Οι Γεζίντι σε τροχιά ‘συμμαχίας’ με το PKK
Τους «πρωτογνωρίσαμε» το 2014, μέσα σε συνθήκες γενοκτονίας, όταν βρέθηκαν στο στόχαστρο των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το βόρειο Ιράκ. Τώρα, αποτελούν έναν ισχυρό πονοκέφαλο για το καθεστώς Ερντογάν, καθώς οδεύουν σε συμμαχία με τους Κούρδους του PKK.
- 30 Αυγούστου 2017 16:55
Περίπου 10.000 Γεζίντι έμελλε να πέσουν νεκροί μετά τον Αύγουστο του 2014, άλλοι από το τσεκούρι των δημίων του ISIS και άλλοι από τα βασανιστήρια και τις κακουχίες. Κι όσοι είχαν την τύχη να επιζήσουν, πλέον διηγούνται ιστορίες αιχμαλωσίας και ανείπωτης φρίκης.
Του Γιώργου Σκαφιδά
Κορυφαίο παράδειγμα, η ακτιβίστρια Νάντια Μουράντ Μπαζί που είχε επισκεφθεί τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου το Μάρτιο του 2016, λίγους μήνες προτού η ίδια τιμηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το Βραβείο Ζαχάρωφ.
Πίσω στο παρόν, οι Γεζίντι του Βορείου Ιράκ εμφανίζονται να κινούνται στα χνάρια του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), προσθέτοντας άλλο ένα αγκάθι στην ανατολική πλευρά της Τουρκίας. Έχουν διαμορφώσει δικές τους πολιτοφυλακές (Sinjar Resistance Units, YBS) και γυναικείες μονάδες μάχης στην επαρχία Σιντζάρ, στα πρότυπα των δυνάμεων του PKK. Περίπου 3.000 Γεζίντι εκτιμάται ότι έχουν ενταχθεί στις εν λόγω πολιτοφυλακές.
Έχουν, επίσης, διαμορφώσει δικούς τους διοικητικούς μηχανισμούς (Sinjar Democratic Autonomous Administrative Council), ενώ προσφάτως ομάδα Γεζίντι κήρυξε τη «δημοκρατική της αυτονομία» στην περιοχή του Σιντζάρ, μια περιοχή για την κυριαρχία της οποίας ερίζουν Βαγδάτη και Ερμπίλ.
Οι Γεζίντι είναι κουρδική μειονότητα με ιδιαίτερα, μη-μουσουλμανικά θρησκευτικά χαρακτηριστικά (αντιμετωπίζονται περίπου ως… σατανιστές από το μουσουλμανικό κόσμο). Ζουν κυρίως στο Βόρειο Ιράκ και στη Συρία, αριθμώντας μερικές εκατοντάδες χιλιάδες. Ως κουρδική μειονότητα λοιπόν, είναι λογικό να εντάσσονται στο ευρύτερο γεωπολιτικό στρατόπεδο των Κούρδων της Μέσης Ανατολής.
Πολλοί Γεζίντι ωστόσο πλέον απορρίπτουν τόσο το καθεστώς του Μασούντ Μπαρζανί (προέδρου του ημιαυτόνομου Ιρακινού Κουρδιστάν) όσο και τους Πεσμεργκά (την επίσημη στρατιωτική δύναμη του Ιρακινού Κουρδιστάν). Κι όχι μόνο τους απορρίπτουν αλλά και συμμαχούν με τον «εχθρό» τους: με τις δυνάμεις δηλαδή του PKK το οποίο βρίσκεται σε πόλεμο με την Τουρκία και αντιμάχεται το καθεστώς Μπαρζανί.
Δυνάμεις του PKK (και όχι των Πεσμεργκά) ήταν άλλωστε εκείνες που είχαν σπεύσει να υπερασπιστούν στρατιωτικά τους Γεζίντι την περίοδο 2014-2015, ενάντια στους τζιχαντιστές του ISIS, τους οποίους και τελικώς εκδίωξαν από το Σιντζάρ.
Κάπου εδώ ωστόσο, μπαίνει στην εξίσωση και η Τουρκία του Ερντογάν. Λέγεται μάλιστα πως η Άγκυρα ανησυχεί πια πολύ περισσότερο για όσα εκτυλίσσονται στο Σιντζάρ από όσο η ίδια η Βαγδάτη.
Δυνάμεις Γεζίντι υποστηριζόμενες από το PKK εμφανίζονται σήμερα να ελέγχουν ένα μέρος της επαρχίας Σιντζάρ (το υπόλοιπο εξακολουθεί να τελεί υπό τον έλεγχο των Πεσμεργκά).
Το θέμα της σύμπραξης των Γεζίντι με το PKK στο Σιντζάρ φέρεται να συζητήθηκε και κατά την πρόσφατη επίσκεψη (23 Αυγούστου) του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Ιράκ. Η Άγκυρα φοβάται, πιο συγκεκριμένα, μήπως η περιοχή του Σιντζάρ μετατραπεί σε ένα «νέο, δεύτερο Καντίλ» (σε μια περιοχή δηλαδή, όπως τα βουνά της Καντίλ στο βόρειο Ιράκ, όπου θα διατηρεί κραταιές βάσεις το PKK). Ο Ερντογάν έχει εκφράσει ανοιχτά το συγκεκριμένο φόβο ήδη από το φθινόπωρο του 2016.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει το τελευταίο διάστημα βομβαρδισμούς στην Καντίλ αλλά και στο Σιντζάρ. Επικαλείται, μάλιστα, την παρουσία του PKK στο βόρειο Ιράκ ως αιτία για να διατηρεί τουρκικά στρατεύματα στη βάση της Μπασίκα κοντά στη Μοσούλη.
Η περιοχή του Σιντζάρ έχει ωστόσο πρόσθετη στρατηγική αξία και για έναν άλλο λόγο: επειδή θα μπορούσε να λειτουργήσει ως οδός σύνδεσης των ημιαυτόνομων Κούρδων της βόρειας Συρίας (PYD, YPG) με τους Κούρδους του βορείου Ιράκ αλλά και του Ιράν.
(AP Photo/Murat Bay)
