Ολλανδία: Ο παλμός των εκλογών με τη ματιά των ψηφοφόρων

O Χέριτ είναι 43 ετών και πατέρας δύο παιδιών. Είναι ένας κοσμοπολίτης Ολλανδός που φέτος ζει στη Βουδαπέστη, πέρυσι βρισκόταν στο Βανκούβερ, ενώ έχει περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του στην Αυστραλία. Βρέθηκε σήμερα στη Χάγη για να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, καθώς, όπως λέει, δεν είναι εύκολο να ψηφίσει κανείς από απόσταση.

Ο Xέριτ σίγουρα δεν αντιπροσωπεύει τον μέσο Ολλανδό ψηφοφόρο, ωστόσο έχει μια ισχυρή άποψη για το ποια είναι η κατάσταση των πραγμάτων στη γενέτειρά του, αναγνωρίζοντας ότι το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών θα είναι βαρόμετρο για την άνοδο ή όχι του ακροδεξιού λαϊκισμού στην Ευρώπη. «Το πρόβλημα είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση τελικά δεν είναι ο δημοκρατικός θεσμός που θέλει να πιστεύει ότι είναι. Οι Ολλανδοί ψήφισαν σε δύο δημοψηφίσματα κατά της ΕΕ και η φωνή τους με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο δεν εισακούστηκε» λέει ο Χέριτ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Ο ίδιος σημειώνει πως οι ακροδεξιοί λαϊκιστές και στην Ολλανδία, όπως και σε άλλες χώρες της ΕΕ, εκμεταλλεύονται την αδυναμία των παραδοσιακών κομμάτων να ανταποκριθούν στους φόβους και τις ανησυχίες των πολιτών που αφορούν τόσο την ασφάλεια όσο και την απασχόληση. «Την ίδια ώρα γίνεται λόγος για ευρωπαϊκή φορολογία και ευρωπαϊκό στρατό. Οι Βρυξέλλες τρέχουν αλλά ο κόσμος δε θέλει να ακολουθήσει», καταλήγει ο Χέριτ.

Ωστόσο, η δυναμική του Χερτ Βίλντερς, του ηγέτη του ακροδεξιού λαϊκιστικού κόμματος φαίνεται να μειώνεται όλο και περισσότερο, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. «Το εθνικιστικό τσουνάμι που πέρασε από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ, όλα δείχνουν ότι θα σταματήσει στην Ολλανδία. Πρέπει να ξανασκεφτούμε κατά πόσο είναι πραγματικό όλο αυτό το ζήτημα», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ρενέ Κουπίρες, πολιτικός αναλυτής στο ερευνητικό κέντρο του εργατικού κόμματος (PvdA) και αρθρογράφος στην εφημερίδα de Volkskrant.

Ο Ρενέ Κουπίρες επισημαίνει πως το παιχνίδι άλλαξε σε μεγάλο βαθμό η διπλωματική κρίση με την Τουρκία. «Η τραγική ειρωνεία είναι ότι ο Ερντογάν νίκησε τον Βίλντερς», λέει χαρακτηριστικά.

Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκε την κόντρα με την Τουρκία ο νυν προωθυπουργός Μαρκ Ρούτε από το κεντροδεξιό, φιλελεύθερο κόμμα, τόνισε το ηγετικό του προφίλ είναι πολύ πιθανό να τερματίσει πρώτος και σε αυτές τις εκλογές, αν και αποδυναμωμένος σε σχέση με τις προηγούμενες.

«Ο Ρούτε είναι δυνατός και ξέρει να παίρνει θέση σε σημαντικά ζητήματα. Αυτό που έχει σημασία τώρα είναι η σταθερότητα», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαράικα, 53 ετών. «Ελπίζω ότι η Ολλανδία δε θα ακολουθήσει το παράδειγμα της Αμερικής με τον Τραμπ και θα καταψηφίσει τον Βίλντερς», προσθέτει η ίδια, τονίζοντας τη μεγάλη δυσκολία που θα έχει αυτή τη φορά ο σχηματισμός κυβέρνησης λόγω των «πολλών μικρών κομμάτων».

«Το βασικό χαρακτηριστικό αυτών των εκλογών είναι ο κατακερματισμός του πολιτικού τοπίου. Ο κάθε ένας έχει το κόμμα του. Έχουμε κόμμα για τους συνταξιούχους, κόμμα για τους Τούρκους μετανάστες ακόμα και κόμμα για τους φιλόζωους» εξηγεί ο Κουπίρες.

Σε αυτό το πλαίσιο, αξιοσημείωτη είναι η δυναμική των ραγδαία ανερχόμενων Πρασίνων, με επικεφαλής τον 30χρονο Τζέσε Κλάβερ του οποίου οι γονείς κατάγονται από το Μαρόκο και την Ινδονησία. «Το διεθνές περιβάλλον είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό. Βλέπουμε τι γίνεται στην Τουρκία, τη Ρωσία και τις ΗΠΑ. Όμως εγώ προτιμώ να στηρίξω την ιδέα ενός καλύτερου κόσμου», σημειώνει η 39χρονη Τζάσμιν, ψηφοφόρος των Πρασίνων. «Κανένα από τα μεγάλα κόμματα δεν ενδιαφέρεται για την κλιματική αλλαγή», λέει από τη μεριά της η 19χρονη Ρενέ, που επίσης στήριξε του Πράσινους.

Στον αντίποδα των δύο γυναικών αλλά και του 43χρονου Χέριτ, βρίσκεται ένας άλλος πατέρας δύο παιδιών, με ινδονησιακή καταγωγή, ο οποίος αρνείται να πει το όνομα και την ιδιότητα του. Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ σημειώνει πως δε ψήφισε το ακροδεξιό κόμμα της Ελευθερίας, αλλά «κατανοεί» όσους το έκαναν. «Υπάρχει μεγάλος θυμός. Ο πατέρας μου είναι από την Ινδονησία, αλλά θέλω τα δικά μου παιδιά να πάνε σε λευκό σχολείο. Θέλω να μάθουν σωστά ολλανδικά. Όμως οι μετανάστες είναι πλέον πάρα πολλοί. Τα πράγματα καθυστερούν, υπάρχουν προβλήματα στα σχολεία. Είναι πολύ δύσκολο να πάρουμε σπίτι και έτσι πληρώνουμε ακόμα ενοίκιο», υπογραμμίζει ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι ψήφισε «Δεξιά, γιατί η Αριστερά δεν μπορεί να προσφέρει λύσεις».

Ένα ακόμα πολύ σημαντικό στοιχείο αυτών των εκλογών είναι η τεράστια πτώση του Εργατικού Κόμματος (σοσιαλδημοκράτες). Για τον Κουπίρες, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ και οι ομοϊδεάτες του «πληρώνουν» τώρα τη συμμετοχή τους στην κεντροδεξιά κυβέρνηση του Ρούτε, αλλά και την εφαρμογή πολιτικών σκληρής λιτότητας. «Οι συντάξεις δεν κόπηκαν μόνο στην Ελλάδα. Το κράτος πρόνοιας βρέθηκε υπό πίεση και εδώ. Ο θυμός των Ολλανδών προέρχεται επίσης από το γεγονός ότι δεν είναι δυνατόν να μειώνονται οι δικές τους απολαβές και την ίδια ώρα να δίνονται χρήματα στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες του Νότου», λέει ο Κουπίρες προσθέτοντας ότι οι Πράσινοι πλέον ενισχύονται, ενώ το Εργατικό Κόμμα βρίσκεται υπό κατάρρευση. «Ο Κλάβερ είναι ο “κουλ”, φρέσκος, αντισυστημικός τύπος που μπορεί να εκφράσει τους νέους, τους φοιτητές, τους ακαδημαϊκούς. Αλλά όχι όλους», καταλήγει.

(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Φωτογραφία AP Photo/Muhammed Muheisen)