καινοτομία.

Η έκθεση συμπεριλαμβάνει ανάλυση για τις επενδύσεις που χρειάζεται για να υλοποιηθούν αυτοί οι στόχοι και το συμπέρασμα είναι πως κάθε χρόνο θα χρειάζονται 800 δις. ετησίως. Αυτές οι επενδύσεις είναι ζωτικής σημασίας για να επιτευχθούν οι στοίχοι που έχουν ήδη αποφασιστεί, που είναι απαραίτητοι για την ανταγωνιστικότητά μας», σημείωσε.

«Αν υπάρχει αντίρρηση για αυτά τότε υπάρχει αντίρρηση στους ενωσιακούς στόχους», πρόσθεσε.

«Η Ευρώπη πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στην παράλυση, την έξοδο και την ολοκλήρωση. Η ολοκλήρωση είναι η μόνη μας ελπίδα», κατέληξε ο κ. Ντράγκι.