Οργή Μπάιντεν για το ένταλμα σύλληψης του ΔΠΔ κατά του Νετανιάχου

Έπειτα από έναν και πλέον χρόνο πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο προκάλεσε οργή στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ, προχωρώντας χθες Πέμπτη (21/11) στην έκδοση ενταλμάτων σύλληψης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ, που θεωρεί υπεύθυνους για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Άλλο ένταλμα του ΔΠΔ, για τα ίδια εγκλήματα, εκδόθηκε ταυτόχρονα σε βάρος του Μοχάμεντ Ντέιφ, του επικεφαλής του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς, η πολυαίμακτη έφοδος του οποίου την 7η Οκτωβρίου 2023 στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας ακολουθήθηκε από ευρείας κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις που προκάλεσαν δεκάδες χιλιάδες θανάτους και πελώριες καταστροφές έκτοτε στον παλαιστινιακό θύλακο.

Μετά τον χαρακτηρισμό της απόφασης ως “αντισημιτική” από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, παρομοιάζοντας μάλιστα τον εαυτό του με θύμα μιας νέας “δίκης Ντρέιφους”, σειρά είχε ο πρόεδρος Μπάιντεν, ο οποίος έκανε λόγο για μία “σκανδαλώδη” απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία, οποιοδήποτε από τα 124 κράτη που είναι συμβαλλόμενα μέρη είναι υποχρεωμένο να τους συλλάβει μόλις εισέλθουν στην επικράτειά του, αν και δεκάδες χώρες, ανάμεσά τους η Ρωσία, οι ΗΠΑ, όπως και η Κίνα, δεν αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ.

“Ό,τι κι αν υπονοεί το ΔΠΔ, δεν υπάρχει ισοδυναμία —καμιά— ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς“, σχολίασε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. “Θα στεκόμαστε πάντα στο πλευρό του Ισραήλ έναντι των απειλών κατά της ασφάλειάς του”, συμπλήρωσε.

“Παραμένουμε βαθιά ανήσυχοι για τη βιάση του εισαγγελέα να ζητήσει εντάλματα σύλληψης από τα ανησυχητικά διαδικαστικά λάθη που οδήγησαν στην απόφαση αυτή» είχε αναφέρει νωρίτερα εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου. Επανέλαβε τη θέση της Ουάσιγκτον ότι “το ΔΠΔ δεν έχει δικαιοδοσία στην υπόθεση αυτή”. Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε πως η αμερικανική κυβέρνηση θα “συζητήσει τα επόμενα βήματα με τους εταίρους (της), συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ”.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει αντιδράσει δημόσια ως τώρα στα εντάλματα, όμως ο προαλειφόμενος Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς διεμήνυσε πως θα υπάρξει “σθεναρή αντίδραση” και αναφέρθηκε σε “αντισημιτική προκατάληψη” του ΔΠΔ.

Από την πλευρά του, το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα εξήρε την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης σε βάρος των ισραηλινών ηγετών, βλέποντας στην εξέλιξη “σημαντικό βήμα προς τη δικαιοσύνη”, χωρίς να σχολιάσει το ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε ταυτόχρονα σε βάρος του ηγέτη του δικού του στρατιωτικού βραχίονα.

Ποιες είναι οι πρακτικές συνέπειες για τον Νετανιάχου και τον Γκαλάντ;

Το ΔΠΔ βασίζεται στα 124 κράτη-μέλη του Καταστατικού της Ρώμης, που ίδρυσε το δικαστήριο, για την εκτέλεση ενταλμάτων σύλληψης. Τα κράτη-μέλη είναι υποχρεωμένα να συλλάβουν άτομα που καταζητούνται από το ΔΠΔ αν βρεθούν στην επικράτειά τους, αν και δεν το κάνουν πάντα. Αυτό σημαίνει ότι οι κατηγορούμενοι θα πρέπει να εξετάσουν αν είναι διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουν με το να πραγματοποιήσουν ταξίδια.

Πέρυσι, ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε να μην πάει στη Νότια Αφρική εν μέσω εικασιών ότι θα συλλαμβανόταν με ένταλμα του ΔΠΔ για την απαγωγή Ουκρανών παιδιών κατά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ο υπουργός Άμυνας της Ιταλίας Γκουίντο Κροσέτο δήλωσε απόψε ότι η χώρα του θα ήταν υποχρεωμένη να συλλάβει τον Νετανιάχου εάν επισκεφθεί τη χώρα. Μιλώντας στην ιταλική τηλεόραση, ο υπουργός είπε ότι το ΔΠΔ έχει «άδικο» αλλά εάν ο Νετανιάχου ή ο Γκάλαντ αποφάσιζαν να πάνε στην Ιταλία «θα ήμασταν υποχρεωμένοι να τους συλλάβουμε», με βάση το διεθνές δίκαιο.

Παράλληλα, η Ολλανδία δήλωσε ότι θα συμμορφωθεί με την απόφαση του ΔΠΔ εάν οι κατηγορούμενοι επισκεφθούν τη χώρα, ενώ λίγη ώρα αργότερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ολλανδίας ακύρωσε το ταξίδι που επρόκειτο να πραγματοποιήσει  στο Ισραήλ.

Ούτε το Ισραήλ, ούτε ο στενότερος σύμμαχός του -οι ΗΠΑ- είναι μέλη του δικαστηρίου, όπως επίσης και οι πιθανοί χώροι για συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός, όπως το Κατάρ και η Αίγυπτος. Ωστόσο, αυτό μπορεί να μην έχει σημασία, καθώς ούτε ο Νετανιάχου ούτε ο Γκαλάντ έχουν παραστεί στις συνομιλίες. Η Ιορδανία και η Τυνησία είναι τα μόνα αραβικά κράτη μέλη πέρα από την Παλαιστίνη.

Ένας άλλος σταθερός σύμμαχος του Ισραήλ, η Γερμανία, είναι μέλος του ΔΠΔ, όπως και όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελβετία είναι μέλος, όπως και η Ιαπωνία. Όλες οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, εκτός από την Κούβα και την Αϊτή, είναι μέλη του ΔΠΔ, όπως και 33 χώρες της Αφρικής.