Ο χρησμός Μπαρνιέ για τα δικαιώματα μετά το Brexit

Το επόμενο βήμα στην διαδικασία του διαζυγίου ΕΕ και Brexit έκανε το πρωί της Τετάρτης  το κολέγιο Επιτρόπων της Κομισιόν, αποστέλλοντας τις βασικές κατευθυντήριες αναφορικά με το άρθρο 50 και το Brexit στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Από εκεί θα προετοιμαστεί ένα πρώτο κείμενο, το οποίο και αναμένεται να υιοθετηθεί στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων που θα λάβει χώρα στις 22 Μαΐου. Η διαδικασία έρχεται ως συνέχεια της υιοθέτησης το περασμένο Σάββατο των πολιτικών γραμμών της Ένωσης των “27” για το θέμα.

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου αμέσως μετά, ο διαπραγματευτής της Ένωσης για το Brexit, Μισέλ Μπαρνιέ σημείωσε πως θα ήταν αυταπάτη να υποθέσει κανείς πως όλη η διαδικασία θα είναι εύκολη και έριξε το βάρος των “27” στη διασφάλιση των πολιτών που δραστηριοποιούνται στην Μεγάλη Βρετανία και αντίστοιχα των Βρετανών που ζουν και εργάζονται σε κράτη – μέλη της ΕΕ.

Ωστόσο, παρά τις ρητές κατευθύνσεις για το τι μέλλει γενέσθαι με τους Ευρωπαίους πολίτες που ήδη δραστηριοποιούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Γάλλος διαπραγματευτής ανέφερε πως δεν μπορεί να εγγυηθεί τα ίδια δικαιώματα για όσους πολίτες επιλέξουν τη Μεγάλη Βρετανία από τούδε και στο εξής και κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.

Το ενδιαφέρον των Ελλήνων

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Βρετανικού υπουργείου Εργασίας, από το 2010 μέχρι το 2015 περίπου 45.000 Έλληνες απέκτησαν αριθμό κοινωνικής ασφάλισης στη Μεγάλη Βρετανία (αριθμός απαραίτητος για να εργαστεί κάποιος στη χώρα).

Από το 2002 έως το 2010, περίπου 3000 άνθρωποι κάθε χρόνο  αποκτούσαν αριθμό κοινωνικής ασφάλισης. Η πελιοψηφία των εγγεγραμμένων ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 18-44 ετών, με τους περισσότερους να επιλέγουν ως τόπο εργασίας το Λονδίνο.

Από τα στοιχεία γίνεται φανερό ότι οποιαδήποτε εξέλιξη σε σχέση με την παραμονή και την μετεγκατάσταση, λόγω του Brexit, αφορά όλο και περισσότερους Έλληνες, που είτε για λόγους εργασίας, είτε για λόγους σπουδών επέλεξαν και επιλέγουν τη Μ. Βρετανία.

Οι κατευθυντήριες της Ένωσης

Το κείμενο θέτει τις πρώτες λεπτομέρειες για τον τρόπο που θέλει η Ευρώπη να κινηθεί αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις με το Λονδίνο. Διαδικασίες που σύμφωνα με τον διαπραγματευτή για το Brexit, Μισέλ Μπαρνιέ, δεν θα είναι ούτε σύντομες, ούτε ανώδυνες. “Είναι ώρα να εκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις, όσο πιο σύντομα η βρετανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να καθίσει στο τραπέζι” σημείωνει ο Μισέλ Μπαρνιέ.

Ο διαπραγματευτής για θέματα Brexit της ΕΕ, Μισέλ Μπαρνιέ ®AP

Η σύσταση της Κομισιόν διαρθρώνεται γύρω από τέσσερις βασικούς άξονες με πρωταρχικό τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και αντίστοιχα των Βρετανών που εργάζονται και διαμένουν σε κάποιο κράτος μέλος της ΕΕ, καθώς και των οικογενειών τους. Έτσι, ενδέχεται το κομμάτι της οικονομικής διευθέτησης των σχέσεων Ένωσης και Βρετανίας να μετατοπιστεί σε δεύτερο χρόνο.

Κάποιοι καλλιέργησαν ψευδαισθήσεις πως το Brexit δεν θα έχει καμιά υλική επίπτωση στις ζωές μας

Επιπλέον, στα κείμενα που δημοσίευσε η Επιτροπή αναφέρεται ρητά πως δεν υπάρχει συμφωνία σε κανέναν τομέα, αν δεν βρεθεί λύση και συμφωνηθούν όλα τα σημεία της διαπραγμάτευσης ταυτόχρονα. “Κάποιοι καλλιέργησαν ψευδαισθήσεις πως το Brexit δεν θα έχει καμιά υλική επίπτωση στις ζωές μας και θα είναι ανώδυνη. Όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει” σημείωσε ο διαπραγματευτής της Ένωσης για το Brexit. Τόνισε δε, πως οποιοδήποτε χρηματικό ποσό δεν αποτελεί “ποινή” ή έξοδα αποχώρησης των Βρετανών.

Προτεραιότητα οι πολίτες

Άλλωστε, για το θέμα της αποπληρωμής 100 δις ευρώ από το Λονδίνο στις Βρυξέλλες, που προκάλεσε την έντονη αντίδραση των Βρετανών, ο Μισέλ Μπαρνιέ ανέφερε πως υπάρχουν προγράμματα τα οποία Ηνωμένο Βασίλειο και ΕΕ αποφάσισαν από  κοινού και τα οφέλη των οποίων επωφελήθηκαν με αμοιβαίο τρόπο. Αν και δεν έκανε λόγο για συγκεκριμένο ποσό, σημείωσε πως όλοι οι λογαριασμοί πρέπει να κλείσουν πριν την αποχώρηση.

Βασική προτεραιότητα της ΕΕ είναι να διασφαλίσει τα δικαιώματα των πολιτών που έχουν φτιάξει τη ζωή τους με βάση τα δικαιώματα που τους παρείχαν οι συνθήκες της ενοποίησης. Στόχος να δώσουν σε αυτούς τους ανθρώπους που σύμφωνα με τον κ. Μπαρνιέ αγγίζουν τα 4,5 εκατομμύρια (3,2εκατ Ευρωπαίοι πολίτες στη Βρετανία και 1,2 εκατ. Βρετανοί σε χώρες της ΕΕ) την αίσθηση της ασφάλειας. Η καταληκτική συμφωνία αποχώρησης θα προστατεύει τα δικαιώματα αυτών των πολιτών, με στόχο της Επιτροπής, όλοι να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα που είχαν κατοχυρώσει και πριν το Brexit.

Διατηρούν το δικαίωμα εργασίας, ελεύθερης μετακίνησης και διαμονής τα 4,5 εκατ. των πολιτών σε Βρετανία και ΕΕ

Οι οικογένειες θα πρέπει δηλαδή να έχουν το δικαίωμα να ακολουθούν το άτομο που εργάζεται στην Μεγάλη Βρετανία, ενώ οι Ευρωπαίοι πολίτες οφείλουν να έχουν τη δυνατότητα άμεσης απόκτησης άδειας παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εξάλλου, όπως προβλέπεται και σήμερα, οι πολίτες της Ένωσης έχουν το δικαίωμα μόνιμης διαμονής σε κράτος μέλος της ΕΕ, έπειτα από παραμονή εκεί επί πέντε συναπτά έτη. Όπως μάλιστα σημειώνει το κείμενο, το δικαίωμα της μόνιμης παραμονής θα πρέπει να αποδίδεται σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, ακόμη και δεν έχουν συμπληρώσει πέντε χρόνια στη Βρετανία όταν θα τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία αποχώρησης.

Ελεύθερη πρόσβαση στην εργασία

Αντίστοιχα, Βρετανοί και Ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν ελεύθερη πρόσβαση στην εργασία, η οποία και συνοδεύεται από ασφαλιστικά και άλλα εργασιακά δικαιώματα που απορρέουν από την ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη. Επιπλέον, εργαζόμενοι που θα βρεθούν χωρίς δουλειά μετά το Brexit, θα μπορούν να κάνουν χρήση του “ταμείου ανεργίας” για ορισμένο διάστημα ώσπου να βρουν δουλειά σε άλλο κράτος μέλος.

Όλα τα παραπάνω δικαιώματα θα έχουν ισχύ εφ όρου ζωής για τα άτομα που θίγονται από τη διαδικασία αποχώρησης της Βρετανίας. Όπως μάλιστα σημειώνεται, οι πολίτες της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να επικαλούνται το κείμενο της αποχώρησης αυτής, σε κάθε τους δικαστική διαμάχη ενώπιον δικαστηρίου. Επιπλέον, σημειώνεται πως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και οι αποφάσεις του θα συνεχίσουν να υπερισχύουν της εκάστοτε εθνικής νομοθεσίας, μια υποσημείωση που αναμένεται να προκαλέσει τριβές με το Λονδίνο που θα επιθυμούσε να αποδεσμευτεί από το δικαστήριο στο Λουξεμβούργο.

AP Photo/Matt Dunham