Οι δασμοί του Τραμπ αναγκάζουν την Ευρώπη να στρέψει το βλέμμα στην Κίνα

Ένα κύμα φθηνών εισαγωγών από την Κίνα αναμένεται να επιδεινώσει τους οικονομικούς κινδύνους για την Ευρώπη, μετά τους δασμούς που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως προειδοποιούν οι αναλυτές στους FT. Συγκεκριμένα, η άμεση επίπτωση των 20% των δασμών του Αμερικανού προέδρου στα ευρωπαϊκά προϊόντα έχει προκαλέσει ανησυχία για το μέλλον των ευρωπαϊκών κατασκευαστών, οι οποίοι ήδη υποφέρουν από τους αμερικανικούς δασμούς σε αυτοκίνητα και χάλυβα. Ωστόσο, η σοβαρότητα των δασμών του Τραμπ σε οικονομίες όπως η Κίνα και το Βιετνάμ σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε επιφυλακή για μια εισροή ασιατικών προϊόντων, όπως ηλεκτρικά είδη και μηχανικές συσκευές, που ενδέχεται να κατευθυνθούν στις δικές της αγορές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζει νέα έκτακτα δασμολογικά μέτρα, όπως δήλωσαν αξιωματούχοι, προσθέτοντας ότι έχουν ενισχύσει την παρακολούθηση των ροών εισαγωγών. «Το άμεσο εμπορικό σοκ για την Ασία πιθανότατα θα επηρεάσει την Ευρώπη», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank για τη Γερμανία, Ρόμπιν Γουίνκλερ. Οι Κινέζοι παραγωγοί θα προσπαθήσουν να πουλήσουν περισσότερα προϊόντα τους στην Ευρώπη και αλλού, λόγω των δασμών που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ.

«Θα χρειαστεί να λάβουμε μέτρα προστασίας για περισσότερες από τις βιομηχανίες μας», δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ. «Είμαστε πολύ ανήσυχοι ότι αυτό θα αποτελέσει ακόμα ένα σημείο έντασης με την Κίνα. Δεν πιστεύω ότι θα αλλάξουν το μοντέλο εξαγωγής τους.» Ο διπλωμάτης πρόσθεσε ότι η ΕΕ είχε ήδη επιβάλει δασμούς έως και 35% σε κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα και ότι είναι πιθανό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να χρειαστεί να αυξήσει τους δασμούς «πολύ περισσότερο» σε άλλα προϊόντα.

Οι δασμοί του Τραμπ αφορούν σε μια ιστορική ανατροπή στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα. Τα μέτρα έχουν ανεβάσει το ποσοστό των δασμών στις ΗΠΑ σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί από το 1909, σύμφωνα με το Yale Budget Lab. Η ΕΕ είναι μία από τις οικονομίες που πλήττονται από υψηλότερους δασμούς σε σχέση με τον βασικό 10% που επιβάλλει ο Λευκός Οίκος σε όλους τους εταίρους του, εκτός από τον Καναδά και το Μεξικό. Ωστόσο, η Κίνα θα πληγεί ακόμα περισσότερο. Το Πεκίνο αντιμετωπίζει έναν «αντίστοιχο» δασμό 34%, επιπλέον του 20% που είχε ήδη επιβληθει. Ο πρόεδρος Τραμπ στόχευσε επίσης χώρες μέσω των οποίων οι κινεζικές εταιρείες διοχέτευαν προϊόντα στις ΗΠΑ, όπως το Βιετνάμ, που αντιμετωπίζει έναν νέο δασμό 46%.

Ενώ οι αναλυτές έχουν υποθέσει ότι τα αυστηρά μέτρα μπορεί να φέρουν την ΕΕ και την Κίνα πιο κοντά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι σε επιφυλακή εδώ και μήνες, δεδομένου του κινδύνου οι Κινέζοι παραγωγοί να προσπαθήσουν να αυξήσουν το μερίδιο αγοράς τους μέσω εκπτώσεων, δεδομένων των αυστηρών εμπορικών φραγμών που υψώνονται από τις ΗΠΑ. Ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Γάλλος πρόεδρος, προειδοποίησε ότι οι υψηλοί δασμοί στις ασιατικές χώρες μπορεί να τους οδηγήσουν να παρακαμφθούν και να κατευθύνουν την επιπλέον παραγωγή τους στην Ευρώπη, με ενδεχόμενες «μαζικές συνέπειες» για τις βιομηχανίες της ηπείρου.

Μπορεί η Κίνα να προσφέρει λύσεις για την Ευρώπη;

Πάντως, λίγες ώρες μετά την αποτυχία να αποφευχθούν οι δασμοί των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια συναντήσεων στην Ουάσιγκτον τον περασμένο μήνα, ο εκπρόσωπος εμπορίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έφτασε στο Πεκίνο σε θερμότερο κλίμα. Μετά από συναντήσεις με Κινέζους αξιωματούχους, ο Μάρος Σέφκοβιτς, ο εκπρόσωπος εμπορίου, χαιρέτισε τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας, με τις δύο πλευρές να δηλώνουν την πρόθεσή τους να εμβαθύνουν το «εμπόριο και τις επενδύσεις».

Η Ισπανία και η Ουγγαρία πιέζουν ενεργά την ΕΕ να απομακρυνθεί από την πολιτική της «μείωσης κινδύνου» — η οποία βλέπει την Κίνα ως στρατηγικό ανταγωνιστή που παρουσιάζει τόσο κινδύνους όσο και δυνατότητες για κέρδη. Σε μια πιθανή αποκατάσταση των σχέσεων, η ΕΕ και η Κίνα συμφώνησαν να ξεκινήσουν ξανά τις συνομιλίες για ένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα που τους χωρίζουν: τους δασμούς της Ευρώπης στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα.

Ωστόσο, οι πρόσφατες συνομιλίες στο Πεκίνο έδειξαν ότι η Κίνα δεν προσφέρει εύκολες λύσεις για την Ευρώπη. Το ταξίδι του Σέφκοβιτς απέτυχε να προσφέρει μια βασική ευρωπαϊκή απαίτηση: τη διασφάλιση ότι η πληθώρα των φθηνών κινεζικών προϊόντων, που αντιμετωπίζουν τεράστιους δασμούς στις ΗΠΑ, δεν θα καταλήξει στα ευρωπαϊκά καταστήματα. Ο Νόα Μπάρκιν, ειδικός σε θέματα Κίνας-ΕΕ στο Γερμανικό Ιδρυμα Marshall, ανέφερε ότι το πιο σημαντικό μήνυμα που μετέφερε ο Λιφέγκ ήταν ότι η Κίνα είναι αυτοδύναμη και δεν χρειάζεται να υποκύψει στις πιέσεις της Ευρώπης για να αντεπεξέλθει στην εμπορική καταιγίδα του Τραμπ.

«Ορισμένοι θα μπορούσαν να δουν την κατάρρευση της διατλαντικής σχέσης ως ευκαιρία για την Κίνα, αλλά πιστεύω ότι η Κίνα το βλέπει ως ένδειξη ότι η Ευρώπη γίνεται όλο και πιο αδύναμη», δήλωσε ο Μπάρκιν. «Ο καλύτερος φίλος της έχει χαθεί. Και από την προοπτική της Κίνας, η δύναμή της έχει αυξηθεί με την Ευρώπη, κάτι που την κάνει ακόμα λιγότερο πρόθυμη να συμβιβαστεί».

Η Ευρώπη, όπως και οι ΗΠΑ, φέρει ένα τεράστιο εμπορικό έλλειμμα με το Πεκίνο, το οποίο ανήλθε σε 292 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023. Οι κύριες εξαγωγές της Ευρώπης προς την Κίνα, τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο μετά τις ΗΠΑ, είναι μηχανήματα, εξοπλισμός μεταφορών και χημικά προϊόντα.

Αν και η Κίνα επέβαλε δασμούς στο ευρωπαϊκό κονιάκ σε αντίποινα για τους δασμούς της ΕΕ στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα — και έχει απειλήσει με περαιτέρω δασμούς σε χοιρινό και βοδινό κρέας — έχει αποφεύγει να επιβάλει σημαντικούς δασμούς στα αγαθά της ΕΕ. Η Ευρώπη δεν αποτελεί σημαντική πηγή για κάποιες από τις μεγαλύτερες εισαγωγές των ΗΠΑ από την Κίνα, όπως οι σόγια, αλλά η ΕΕ θα μπορούσε να γίνει εναλλακτική λύση για ορισμένα γεωργικά προϊόντα, όπως το καλαμπόκι, καθώς και για φαρμακευτικά προϊόντα και άλλα αγαθά.