Οι ΗΠΑ, η Ρωσία και το τουρκικό παιχνίδι στη Συρία που άργησε δυο χρόνια

Πηγές από το εσωτερικό του τουρκικού στρατού επικαλείται η εφημερίδα Hurriyet, σε άρθρο της που σημειώνει πως στρατιωτικοί που κίνησαν το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία, φρόντιζαν να καθυστερήσουν και να σαμποτάρουν την τουρκική εισβολή στη Συρία και την απελευθέρωση της πόλης Τζαραμπλούς από το Ισλαμικό Κράτος και δείχνει τους πραξικοπηματίες και τον Γκιουλέν που σύμφωνα με τον Ερντογάν βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα.

“Η τουρκική κυβέρνηση δούλευε πάνω στην χερσαία επιχείρηση για περισσότερα από δύο χρόνια. Ήμασταν κοντά στο να πατήσουμε επί συριακού εδάφους εδώ και χρόνια” σημειώνει η πηγή που για ευνόητους λόγους θέλει να κρατήσει την ανωνυμία του. “Τον Ιούνιο του 2015, η Τουρκία συζήτησε με τις συμμαχικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, την πιθανότητα μιας χερσαίας επίθεσης για την απελευθέρωση της Τζαράμπλους από τους Τζιχαντιστές” συμπληρώνει.

Ένα επιχειρησιακό σχέδιο είχε συσταθεί και όπως λέει ο αξιωματικός, “ορισμένοι από τους στρατιωτικούς εντός του στρατού εργάζονταν ώστε να καθυστερήσουν την κίνηση της Τουρκίας”. Ο ίδιος αναφέρει πως άνθρωποι που σήμερα κατηγορούνται από τον Ερντογάν και τη δικαιοσύνη για συμμετοχή στο πραξικόπημα, προέβαλαν ενστάσεις και δικαιολογίες για το κατά πόσο το αξιόμαχο του τουρκικού στρατού ήταν τέτοιο, ώστε να φέρει εις πέρας με επιτυχία μια τέτοια αποστολή.

Η αλλαγή φρουράς στις ειδικές δυνάμεις

Το επιχειρησιακό σχέδιο στηριζόταν κατά κύριο λόγο στις Ειδικές Δυνάμεις, ο επικεφαλής των οποίων Σεμίχ Τερζί, έπεσε νεκρός τη νύχτα του πραξικοπήματος έπειτα από ανταλλαγή πυρών και τον οποίο συμπεριέλαβε η κυβέρνηση Ερντογάν στους στρατιωτικούς που εξύφαναν την προσπάθεια ανατροπής του πολιτεύματος. Όπως αναφέραμε ξανά στο NEWS 247, νέος διοικητής των Ειδικών Δυνάμεων ανέλαβε ο Αντιστράτηγος Αξακαλί, ο οποίος και ανήλθε την ιεραρχία μετά την αποτυχία του πραξικοπήματος και φαίνεται να χαίρει της απόλυτης εμπιστοσύνης του καθεστώτος Ερντογάν.

Άλλωστε, από την Άγκυρα δηλώνουν σε κάθε τόνο πως ο Αξακαλί, έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην αποτροπή των πραξικοπηματιών. Όπως σημειώνει η Hurriyet, ο αξιωματικός παγιδεύτηκε στα κεντρικά των ειδικών δυνάμεων το βράδυ της 15ης Ιουλίου ενόσω προχωρούσε το πραξικόπημα. Αμέσως επικοινώνησε με τον άνδρα της προσωπικής του φρουράς, Επιλοχία Ομέρ Χαλισντερίμ, τον οποίο και ενημέρωσε για την κατάστασή του. Όπως αναφέρει ο ίδιος, έδωσε εντολή στον Χαλισντερίμ να αποτρέψει με κάθε τρόπο την είσοδο του τότε Διοικητή των Ειδικών Δυνάμεων στο κτίριο, όπως και έγινε. Ο Επιλοχίας κατάφερε να σκοτώσει τον Αντιστράτηγο Τερζί, πριν πέσει ο ίδιος νεκρός από πυρά στρατιωτών που είχαν ταχθεί υπέρ του κινήματος ανατροπής.

Ο ρωσικός παράγοντας…

Μπορεί βέβαια από το εσωτερικό του τουρκικού στρατού να εμπλέκουν και πάλι τον Γκιουλέν και τους υποστηρικτές του σε ένα ακόμη ζήτημα, η πηγή όμως που μίλησε στη Hurriyet, παραδέχεται πως ένας ακόμη λόγος – ίσως και ο πιο σημαντικός και ρεαλιστικός να προσθέσουμε εμείς – που η χερσαία επιχείρηση δεν πραγματοποιήθηκε νωρίτερα, ήταν οι σχέσεις Άγκυρας-Μόσχας. “Μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους, ήταν πρακτικά αδύνατο να εφαρμόσουμε τα σχέδιά μας, εξαιτίας της έλλειψης κάλυψης από αέρος” σημειώνει ο Τούρκος αξιωματικός που αναφέρει παράλληλα πως οι Αμερικανοί θεωρούσαν παρακινδυνευμένη την επιχείρηση.

Άλλωστε, η επεναπροσέγγιση Μόσχα και Άγκυρας φαίνεται να υπήρξε καταλύτης στην αναθέρμανση των σχέσεων Τουρκίας-ΗΠΑ που τις τελευταίες ημέρες κάνουν κινήσεις καλής θέλησης και χαϊδεύουν τον Ερντογάν, δηλώνοντας πλήρη στήριξη στην διοίκησή του στη χώρα.

…και ο αμερικανικός αμοραλισμός

Ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία ή γεωπολιτικά συμφέροντα και προώθηση των συμφερόντων της στη Συρία και γενικότερα την ταραγμένη μέση Ανατολή; Δεν χρειάζεται να είναι κανείς διεθνολόγος για να παρατηρήσει πως η ζυγαριά στην Ουάσιγκτον κλίνει προς το δεύτερο, μετά και την επίσκεψη Μπάιντεν στην Τουρκία. Η ‘συγνώμη΄του αντιπροέδρου στον Ερντογάν, αλλά και η δήλωση πως το καθεστώς απολαμβάνει της αμέριστης συμπαράστασης του Λευκού Οίκου και του ίδιου του Μπαράκ Ομπάμα, ήρθαν να το επιβεβαιώσουν με τον πιο επίσημο τρόπο.

Ο πρώην Διοικητής του ΝΑΤΟ, Ελληνοαμερικάνος Τζέιμς Σταυρίδης, μιλώντας στο reuters σημείωσε πως οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία ισορροπούσαν μεταξύ του “ρεαλισμού και του ιδεαλισμού”, ανάμεσα στην ανάγκη για έναν δυνατό σύμμαχο στην περιοχή και την απαραίτητη προσοχή στα ανθρώπινα δικαιώματα. “Η επίσκεψη του αντιπροέδρου είναι μια προσπάθεια να βρεθεί ο σωστός τόνος και θα απογοητεύσει όλους όσους επιθυμούν μια πιο αυστηρή στάση στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων” αναφέρει ο απόστρατος κ. Σταυρίδης και συμπληρώνει: “Δεδομένων όμως των τεράστιων γεωπολιτικών ζητημάτων που διακυβέυονται, η αίσθησή μου είναι πως (ο Μπάιντεν) χτύπησε τις ‘σωστές χορδές'”.

Επιχείρηση “Ασπίδα του Ευφράτη”

Ο Τούρκος αξιωματικός Αξακαλί βρέθηκε μάλιστα στη συριακή πόλη, αμέσως μετά την επιτυχημένη κατάληψη για να επιθεωρήσει το αξιόμαχο των στρατευμάτων εκεί. Ο Αξακαλι είναι ο επικεφαλής της επιχείρησης ‘Ασπίδα του Ευφράτη’, όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται, με στόχο την παροχή βοήθειας στους αντάρτες στον πόλεμο κατά του Ιλαμικού Κράτους. Φυσικά, η στόχευση της Τουρκίας είναι πολύ διαφορετική και σύνθετη από την παραπάνω “βιτρίνα”. Στόχος τους είναι αφενός να δείξουν πως μπορούν να διεξάγουν πολεμικές επιχειρήσεις χωρίς το… ντάντεμα των ΗΠΑ και αφετέρου να αποτρέψουν την προέλαση άλλων συριακών ανταρτών που ελέγχονται κατά κύριο λόγο από Κούρδους.

“Προφανώς, η απελευθέρωση της Τζαραμπλούς από τον τουρκικό στρατό και τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (ισλαμιστές αντάρτες που στηρίζονται από την Άγκυρα) είναι απόδειξη πως τα στρατεύματά μας ήταν πάντα έτοιμα για μια τέτοια επιχείρηση” σημειώνει ο στρατιωτικός που έδωσε τις πληροφορίες στην τουρκική εφημερίδα. 

ΠΗΓΗ HURRIYET/ REUTERS