Οι 3 επιλογές του Καρόλου αν δεν μπορεί να εκτελεί τα καθήκοντα του

Η Anne Twomey είναι επίτιμη καθηγήτρια συνταγματικού δικαίου στο University of Sydney. Μεταξύ άλλων εργάστηκε ως Ανώτερη Ερευνήτρια της Ερευνητικής Υπηρεσίας του Κοινοβουλίου της Κοινοπολιτείας -με ειδίκευση στο νόμο και την κυβέρνηση.

Ως εκ τούτου, ξέρει πολύ καλά τι γράψει στο Conversation για τις τρεις επιλογές που έχει ο βασιλιάς Κάρολος εάν δεν μπορεί πια, να εκτελεί τα καθήκοντα του -όσο λαμβάνει θεραπεία για τον καρκίνο με τον οποίον διαγνώστηκε.

Mέχρι νεοτέρας, το Παλάτι έχει ενημερώσει πως θα συνεχίσει να ασχολείται με τα επίσημη γραφειοκρατία και τις εβδομαδιαίες συναντήσεις του με τον πρωθυπουργό της Αγγλίας.

Εάν τώρα, παραστεί ανάγκη να απέχει, μπορεί

α) να αναθέσει ορισμένες ή τις περισσότερες υποχρεώσεις του σε συμβούλους του κράτους.

Αυτό γίνεται και κάθε φορά που ο μονάρχης ταξιδεύει στο εξωτερικό.

Οι σύμβουλοι είναι δύο και ενεργούν από κοινού. Εκτελούν τα περισσότερα από τα καθήκοντα του μονάρχη όταν είναι άρρωστος, αλλά δεν μπορούν να διαλύσουν το κοινοβούλιο, παρά μόνο κατόπιν εντολής του. Επίσης, δεν μπορούν να δημιουργήσουν ομότιμους.

Τις θέσεις αυτές μπορούν να αναλάβουν η σύζυγος του μονάρχη και οι επόμενοι τέσσερις ενήλικες στη σειρά διαδοχής του θρόνου. Δηλαδή, η βασίλισσα Καμίλα, ο πρίγκιπας Ουίλιαμ, ο πρίγκιπας Χάρι, ο πρίγκιπας Ανδρέας και η πριγκίπισσα Βεατρίκη.

«Στην ουσία όμως, ο πρίγκιπας Χάρι αποκλείεται να γίνει σύμβουλος, όσο βρίσκεται εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου. Επίσης, στην πράξη ο πρίγκιπας Άντριου και η πριγκίπισσα Βεατρίκη δεν μπορούν να κληθούν να ενεργήσουν ως σύμβουλοι, καθώς δεν είναι εργαζόμενα βασιλικά μέλη».

Άρα μένουν οι Καμίλα και ο Ουίλιαμ.

Ή τουλάχιστον αυτό θα ίσχυε αν δεν είχε αλλάξει ο νόμος το 2022 και προστεθούν η πριγκίπισσα Άννα και ο πρίγκιπας Εδουάρδος -δηλαδή, τα αδέλφια του Καρόλου, εξαιρουμένου του Άντριου που έχει ‘λερωμένο’ ποινικό μητρώο.

β) να αναλάβει αντιβασιλεία

Αυτή η λύση επιστρατεύεται εάν ο βασιλιάς είναι ανίκανος να εκτελέσει τα βασιλικά του καθήκοντα, λόγω «αναπηρίας του νου ή του σώματος».

Ο κυρίαρχος δεν ελέγχει το πότε ή για πόσο χρονικό διάστημα θα λειτουργεί μια αντιβασιλεία.

Αντίθετα, ξεκινά με μια δήλωση τριών ή περισσότερων μελών από τη λίστα που περιλαμβάνει τη σύζυγο του, το λόρδο καγκελάριο, τον πρόεδρο της Βουλής των Κοινοτήτων, τον λόρδο ανώτατο δικαστή της Αγγλίας και τον Πρόεδρο του Πολιτικού Τμήματος του Εφετείου της Αγγλίας και της Ουαλίας και επικεφαλής της Πολιτικής Δικαιοσύνης.

Ο νόμος περί αντιβασιλείας απαιτεί από τον πρίγκιπα Ουίλιαμ να είναι αντιβασιλέας, καθώς είναι ο επόμενος ενήλικας στη σειρά διαδοχής του στέμματος.

Αναλαμβάνει τις εξουσίες του Βασιλιά σε σχέση με τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά δεν μπορεί να αλλάξει τη σειρά διαδοχής στο στέμμα.

γ) να παραιτηθεί

Όταν περιμένεις 70 χρόνια για να καθίσεις στο θρόνο του βασιλιά, μάλλον δεν παραιτείσαι αυτού του δικαιώματος εύκολα.

Βέβαια, αν συμβεί σήμερα ό,τι έκανε ο Εδουάρδος ο Η’ το 1936, μάλλον θα είναι πιο σύνθετο.

Ο προκάτοχος του Καρόλου εγκατέλειψε με ένα υπογεγραμμένο έγγραφο παραίτησης και τη θέσπιση νομοθεσίας στην οποία συμφώνησαν όλα τα μέλη της Κοινοπολιτείας.

Αυτό δεν είναι δυνατό σήμερα, καθώς η Μεγάλη Βρετανία δεν μπορεί πλέον να νομοθετεί σε σχέση με τα άλλα 14 μέλη της Κοινοπολιτείας.

Λόγω της πιθανής συνταγματικής ακαταστασίας της αντιμετώπισης του ρόλου του Βασιλιά σε αυτά, είναι πιθανό να αποφευχθεί η παραίτηση.