Ο Ερντογάν ξαναχτίζει γέφυρες με την οικονομία της ΕΕ

Του Γιώργου Σκαφιδά

Την περίοδο 2016-2017 εμφανιζόταν έτοιμος να «πλημμυρίσει» την Ευρώπη με μετανάστες, αποκηρύσσοντας τους πληθυσμούς της Γηραιάς Ηπείρου ως «απογόνους των σταυροφόρων και των ναζί». «Η Τουρκία έχει πολλές εναλλακτικές», διακήρυττε ο Ερντογάν πριν μόλις 14 μήνες, απειλώντας να διακόψει τους δεσμούς του με την ΕΕ. Στη αυγή του 2018 ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος επιστρέφει στην Ευρώπη, με διαθέσεις επαναπροσέγγισης, κομίζοντας κλάδους ελαίας. Προκαλεί εντύπωση δε, το γεγονός ότι αυτό γίνεται την ίδια ώρα που η τουρκική πολιτική σκηνή σκληραίνει τη ρητορική της κατά της Ελλάδας και της Κύπρου.

Φημισμένος διεθνώς για τις στροφές των 180 μοιρών που κάνει συχνά στις σχέσεις του με τους «έξω», ο 63χρονος Ερντογάν θάβει το… γιαταγάνι του πολέμου και επιχειρεί επίθεση φιλίας προς την Ευρώπη.

Το πρώτο του ταξίδι για το 2018 πρόκειται να το πραγματοποιήσει την ερχόμενη Παρασκευή, 5 Ιανουαρίου, στο Παρίσι, όπου θα έχει συνάντηση και με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Το θέμα της Ιερουσαλήμ (το οποίο αξιοποιεί πλέον ο Έρντογάν ως μέσο αυτοπροβολής για τον ίδιο στη διεθνή σκηνή αλλά και ως μέσο αναβάθμισης του τουρκικού διπλωματικού εκτοπίσματος), η επόμενη ημέρα στη Συρία και οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ αναμένεται να βρεθούν στην κορυφή της ατζέντας των συνομιλιών μεταξύ των δύο ηγετών.

Ο Ιμπραχίμ Καλίν, εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας με ρόλο-κλειδί στις σχέσεις του Ερντογάν με τη Δύση, υπογράμμισε με νόημα ότι «οι βαθιά ριζωμένες σχέσεις» ανάμεσα στην Τουρκία και τη Γαλλία «ενισχύονται περαιτέρω από μεγάλα πρότζεκτ σε ένα ευρύ φάσμα αμοιβαίων επενδύσεων: στην ενέργεια, στην αμυντική βιομηχανία, στην επιστήμη και την τεχνολογία, στις μεταφορές, στον πολιτισμό και στην εκπαίδευση».

Μέσα στον Ιανουάριο πρόκειται και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου να πραγματοποιήσει επίσκεψη στη Γερμανία. Μιλώντας στο γερμανικό πρακτορείο DPA, ο κ. Τσαβούσογλου ανακοίνωσε ότι θα επισκεφτεί τον Γερμανό (υπηρεσιακό έως ότου να σχηματιστεί νέα ομοσπονδιακή κυβέρνηση στο Βερολίνο) υπουργό Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, και μάλιστα στη γενέτειρα του τελευταίου πόλη Γκόσλαρ της Κάτω Σαξονίας.

Υπενθυμίζεται ότι ο Γκάμπριελ είχε μόλις λίγα 24ωρα πριν το τέλος του 2017 προτείνει ανοιχτά μια «έξυπνη… νέα και πιο στενή μορφή τελωνειακής ένωσης» μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, με την Άγκυρα να καλωσορίζει-επικροτεί την εν λόγω προοπτική. Το ίδιο το τουρκικό καθεστώς είχε φροντίσει νωρίτερα να απελευθερώσει κάποιους από τους Γερμανούς που κρατούνταν επί μήνες στις τουρκικές φυλακές, όχι όμως και τον δημοσιογράφο της εφημερίδας Die Welt, Ντενίζ Γιουτζέλ. Όταν κλήθηκε μάλιστα να απολογηθεί για τις διώξεις Γερμανών υπηκόων πίσω στην Τουρκία, ο κ. Τσαβούσογλου δήλωσε ότι νίπτει  τας χείρας του επικαλούμενος… την ανεξαρτησία της τουρκικής Δικαιοσύνης.

«Βρισκόμαστε σε διάλογο, κυρίως με τον ΥΠΕΞ Γκάμπριελ. Νομίζω ότι και οι δύο πλευρές είναι έτοιμες να ομαλοποιήσουν τις σχέσεις τους. Περιμένω έναν πολύ καλύτερο χρόνο το 2018», υπογράμμισε ο Τούρκος ΥΠΕΞ αναφερόμενος στις γερμανοτουρκικές σχέσεις, με δηλώσεις του στο DPA. Υπενθυμίζεται ότι το SPD (στο οποίο ανήκει ο Γκάμπριελ) ήταν παραδοσιακά το κόμμα των Τούρκων στη Γερμανία, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό τόσο για τη στάση των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών όσο και για τις προσδοκίες της Άγκυρας από το SPD (το οποίο SPD μένει ωστόσο να φανεί εάν θα ενταχθεί σε ένα νέο μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό στη Γερμανία). 

Η Άγκυρα από την πλευρά της, εμφανίζεται πάντως να επενδύει και πάλι στην ενίσχυση των δεσμών της με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία και η Ιταλία. Ο Ερντογάν ευελπιστεί ότι βελτιώνοντας τις σχέσεις του με τη Δύση και κυρίως με την ΕΕ, θα ενισχύσει σημαντικά την τουρκική οικονομία, κυρίως στα μέτωπα των εξαγωγών και του τουρισμού. Και ξαφνικά όλα αποκτούν νόημα, καθώς η οικονομία είναι εκείνη που θα κρίνει και το αποτέλεσμα των επερχόμενων τουρκικών εκλογών. 

Προσλήψεις και παροχές στο δρόμο προς τις εκλογές

Η επόμενη εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία είναι επισήμως προγραμματισμένη για το 2019 και θα είναι τριπλή. Ξεκινάει με τις τοπικές εκλογές το Μάρτιο του 2019 και κορυφώνεται με τις διπλές (προεδρικές και βουλευτικές) εκλογές το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς. Η προεκλογική εκστρατεία, ωστόσο, στην Τουρκία φαίνεται να έχει ήδη ξεκινήσει, με την κυβέρνηση του ισλαμοσυντηρητικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) να ανοίγει τις κάνουλες της παραχολογίας (δίνοντας παράλληλα τροφή και σε σενάρια περί πρόωρων εκλογών, ενδεχομένως το καλοκαίρι του 2018, στην επέτειο της συμπλήρωσης δύο ετών από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016). Σε αυτό το πλαίσιο, το AKP έδωσε το πράσινο φως για την πρόσληψη εκατοντάδων χιλιάδων νέων δημοσίων υπαλλήλων στην Τουρκία (για να καλύψουν τις θέσεις όλων εκείνων των επίσης εκατοντάδων χιλιάδων που αποπέμφθηκαν μετά το πραξικόπημα). Ο πρωθυπουργός  Μπιναλί Γιλντιρίμ ανακοίνωσε, πιο συγκεκριμένα, ότι πρόκειται να γίνουν 110.000 τέτοιες προσλήψεις μέσα στο 2018.

Παράλληλα, η κυβέρνηση Γιλντιρίμ ανακοίνωσε ότι πρόκειται να αυξήσει των κατώτατο μισθό κατά 14% μέσα στο 2018. Μέσα στη χρονιά που μόλις ξεκίνησε αναμένεται να ανοίξουν τις πύλες τους για το κοινό και κάποιοι από τους χώρους του υπερπολυτελούς προεδρικού μεγάρου στην Άγκυρα όπου έχει μετακομίσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το 2014. Μεταξύ των εν λόγω χώρων, και μια βιβλιοθήκη με περίπου 5 εκατομμύρια βιβλία, η οποία θα ξεχωρίζει ως μια από τις μεγαλύτερες της Τουρκίας. Οι οικογένειες πολλών επιφανών ανθρώπων του πολιτισμού έχουν ήδη, σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο, παραχωρήσει προσωπικές συλλογές δεκάδων χιλιάδων βιβλίων για το συγκεκριμένο σκοπό.

(Φωτογραφία: Sooc)